آموزش ترید با اندیکاتور RSI استوکاستیک
اندیکاتورها (Indicator) و اسیلاتورها (Oscillator) ابزارهایی برای تحلیل تکنیکال نمودارهای قیمت هستند. اندیکاتورها با اِعمال قواعدی مشخص به مجموعهای از دادهها در نمودار، وضعیت بازار را برای معاملهگر روشنتر میکنند. این ابزارها از بازههای قیمتی و زمانی مختلف در بررسی بازار استفاده میکنند. درمقابل، از اسیلاتورها برای بررسی سیگنالهای خریدوفروش در یک محدوده نوسانی استفاده میشود. اسیلاتور را نیز میتوانیم یکی از اندیکاتورهای تکنیکال بدانیم که در محدوده تعیینشده بالاتر یا پایینتر از خط مرکزی و بین سطوحی مشخص نوسان میکند. اسیلاتورها میتوانند وضعیت اشباع خرید یا اشباع فروش یک دارایی را نشان دهند. در این مطلب، قصد داریم یکی از اسیلاتورهای مشهور تحلیل تکنیکال به نام RSI استوکاستیک و نحوه سیگنالیابی با آن را بررسی کنیم.اندیکاتور آراسآی استوکاستیک (Stochastic RSI) ابزاری در تحلیل تکنیکال است که به اندازهگیری سرعت تغییرات قیمت یا همان مومنتوم بازار کمک میکند. آراسآی استوکاستیک حاصل ترکیب فرمول اسیلاتور استوکاستیک و بازه مشخصی از مقادیر داده شاخص قدرت نسبی (RSI) است. این اسیلاتور بین بازه ۰ تا ۱۰۰ (در برخی پلتفرمها از ۰ تا ۱) نوسان و به معاملهگر کمک میکند ایدهای کلی از مناطق اشباع فروش و اشباع خرید دارایی مدنظرش بهدست آورد. مزیت این اسیلاتور سرعت و حساسیت آن دربرابر حرکات بازار است. بدینترتیب، RSI استوکاستیک سیگنالهای بیشتری از RSI به معاملهگر ارائه میکند.در مقاله حاضر، سعی کردیم با جمعبندی چند مقاله از وبسایتهای بایننس آکادمی، کامودیتی، نیوتریدریو و آنالایزینگ آلفا کلیات کار فرمول استوکاستیک با اندیکاتور RSI استوکاستیک را مرور کنیم. درادامه، ابتدا با اساس RSI استوکاستیک و اجزای آن آشنا میشویم و سپس، تفاوت این اندیکاتور با RSI را بررسی میکنیم و نشان میدهیم که بهترین تنظیمات برای استفاده از RSI استوکاستیک کدام است. درنهایت، به شیوه کار با اندیکاتور RSI استوکاستیک و چگونگی یافتن نواحی اشباع فروش و اشباع خرید نگاهی خواهیم انداخت. شایان ذکر است میتوانید آموزش ویدئویی ترید با اندیکاتور استوکاستیک را مشاهده کنید.اندیکاتور RSI استوکاستیک چیست؟RSI استوکاستیک که استوک آراسآی (StochRSI) هم نامیده میشود، اندیکاتوری استاندارد برای تشخیص مومنتوم بازار و درنتیجه، شناسایی نقاط اشباع فروش و اشباع خرید در تحلیل تکنیکال است. در سال ۱۹۹۴، استنلی کرول (Stanley Kroll) و توشار شانده (Tushar Chande) این اندیکاتور را برای اولینبار با اِعمال فرمول اسیلاتور استوکاستیک روی شاخص قدرت نسبی (RSI) ابداع کردند؛ بنابراین، میتوانیم آن را اندیکاتورِ یک اندیکاتور بدانیم که بهجای مقادیر واقعی قیمت، شاخص قدرت نسبی را ارزیابی میکند. بدینترتیب در اکثر اوقات، RSI استوکاستیک اغلب با روند دادههای قیمت دارایی تفاوت دارد.تصویری از RSI استوکاستیک درکنار روند قیمتاندیکاتور RSI استوکاستیک درواقع رتبهبندی عددی واحدی است که حول خط مرکزی (۰.۵) شکل میگیرد و در بازه محدود ۰ تا ۱ نوسان میکند. در برخی از پلتفرمها برای راحتترشدن خوانش، این بازه بین ۰ تا ۱۰۰ نشان داده میشود و خط مرکزی روی عدد ۵۰ ترسیم میشود. مقادیر بیشتر از ۰.۸۰ یا همان ۸۰ بهمعنای شرایط اشباع فروش و مقادیر کمتر از فرمول استوکاستیک ۰.۲۰ یا همان ۲۰ بهمعنای شرایط اشباع خرید است.اندیکاتور RSI استوکاستیک با این پیشفرض کار میکند که قیمتها پیش از اینکه واکنش نشان دهند یا حرکتی بازگشتی داشته باشند، کاملاً از میانگین خود فاصله میگیرند. مقادیر و شیب اسیلاتور RSI با مومنتوم و شدت حرکات قیمت رابطه مستقیم دارد و آن را به اندیکاتوری بسیار سودمند برای شناسایی شرایط اشباع فروش یا اشباع خرید تبدیل میکند. این اسیلاتور بازههای زمانی مشخصی را در نظر میگیرد و مقادیر ارائهشده را نیز با تقسیم کل نوسانهای مثبت بر کل نوسانهای منفی بهدست میآورد.اجزای اسیلاتور RSI استوکاستیک نمودار RSI استوکاستیک گاهی فقط از یک خط تشکیل میشود؛ اما در بیشتر مواقع همراه با میانگین متحرک ساده (SMA) بهکار گرفته میشود. درواقع، این اندیکاتور نوسانهای شدیدی دارد؛ بنابراین، اضافهکردن میانگین متحرک ساده بهعنوان خط سیگنال میتواند دید واضحتری به معاملهگر بدهد و کارایی آن را بیشتر کند.برای خوانش بهتر، خط RSI استوکاستیک معمولاً با میانگین متحرک کوتاهمدت همراه میشود.ازآنجاکه قیمتها اغلب از مومنتوم بازار پیروی میکنند، تقاطعی که بین دو خط RSI استوکاستیک و میانگین متحرک ایجاد میشود، میتواند نشاندهنده تغییری بزرگ در حرکت، مثلاً معکوسشدن روند فعلی باشد. در بسیاری از مواقع، از میانگین متحرک سهروزه بهعنوان پیشفرض برای اندیکاتور RSI استوکاستیک استفاده میشود.اندیکاتور RSI استوکاستیک چگونه کار میکند؟اندیکاتور RSI استوکاستیک طبق فرمول زیر محاسبه میشود:فرمول RSI استوکاستیکدر این فرمول، حداقل و حداکثر RSI در طول دوره تعیینشده در نظر گرفته میشود. نتیجه این معادله، خطی است که در یک محدوده ۰ تا ۱ یا ۰ تا ۱۰۰ با خط مرکزی ۰.۵ یا ۵۰ نوسان میکند. همانطورکه اشاره کردیم، شدت نوسانهای این اندیکاتور و احتمال ایجاد سیگنال اشتباه باعث میشود معاملهگران در اغلب مواقع از یک میانگین متحرک ساده بهعنوان خط سیگنال استفاده کنند تا ریسک ناشی از معامله با سیگنالهای نادرست کمتر شود.نکته دیگر اینکه در این اندیکاتور، معمولاً محدوده بالاتر از ۰.۸ یا ۸۰ سیگنال اشباع خرید و روند بازار صعودی و محدوده پایینتر از ۰.۲ یا ۲۰ سیگنال اشباع فروش و روند بازار نزولی در نظر گرفته میشود.تفاوت RSI استوکاستیک و RSIهر دو اندیکاتور RSI و RSI استوکاستیک در محدودهای خاص نوسان میکنند و شرایط اشباع خرید و اشباع فروش را بههمراه روندهای برگشتی احتمالی نشان میدهند. اگرچه هر دو برای بررسی مومنتوم بازار بهکار گرفته میشوند، معمولاً نتایج متفاوتی بههمراه دارند. اندیکاتور RSI استوکاستیک درواقع اندیکاتوری روی یک اندیکاتور دیگر (RSI استاندارد) است و به حرکت اندیکاتور اول بستگی دارد.بهطورخلاصه، اندیکاتور RSI استاندارد معیاری است که برای پیگیری سرعت و میزان تغییر قیمت یک دارایی در ارتباط با بازه زمانی یا دوره مشخصی استفاده میشود. بااینحال درمقایسهبا RSI استوکاستیک، RSI استاندارد معمولاً سیگنال معاملاتی مشخصی به کاربر ارائه نمیکند. حساسیت و شدت نوسانهای RSI استوکاستیک بیشتر از RSI استاندارد است و درنتیجه، تعداد سیگنالهایی که تولید میکند، بسیار بیشتر از سیگنالهای RSI استاندارد است. اندیکاتور RSI استاندارد به معاملهگر تحلیل تکنیکال کمک میکند تا ببیند قیمت سهام چه زمانی خیلی سریع حرکت میکند. درمقابل، RSI استوکاستیک مشخص میکند که قیمت چه زمان بهسمت بیشترین یا کمترین نقطه یک محدوده معاملاتی حرکت کرده است. بنابراین، RSI استاندارد در بازارهای رونددار بسیار موفق عمل میکند؛ زیرا قیمت سهام در حال حرکت سریع را شناسایی میکند. درمقابل، اسیلاتور RSI استوکاستیک نتیجه مطلوبتری در بازارهای رِنج و بدون روند ارائه میکند.تفاوت شدت نوسانهای RSI استاندارد و RSI استوکاستیکدر نمودار بالا، بازهای از نمودار قراردادهای آتی شاخص E-mini S&P۵۰۰ سهام ایالات متحده را شاهد هستید. اندیکاتور RSI بیشتر زمان خود را بین محدوده اشباع خرید و اشباع فروش سپری میکند و هیچ سیگنال خرید یا فروش احتمالی ارائه نمیکند. باوجوداین، RSI استوکاستیک از اندیکاتور RSI استفاده میکند تا سیگنالهای خریدوفروش بالقوه کشف شوند.نکتهای که درباره RSI استوکاستیک باید مدنظر قرار دهید، حساسیت و سرعت تغییر آن است که گاهی باعث ایجاد سیگنالهای اشتباه و بهاصطلاح نویز در نمودار میشود. همانطورکه پیشتر اشاره کردیم، استفاده از میانگینهای متحرک ساده یکی از روشهای رایج برای کاهش خطرهای مرتبط با این سیگنالهای نادرست است.درنهایت، باید اشاره کنیم که تفاوت میان این دو ابزار بهمعنای برتری یکی بر دیگری نیست. این اندیکاتورها فقط در ساخت و استفاده متفاوت هستند و هر دو در شناسایی مومنتوم و تغییرات بازار پرکاربرد، محبوب و مفید بهشمار میروند. بااینحال، هریک در شرایط ویژهای از بازار عملکرد بهتری از خود نشان میدهند.بهعنوان قاعده کلی، RSI عملکرد بهتری در بازارهای رونددار دارد؛ درحالیکه RSI استوکاستیک در بازارهای رِنج یا بدون روند جواب دقیقتری میدهد.چگونه از RSI استوکاستیک استفاده کنیم؟کاربرد اساسی این اندیکاتور در پیداکردن نقاط بالقوه ورودوخروج و احتمال معکوسشدن روند است. اندیکاتور RSI استوکاستیک معمولاً نزدیک به محدودههای بالایی (اشباع خرید) و پایینی (اشباع فروش) اهمیت بیشتری دارد. علاوهبراین، هنگامی که این اندیکاتور به خط مرکزی نزدیکتر است، میتواند اطلاعات مفیدی درزمینه روند بازار ارائه دهند. برای مثال، زمانی که خط مرکزی بهعنوان خط حمایت عمل میکند و خطوط RSI استوکاستیک بهطور مداوم بالاتر از خط ۰.۵ حرکت میکنند، احتمالاً با ادامه روند صعودی یا حرکتی رو به بالا روبهرو هستیم؛ خصوصاً اگر خطوط به سمت ۰.۸ کنند. بههمینترتیب، خوانشهای مداوم خطوط پایینتر از ۰.۵ نشاندهنده روند نزولی یا حرکت رو به پایین نمودار است؛ بهویژه اگر خطوط اندیکاتور بهسمت ۰.۲ میل کنند.بهترین تنظیم RSI استوکاستیکمشابه با RSI استاندارد، پرکاربردترین دوره زمانی برای اعمال روی اندیکاتور RSI استوکاستیک دوره ۱۴ است. برای نمونه، این اندیکاتور در نمودار روزانه ۱۴ روز گذشته و در نمودار ساعتی ۱۴ ساعت گذشته را بررسی میکند. مناطق اشباع خرید و اشباع فروش هم بهترتیب کمتر از ۲۰ و بالاتر از ۸۰ در نظر گرفته میشود.بااینحال، بازه زمانی و تنظیمات این اندیکاتور میتواند برای هر معاملهگر باتوجهبه استراتژی فرد متفاوت باشد. تعداد دورههای نمودار را هم میتوان برای شناسایی مومنتوم بازار در روندهای بلندمدت یا کوتاهمدت کم یا زیاد کرد. گفتنی است تنظیمات ۵ و ۲۰ دورهای هم یکی دیگر از گزینههای محبوب معاملهگران هنگام استفاده از اندیکاتور استوکآراسآی هستند.درمجموع، میتوانید تنظیمات مختلفی را پیش از اِعمال روی نمودار واقعی آزمایش کنید تا خودتان متوجه تفاوتهای ظریف این اندیکاتور در بازههای زمانی مختلف شوید و قبل از استفاده از RSI استوکاستیک، شناخت کاملی از عملکرد آن پیدا کنید.کاربرد اندیکاتور RSI استوکاستیک در معاملاتحال که با اصول اولیه این اندیکاتور آشنا شدیم، بهتر است به کاربرد عملی آن در بررسی نمودارهای بازار نگاهی بیندازیم.نواحی اشباع خرید و اشباع فروشهمانطورکه گفتیم، این اندیکاتور در مناطق بالاتر از ۸۰ اشباع فروش و در مناطق کمتر از ۲۰ اشباع خرید را نشان میدهد. فراموش نکنید که اشباع فروش یا اشباع خرید لزوماً بهمعنای نزولی یا صعودی بودن روند نیست. درمقابل، فرمول استوکاستیک شرایط اشباع فروش نوعی هشدار برای معاملهگران است تا منتظر بازگشت احتمالی روند باشند.مانند سایر اندیکاتورها، RSI استوکاستیک نیز ممکن است زمان زیادی در منطقه اشباع خرید و اشباع فروش بماند. بنابراین، هنگامی که سیگنال اشباع فروش مشاهده کردید، بدینمعنی نیست که قیمتها بهزودی کاهش پیدا میکنند و سیگنال اشباع خرید هم بدینمعنی نیست که قیمت بهزودی افزایش خواهد یافت. این شرایط فقط به شما هشدار میدهند که اندیکاتور نزدیک به بیشترین حد خوانش اخیر خود قرار گرفته است.همانطورکه در نمودار بالا مشاهده میکنید، بهتر است بهمحض ورود اندیکاتور به مناطق اشباع، برای ورود یا خروج از بازار تصمیم نگیرید؛ زیرا روند ممکن است برای مدتی طولانی در این مناطق بماند. ترسیم میانگین متحرک کوتاهمدت میتواند به خوانش بهتر اندیکاتور کمک کند. در دو بخش بعدی، درباره عملکرد میانگین متحرک بیشتر توضیح میدهیم.سیگنال خرید (ورود به موقعیت لانگ)روشهای زیادی برای تعیین سیگنال خرید با استفاده از RSI استوکاستیک وجود دارد که همگی به استراتژی معاملاتی معاملهگر بستگی دارند. باوجوداین، رایجترین روش توجه به تقاطع خط RSI استوکاستیک و میانگین متحرک سادهای است که همراه با آن ترسیم میشود.بهطورکلی، درصورتیکه خط RSI استوکاستیک میانگین متحرک را بهسمت بالا قطع کند و هر دو خط بهموازات هم بهسمت بالا ادامه پیدا کنند، معمولاً با نقطه مناسبی برای ورود به بازار روبهرو هستیم. بااینحال برای اطمینان از صحت این سیگنال، باید تأییدیه اندیکاتورهای دیگر را هم دریافت کنیم. برخی معاملهگران ورود اندیکاتور به محدوده اشباع فروش را سیگنالی برای ورود به موقعیت لانگ یا خرید در نظر میگیرند. اگرچه این فرضیه میتواند گهگاه صحیح باشد، تا زمانی که حرکت قیمت اشباع فروش یا اشباع خرید را تأیید نکند، نوسانهای شدید RSI استوکاستیک احتیاط بیشتری میطلبد. بهعنوان مثال، اشباع خرید در روند نزولی باید بهعنوان سیگنالی از احتمال حرکتی بالقوه تلقی شود تا نقطه ورود.همچنین، توجه کنید که باقیماندن اندیکاتور برای مدتی طولانی در محدوده اشباع فروش میتواند نشاندهنده احتمال تغییر مسیر روند باشد. ناگفته نماند هنگامی که خط مرکزی ۵۰ بهعنوان خط مقاومت برای خطوط RSI استوکاستیک عمل کند و این خطوط بهطور مداوم بالاتر از این سطح نوسان کنند، احتمالاً شاهد تداوم روند صعودی خواهیم بود. این شرایط زمانی قویتر تأیید میشود که خطوط بیشتر بهسمت سطح ۸۰ میل داشته باشند.سیگنال فروش (ورود به موقعیت شورت)برای سیگنال فروش نیز مانند سیگنال خرید، بهترین روش استفاده از چند اندیکاتور مختلف بهویژه میانگین متحرک درکنار RSI استوکاستیک است؛ اما بهطورکلی، اگر خط RSI استوکاستیک میانگین متحرک را بهسمت پایین قطع کند و هر دو خط بهموازات هم بهسمت پایین ادامه پیدا کنند، بهتر است کمکم به فکر خروج از بازار باشیم. بازهم در این مورد، باید این سیگنال را باتوجهبه اندیکاتورهای دیگر راستیآزمایی کنیم.تصویری از دو بازگشت قیمت بههنگام تقاطع اندیکاتور RSI استوکاستیک و میانگین متحرکهمچنین مشابه با سیگنال خرید در منطقه اشباع فروش، برخی معاملهگران ورود اندیکاتور به محدوده اشباع خرید را سیگنالی برای ورود به موقعیت شورت یا فروش در نظر میگیرند. چنین اقدامی ممکن است برخی مواقع به معاملهگر کمک کند؛ اما ریسک زیادی هم دارد و بدون توجه به روند حرکت قیمت و استفاده از سایر اندیکاتورها، احتمال رویارویی با سیگنال اشتباهی زیاد است.مانند شرایط اشباع فروش، اگر اندیکاتور RSI استوکاستیک برای مدتی طولانی در وضعیت اشباع خرید باقی بماند، ممکن است در آستانه سقوط فرمول استوکاستیک قیمتها باشیم. در این صورت، باید صحت آن را با سایر اندیکاتورها و اسیلاتورها بررسی کنیم. علاوهبراین، درصورتیکه خط مرکزی ۵۰ بهعنوان سطح حمایت برای خطوط اندیکاتور عمل کند، احتمالاً روند صعودی ادامه پیدا خواهد کرد.درمجموع، استفاده از یک دوره محاسبه طولانیتر و یک میانگین متحرک کوتاهتر، مانند میانگین متحرک ۳ یا ۱۰روزه به هموارکردن دادههای اندیکاتور RSI استوکاستیک کمک میکند.نکته دیگری که باید به آن توجه کنید، تغییر مسیر روند قیمت بهسمت بالا یا پایین است؛ بهصورتیکه هنوز RSI استوکاستیک آن را تأیید نکرده باشد. در این حالت، با واگرایی (Divergence) قیمت روبهرو هستیم که میتواند نشانهای از احتمال بازگشت قیمت باشد.تعیین حد ضرر و حد سود با اندیکاتور RSI استوکاستیکهمانطورکه میدانید، اندیکاتور RSI استوکاستیک به شما کمک میکند دیدگاه مناسبی دربرابر هیجانهای بازار بهدست آورید؛ بنابراین، اغلب میتوانید در روند صعودی نقاط ورود مناسبی پیدا کنید و در آستانه روند نزولی با تعیین مومنتوم بازار، از آن خارج شوید. باوجوداین، برای تکمیل استراتژی معاملاتی و یافتن حد سود و حد ضرر مشخص، احتیاج دارید از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال بههمراه RSI استوکاستیک بهره ببرید.استفاده از اندیکاتور RSI استوکاستیک بهتنهایی برای تعیین و تنظیم حد سود و حد ضرر کافی نیست.جمعبندیاندیکاتور RSI استوکاستیک بهدلیل سرعت و حساسیت بیشتر درمقابل حرکات بازار، میتواند شاخصی بسیار مفید برای تحلیلگران و معاملهگران و سرمایهگذاران در تحلیلهای کوتاهمدت و بلندمدت باشد. بااینحال، بیشتربودن تعداد سیگنالها احتمال ایجاد سیگنالهای اشتباه را هم افزایش میدهد. همچنین، نباید فراموش کنید که بازارهای ارزهای دیجیتال درمقایسهبا بازارهای سنتی نوسان بیشتری دارند و به همین میزان ممکن است تعداد سیگنالهای نادرست افزایش یابد.همانطورکه قبلاً اشاره کردیم، هر دو اندیکاتور اهداف یکسانی دارند؛ اما بهطور متفاوتی توسعه یافتهاند و ازنظر کاربرد، اندکی متفاوت هستند. اندیکاتور RSI استوکاستیک زمانی را نشان میدهد که قیمت به بالا یا پایین یک محدوده معاملاتی میرسد. این اندیکاتور بهصورت پیشفرض از قیمتهای بستهشدن کندل استفاده میکند؛ البته میتوان آن را به قیمتهای بالا و پایین یا ترکیبی از آنها تغییر داد. بههمیندلیل، از اسیلاتور RSI استوکاستیک اغلب در بازارهای رنج استفاده میشود که روند نزولی یا صعودی خاصی ندارند.درمقابل، اندیکاتور RSI نشان میدهد که قیمت چقدر سریع و با چه سرعتی حرکت میکند. بهعبارتدیگر، از اندیکاتور RSI استاندارد میتوان در بازارهای صعودی یا نزولی استفاده بهتری کرد. معاملهگران فقط باید بدانند چه زمان بهتر است RSI استوکاستیک یا RSI استاندارد را بهکار بگیرند. پیش از هرگونه اقدام مبتنیبر عملکرد RSI استوکاستیک، حتماً صحت سیگنالهای دریافتی را با استفاده از سایر اندیکاتورها و ابزارهای تحلیل تکنیکال راستیآزمایی کنید و هیچگاه به سیگنال دریافتی از اندیکاتوری واحد بسنده نکنید.
آموزش اندیکاتور استوکاستیک
Stochastic
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator) در اواخر دهه 50 برای اولین بار توسط جرج لین (George Lane) که مدیر مرکز آموزش سرمایه گذاری در واتسکا مطرح شده است. این اندیکاتور بر پایه این نظریه بنا شده است که قیمت بسته در زمانی که قیمت سهم رشد میکند، تمایل دارد به سمت بیشترین قیمت در بازه قیمتی فرمول استوکاستیک روز و زمانی که قیمت سهم افت میکند، به سمت کمترین قیمت در بازه قیمتی روز نزدیک شود.
Stochastic
فرمول محاسبه استوکاستیک
در اندیکاتور استوکاستیک از دو خط استفاده میشود که یکی را K% و دیگری را D% مینامند. خط D% اهمیت به مراتب بیشتری نسبت به خط K% دارد و اکثر سیگنالهای خرید و فروش را این خط صادر میکند. در رابطه بالا، حرف C نشان دهنده آخرین قیمت بسته (Latest Close) میباشد که البته باید توجه داشته باشید که قیمت بسته با قیمت پایانی تفاوت دارد. L14 کمترین قیمت پایین (Lowest Low) در 14 دوره گذشته و به همین ترتیب H14 نیز بیشترین قیمت بالا (Highest High) در 14 دوره گذشته میباشد. توجه داشته باشید که 14 دوره میتواند 14 روز، 14 هفته و یا 14 ماه باشد. هر چند که عدد 14 یکی از رایجترین اعداد برای این اسیلاتور میباشد اما امکان استفاده از اعداد دیگر مانند 5، 21 و … برای دوره زمانی این اندیکاتور وجود دارد.
این فرمول، محدودهای را که در آن قیمت بسته در ارتباط با حدود کلی قیمت میباشد، به صورت درصدی فرمول استوکاستیک فرمول استوکاستیک از 0 تا 100 مشخص میکند. اعداد بیشتر از 80 حاکی از این موضوع میباشند که قیمت بسته در نزدیکی حداکثر قیمت بازه قیمتی روز میباشد و اعداد کمتر از 20 نشان دهنده نزدیک بودن قیمت بسته به حداقل قیمت بازه قیمتی روز میباشد.
خط D% به صورت رایج میانگین متحرک 3 دوره خط K% میباشد که البته امکان در نظر گرفتن دورههای زمانی دیگر مانند 5، 7 و … نیز وجود دارد. با کمک این رابطه نوعی از اسیلاتور استوکاستیک به دست میآید که به استوکاستیک سریع (Fast Stochastics) معروف میباشد. با قرار دادن حالت دیگری از سه میانگین متحرک D%، حالت ملایمتری به دست میآید که به آن استوکاستیک آرام (Slow Stochastics) گفته میشود. بیشتر معامله گران از استوکاستیک آرام یا آهسته استفاده میکنند به این علت که از سایر حالات قابل اعتمادتر است. استوکاستیک صاف از سه میانگین متحرک استفاده میکند. استوکاستیک سریع از دو میانگین متحرک اول و استوکاستیک ارام یا آهسته از دو میانگین متحرک دوم استفاده میکند.
سیگنالهای خرید و فروش با استفاده از اسیلاتور استوکاستیک در فارکس
دو خط K% و D% بین اعداد 0 تا 100 در محدوده عمودی نوسان میکنند. خط K% خط سریعتر میباشد و خط D% با سرعت کمتری حرکت میکند. زمانی که خط K% خط D% را در محدوده بالای 80 درصد به سمت پایین قطع کند، سیگنال فروش میباشد و در صورتی که خط K% خط D% را در محدوده پایین 20 درصد به سمت بالا قطع کند، سیگنال خرید میباشد.
اسیلاتور استوکاستیک میتواند روی نمودارهای هفتگی و ماهیانه نیز برای کار در بازههای زمانی طولانیتر در بازار فارکس به کار رود. همچنین این اسیلاتور میتواند برای خرید و فروشهای کوتاه مدت نیز کارایی مناسبی داشته باشد.
ترکیب اندیکاتورهای استوکاستیک روزانه و هفتگی یکی دیگر از روشهای معاملاتی میباشد. با اندیکاتور استوکاستیک هفتگی میتوان جهت بازار را در هفته پیش رو مشخص کرد و با اندیکاتور Stochastic روزانه میتوان خرید و فروش روزانه را انجام داد.
آموزش اندیکاتور استوکاستیک و چگونگی استفاده از آن در تحلیل ارز دیجیتال
برای توضیح نحوه حرکت قیمت در بازارهای مالی به یک مثال توجه کنید. توپی را در نظر بگیرید که با شتاب به سمت بالا پرتاب شده است. این توپ بعد از بالا رفتن ناگهانی کاهش سرعت داده، یک لحظه متوقف میشود و سرانجام سقوط آزاد می کند. در بازارهای مالی به ویژه ارز دیجیتال درست شاهد همین اتفاق هستیم. در چنین وضعیتی برای اندازهگیری مومنتوم قیمت دارایی دیجیتال باید از اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator) استفاده کنیم که در این مطلب در مورد چگونگی نحوه استفاده از آن در فرمول استوکاستیک ترید اطلاعات لازم را کسب خواهید کرد.
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator) چیست؟
اندیکاتور استوکاستیک، اندیکاتوری مومنتوم (تکانهای) است که با کمک آن میتوانید قیمت پایانی یک رمزارز را با دامنه قیمتی آن در یک بازه زمانی مشخص مقایسه و بررسی کنید. در واقع این اندیکاتور با صدور سیگنالهای معاملاتی با مقادیر صفر تا 100 برای نشان دادن وضعیت اشباع خرید و فروش مورد استفاده قرار می گیرد. هر زمان که خواستید میتوانید حساسیت اندیکاتور را با محاسبه میانگین متحرک (Moving Average) یا تعدیل بازه زمانی کاهش دهید.
فرمول محاسبه اندیکاتور استوکاستیک
در فرمول بالا، C قیمت پایانی (آخرین قیمت پایانی)، L14 کمترین قیمت معامله شده در 14 روز گذشته، H14 بیشترین قیمت معامله شده در 14 روز گذشته و K% مقدار فعلی اندیکاتور استوکاستیک است.
در بسیاری از مراجع پرسنت K (K%) به عنوان اندیکاتور استوکاستیک سریع و پرسنت D (D%) که با گرفتن میانگین متحرک سه دورهای از K% به دست میآید، به عنوان اندیکاتور استوکاستیک آهسته شناخته میشود.
در توضیح نحوه محاسبه این اندیکاتور آمده است که سیگنالهای معاملاتی زمانی صادر میشوند که در بازار صعودی قیمت نزدیک به سقف و در بازار دارای روند نزولی قیمت نزدیک به کف بسته شود. در نتیجه سیگنال معاملاتی استوکاستیک هنگامی صادر میشود که پرسنت K (K%) میانگین متحرک سه دورهای را قطع کند.
اوسیلاتور استوکاستیک (Stochastic) آهسته و سریع با یکدیگر تفاوت دارند. وجه تمایز این دو در این است که K% آهسته یک دوره کند شدن دارد و در آن هموارسازی داخلی K% را کنترل میکند. بنابراین نتیجه به دست آمده گویای این است که تنظیم میانگین متحرک بر 1 دوره معادل همان اندیکاتور استوکاستیک سریع K% است.
آشنایی با مفهوم اندیکاتور استوکاستیک
استوکاستیک در بازه نوسان محدود 0 تا 100 در حال نوسان استو بدین ترتیب وضعیت اشباع خرید و فروش را نشان میدهد. نکته حائز اهمیت این است که مقادیر بالای 80 وضعیت اشباع خرید را نشان میدهد و مقادیر پایین 20 گویای اشباع فروش است.
البته نمی توان بطور قطعی گفت که هر وقت Stochastic Oscillator در وضعیت اشباع قرار گرفت روند حرکت قیمت تغییر می کند و سیگنال خرید یا فروش صادر می شود، چرا که ممکن است یک روند بسیار قوی وضعیت اشباع خرید یا فروش خود را برای مدتی طولانی حفظ کند. در هر حال معامله گران باید همواره تغییرات اندیکاتور استوکاستیک را با تغییر روند قیمت بررسی کنند.
در حالت عادی اندیکاتور استوکاستیک دو خط را نمایش می دهد. یکی از خطوط نشانگر مقدار واقعی نوسانگر است و دیگری میانگین متحرک ساده سه روز است. چنانچه این دو خط در فرمول استوکاستیک نقطهای با یکدیگر تلاقی کنند یعنی در مومنتوم روزانه تغییر بزرگی حاصل شده است. در این وضعیت سیگنالی مبنی بر بازگشت روند از حالت صعودی یا نزولی صادر خواهد شد.
جورج لین (George Lane) در اواخر دهه 1950 نوسانگر استوکاستیک را ساخت. این اندیکاتور قیمت پایانی یک ارز را نشان میدهد. این قیمت پایانی، نسبت به قیمت سقف و کف آن ارز در یک بازه زمانی مشخص که اغلب 14 روز است به دست آمده. جورج لین معتقد است که اندیکاتور استوکاستیک از سرعت یا مومنتوم قیمت پیروی میکند و تابع قیمت، حجم یا هیچ مولفهی دیگری نیست.
لین میگوید پیش از اینکه در خود قیمت نوسان ایجاد شود، در اصل مومنتوم یا سرعت تغییر قیمت یک سهم تغییر خواهد کرد. در این شرایط اندیکاتور اولین و مهمترین سیگنال را صادر میکند که این سیگنال واگرایی برای پیشبینی حرکت بازگشت روند (از حالت صعودی یا نزولی) را نشان میدهد.
مثالی برای فهم کارکرد اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic Oscillator)
در اکثر پلتفرم های تحلیل تکنیکال ، اوسیلاتور استوکاستیک وجود دارد و طرز کار با آن اصلا سخت و پیچیده نیست. دوره زمانی استاندارد این اندیکاتور 14 روز است؛ اما میتوانید با توجه به نیازتان این دوره مشخص را تنظیم کنید.
فرمول نوسانگر استوکاستیک بدین صورت است که با کسر پایین ترین قیمت دوره زمانی از قیمت پایانی کنونی و تقسیم آن به دامنه قیمت کل (یعنی تفاضل میان بیشترین قیمت و کمترین قیمت در دورهای مشخص) و ضرب کسر حاصل در 100 نتیجه به دست میآید.
بیایید برای فهم بهتر این فرمول یک مثال را در نظر بگیریم. چنانچه بیشترین قیمت در 14 روز اخیر 150 دلار، کمترین قیمت در این دوره 125 دلار و قیمت پایانی فعلی نیز 145 باشد، آنگاه مقدار نوسانگر تصادفی دوره جاری از این قرار خواهد بود:
(145-125) / (150 – 125) * 100 = 80
در این مثال میبینیم که اندیکاتور نوسانگر استوکاستیک با مقایسه قیمت جاری با دامنه قیمتی که طی یک دوره زمانی 14 روزه نشان میدهد، در حوالی قیمتهای سقف و کف اخیر خود به یک قیمت نهایی رسیده و عدد 80 را نشان میدهد. این عدد بیانگر این است که ارز دیجیتال مورد نظر ما در چند قدمی رسیدن به وضعیت اشباع خرید قرار دارد.
تفاوت اندیکاتور استوکاستیک با اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)
اوسیلار استوکاستیک و شاخص قدرت نسبی (RSI) از جمله نوسانگرهای مومنتوم هستند که برای انجام تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار میگیرند. در برخی از موارد این دو اندیکاتور با هم مورد استفاده قرار میگیرند اما در ذات خود با یکدیگر فرق دارند.
تحلیلگران در هنگام استفاده از اندیکاتور استوکاستیک فرض میکنند که قیمت پایانی با روند فعلی هم جهت است. بر این اساس شاخص RSI با اندازهگیری سرعت حرکت قیمت، سطوح اشباع خرید و فروش را مشخص میکند. یعنی این شاخص برای اندازهگیری سرعت حرکت قیمت ارز در بازه زمانی تعیین شده ساخته شده است، در حالی که نوسانگر تصادفی در معاملات مربوط به بازارهای رنج (قیمت خنثی) عملکرد قابل توجهتری دارد.
در نهایت میتوان گفت که استفاده از شاخص RSI در بازارهایی که دارای روند صعودی یا نزولی هستند مفیدتر است و اندیکاتور استوکاستیک نیز بیشتر در بازارهای کمدامنه و متلاطم و ناامن مورد استفاده قرار می گیرد.
آشنایی با محدودیتهای استفاده از نوسانگر استوکاستیک
اولین محدودیت Stochastic، ایجاد و صدور سیگنالهای اشتباه و نامعتبر است. اگر زمان صدور سیگنال، قیمت تغییر کند و با سیگنال هم راستا نباشد سیگنال اشتباه صادر میشود و کاربر را به اشتباه میاندازد.
چنانچه بازار در وضعیت متلاطم قرار بگیرد صدور سیگنالهای اشتباه ادامه خواهد داشت. در چنین شرایطی برای حل این مشکل و تعیین روند قیمت ارز مورد نظر باید از فیلتر استفاده کنید. در این صورت فقط به سیگنالهایی که هم راستا با روند حرکتی قیمت صادر می شوند اطمینان خواهید کرد.
کلام آخر
یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال، اندیکاتور استوکاستیک یا نوسانگر تصادفی است که در دهه 50 میلادی توسط جورج لین ساخته شد. از این اندیکاتور برای مشخص شدن وضعیت اشباع خرید و فروش در بازار استفاده میشود. این اندیکاتور قیمت پایانی یک سهم یا ارز در بازار را نسبت به دامنه قیمت آن سهم در یک زمان مشخص که معمولا 14 روز است مقایسه میکند. این اندیکاتور با محدودیت دامنهای که دارد همواره در بازه 0 تا 100 در نوسان است.
استوکاستیک وضعیت اشباع بازار خرید و فروش را نشان میدهد. در این زمینه لازم است بدانید که مقادیر بالای 80 وضعیت اشباع خرید را نشان میدهد و مقادیر پایین 20 گویای اشباع فروش است. همچنین بهتر است که از این اندیکاتور در بازارهای رنج (خنثی) و کمدامنه استفاده شود.
معرفی اندیکاتور استوکاستیک STOCHASTIC
در بازارهای مالی که روند ها بسیار کوتاهند و یا بعارت ساده تر حرکت روند دار (صعودی – نزولی) سخت به چشم می خورد، تریدرها به دنبال اندیکاتورهایی هستند که نسبت به تغییرات سریعتر عکسالعمل نشان دهند. اندیکاتور استوکاستیک از اندیکاتورهایی است که در این گونه بازارهای برای نوسانگیری زیاد مورد استفاده قرار می گیرد. استوکاستیک که گاها استوکستیک هم تلفظ شده و یا نوشته می شود ممنتوم حرکتی را نشان می دهد، به همین منظور در بازارهایی که نوسان زیادی وجود دارد و به سرعت مسیر حرکت قیمتی تغییر می کند به بهترین صورت از خود عملکرد نشان میدهد. در ادامه ایم مقاله با ما همراه باشید تا بیشتر با اندیکاتور Stochastic آشنا شویم.
- نحوه اندازه عملکرد اندیکاتور استوکاستیک
- نحوه اندازه گیری ممنتوم حرکتی استوکستیک
نحوه اندازه عملکرد اندیکاتور استوکاستیک
همانطور که اشاره شد این اندیکاتور ممنتوم حرکت قیمت را اندازه می گیرد، برای درک عملکرد اندیکاتور استوکاستیک بهتر است اول ممنتوم را یاد بگیریم. اگر بخوایم بسیار ساده در مورد ممنتوم صحبت کنیم باید یک توپ را در نظر بگیرید که بسمت بالا پرتاب می شود، قبل از آنکه توپ بخواهد به سمت پایین برگردد ابتدا سرعت بالا رفتنش کم و کمتر می شود و در یک لحظه متوقف شده و دوباره به سمت پایین شروع به حرکت می کند، این تغییرات سرعت و ایست در نقطه چرخش را ممنتوم می گویند. حال اگر ممنتوم یک حرکت را بتوان دقیق اندازه گرفت می توان نقاط چرخش را حدس زد، چرا نگفتم محاسبه و گفتم حدس؟ ببینید در فیزیک تمامی نیروهای وارده بر مثلا توپ شناسایی و اندازه گیری می شود اما در حرکت قیمتی شرایط را نمی شود صد در صد شناسایی نمود.
نحوه اندازه گیری ممنتوم حرکتی استوکستیک
برای اینکه بتوانیم ممنتوم حرکتی را بدست آوریم بایستی آخرین وضعیت را با وضعیت های قبلی مقایسه کنیم، در اندیکاتور استوکاستیک نیز وضعیت همانگونه است که با توجه به تنظیمات اندیکاتور 5 یا 14 کندل آخر به عنوان معیار سنجش انتخاب می شود. استوکاستیک از دوخط تشکیل شده است که یکی را ضریب K و دیگر درصد D است.
هر دوی این خطوط توسط فرمول زیر محاسبه میشود، علاوه بر متفاوت بودن فرمول آنها تعداد کندل های در نظر گرفته شده نیز برای هر کدام متفاوت می باشد. برای K تعداد 5 یا 14 کندل و برای D 3 کندل در نظر گرفته می شود، پس فرمول استوکاستیک k کندتر از D می باشد.
K% = (Current Close – Lowest Low)/(Highest High – Lowest Low) * 100
نحوه نمایش اندیکاتور استوک استیک
اندیکاتور استوکاستیک از جمله اندیکاتورهای نوسانگر می باشد و به همین منظور در گروه اسیلاتور ها قرار می گیرد. همانند دیگر اسیلاتورها اندیکاتور استوکاستیک نیز در پایین چارت قیمتی در یک پنجره جدا گانه نمایش داده می شود. این اندیکاتور بین دو مقدار 0 تا 100 نوسان می کند و این محدوده توسط 3 خط تفکیک شده است، خط وسط که 50 را نشان می دهد و دو خط بالا و پایین حد بالای و پایین ممنتوم را مشخص می کند مقدار این دو خط بر حسب تنظیمات کاربر تغییر می کند.
سیگنال دهی اندیکاتور Sochastic
ما قبلا در مورد مووینگ اوریج ها و انواع کند و سریع بودن آنها و نحوه برخود با نقاط تلاقی دو مووینگ کند و سریع در یک مقاله جدا مفصلا صحبت کرده ایم و همچنین شما می توانید در صورت نیاز به دوره آموزش مووینگ اوریج مراجعه نمایید. داستان استفاده از استوکاستیک نیز شبیه مووینگ های می باشد.
بطوری که هر دو خط در زیر سطح پایین قرار گیرند و خط K از پایین به بالا خط D را قطع کند یعنی خط K بالاتر از خط D قرار گیرد، سیگنال خرید به کاربران میدهد چرا که در این حالت شتاب خرید در بین فعالین بازار افزایش می یابد. وبلعکس زمانی که هر دو خط در بالای سطح بالایی میباشند و خط K از بالا به پایین خط D را قطع کند یعنی خط k در زیر خط D قرار می گیرد در این حالت سیگنال فروش صادر شده، چراکه شتاب منبوط به فروشندگان در حال افزایش می باشد.
اگر شما به روش های دیگر تحلیل تکنیکال مانند پرایس اکشن و مبحث واگرایی نیز تسلط داشته باشید می توانید از اندیکاتور استوکاستیک برای تشخیص واگرایی و یا واگرایی مخفی استفاده کنید. در برخی موارد دیده شده است که استوکاستیک واگرایی هایی کهه توسط RSI تشخیص داده نشده را نیز بخوبی نشان می دهد، اما باتوجه به سرعتی که دارد مناسب برای تریدهای بلند مدت نمی باشد.
بطور کلی اگر جزء آندسته از تریدرهایی هستید که دوست دارید در تمامی حالات بازار به معامله کردن بپردازید، و یا در بازاری فعالیت دارید که اغلب به صورت نوسانی بوده و کمتر شاهد روند های صعودی و نزولی بلند مدت می باشید، حتما با اندیکاتور استوکاستیک آشنا شده و از آن برای معاملات و تحلیل های خود استفاده کنید. اندیکاتور استوکاستیک چون اندیکاتوری است که خیلی سریعتر از دیگر اندیکاتور هابه تغییرات عکس العمل نشان میدهد، یک ابزار مفید و کاربردی برای ترید های کوتاه مدت و سریع می باشد.
اندیکاتور استوکاستیک - اندیکاتور Stochastic
نوسانگر تصادفی، اندایکاتوری است که توسط "جورج لانه" معرفی شد تا برای تشخیص جهت روند قیمت و نقاط احتمالی اصلاح به کار رود. تشخیصی که با مشخص کردن محل قیمت کنونی در آخرین محدودۀ قیمتی صورت می گیرد، چرا که قیمت هایی که در روند صعودی تثبیت شده بسته می شوند به بالاترین انتهای محدوده تمایل دارند و در روند نزولی به پایین ترین انتها.
نحوۀ ایجاد در پلت فرم تجاری
کاربرد
نوسانگر تصادفی امکان تشخیص محدوده های کف فروش و سقف خرید را فراهم می کند اما باید با توجه به تحلیل روند به آن توجه شود:
- معمولاً اگر این اندیکاتور بالای رقم 75 برود، می تواند به عنوان سقف خرید در نظر گرفته شود.
- اگر این اندیکاتور زیر رقم 25 بیاید، می تواند به عنوان کف فروش در نظر گرفته شود.
خروج از حیطه های نهایی توسط شاخص ممکن است به معنای نقاط برگشت احتمالی باشد:
- اگر نوسانگر تصادفی از بالا محدودۀ سقف خرید را قطع کند نشان دهندۀ موقعیت احتمالی فروش است.
- اگر نوسانگر تصادفی از پایین کف فروش را قطع کند نشان دهندۀ موقعیت احتمالی خرید است.
قطع شدن اندیکاتور توسط خط صاف شدۀ سیگنال که معمولاً میانگین حرکتی سه دوره ای است، ممکن است به عنوان علامتی از ایجاد یه موقعیت خرید در نظر گرفته شود:
- اگر اندیکاتور، خط سیگنال را از پایین قطع کند نشان دهندۀ استمرار خرید است.
- اگر اندیکاتور، خط سیگنال را از بالا قعط کند نشان دهندۀ استمرار فروش است.
الگوهای همگرا/واگرا می توانند نشان دهندۀ ضعف احتمالی روند باشند:
- اگر قیمت برای یک صعود جدید بالا برود اما شاخص بالا نرود، می تواند علامتی قلمداد شود از ضعف روند صعودی.
- اگر قیمت برای یک سقوط جدید پایین بیاید اما شاخص پایین نیاید، می تواند علامتی قلمداد شود از ضعف روند نزولی.
اندیکاتور استوکاستیک - اندیکاتور Stochastic
روش معاملاتی اندیکاتور Stochastic
سیستم Stochastic بر اساس مشاهده است که قیمت های بسته شدن در یک روند صعودی تمایل دارند که نزدیک انتهای فوقانی کانال قیمت باشند و در قیمت های بسته شدن در یک روند نزولی تمایل دارند که نزدیک به انتهای تحتانی کانال قیمت باشند.
در روش Stochastic از دو خط استفاده می شود که عبارتند از خط %K و خط %D. خط K سریع تر و خط D آهسته تر است. این خطوط در یک مقیاس عمودی از 0 تا 100 نوسان دارند. واگرایی بین خط D و قیمت بازار، علامت (سیگنال) مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. هرگاه خط D از سطح 80 عبور کرد و بالاتر رفت و دو اوج ریزشی ایجاد شد در حالیکه قیمت ها در حال صعود هستند، یک واگرایی ریزشی رخ می دهد. هرگاه خط D از سطح 20 عبور کرد و پایین تر رفت و دو کف صعودی ایجاد شد در حالیکه قیمت ها در حال ریزش هستند، یک واگرایی صعودی رخ داده است. بنابراین، سیگنال های واقعی خرید و فروش ارتباط مستقیم دارند با زمانیکه خط K از خط D عبور می کند. یک سیگنال فروش زمانی ایجاد می شود که خط K از بالای سطح 80 پایین خط D را قطع کند. یک سیگنال خرید نیز زمانی ایجاد می شود که خط K از پایین سطح 20 بالای خط D را قطع کند.
فرمول اندیکاتور Stochastic
پرسش و پاسخ اندیکاتورهای فارکس
اندیکاتور فارکس چیست؟
از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکی فارکس معمولاً برای پیش بینی حرکات قیمت در بازار فارکس استفاده می شود و به همین دلیل احتمال کسب سود از بازار فارکس را افزایش می دهند. اندیکاتورهای فارکس در واقع به حجم و قیمت یک ابزار معاملاتی معین برای پیش بینی بازار توجه می کنند.
بهترین اندیکاتورهای تکنیکی کدام هستند؟
تحلیل تکنیکی که اغلب شامل چندین استراتژی معاملاتی است نمی تواند از اندیکاتورهای تکنیکی جدا باشد. برخی از اندیکاتورها به ندرت استفاده می شوند درحالیکه برخی دیگر از اندیکاتورها برای بسیاری از معامله گرها بدون جایگزین هستند. ما در اینجا به 5 اندیکاتور تحلیل تکنیکی که بسیار متدوال هستند اشاره می کنیم: Moving average (MA) و Exponential moving average (EMA) و Stochastic oscillator و Bollinger bands و Moving average convergence divergence (MACD).
نحوۀ استفاده از اندیکاتورهای تکنیکی چگونه است؟
استراتژی های معاملاتی معمولاً نیازمند بکار گیری چندین اندیکاتور تحلیل تکنیکی هستند تا دقت و صحت پیش بینی افزایش پیدا کند. اندیکاتورهای تاخیری، روندهای گذشته را نشان می دهند درحالیکه اندیکاتورهای پیشرو حرکت آینده را پیش بینی می کنند. در هنگام انتخاب اندیکاتورها همچنین به انواع متفاوت ابزارهای نمودار نظیر حجم، شتاب حرکت، نوسان و اندیکاتورهای روند نیز توجه داشته باشید.
آیا اندیکاتورها در فارکس کار می کنند؟
2 نوع اندیکاتور وجود دارند: تاخیری و پیشرو. اندیکاتورهای تاخیری مبتنی هستند بر حرکات گذشته و برگشت های بازار و اگر بازارها قویاً در روند باشند این نوع از اندیکاتورها نیز مؤثرتر عمل می کنند. اندیکاتورهای پیشرو تلاش می کنند تا حرکات قیمت و برگشت ها در آینده را پیش بینی کنند و معمولاً از آنها در روند افقی استفاده می شود و از آنجائیکه سیگنال های غلط زیادی ارائه می دهند برای معاملۀ روند مناسب نیستند.
دیدگاه شما