هدف از ایجاد نمایه، یافتن اطلاعات در زمان کوتاه و جستجوی سریع و راحت سند و مدرک توسط مخاطب میباشد که سبب بالا رفتن ارزش آن سند و مدرک خواهد شد.
ارزیابی و تحلیل شاخص های حمل و نقل پایدار شهری
حملونقل پایدار در واقع یافتن مؤثرترین و آسودهترین راه جابجایی مردم و وسایل نقلیه با کمترین میزان مصرف انرژی (در زمینه سوخت و تلاشهای انسانی) با مقبولترین هزینه، کمترین ترافیک و کمترین اثرات سوء زیستمحیطی مانند آلودگی هوا و صدا میباشد. هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین مهمترین عوامل و شاخصهای مؤثر بر حملونقل شهری با استفاده از تجربیات حملونقل شهرهای پیشرو در حملونقل است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی _توسعهای است و از نظر روش تحلیلی _محتوایی است. برای تجزیه و تحلیل تکنیکهای کمی و کیفی از نرم افزار SPSS استفاده شده است و ابزار گردآوری اطلاعات، ترکیبی از روشهای کتابخانهای و میدانی در رابطه با شاخصهای حملونقل پایدار میباشد. در شهر اصفهان نتایج مطالعات نشان میدهد وضعیت حملونقل پایدار شهر اصفهان روند نزولی داشته است. رشد شاخص ترکیبی اثرات محیط زیستی حملونقل در جهت منفی بوده است. همچنین رشد شاخص ترکیبی اثرات اقتصادی حملونقل در شهر اصفهان در جهت منفی بوده است. هزینههای گرداننده نسبت به تولید ناخالص بر نفر ثابت است. ولی خوشبختانه شاخص ترکیبی اثرات اجتماعی حملونقل در اصفهان در جهت مثبت بوده است. راهبرد مناسب در شهر اصفهان اجرای همزمان سیاستهای حملونقل پایدار است.
کلیدواژهها
20.1001.1.25886274.1395.4.1.1.8
عنوان مقاله [English]
Evaluation and analysis of sustainable urban transport Indicators
نویسندگان [English]
- M. Sajadi 1
- M. Taghvaee 2
چکیده [English]
Sustainable transport is in the most effective and most comfortable way movement of people and vehicles with the lowest power consumption (of fuel and humanitarian efforts) with the most acceptable cost, less traffic and environmental impacts such as air pollution and minimal noise. The main issue of this study was to determine the most important factors affecting urban transport indicators using experience in leading freight transport. For the analysis of qualitative and quantitative techniques have been used SPSS software, methodology and tools for data collection, a combination of library and field methods in relation to sustainable transport.
The results indicate the status of transport in the city of Isfahan is to be downward trend. Growth Composite Index has been negative in environmental impacts of transport. Growth Composite Index as well as the economic impact of transport in the city was in the negative direction. Costs handlers is stable than GDP per person. Fortunately, the social effects of transport in Isfahan Composite Index has been positive At the same time, Implementation of a sustainable transport policy is the best strategy.
کلیدواژهها [English]
- Sustainable transport
- Dynamic models
- Transport evaluation
- Leading cities in transportation
مراجع
استادی جعفری،م.(1389). ارزیابی و مدلسازی حمل ونقل پایدار شهری، پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته مهندسی عمران – گرایش برنامه ریزی حمل ونقل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
تقوایی، م.بسحاق، م.سالاروند، ا.(1391). آزمون فرضیههای پژوهش با استفاده از spss، انتشارات معظمی، چاپ اول.
تیبالدز، فرانسیس تی .(1385).شهرهای انسان محور. ت : دکتر حسن علی لقایی و فیروزه جدلی. چاپ اول. تهران : انتشارات دانشگاه تهران.
ذکایی آشتیانی،ه ؛ پور زاهدی، ح. (1366-1369)، گزارشهای مطالعات جامع حملونقل اصفهان، سازمان حملونقل و ترافیک.
رصافی، اله.(1383). سنجش و مدلسازی حملونقل و توسعه پایدار در سطح ملی، پایاننامه دکتری، دانشگاه صنعتی شریف، گرایش برنامهریزی حملونقل.
فیروز زارع، ع. قربانی،م.(1390). بررسی عوامل موثر بر تمایل به پرداخت شهروندان برای کاهش آلودگی هوا در شهر مشهد؛ کاربرد الگوی دو مرحله ای همکن، فصل نامه علمی پژوهشی مدیریت شهری، شماره 28،پاییز و زمستان، ص 7-26.
کنف لاخر، ه.(1381).اصول برنامه ریزی(طراحی)تردد پیاده و دوچرخه، ترجمه دکتر فریدون قریب، انتشارات دانشگاه تهران،چاپ اول؛ تهران.
Banister, David. (2005). Unsustainable Transport: City transport in the new century. London: Routledge: Taylor & Francis Group.
Barter, P. A. (1998, in preparation). An International Comparative Perspective on Urban Transport and Urban Form in Pacific Asia: Responses to the Challenge of Motorisation in Dense Cities. Ph.D. Thesis, Murdoch University, Western Australia..
Haghshenas,H.,Vaziri,M.)2012(Urban sustainability Transportation Indicator,for Global comparison,Ecological indicators 15,115-121.
Joumard R.,Gudmundsson H.,Editors.(2010).Indicators of enviromental sustainability in transport ,Les collections de L.INRETS.
Kenworthy, J., F. Laube, P. Newman, P. Barter, T. Raad, C. Poboon, and B. Guia. (1999). An International Sourcebook of Automobile Dependence in Cities, 1960– 1990. Boulder, CO: University Press of Colorado.
Litman T.(2009).Well Measured Developing Indicators for Comprehensive and Sustainable Transport Planning,Victoria Transport Policy Institute,Canada.http:// www.vtpi.org/.
Litman,T ; Burwell,D. (2006), “Issues in Sustainable Transportation,” International Journal of Global Environmental Issues , Vol. 6, No. 4, pp. 331-347; at www.vtpi.org/sus_iss.pdf.
Mascarenhas A.,Coelho P.,Subtil E., Ramos T.B.(2010).Thes Role of Common Local Indicators in Regional Sustainability Assessment ,Ecological Indicators,646-656.
شاخص آمادگی شبکه ای و شبکه های اجتماعی
چندی است که سازمان مدیریت صنعتی به تبعیت از انجمن اقتصاد جهانی و با توجه به جایگاه خود در ایدرو و به صورت کلی در صنعت و اقتصاد صنعتی کشور اقدام به تأسیس مرکز ارزیابی و تحلیل اقتصاد (رصد) نموده است. این مرکز نیز به عنوان بخشی از رسالت خود نسبت به جمعآوری و ارائه اطلاعات اقتصادی در قالب شاخصهای کلان اقتصاد (در برگیرندهي نوزده شاخص کلان توسعه در دوازده فصل رقابتپذیری، فضای کسبوکار، توسعهی انسانی، استعداد جهانی، آزادی اقتصادی، رونق اقتصادی، نوآوری، آمادگی شبکهای، اقتصادِ دانش، عملکرد زيست محیطی، وضعيت علم، عملكرد رقابتي صنعت و نیز شاخص پایهي تولید ناخالص داخلی که مورد بررسی انجمن اقتصاد جهانی میباشد) ایندکس های ترکیبی میپردازد. آنچه در این میان شایان توجه بسیار است ورود شاخصهای جدیدی همچون آمادگی شبکهای و اقتصاد دانش برای ارزیابی و سنجش اقتصاد کشورهای جهان و مقایسه وضعیت فعلی آنها با یکدیگر است.
صرف نظر از صحت و سقم و مبنای آنچه که در دومین گزارش این مرکز منتشر شده، مناسب دونستم کمی چیستی و چرایی شاخص آمادگی شبکهای را بیشتر بررسی کنیم.
شاخص آمادگی شبکهای(Networked Readiness Index) یا NRI در انجمن اقتصاد جهانی میزان آمادگی کشورها برای بهرهبرداری از فرصتهای ایجاد شده از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات را در مقاطع سالیانه ارزیابی مینماید. شاخص NRI به دنبال ایجاد درک بهتر از تأثیر ICT بر رقابت پذیری ملل، نه تنها به عنوان یک صنعت، بلکه به عنوان موتور محرکه صنایع و البته مهمتر از آن جوامع، به عنوان بستر اصلی هر حرکت اقتصادی مطابق مدل پورتر (1998، 1990) است. این شاخص ترکیبی از سه مولفه محیط دربرگیرنده ICT در کشور یا اجتماع مورد بررسی (اجزای اصلی دیاموند پورتر، شامل خرده سیستمهای بازار، سیاست و زیرساختها)، آمادگی نقشآفرینان اصلی اجتماع (افراد، بنگاههای اقتصادی و دولت) جهت بهرهبرداری از ICT و نهایتاً میزان استفاده عملی و عینی این نقشآفرینان از ICT در این حوزه تعریف گردیده است.
این شاخص در اصل توسط گروه فناوری اطلاعات انجمن در همکاری با مرکز توسعه بینالملل دانشگاه هاروارد از سال 2002 اقتباس گردیده است. نکته در خور توجه در این شاخص نحوه عملیاتی سازی و اندازهگیری مولفههای اصلی آن است، چراکه از طرفی محدودیتهایی در خصوص ارائه گزارش وجود داشته و دارد و از طرف دیگر ضرورت به درک مفهومی این امادگی در هر کشور اجتنابناپذیر بوده است. اول اینکه حجم داده بسیار بالایی در زمان محدود (کمتر از 7 ماه) میبایستی از کلیه کشورها جمعآوری، پردازش و پس از راستیآزمایی منتشر گردد، دومین محدودیت، ایجاد رویه استاندارد جهت عملیاتیسازی متغییرهای کیفی در تمامی کشور بوده و نهایتاً سومین محدودیت تخصص و دانش لازم جهت جلوگیری از سوگیریهای محتمل در تحلیل این مولفهها بوده که همگی این عوامل انجمن را بر ان داشته تا متغییرها را به صورت کلی کمّی تعریف نموده و به طور مثال به پهنای باند اینترنت، میزان سانسور، تعداد مراکز تخصصی میزبانی، تعداد ادرسهای IPv4 و تعداد کلی کاربران در خصوص حوزه اینترنت بسنده شده است. همچنین برای تلفن کمیت خطوط تلفن ثابت و همراه مد نظر قرار گرفته است. مولفههای دیگری نظیر کتابهای منتشر شده و ایستگاههای تلویزیونی نیز مورد ارزیابی قرار میگیرد.
آنچه با توجه به موارد فوق از منظر شبکههای اجتماعی به صراحت قابل استنباط است، اجماع قاطع و تأثیر انکارناپذیر این شبکهها در بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جامعه است. چیزی که مورد توجه دولت یازدهم نیز قرار گرفته و در اولین قدم نسبت به افزایش راهکارهای افزایش ضریب نفوذ اینترنتی کاربران ایرانی نظیر کاهش تعرفهها، افزایش سقف پهنای باند مصارف خانگی و بنگاهها، توسعه سامانههای 3G و احیانا 4G و احتمالاً لغو سانسور برخی از سایتها اقدام نموده است. لذا صرف نگاه کمّی به این مولفه، با عنایت به زیرساختهای فرهنگی موجود، موجب غفلت از مکانیزمهای لازم جهت شکلگیری این شبکهها و یا ایجاد عوامل شبکهزدایی در سطح جوامع خواهد شد، چراکه دست آخر این نقشآفرینان اصلی هستند که میبایستی نسبت به شبکهسازی ااقدام نمایند. در این بین آنچه بیش از هرچیز میتواند مانع ایجاد شبکههای مطلوب و مناسب جهت ارتقای شاخص شبکهای کشور از جایگاه 101 در گزارش 2013 انجمن بشود، میتوان به سطح فعلی اعتماد میان این نقش آفرینان اشاره نمود، که البته نیازمند برنامهریزی میان مدت و بلند مدت بوده و میبایست در اولویتهای سازمان برنامه پس از احیا قرار گیرد، به امید حق.
تقسیم بندی شاخصها: شاخصهای کمی در برابر شاخصهای کیفی
این درس و چند درس آتی به تعریف و طبقه بندی شاخصها اختصاص یافته است.
اما قبل از اینکه بخواهیم وارد بحث طبقهبندی شاخصها شویم، لازم است بر یک نکتهی مهم تأکید کنیم:
اگر چه کلیات بحثِ ایندکس های ترکیبی شاخصها و کنترل به کمک شاخصها، همیشه و همه جا یکسان است، اما نامگذاریها و طبقهبندیها عموماً قراردادی هستند و از منبعی به منبع دیگر تغییر میکنند.
این تفاوتها در حدی است که گاهی، حتی در تعریف و طبقه بندی شاخصها در میان نهادهای بزرگ بینالمللی (مانند سازمان ملل و صندوق بین المللی پول و نهادهای مشابه) هم تفاوتها و اختلافنظرهایی مشاهده میشود.
ما در متمم میکوشیم طبقهبندیهایی را مد نظر قرار دهیم که به سایر درسهای ما (خصوصاً درسهای مدیریتی دوره MBA متمم) کمک کنند و به زبان مشترکی برای بحث و گفتگو میان دوستان متممی تبدیل شوند.
تفاوت مفهوم کمّی و کیفی در شاخصها با سایر بحثهای مدیریتی
دو اصطلاح کمّی (Quantitative) و کیفی (Qualitative) در فضای مدیریت و علوم انسانی، بسیار رایج هستند.
با این حال، گاهی معنا و مفهوم آنها در فضاهای مختلف، متفاوت است.
فرض کنید در جلسهی مدیران یک شرکت، چنین بحثی مطرح میشود:
خوشبختانه ما بهبود خوبی در حوزهی تأمین رضایت نیروی انسانی داشتهایم.
مشتریان هم بیش از گذشته از ما راضی بودند. تنها مشکل جدی فعلی، نقدینگی سازمان است که باید آن هم به نحو مقتضی مدیریت شود. در غیر این صورت روند بهبود فعلی، پایدار نخواهد بود.
معمولاً در توصیف چنین سخنرانیها و موضعگیریهایی میگویند که: «سخنرانی و ادعاهای مطرح شده در آن، بسیار کیفی بود و هیچ نوع عدد و رقم و شواهد عینی مشخص ارائه نشد.»
به عبارت دیگر در ادبیات عمومی مدیریت، کیفی بودن به نوعی به معنای غیرعددی بودن به کار میرود.
در حالی که ما در بحث شاخصها، همواره همه چیز را به صورت عددی بررسی میکنیم و اصلاً اگر پارامتری به صورت عددی قابل سنجش نباشد، نمیتوانیم آن را به عنوان شاخص کنترل سیستم در نظر بگیریم.
بنابراین، شاخصهای کمی و شاخصهای کیفی هر دو شاخصهای ایندکس های ترکیبی عددی هستند و تفاوت آنها از جنس دیگری است.
تعریف شاخص های کمی (Quantitative Indicators)
دسترسی کامل به مجموعه درسهای سیستم های کنترل مدیریت و شاخصهای مدیریتی برای اعضای ویژه متمم در نظر گرفته شده است.
شاخص نزدک چیست؟ بررسی انواع شاخصهای مختلف بازار سهام نزدک
نزدک (Nasdaq) مخفف «مظنههای خودکار انجمن ملی معاملهگران سهام» (National Association of Securities Dealers Automated Quotations) است که اولین بازار الکترونیک سهام ایالات متحده میباشد و سرمایهگذاران از طریق آن میتوانند بدون نیاز به حضور در تالارهای بورس، سهام شرکتها را خریداری کنند. نزدک سهام بیش از 3000 شرکت عمدتا فعال در زمینه تکنولوژی را عرضه میکند. نزدک دو شاخص اصلی دارد که عبارتند از:
- شاخص 100 (Nasdaq 100)
- شاخص مرکب (Nasdaq Composite)
معمولا وقتی میگویند: «از هفته قبل شاخص نزدک رشد داشته» منظورش شاخص نزدک مرکب است. این شاخص میانگین قیمت کلی تمام سهامهای مورد داد و ستد در بازار نزدک است. در مقابل، نزدک 100 میانگین قیمت 102 شرکت با بهترین کارکرد در این بازار است. هر دو این شاخصها در ادامه این مطلب معرفی شده و مورد بررسی قرار میگیرند.
فهرست عناوین مقاله
بازار نزدک چیست؟
بازار نزدک که به عنوان نزدک نیز شناخته میشود در سال 1971 به عنوان اولین بازار سهام کاملا الکترونیکی در امریکا افتتاح شد. نزدک یک بازار مظنهمحور (Quota driven) است که متشکل از اپراتورهایی است که سهام را از طرف خودشان خرید و فروش میکنند و معاملهگر هستند. بر خلاف بازارهای سفارشمحور، که در آنها هم اپراتورهای حرفهای حضور دارند و هم سرمایهگذاران و معاملهگران خصوصی، سفارشها در بازارهای مظنهمحور فقط با پیشنهادات معاملهگران مطابقت داده میشود.
ساختمان این بازار در میدان تایم در مح له منهتن نیویورک واقع شده است، اما این بازار تماما الکترونیکی است و از طریق هر بانک معتبری امکان دسترسی به آن ایندکس های ترکیبی وجود دارد. شاخص نزدک از سال 1971 که ارائه شده هر سال بازدهی کمی بیشتر از 9% داشته است، اما بعد از بحران مالی سال 2008-2007 این بازده به 18% هم میرسد. شرکتهایی که در این شاخص هستند کارکرد قدرتمندی در بازار سهام امریکا در 10 سال گذشته داشتهاند. در تصویر زیر کارکرد شاخص نزدک را در مقایسه با کارکرد شاخص داو جونز مشاهده میکنید:
در سالهای گذشته تکنولوژی پویا ترین بخش صنعت بوده است، برای همین سرمایهگذاری روی محصولات این شاخص در عمل همیشه سودآور بوده است. شاخص نزدک سهام شرکتهایی مثل اپل، آمازون، مایکروسافت، فیسبوک، گوگل، و شرکتهایی که امروزه بیشترین اهمیت از نظر سرمایه در بازار دارند را شامل میشود.
در حقیقت از 10 شرکت با سهام برتر امریکایی، 7 مورد آنها در نزدک فهرست شدهاند و فقط 3 مورد از آنها در بورس اوراق بهادار نیو یورک (NYSE) فهرست شدهاند. علاوه بر این، بیش از 3000 شرکت غیر-مالی نیز در بازار نزدک فهرست شدهاند که شاخص مرکب نشاندهنده قیمت آنها است.
شاخص نزدک مرکب چیست؟
شاخص مرکب شاخص سرمایه بازار بیش از 3000 شرکتی است که سهام آنها در بازار سهام نزدک معامله میشود. در این شاخص تمام سهامهای فهرست شده در بازار نزدک که مشتق، سهام ترجیحی، و منابع مورد معامله بازار (ETFs) نباشند قرار میگیرند. این سهامها شامل سهامهای معمول، سهام شرکتهای املاک (REITs) و سهامهای قابل پیگیری در کنار منافع شراکتهای محدود میشوند.
ویژگیهای شاخص نزدک
قبل از هر چیز لازم به ذکر است که شاخص نزدک محدود به شرکتهایی نمیشود که سرپرستی آنها در ایالات متحده قرار گرفته باشد. این موضوعی است که آن را از بسیاری از شاخصهای قیمت دیگر متمایز میکند. شنیدن گزارش قیمت بسته شدن شاخص مرکب در رسانهها و اخبار مالی یک اتفاق معمول است چرا که این شاخص بخش بزرگی از بازار را پوشش میدهد.
روششناسی شاخص مرکب
شاخص نزدک مرکب از یک روششناسی وزن سرمایه بازار استفاده میکند. ارزش این شاخص برابر با ارزش کلی وزن سهمهای هر یک از شرکتها، ضرب در جدیدترین قیمت هر سهام است. سپس نتیجه با تقسیم شاخص اصلاح میشود، که باعث میشود ارزش کلی تبدیل به رقم مناسبتری برای گزارشهای خبری شود.
این شاخص به صورت مداوم در طول هر روز معاملاتی محاسبه میشود، اما هر یک ثانیه اعلام میشود. آخرین اعلام ارزش مورد تائید این شاخص در هر روز معاملاتی در ساعت 4:16 دقیقه اعلام میشود.
دو نسخه از شاخص مرکب محاسبه میشود: یک شاخص بازده قیمت و یک شاخص بازده کلی. شاخص بازده کلی شامل سرمایهگذاری مجدد سود سهام بر روی سرمایهگذاری روزهای قبل نیز میشود. هر دو نسخه این شاخص شامل توزیع غیر نقدی میشود.
معیار صلاحیت قرارگیری در شاخص نزدک مرکب
برای این که یک شرکت بتواند صلاحیت قرارگیری در این شاخص را به دست بیاورد، سهام شرکت باید به صورت انحصاری در بازار سهام نزدک فهرست شده باشد (مگر این که این سهام پیش از تاریخ 1 ژانویه 2004 در یک بازار دیگر نیز فهرست شده باشد). نوع سهام هم باید یکی از انواع زیر باشد:
- رسید سپرده امریکایی (ADRs)
- سهام معمولی (Common Stock)
- منافع شراکت محدود
- اوراق قرضه عادی (Ordinary Shares)
- تراستهای سرمایهگذاری املاک (REITs)
- سهام منافع سودآور (SBIs)
- سهامهای پیگیری (Tracking Stocks)
انواع دیگر سهام از جمله مبالغ یکسویه، سهامهای ترجیحی، حقوق سهام، ایندکس های ترکیبی ضمانتها، واحدها، و انواع سهام مشتق دیگر واجد صلاحیت فهرست شدن در بازار نزدک و قرارگیری در شاخص آن نمیشوند. اگر سهامی واجد شرایط بوده باشد اما در حال حاضر این خصوصیت را نداشته باشد، از این شاخص حذف میشود.
ترکیب صنایع در شاخص نزدک
وزن صنایع در این شاخص متغیر است. اما همان طور که پیشتر اشاره شد، وزن شرکتهای مرتبط با صنعت تکنولوژی در آن غالب است. وزن صنایع مختلف در این شاخص در حال حاضر به صورت زیر است:
- تکنولوژی: %39/48
- خدمات مصرفی: %43/19
- سلامتی: %21/10
- مالی: %21/7
- صنعتی: %85/6
- محصولات مصرفی: %51/5
- ابزارها: %81/0
- ارتباطات: %72/0
- نفت و گاز: %55/0
- مواد پایه: %32/0
کارکرد شاخص نزدک مرکب
شاخص نزدک مرکب که مهمترین شاخص این بازار نیز محسوب میشود روند کلی این بازار را مشخص میکند. این شاخص یک شاخص معاملاتی نیست و سرمایهگذاران نمیتوانند مستقیما آن را خریداری کرده یا روی آن سرمایهگذاری کنند. بلکه از این شاخص برای شناسایی شرکتها و سهامهای پر بازده استفاده میشود. با این حال بعضی از محصولات مالی برای پیگیری این شاخص طراحی شدهاند که از طریق آنها امکان پیگیری کارکرد این شاخص وجود دارد.
سادهترین راه سرمایهگذاری روی شاخص مرکب خرید اوراق شاخص یا صندوق ایندکس های ترکیبی قابل معامله (ETF) شاخص است که به صورت منفعلانه شاخص را دنبال میکند. صندوق قابل معامله شاخص برای سرمایهگذاری روی تمام اجزای یک شاخص، با همان وزنی که در شاخص قرار گرفتهاند طراحی شده است. ایده این نوع صندوقها این است که در طول زمان، این صندوقها میتوانند همان کارکردی را ارائه دهند که خود شاخص آن را دنبال کرده و عرضه میکند.
این شاخص میزان سوددهی شرکتهای فهرست شده در بازار نزدک را نشان میدهد. علاوه بر شرکتهای امریکایی، بسیاری از بزرگترین شرکتهای جهان نیز در این بازار فهرست شدهاند و بخشی از وزن این شاخص را تشکیل میدهند. این موضوع باعث میشود این شاخص یک شاخص به نسبت جامع باشد که کارکرد و روند کلی شرکتهای عمده به ویژه در زمینه تکنولوژی را مشخص میکند.
شاخص نزدک 100 چیست؟
شاخص نزدک 100 سبدی از سهام 100 شرکت عمدهای است که در بازار سهام نزدک فهرست شدهاند. این شاخص شامل شرکتهایی از صنایع مختلف به جز صنعت مالی، مثل بانکهای تجاری و سرمایهگذاری میشود. این بخشهای غیر مالی شامل صنایع فروش، بیوتکنولوژی، صنعت، تکنولوژی، خدمات درمانی، و امثال این میشود.
وزن شاخص 100
این شاخص بر اساس یک روششناسی حجم سرمایه اصلاح شده فعالیت میکند. در این روش اصلاح شده وزن منفرد شرکتها را مطابق با سرمایه بازار آنها در نظر میگیرد. این نوع وزن کردن باعث میشود تاثیر شرکتهای بزرگ کاهش یافته و شاخص به نفع تمام اعضا موازنه شود. برای این کار، نزدک در هر فصل ترکیب شاخص را مورد بازبینی قرار ایندکس های ترکیبی میدهد و اگر ملزومات توزیع مناسب در آن بر قرار نباشد، وزن را اصلاح میکند.
معامله کردن شاخص نزدک 100
نزدک 100 را میتوان از طریق بنیاد سرمایهگذاری کیوکیوکیو (QQQ Trust) معامله کرد. این محصول برای پیگیری کارکرد 100 شرکت برتر در بازار نزدک طراحی شده است. هر یک از این شرکتها باید عضوی از نزدک 100 بوده و در بازار آن برای حداقل دو سال معامله فهرست شده باشند. علاوه بر این، سهامهای فهرست شده باید میان حجم معاملات روزانهای معادل 000/200 معامله داشته باشند و بازده فصلی و سالیانه خود را به صورت عمومی گزارش کنند.
ممکن است استثناهایی در مورد شرکتهای عمومی تازه تاسیس که سرمایه بازار بالایی داشته باشند در نظر گرفته شود. شرکتهایی که درگیر ورشکستگی شوند از این بنیاد حذف میشوند. ممکن است در مواقعی ترکیب سهامهای بنیاد کیوکیوکیو دقیقا با شاخص نزدک 100 یکسان نباشد، با این حال ماموریت اصلی این بنیاد پیگیری قیمت و کارکرد شاخص زیرین، یعنی نزدک 100 است.
ترکیب صنایع در شاخص 100
این شاخص متشکل از سهام بخشهای گوناگون به جز خدمات مالی میشود. سهم بزرگی از این شاخص به بخش تکنولوژی اختصاص دارد، که چیزی حدود %54 از وزن شاخص را تشکیل میدهد. خدمات مصرفی بخش بزرگ بعدی در این شاخص را تشکیل میدهند که توسط شرکتهایی مثل رستورانهای زنجیرهای، خردهفروشها، و شرکتهای خدمات مسافرتی ارائه میشوند.
این سهامها به لطف رشد مداوم غول خردهفروشی یعنی آمازون، چیزی حدود یک چهارم وزن سرمایه این شاخص را به خود اختصاص دادهاند. خدمات درمانی، سهام صنایع، و شرکتهای ارتباطی بخشهای دیگر این شاخص را تشکیل میدهند. ترکیب شرکتها در نزدک 100 در دو دهه گذشته به برداشت بازدههای قابل توجه کمک زیادی کرده است.
معیار صلاحیت قرارگیری در شاخص نزدک 100
برای قرارگیری در شاخص 100، شرکتها لازم است به صورت انحصاری سهام خود را در بازار نزدک فهرست کرده باشند. سهامهای معمولی، اوراق قرضه عادی، رسید سپرده آمریکایی و سهامهای پیگیری میتوانند واجد شرایط در نظر گرفته شوند. بیست و هفت کشور با شرکتهای این شاخص در ارتباط هستند.
معیارهای دیگر قرارگیری در این شاخص سرمایه بازار و نقدشوندگی هستند. در حقیقت هیچ حداقل قابل قبولی برای سرمایه بازار وجود ندارد، بلکه خود شاخص به نحوی طراحی شده که معرف 100 شرکت برتر فهرست شده در بازار سهام نزدک است.
کارکرد شاخص 100
نزدک 100 یک شاخص بسیار پر بازده محسوب میشود که 100 شرکت برتر فهرست شده در ایندکس های ترکیبی بازار سهام نزدک را دنبال میکند. بخش عمده وزن این شاخص را شرکتهای تکنولوژی و برندهای چند ملیتی عظیمالجثه تشکیل میدهند. همان طور که پیشتر اشاره شد، بنیاد کیوکیوکیو یک محصول مالی طراحی کرده که با پیروی از این شاخص، سعی میکند همین کارکرد را به سرمایهگذاران عرضه کند.ایندکس های ترکیبی
این محصول مالی توانسته در طول یک سال %5/44 بازده داشته باشد که به معنای واقعی کلمه خیره کننده است. این بنیاد با حجم سرمایه تحت مدیریت 8/141 میلیارد دلاری، و میانگین معاملات روزانه 896/434/48 معامله یکی از بنیادهای عمده در زمینه سرمایهگذاری مالی محسوب میشود. این محصول مالی بهترین ابزار مالی موجود برای بهره بردن از شاخص نزدک 100 و بازده خارقالعاده غولهای تکنولوژی محسوب میشود.
سخن پایانی
بازار نزدک در سال 1971 با هدف ایجاد یک بازار سهام کاملا الکترونیکی که سهام شرکتهای تکنولوژی را عرضه کند افتتاح شد. بخش عمده شرکتهایی که سهام خود را در این بازار فهرست میکنند شرکتهای فنی و تکنولوژی، از جمله غولهای کامپیوتر و دنیای مجازی مثل اپل، گوگل، آمازون و برندهایی از این دست تشکیل میدهند. شاخص نزدک مرکب یک شاخص کلی است که بر اساس حجم بازار شرکتها بازده و کارکرد آنها است. این شاخص میانگین حجم سرمایه و قیمت سهام هر یک از 3000 شرکتی که در نزدک فهرست شدهاند را دنبال کرده و میانگین آنها را عرضه میکند. شاخص مرکب توانسته همواره بازدهی بیش از %9 به دنبالکنندگان عرضه کند.
شاخص نزدک 100 بسیار محدودتر از شاخص کلی نزدک است و فقط 100 شرکت برتری که بهترین کارکرد در این بازار داشته باشند را شامل میشود. این شاخص یکی از پر بازدهترین شاخصهای سهام و معاملاتی در تمام جهان محسوب میشود که در طول سال بازدهی حدود %45 عرضه میکند. هیچ یک از شاخصهای نزدک قابل خرید و فروش یا سرمایهگذاری مستقیم نیستند. اما محصولات مالی ویژهای با هدف پیگیری کارکرد این شاخصها توسط شرکتها و بنیادهای ثالث طراحی شده است که سرمایهگذاران میتوانند به کمک آنها، بازده مشابهی با این شاخصها به دست بیاورند. این شاخصها تا حد زیادی کارکرد شرکتهای تکنولوژی عمده امریکایی در بازارهای مالی را نمایش میدهند.
نمایه یا Index چیست و چگونه در ورد کلمات را نمایه کنیم؟
به مجموعه منظمی از اطلاعات، مدارک و محتواهایی که ترتیب آنها طبق یک اصول خاصی مثل حروف الفبا صورت میگیرد و باعث دسترسی سریعتر مخاطب میگردد را نمایه میگویند. (معنی نمایه در دیکشنری مریام) این اطلاعات و مدارک میتواند شامل هر موضوعی باشد. مثلاً یک نوع ساده از نمایه که بیشتر افراد در زندگی خود از آن استفاده میکنند، دفترچه تلفن میباشد.
کلمه نمایه از مصدر نمودن و به معنی راهنمایی کردن و نشان دادن است. همچنین در رشته کتابداری و اطلاعرسانی، معادل واژه Index در زبان انگلیسی به کار برده میشود. در واقع نمایه، مجموعهای از اسناد و مدارک که ترتیب آن به روش الفبایی است که مخاطب را به قسمتی که نام یا موضوع مورد نظرش قرار دارد، راهنمایی میکند. این اسناد و مدارک میتواند فهرست نام افراد، موضوعات مختلف و یا محتوای موجود در یک سند باشد و نمایه حتی با اطلاعات و مدارک محدود نیز، محل نمایه مربوطه را به شما نشان میدهد.
به طور کلی، حفظ و نگهداری، اطلاعات و معلومات و انتقال آنها از نسلی به نسل دیگر، از اهداف کتابخانهها است. در دنیای امروزی، نمایهها به دلیل سرعت زیاد در دسترسی کاربر به اطلاعات و افزایش انتشارات، جایگزین مناسبی برای قفسه یا کشوهایی است که برگهها را در آنها قرار میدهند. نمایهسازی درست اطلاعات، پیشرفت امور فرهنگی و اقتصادی و آموزش را به دنبال خواهد داشت و معمولاً نظامهای اطلاعرسانی، بدون استفاده از نمایه مناسب، به موفقیت نمیرسند.
هدف از ایجاد نمایه، یافتن اطلاعات در زمان کوتاه و جستجوی سریع و راحت سند و مدرک توسط مخاطب میباشد که سبب بالا رفتن ارزش آن سند و مدرک خواهد شد.
از جنبههای مختلف در نمایهها
- تهیه نمایهها به صورت دستی و ماشینی و یا ترکیبی از این دو میتواند باشد.
- نمایهها دارای زبان آزاد، کنترل شده و یا طبیعی هستند.
- تقسیمبندی نمایشها بر اساس نام اشخاص، نوع اطلاعات نمایه موضوعی مختلف، نامهای جغرافیایی و نمایه عنوانهای مربوط به آثار میباشد.
مراحل مورد نیاز جهت نمایهسازی
- شناسایی موضوع و محتوای اسناد
- تشخیص نیازهای مهم کاربران و کسب اطلاعات آنها
- دقت نظر به علاقههای شخصی و سازمانی و همچنین تغییر اولویتهایی که وجود دارد.
انواع مختلف زبانها در نمایهسازی
زبان کنترل شده
یک لیست کامل، دارای اعتبار و ساختار معناشناسی که جهت استفاده در نمایهسازی به کار میرود، زبان کنترل شده است.
زبان آزاد
برای وصف موضوع مدرک، انتخاب واژهها مناسب میباشند. نویسنده یا نمایه ساز به انتخاب واژهها میپردازند. وجود کلمات توصیفگر در متن مهم نمیباشد. ولی باید بدانید که در زبان آزاد، اصل وحدت حائز اهمیت است. یعنی برای جلوگیری از به هم ریختگی یک مفهوم، واژههای توصیفگر درست انتخاب شوند.
زبان طبیعی
زبان طبیعی در یک نمایه، بهرهگیری از زبان مدرک میباشد. در واقع، هر کلمه یا اصطلاحی که در مدرک وجود دارد، برای نمایه هم به کار میرود. یعنی کلمات، کنترل شده نیستند. به طور کلی، تنوع زبان طبیعی خیلی زیاد است. از نمایههای ایندکس های ترکیبی مختلف زبان طبیعی میتوان به نمایههای کووک، کوئیک و جایگشتی اشاره کرد.
یکی از مزایای زبان طبیعی این است که مربوط به متخصصان هر رشته است و همین باعث ارتباط راحتتر با متخصصان میشود. از مزیتهای دیگر این زبان، افزایش جامعیت، روزآوری، حفظ ساختار طبیعی زبان و جلوگیری از ورود اطلاعات پراکنده میباشد.
تقسیمبندی نمایهها طبق روش تنظیم
نمایه زمانی
این نمایه بر اساس دورههای زمانی از گذشته تا کنون میباشد.
نمایه الفبایی
نمایههای امروزی به ترتیب الفبایی میباشند که میتوان نامهای افراد، سازمانها و موضوعات را برای آن به کار برد.
نمایه ردهای یا موضوعی
این نمایه معمولاً در نمایشهای علمی استفاده میشود که ترتیب آنها با یک سرعت موضوعی هدفمند میباشد.
روشهای مختلف برای نمایهسازی کتاب
- مشخص نمودن نوع نمایه
- انتخاب نمودن روشهای بازیابی
- توصیفگر نمودن و تشخیص وضع بیانگرها
- معین نمودن زبان نمایهسازی
- ارجاعات نمایهها
- تعیین تعدادی کلید واژه
- استانداردسازی
- انواع نمایههای متن
- بهروزرسانی
- انواع نمایههای خودکار
معیار سنجش نمایههای چاپی لنکستر
- تلاش کاربر
- زمان پاسخگویی
- دامنه مورد نظر نمایه
- اصل جامعیت یا توانایی بازیابی موضوعات
- اصل مانعیت یا توانایی جلوگیری از بازیابی موضوعات اضافه
نمایهسازی بر اساس شرایط مکانی، زمانهای مختلف و سلیقه نمایه ساز و با استفاده از انواع کلمات صورت میپذیرد که باید در شبکه واحدی مانند شبکه نمایه مقالات کتابداری جستجو شود و برای رسیدن به این تناسب، اصل جامعیت و مانعیت، مورد توجه قرار میگیرد. بنابراین میتوان اصطلاحات نمایهای را به مدرک خاصی اختصاص داد.
در آخر باید بگوییم که نمایش مفاهیم اساسی متن، صحت مقدمه نمایه، هماهنگی متن مدرک با مکان نمایهها، میزان ارجاعات، اصل جامعیت نمایه، صفحهآرایی، نظم الفبایی و انسجام مدخلها در کیفیت نمایه اثر بخش هستند.
آموزش نمایه سازی در ورد
از مزایای استفاده از نمایه، میتوان به ذخیره اطلاعات، جمعآوری اسناد و استفاده در همان لحظه درخواست اشاره نمود و بررسی و تحلیل موضوعی مدرک نیز، بیان محتوای آن میباشد که متناسب با اختصاص اصطلاحات موضوعی میباشد.
باید بدانید که از دو گزاره شمول و عدم شمول در نمایه استفاده میشود. به آنچه که در نمایه وجود داشته باشد، شمول و آن چیزی که در نمایه وجود ندارد را عدم شمول گویند. نمایه ساز بر اساس نمایهسازی و احتیاجاتی که کاربر به تحلیل سند و مدرک دارد و همچنین تخصیص واژههایی که مخاطب جستجو نموده است میپردازد.
از خصوصیات یک نمایه ساز، نظم و ترتیب و علاقهمندی به موضوعات ذهن خلاق میباشد. در حقیقت، نمایه ساز به جای مخاطب قرار میگیرد و ایندکس های ترکیبی لیستی از موضوعات هستند که ترتیب خاصی دارند و بیانکننده محتوای مدارک و مکان اطلاعات میباشند.
نرمافزار ورد قادر است به صورت اتوماتیک و ماشینی فرایند نمایه کردن و ایندکس کردن مطلب شما را انجام دهد. پس از تعریف کردن کلمات برای نمایه سازی، ورد به ترتیب حروف الفبا کار نمایه سازی کتاب یا مقاله شما را انجام میدهد و به این روش یک صفحه آرایی کامل خواهید داشت.
اضافه کردن یک کلمه برای نمایه کردن در ورد
- بخشی از متن را که دارای کلمه ای است که می خواهید آن را نمایه کنید را انتخاب کنید.
- در تب References و در گروه Index، روی گزینه Mark Entry کلیک کنید:
- می توانید متن را در باکسی که باز می شود ویرایش کنید
- اکنون گزینه Mark All را انتخاب کنید تا تمام صفحات کتاب هر جا که آن کلمه درج شده را نمایه کند.
دیدگاه شما