آشنایی با بورس و انواع بازار بورس
برای شناخت و فهمیدن این موضوع که واقعا بورس چیست و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از “بازار” و تعریف آن شروع کنیم. در یک تعریف ساده، می توان گفت که:
✓بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می گیرد.
✓ساده تر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است.
✓ این شرایط می تواند مکان خاصی یا شبکه ای ارتباطی مثل اینترنت باشد.
✓ در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، دارایی های واقعی و دارایی های مالی، مورد معامله قرار می گیرند.
◯ دارایی های واقعی همان دارایی های فیزیکی هستند (مثل زمین، ساختمان و انواع کالا مانند ماشین، لوازم خانگی و …)
◯ دارایی های مالی و دارایی های کاغذی و بهتر بگوییم اسنادی هستند، مثل سهام و اوراق مشارکت.
بورس بازاری است که در آن دارایی های مختلف مورد معامله قرار می گیرد.
فرابورس چیست؟
در کنار بورس سهام، بازار مجزایی وجود دارد موسوم به فرابورس (OTC) یا خارج از بورس.
در تعریف جهانی فرابورس، سهام شرکتهایی که شفافیت کافی یا وضعیت سودآوری مناسب ندارند به صورت توافقی میان خریدار و فروشنده معامله میشوند.
در فرابورس سازمان بورس نظارت محدودتری بر معاملات دارد و صرفا برای جلوگیری از کلاهبرداریها معامله شرکتهایی که شرایط لازم برای ورود به بورس را ندارند در این بازار انجام میدهند.
البته باید در نظر داشت که فرابورس ایران از شکل فرابورس در دنیا متمایز شده و خود در حد یک بورس فعالیت میکند. یعنی فرابورس ایران صرفا جایی برای معاملات توافقی سهام نیست و بسیاری از شرکتها در این بازار حضور دارند و مشابه معاملات سهام با مکانیزم عرضه و تقاضا و به صورت برخط معامله میشوند.
همچنین تعداد قابل توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله میشوند و در نتیجه این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. دامنه نوسان شرکتهای فرابورسی همانند شرکتهای بورس اوراق بهادار 5 درصد است.
بازاری به نام بورس کالا
بورس کالا نیز نوع دیگری از انواع بورس محسوب میشود. در بورسهای کالایی معاملات روی یک کالای فیزیکی انجام میشود. بنابراین، بورس کالا مکانی است که طلا، فلزات، محصولات کشاورزی و … مورد معامله قرار میگیرند.
عموما بورس کالا مورد توجه فعالان واقعی اقتصاد در بخش تولید و تجارت است. یعنی کسانی که مستقیما در فعالیت خود نیاز به یک کالای مشخص دارند از طریق بورس در قیمتهایی شفافتر و در فضایی رقابتی احتیاج خود را رفع میکنند.
این معاملات به بازار موسوم به معاملات فیزیکی مربوط میشود. در کشورمان بورس کالا به صورت بسیار محدود دارای بازار آتی و آپشن است و در نتیجه عموما بازیگران حقوقی در معاملات بازار فیزیکی بورس کالا فعالیت دارند. معاملات بورس آتی سکه یا اختیار سکه جزو معدود ابزارهایی است که در بورس کالایی کشورمان وجود دارد آشنایی با انواع بورس که در آن تعداد زیادی از فعالان حقیقی نیز حضور دارند.
بازار فیوچرز یا آتی چیست؟
در عمل بازارهایی برای معاملات غیرفیزیکی کالاها تعریف شده است که به بازار فیوچرز یا آتی (futures) و آپشن یا اختیار (options) شهرت دارند. در این بازارها کالاها برای تحویل در آینده معامله میشوند.
در این بازارها دو گروه فعالیت میکنند؛ مصرفکنندگان و تولیدکنندگان واقعی در کنار سفتهبازان. هدف حضور بخش واقعی در بازار آتی و آپشن آن است که درآمد یا هزینههای خود را از ریسکهای احتمالی مبری کنند. به این عملیات پوشش ریسک (hedge) گفته میشود که خریدار یا فروشنده یک کالا قیمت معامله یک محصول در آینده را تثبیت میکند.
اما گروه دوم موسوم به سفتهبازان از نوسان قیمتها در قراردادهای آتی یا اختیار کسب سود میکنند. بنابراین، بر خلاف بورس کالای فیزیکی، حضور افراد خُرد در بازارهای آتی و آپشن مرسوم است.
بازاری به نام بورس انرژی
یکی دیگر از انواع بورس که از سال 91 به بورسهای ایران اضافه شد، بورس انرژی است. این بورس یه نوع بورس کالایی است که در آن معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر آن انجام میشود. حامل های انرژی شامل نفت، گاز، برق و … است.
بورس انرژی عنوان چهارمین بورس کشور است که به منظور عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی شکل گرفته است.
بورس اوراق بهادار چیست؟ راهنمای معامله اوراق بهادار
انواع اوراق بهادار کدامند؟ نحوه سرمایه گذاری و معامله اوراق بهادار به چه صورت است؟ برای آشنایی و نحوه معامله بورس اوراق بهادار این مطلب را مطالعه کنید.
بازار بورس اوراق بهادار یک بازار قانونمند و ساختاریافته است که در آن، سهام شرکتها و اوراق اسناد مشارکت عرضه میشود. این بازار یکی از بهترین بازارهای سرمایهگذاری است که در صورت شناخت و تسلط کامل به آن میتوان معاملات پرسودی را انجام داد.
بازار بورس اوراق بهادار یا به اختصار بازار بورس، به بازار اول اصلی و اول فرعی و بازار دوم تقسیم می شود و شرکت ها بر اساس شرایط و قوانین می توانند در هریک از بازار های بورس پذیرش شوند و نماد آنها مورد معامله قرارگیرد. البته پذیرش در این بازار نیازمند کسب تأییدیه ای است که پس از بررسی های گوناگون و نسبتاً دشواری صورت می گیرد. بسیاری از شرکت ها موفق به کسب مجوز پذیرش در این بازار نمی شوند و نمی توانند به بازار بورس وارد شوند. به همین دلیل بسیاری از شرکت ها، برای ورود به دیگر بازار ها اقدام می کنند. در این بخش با بازار بورس اوراق بهادار ایران و همینطور نحوه معامله در این بازار آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
بورس اوراق بهادار چیست؟
در بازار بورس اوراق بهادار میتوان اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار یا اسناد مالی باارزش کرد. دلیل تأسیس این بازار، جلوگیری از خسارتهای سنگین سرمایهگذاران بود. در گذشته، تمام ضررهای مالی متوجه خود سرمایهگذار میشد که این موضوع، احتمال ورشکستگی کامل را به دنبال داشت و جبران آن بسیار مشکل بود به همین خاطر بسیاری از کشورهای جهان به منظور حمایت از سرمایهگذاران، بازار بورس اوراق بهادار را تأسیس کردند.
این بازار تحت عنوان شرکت سهامی عام در حال اداره شدن است و در آن، شرکتهای سهامی مختلف حضور یافتهاند. این شرکتها، مجاز به فروش اوراق مشارکت و سهام خود بوده و میتوانند طبق ضوابط تعیینشده سرمایهگذاران بیشماری را جذب کنند. بنابراین با تقویت این بازار میتوان رونق اقتصادی در کشور ایجاد کرده و سرمایه خود را چندین برابر کرد که البته لازمه این موارد تسلط کافی به قوانین و ضوابط تعیینشده از سوی سازمان بورس است که ما آشنایی با انواع بورس این قوانین بورسی را به شما عزیزان آموزش خواهیم داد.
تاریخچه بورس اوراق بهادار در ایران
اولین گام برای تأسیس بورس اوراق بهادار تهران در سال 1315 برداشته شد. در آن برهه زمانی، کارشناسان خارجی زیادی جهت بهبود شرایط اقتصادی و بانکداری کشور استخدام شدند که دولت از بین این کارشناسان خبره، شخصی به نام وان لوترفلد را که اصالتی بلژیکی داشت مأمور راهاندازی بورس ایران کرد. این شخص به همراه همکار هلندی خود موفق به تدوین اساسنامه بورس شدند و بانک ملی نیز منابع مالی را موردبررسی قرار داد اما با شروع جنگ جهانی دوم این طرح اقتصادی بزرگ به فراموشی سپرده شد و ایران با مشکلات مختلف اقتصادی و امنیتی مواجه شد. در سال 1333 نیز مجدد کارگروهی جهت راهاندازی بورس تشکیل شد که متشکل از بانک مرکزی، وزارت بازرگانی، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن بود. آنها بعد از 12 سال تلاش و تحقیق در سال 1345 موفق شدند قوانین لازم جهت تأسیس بورس اوراق بهادار ایران را تدوین کنند. در نهایت، لایحه مربوط به تأسیس بورس در اردیبهشت همان سال به تصویب مجلس رسید و بازار بورس اوراق بهادار کشور رسماً فعالیت خودش را در 15 بهمن 1346 با دو شرکت نفت پارس و بانک صنعت و معدن شروع کرد.
اوراق بهادار چیست؟
اوراق بهادار، سندی است که دارنده قانونی را مشخص کرده و ارزش مالی دارد. همچنین این سند قابلیت خرید و فروش داشته و از آن جهت انتقال دارایی استفاده آشنایی با انواع بورس میکنند. سازمانی که این اوراق را صادر میکند نهاد صادرکننده اوراق است و کارگزاریها نیز با این نهاد در ارتباط بوده و اوراقهای مختلف را برای متقاضیان خریداری میکنند. همچنین اوراق بهادار در انواع مختلف صادر شده و هر یک از آنها شرایط ویژهای دارند.
انواع اوراق بهادار
از انواع اوراق بهادار میتوان به اوراق صاحبان سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه اشاره کرد. البته این اوراقهای بهادار نیز دارای زیرمجموعه جداگانهای هستند که در قسمت زیر یکایک آنها را توضیح دادهایم:
اوراق بهادار صاحبان سهام
اولین اوراقی که به بررسی آن میپردازیم اوراق بهادار صاحبان سهام است. این اوراق یکی از رایجترین اوراقهای بهادار است که بیشتر سرمایهگذاران از آن جهت سودآوری استفاده میکنند. تمام شرکتهایی که مجوز حضور در بورس ایران را به دست میآورند باید مرحله ارزشگذاری را طی کنند. در واقع، سازمان بورس بر اساس پارامترهای تعیینشده اقدام به ارزشگذاری شرکت و سهام آن میکند و ارزش اسمی برگه سهام اوراق بهادار آن شرکت را مشخص میکند. شرکت نیز قسمتی از برگههای اوراق بهادار یا سهام خود را در بازار بورس ارائه کرده و سرمایهگذاران میتوانند با خرید این اوراق در کسبوکار آن مرکز سهیم شوند.
خریداران این نوع اوراق بهادار، علاوه بر اینکه از افزایش قیمت آن سود میبرند از امتیازات ویژهای نیز بهرهمند میشوند. برای مثال شرکت در سال مالی، سود به دستآمده از فعالیتهای خود را بین دارندگان برگههای اوراق بهادار تقسیم کرده و طبیعتاً فردی که سهام بیشتری آشنایی با انواع بورس را خریداری کرده باشد، سود بیشتری هم به حسابش واریز میشود.
اوراق بهادار بدهی
اوراق بهادار بدهی مخصوص شرکتهایی انتشار مییابد که نتوانستهاند سرمایه موردنظر کسبوکار خود را تأمین کنند و به نوعی مابقی سرمایه را از سرمایهگذاران فعال در بورس قرض میگیرند. این اوراق اینگونه است که شرکت متقاضی بابت دریافت مبلغی از خریدار در بازههای زمانی مشخص، مبلغ توافق شده از قبل را به حساب خریدار واریز میکند و در وقت سررسید نیز کل مبلغی را که در ابتدا از خریدار دریافت کرده بود مجدد به او بازمیگرداند. بنابراین خریدار، مالک سهام نیست و تنها سود نقدی دریافت میکند.
ریسک این اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار بسیار پایین بوده و این معامله کاملاً به نفع دو طرف است؛ زیرا خریدار علاوه بر دریافت اصل پول خود به صورت مرتب، مبالغی را دریافت میکند و شرکتها نیز به جای دریافت وامهای بانکی که دریافت آنها بسیار سخت و زمانبر است، از این نوع اوراق استفاده میکنند. همچنین برخلاف اوراقهای دیگر که امکان دریافت نکردن سود وجود دارد در این اوراق دریافت سود حتمی است.
این اوراق با توجه به نوع شرکتی که آن را صادر کرده است به انواع مختلفی مانند اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق خزانه دولتی، اوراق صکوک شرکتی، اوراق منفعت، اوراق استصناع، سهام امتیاز، اوراق بهادار وثیقهای، گواهی سپرده، اوراق مرابحه و اوراق سلف موازی استاندارد تقسیم میشود.
اوراق بهادار مشتقه
اوراق بهادار مشتقه، اوراقی است که در بازار بورس و حتی خارج از آن کارایی دارد. این اوراق مانند اوراق صاحبان سهام، ارزش مادی ندارد و ارزش آن به کالای فیزیکی خریداری شده بستگی دارد. این اوراق بهادار به منظور خرید کالاهای فیزیکی مختلف عرضه میشود و پشتوانه آن محصولاتی مانند سکه، زعفران و ارز است. البته برآورد ارزش اوراق مشتقه به کالا محدود نمیشود و سهامهای بورسی، سودهای بهره و داراییهای موجود در بورس نیز میتوانند ارزش اوراق مشتقه را تعیین کنند. این اوراق بهادار هم 4 زیرمجموعه دارد که عبارتاند از قراردادهای سلف، معاوضه، آتی و اختیار معامله که همگی آنها قابل معامله در بازارهای بینالمللی هستند.
تفاوت اوراق بهادار با اوراق مشارکت
بسیاری از افراد تصور میکنند که اوراق بهادار همان اوراق مشارکت است که این تصور کاملاً اشتباه است. اوراق بهادار همانطور که اشاره شد مدلهای مختلفی دارد که اوراق مشارکت یکی از انواع آن است. درواقع، اوراق مشارکت یکی از زیرمجموعههای اوراق بهادار بدهی است و کارکرد آن نیز اینگونه است که خریدار، هم در قیمت اوراق و هم در سود مشارکت سهیم میشود.
بیشتر بخوانید: انواع روش های سرمایه گذاری آشنایی با انواع بورس در بورس
اهداف بازار بورس اوراق بهادار
از اهداف بازار بورس اوراق بهادار میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسعه بازار به کمک شیوههای نوین و فناوریهای روز و فکر شده
- تأمین مالی شرکتهای ایرانی به کمک گردش سرمایه
- کنترل بازار و شفافسازی قیمت محصولات اساسی
- تشویق سرمایهگذاران به حضور در بازار سرمایه
- کاهش نرخ بیکاری و استفاده از سرمایههای انسانی
- انجام معاملات قانونی با کمترین ریسک
- دسترسی راحتتر به شرکتهای تولیدی
- همکاری بهتر عرضهکنندگان و خریداران با یکدیگر
شرایط خرید بورس اوراق بهادار
در این قسمت به بررسی شرایط خرید بورس اوراق بهادار ایران پرداختهایم. با خرید اوراق بهادار میتوانید سرمایه خود را افزایش داده و آن را در یک محیط امن و قانونی نگهداری کنید. مراحل خرید اوراق بهادار به ترتیب زیر است:
مرحله اول) رجوع به یکی از کارگزاریهای معتبر
اولین مرحله برای خرید اوراق بهادار این است که عضو یک کارگزاری شوید و اطلاعات هویتی شما برای سازمان بورس و مراکز نظارتی ارسال شود که این کار توسط کارگزاریهای سراسر کشور صورت میگیرد. بنابراین گام نخست این است که به عضویت یک کارگزاری معتبر درآیید.
مرحله دوم) عضویت در سامانه سجام
این سامانه به منظور مبارزه با پولشویی راهاندازی شده است و همه افراد حقیقی و حقوقی متقاضی باید در این سامانه اطلاعات خود را ثبت کنند و به نوعی احراز هویت شوند. بنابراین بدون ثبتنام در این سامانه اجازه حضور در بازار بورس را به دست نمیآورید. بعد از اینکه مدارک خود را آشنایی با انواع بورس که شامل کپی کارت ملی و شناسنامه است به کارگزاری تحویل دادید و در سامانه سجام نیز ثبتنام کردید، یک کد بورسی برای شما ارسال میشود. البته این کد بلافاصله صادر نمیشود و معمولاً چند روز زمان میبرد تا به ایمیل شما ارسال شود. همچنین همزمان با کد بورسی یک کد آنلاین نیز برای شما ارسال خواهد شد که از طریق آن میتوانید معاملات اوراق بهادار را انجام دهید. بنابراین با استفاده از کد آنلاین میتوانید وارد سامانه معاملاتی بورس اوراق بهادار شوید. ضمن اینکه، باید 1 ماه از ارسال کد بورسی بگذرد و سپس به دادوستد بپردازید.
مرحله سوم) پرداخت مبلغ به حساب معاملاتی
در این مرحله، مبلغی را که جهت سرمایهگذاری و خرید اوراق در نظر گرفتهاید باید به حساب معاملاتی خود انتقال دهید. این حساب نزد کارگزار محفوظ بوده و درواقع، کارگزار رابط بین شما و فروشنده است.
مرحله چهارم) خرید اوراق بهادار
در این مرحله که آخرین مرحله است میتوانید وارد سامانه شوید و سهامهایی که مایل به خرید آنها هستید را انتخاب کنید. بعد از انتخاب سهام، کارگزار سفارش شما را بررسی کرده و آن را به سیستم معاملاتی سازمان بورس انتقال میدهد و در نهایت آن سهام متعلق به شما میشود.
نحوه خرید اوراق بهادار بدون کد بورسی
خرید اوراق بهادار بدون کد بورسی نیز امکانپذیر است. در این شیوه، خریداران به صورت غیرمستقیم و از طریق صندوقهای سرمایهگذاری و سبد گردانها اقدام به خرید اوراق بهادار میکنند. بنابراین سرمایهگذاران با در اختیار گذاشتن سرمایه خود نزد صندوق سرمایهگذاری میتوانند خرید اوراق بهادار را انجام دهند و دیگر به کد بورسی نیاز ندارند. در صورتی هم که خود فرد بخواهد مراحل خرید اوراق را انجام دهد بایستی کد بورسی داشته باشد.
میزان کارمزد خرید اوراق بهادار
میزان کارمزد خرید اوراق بهادار برابر است با 1/5 درصد از کل مبلغ تبادل شده بین خریدار و فروشنده که این مبلغ به دلیل پیگیری کارهای مربوط و ارتباط با سازمان بورس در اختیار کارگزار قرار میگیرد.
سرمایهگذاری و معامله اوراق بهادار
اوراق بهادار بیانگر بنگاهی است که در آن، از شرکتهای تولیدی گرفته تا سایر نهادهای تجاری به دنبال جذب سرمایه هستند و در طرف مقابل نیز عموم مردم قرار دارند که به دنبال افزایش سرمایه خود در یک محیط قانونمند هستند. بنابراین معامله اوراق بهادار، هر دو طرف را به هدف تعیینشده و مقصود خود میرساند. ضمن اینکه، سرمایهگذاری در اوراق بهادار در حال جایگزین شدن وامهای بانکی است و بسیاری از سرمایهگذاران، اولویت خود را این بازار قرار دادهاند. یکی از دلایل جذب شدن سرمایهگذاران در بازار بورس اوراق بهادار این است که این بازار تنوع بالایی داشته و در حوزههای مختلف آن میتوان اقدام به سرمایهگذاری کرد.
کلام آخر اینکه پیش از وارد شدن به این بازار باید با قوانین، شرایط و تکنیکهای مختلف آن آشنا شوید تا هنگام انجام معامله به انتخابهای درستی دست بزنید. ما در کارگزاری سرمایه و دانش در تلاش هستیم تا شما عزیزان را با صفر تا صد بورس آشنا کنیم و درنهایت با یک دانش و آگاهی کامل در این بازار حضور یابید.
انواع بازارهای بورس اوراق بهادار
چنانچه در بازارهای مالی و به خصوص بازار بورس ایران فعالیت داشته باشید، احتمالا با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنا هستید ولی اگر با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنایی ندارید و یا جدیدا به دنبال فعالیت در بازار سرمایه ایران هستید و حتی اگر تنها علاقه مند به مسائل اقتصادی و بورس هستید، این مطلب مناسب شماست، چرا که در ابتدای امر شما را با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنا می کند و دید خوبی در مورد بازارهای سرمایه گذاری در بورس به شما می دهد و همچنین کمک می کند با ماهیت بورس و سازوکار انواع بازارهاي بورس آشنا شوید، پس به هیچ عنوان این مطلب جذاب را از دست ندهید؛
انواع بازارهای بورس اوراق بهادار
به صورت کلی بازار بورس نهاد سازمان یافته ای به حساب می آید که در آن سهام شرکت ها و اوراق گوناگون مورد معامله قرار می گیرد. جالب است بدانید که بورس هر کشور یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه آن کشور محسوب می شود و محلی برای جمع آوری منابع مالی و تخصیص بهینه سرمایه به شمار می رود. بنابراین سرمایه های راکد در جامعه از طریق بازار بورس به بخش هایی که به منابع مالی احتیاج دارند، اختصاص پیدا می کند. در بازار بورس، قیمت ها شفافیت دارد و به درستی کشف قیمت انجام می شود (. ). در بورس اصل بر این است که ریسک کنترل شود، ولی حائز اهمیت ترین هدف این بازار، تامین نقدینگی برای شرکت ها و فعالان اقتصادی می باشد و هدایت سرمایه های راکد به سمت حوزه هایی است که احتیاج به منابع مالی جدید دارند.
درصورتی که تمایل دارید تا از خدمات ۲۵ درصد تخفیف کارمزد در بورس، سرمایه گذاری بر روی حق تقدم و یا فروش آن و … بهره مند شوید میتوانید از طریق لینک زیر اقدام به ثبت نام نمایید.
بازار سرمایه این امکان را برای همه فراهم می آورد تا بتوانیم در فعالیت های اقتصادی کشور مشارکت کرده و همچنین سود نیز به دست آوریم. به بیان دیگر بازار بورس به عنوان رابطی بین افراد سرمایه دار و کسانی که برای انجام فعالیت های اقتصادی و تجاری نیاز به منابع مالی دارند، فعالیت می کند و نکته جالب دیگر این که در جهان انواع بازار بورس وجود دارد که در این بین می توان به بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی، بورس ارز و … اشاره کرد. در ایران تا به امروز چهار بازار بورس اوراق بهادار، بورس کالا، بورس انرژی و فرابورس در دسترس و فعال می باشد. البته بورس ارز یکی از بورس های اصلی در دنیاست که به علت وجود محدودیت های گوناگون، جای آن در بازارهای سرمایه ای ایران خالی می باشد. در ادامه با انواع بورس در ایران بیشتر آشنا خواهیم شد؛
۱) بورس اوراق بهادار
ریشه پیدایش بورس را بایستی ایجاد ارتباط بین دارندگان سرمایه و آن هایی دانست که به سرمایه نیاز دارند. لذا بورس اوراق بهادار چیزی بیش از ۵۰ سال است که در ایران وجود دارد و فعالیت های زیادی در آن صورت می پذیرد، ولی آغاز فعالیت رسمی آن را می توان آشنایی با انواع بورس سال ۱۳۸۳ به حساب آورد. بورس اوراق بهادار را می توان بازاری شفاف و با ابزارهای متنوع دانست که در پی ایجاد ارزش افزوده برای ذی نفعان است. در این بازار مشخصا، انواع دارایی های مالی مثل سهام شرکت ها و یا اوراق مشارکت خرید و فروش م یشود. در بورس همچنین نهادهای نظارتی گوناگونی بر نحوه معاملات و پذیرش شرکت ها نظارت دارند و بسیاری از افراد هم به عنوان اشخاص حقیقی در این بازار فعالیت می کنند.
ویژگی اصلی بورس اوراق بهادار تهران حمایت قانونی از صاحبان منابع پس اندازی و وجود باید و نبایدهای قانونی برای متقاضیان سرمایه به شمار می رود. بازار بورس چند نوع دارد؛ بازار اول و بازار دوم که بازار اول هم از تابلوی اصلی و فرعی برخوردار است ولی لازم نیست خودتان را گیج کنید و در بند انواع مختلف هر بورس باشید، چرا که تنها ماهیت آن ها را درک کنید کفایت می کند و در صورت سرمایه گذاری سنگین در بخش های مختلف، بهتر است دقیق تر این مفاهیم را یاد گرفته باشید ولی در حال حاضر خودتان را اذیت نکنید.
پذیرش شرکت ها در هر کدام از این بازارها از شرایط مخصوص به خود برخوردار است؛ شرایطی مثل داشتن سرمایه لازم، شفافیت صورت های مالی، حداقل تعداد سهامداران که در زمان پذیرش شرکت ها این شرایط مورد بررسی قرار خواهد گرفت. امروزه معامله های بازار بورس از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته و با دامنه نوسان ۵ درصد انجام می شوند و از ساعت ۸:۳۰ تا ۹ پیش گشایش بازار بوده و ثبت سفارش صورت می پذیرد.
البته بورس در روزهای تعطیل رسمی، تعطیل است. این را در نظر داشته باشید که به منظور معامله در بورس بی گدار به آب نزنید و حتما به مبانی تحلیل تکنیکال نیز توجه داشته باشید. بازار بورس خود به دو بازار اول و دوم تقسیم بندی می شود، تفاوت این دو بازار در قوانین آن ها است. به صورتی که یک شرکت برای ثبت در تابلوی بازار اول باید قوانین سخت گیرانه تری را نسبت به بازار دوم پشت سر بگذارد. برای نخستین بار سوالات پرتکرار در بازار بورس را می توانید در این مقاله به صورت کاملا رایگان مطالعه نمایید و مطمئن باشید که بسیاری از این سوالات، سوالات شخص شما نیز هست.
۲) بورس کالا
بورس کالا یکی دیگر از انواع بازار بورس در ایران است و همان طور که از نام آن مشخص است، شما قادرید در این بازار سهام کالاهای گوناگون را مورد معامله قرار دهید. در حقیقت بورس کالا، بازار منسجمی به حساب می آید که بسیاری از عرضه کنندگان، کالای خود را عرضه می کنند و کالای مربوطه بعد از بررسی های کارشناسی و قیمت گذاری به وسیله کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه می شود. در این بازار به صورت معمول کالاهای خام و فرآوری نشده مثل فلزات، پنبه، گندم، برنج، زعفران و … خرید و فروش می شوند. یکی از مزایای بورس کالا، وجود نهادهای نظارتی و تنظیم کننده بازار می باشد که بدین شکل همه تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و تاجرین کالا، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار خواهند شد.
این بورس برای افرادی که قصد دارند از ريسک نوسان كاذب قيمت ها در امان باشند یا برعکس، از نوسانات قيمت استفاده نمایند و سود بیشتری ببرند، پیشنهاد می شود. انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارت اند از؛ قرارداد نقدی، قرارداد سلف، قرارداد نسیه، قرارداد آتی، قرارداد سلف استاندارد، قراردادهای اختیار معامله، صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا و گواهی سپرده کالایی که در مطالب گوناگونی سعی بر آشنایی کلی با آن ها داشتیم.
۳) بورس انرژی
بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که قابلیت انجام معاملات حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. منظور از حامل های انرژی نفت، گاز، برق و سایر حامل های انرژی است. بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ و با هدف ایجاد بازاری شفاف، کارآمد، با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات حوزه انرژی تشکیل شد. بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و دیگر حامل های انرژی ایجاد شد.
بورس انرژی از دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه برخوردار می باشد که امکان دارد قابلیت های این دو بازار با یکدیگر متفاوت باشند. تفاوت اصلی این دو بازار این است که در بازار فیزیکی کالاها خرید و فروش می شوند اما در بازار مشتقه، اوراق مبتنی بر کالا مورد معامله قرار می گیرند. مشتریان حقیقی در بازار فیزیکی نمی توانند خرید انجام دهند و تنها در بازار مشتقه قادرند نسبت به خرید اوراق اقدام نمایند. در معاملات این بازار ۱۰ یا ۲۰ درصد قیمت معامله به شکل پیش پرداخت از مشتری اخذ می گردد و مابقی آن برای کالاهای داخلی تا ۳ روز کاری و برای کالاهای بازار بین الملل تا ۵ روز کاری بعد دریافت خواهد شد.
به صورت خلاصه باید گفت که انجام معامله در بورس انرژی شرایط خاصی دارد و مشتریان حقیقی نمی توانند در بازار فعالیت کنند. عرضهکنندگان و خریداران در این بازار شرایط خاصی دارند و مدارک مورد نیاز به منظور دریافت کد معاملاتی نیز بسیار متفاوت تر از مدارک لازم برای دریافت کد بورسی و معاملات سهام و اوراق بهادار می باشد. اگر دوست دارید بدانید نحوه معامله در بورس انرژی ایران چگونه است این مطلب شما را به بهترین شکل راهنمایی می کند.
۴) بازار فرابورس
یکی دیگر از انواع بازار های بورس در ایران بازار فرابورس می باشد که مقدمات به وجود آمدن آن در سال ۱۳۸۴ فراهم شد و بعد از ۳ سال و با هدف ساماندهی بازارهای خارج از بورس، فرابورس ایران به عنوان یکی از بورس های رسمی کشور فعالیت های خود را آغاز کرد. همان طور که گفتیم، پذیرفته شدن در بازار بورس شرایط و قوانین خاصی دارد. چنانچه شرکتی شرایط قانونی حضور در بازار بورس را نداشته باشد، اما تمایل به عرضه سهام خود داشته باشد، می تواند در بازار فرابورس فعالیت نماید.
از همین روی شرکت هایی که شفافیت عملکردی ضعیف تری دارند، در بازار فرابورس فعالیت می کنند که ریسک معاملات سهام این شرکت ها را هم بیشتر می کند. بازار فرابورس ایران به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه، از ۵ بازار کارآمد برخوردار می باشد؛ بازار اول، دوم، سوم، بازار پایه و بازار ابزارهای مالی نوین از انواع بازار فرابورس هستند که مطابق با شرایط خاص هر شرکت و اوراق بهادار، امر پذیرش انجام خواهد گرفت.
البته چنانچه هر یک از سهام بازار پایه به مدت ۳ روز متوالی صف های خرید یا فروش داشته باشند، بازه نوسان هر کدام از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز برای روز معاملاتی بعد تغییر می کنند و به ترتیب ۵، ۴ و ۵ درصد خواهند شد. فرابورس برای افراد مبتدی بازار ریسک داری به حساب می آید و تنوع سرمایه گذاری، اطمینان از محل سرمایه گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانات روزانه قیمت سهام از قابلیت های این بازار به شمار می رود. معاملات سهام در بازار فرابورس نیز از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ صورت می پذیرد. البته از ساعت ۸٫۳۰ تا ۹ صبح امکان سفارش گذاری وجود دارد و شرایط زمانی خرید و فروش در این بازار، با بازار بورس یکسان می باشد.
نتیجه گیری و کلام پایانی
بازار بورس یکی از بازارهای حائز اهمیت در بخش اقتصادی هر کشوری به حساب می آید. بازار بورس بازاری یکپارچه به منظور معامله سهام شرکت ها و اوراق گوناگون مثل؛ اوراق اختیار فروش تبعی، اوراق بدهی، اوراق تسه و … می باشد. مطابق با اهداف، دارایی و قوانینی که وجود دارد بازار بورس به چند بازار تقسیم می شود. چنانچه بخواهیم در مورد انواع بازارهای بورس ایران صحبت کنیم، باید این را در نظر داشت که آشنایی با انواع بورس بازار بورس در ایران به ۴ بازار عمده بورس اوراق بهادار، فرابورس، کالا و انرژی تقسیم بندی می شود که هر کدام از شرایط پذیرش و انجام معاملات مخصوص به خود برخوردارند.
در بازار بورس و فرابورس، سهام و حق تقدم سهام شرکت ها پذیرش می شود. بازار کالا فرصتی را برای معاملات کالاهای تعیین شده برای متقاضیان آن فراهم کرده است و بازار انرژی، بازاری برای معاملات حامل های انرژی و برق می باشد. هدف بازارهای بورس تسهیل کردن انجام معاملات، شفافیت معاملات و تامین نقدینگی می باشد، لذا افراد می توانند مطابق با اهدافی که در سر دارند، در بازارهای گوناگون بورس، فعالیت خود را آغاز نمایند. در انتها امیدوارم به بهترین شک با انواع بورس در بازار سرمایه آشنا شده باشید.
همان طور که در ابتدای مطلب قول دادیم، در این مطلب به زبان ساده با انواع بازارهای بورس اوراق بهادار آشنا شدیم.
همچنین اگر دوست دارید اصول سرمایه گذاری بلند مدت در بورس را یاد بگیرید، این مطلب شما را به بهترین صورت راهنمایی می کند.
در حال حاضر قادرید انواع بازار در بورس را نام ببرید و ماهیت هر کدام را مختصرا توضیح دهید؟
آشنایی با انواع تحلیل بورس
در بازارهای مالی تحلیلگران و معامله گران از دو ابزار به طور معمول بهره می برند . که شامل تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی است . در کنار این ابزار های تحلیلی شیوه و روش معاملات هم در کنار این ابزارها خود نقش مکمل ایفا می کنند . شناخت بازار و روانشناسی معاملات و تاثیر اخبار ، تابلو خوانی، فیلترنویسی یا کدنویسیjava script یا MQL و … که هر بخش خود ، تاثیر بسیار زیادی در روند معاملات اشخاص می گذارند . این ابزارها در ترکیب با تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی از شما شخصی توانا در حوضه ی بازار سرمایه پدید می آورد . افرادی که جز معامله گران حرفه ای محسوب می شوند اغلب به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی مسلط هستند . اگر از آن دسته از افراد هستید که علاقه مند به تحلیل تکنیکال هستید مقاله ” آموزش تحلیل تکنیکال رایگان 1400 ” را مطالعه نمایید.
تحلیل بنیادی : به بررسی یک شرکت از نظر پایه و بنیان می پردازد و می توان گفت جز بهترین روش های تحلیل است و بسیاری از بزرگان بازارهای بورس جهانی از این روش در معاملات استفاده می کند . تحلیل فاندامنتال با بررسی صورت های مالی و بهره گیری از محاسبات آماری و حسابداری در نتیجه اطلاعاتی در مورد وضعیت در حال حاضر شرکت و این که در آینده در چه وضعیتی قرار دارد می دهد و از طریق محاسبه ارزش ذاتی سهام ، به سرمایه گذار می گوید که سهم بالاتر از ارزش واقعی است یا خیر . پارامترهای مختلفی برای محاسبات دارد :
EPS : (earning per share) از تقسیم سود سالیانه شرکت بعد از کسر مالیات تقسیم بر تعداد سهام داران به دست می آید .
DPS : (dividend per share) به مقداری از سود سالیانه آشنایی با انواع بورس شرکت است که بین سهامداران تقسیم می شود .
NAV : net asset value ) ( خالص ارزش دارایی ها ، ارزش روز بدهی ها – ارزش روز دارایی ها تقسیم بر تعداد سهامداران.
با بررسی انواع صورت های مالی (ترازنامه ، صورت جریان وجوه نقد و گزارشات تفسیری و … که در سایت codal.ir قابل مشاهده است ) و عوامل اقتصادی تاثیر گذار روی سهم را می توانیم سهم را مورد ارزشیابی قرار دهیم .
تحلیل تکنیکال : نوعی از تحلیل بازار سرمایه است که از روی بررسی نمودار قیمت – زمان که اطلاعات مختلفی از رفتار سهامداران در سهم به ما می دهد و بر اساس الگو ها و بررسی گذشته به همراه ابزارهای مکمل تحلیل تکنیکال به ما از آینده قیمت سهم اطلاع می دهد و از ریسک معاملات می کاهد .
از مزیت های این تحلیل شامل استفاده ازحجم عرضه و تقاضا ، نقاط ورود و خروج ، سرعت زیاد در واکنش به اطلاعات و وجود الگو های مشخص می توان نام برد .
اصول تحلیل تکنیکال
۱. همه چیز در قیمت لحاظ شده ؛ در قیمت ها تمامی عوامل سیاسی و اقتصادی و حتی آب و هوا تاثیر گذارند .
۲. قیمت ها بر اساس روند ها حرکت می کنند .در فیزیک هم چنین قانونی داریم . یک جسم حرکت یکنواخت خود را ادامه می دهد تا زمانی که به آن نیرویی وارد شود و آن را از مسیر منحرف کند . در این جاهم یک قیمت روند خود را ادامه می دهد تا زمانی که از روند خارج شود .
۳. تاریخ تکرار می شود .
در تحلیل تکنیکال نظریه های مختلفی وجود دارند که به تحلیل کمک می کنند :
۱.اصول نظریه داو :
۱. همه چیز در شاخص ها لحاظ شده
۲.در بازار سه نوع روند وجود دارد : بازار گاوی که به بازار صعودی گفته می شود . بازار خرسی به بازار نزولی گفته می شود . بازار گوسفندی یا خنثی .
۳.شاخص ها باید یکدیگر را تایید کنند.
۴.حجم معاملات باید روند راتصدیق کند .
۲ . نظریه موج های الیوت : در این نظریه یک روند را دارای ۵ موج در نظر میگیریم که موج های با شماره فرد را پیشرو و موج های زوج را اصلاحی در نظر می آشنایی با انواع بورس آشنایی با انواع بورس گیریم . هر موج پیشرو خود از۵ ریز موج تشکیل شده و هر موج اصلاحی خود دارای ۳ موج است . این تئوری برگرفته از نظریه آشوب بیان می شود و تمامی این تئوری ها در علوم ریاضی مورد بحث و بررسی قرار می گیرند .
از ابزارهای کاربردی تحلیل تکنیکال : خطوط روند ، کانال ، بادبزن گن ، ابزارهای فیبوناچی مختلف ، اندیکاتورها ، اسیلاتورها ، انواع خطوط میانگین متحرک .
تابلوخوانی : در سایت tsetmc.ir که برای شرکت مدیریت فناوری بورس است معاملات بصورت آنلاین در تایم بازار روی این سایت قرار گرفته است . شما با بررسی قسمت در یک نگاه مربوط به سهام مورد نظرتان و بررسی پارامترهای مختلف که در صفحه مشاهده می کنید می توانید اطلاعات مهمی را بدست آورید .
فیلترنویسی: به علت تعدد شرکت ها در بازار بورس برای بهتر پیدا کردن سهم بر اساس تابلوی معاملاتی مناسب می توانید به بخش دیده بان در سایت TSETMC بروید و در قسمت فیلتر ، فیلتر موردنظرتون که براساس کد های برنامه نویسی هستند وارد کنید . پس از آن شرکتهای بازار بر اساس پارامترهایی که وارد کردید فیلترشده و خروجی آنها را می توانید با تحلیل تکنیکال بررسی کنید . برنامه نویسیMQL هم مربوط به افراد حرفه ای بازار است که در بستر متاتریدر در قسمت مخصوص کد نویسی اطلاعات را وارد می کنند .
براي تحلیل سهم سکارون تاريخه شركت جز موارد مهم و كاربردي در تحليل به حساب مي آيد اين كه شركت در چه حوزه ای كار ميكند و آيا مي شود به فعاليت توليدي آن شركت اطمينان داشت يا خير؟ بهمين دليل هميشه در تحليل هر سهمي بنيان شركت را مد نظر داشته باشيد.
آشنایی با انواع بورس
12 ساعت
این دوره برای آشنایی با بازار سهام و انواع مفاهیم رایج در آن کاربرد دارد.
ارائه برنامه آموزشی
اساتید مجرب وحرفه ای
بالاترین آمار قبولی
آشنایی با بورس / طول دوره 10 الی 12 ساعت(مدرس:محمد ناطقی/مشاور سرمایه گذاری)
سیلابسها:
-مقدمات و آشنایی با بازار بورس و سهام:
آشنایی با مفاهیم بازار اولیه و ثانویه ،قیمت اسمی ،پرتفو ، سال مالی ، انواع شاخص ، آشنایی با مفاهیم نماد ، بسته شدن نماد ، بازگشایی نماد و انواع مجمع
- شناخت کلی و نکات مهم در ورود به بازار بورس:
آشنایی با مفاهیم سود تقسیمی ، افزایش سرمایه و روشهای آن ، دامنۀ نوسانات قیمت و مفاد مهم در قانون سهامداری ، آشنایی با صورتهای مالی و تحلیل بنیادی (P/E)، آشنایی با مفاهیم صف خرید و فروش ، دلایل عرضه و تقاضا
-آشنایی با اصطلاحات و انواع قراردادها و صندوقها:
آشنایی با مفاهیم تحلیل تکنیکال و مروری بر ابزارهای تحلیل تکنیکال ، صندوقهای سرمایه گذاری مشترک ، بورس کالا و انواع قرادادهای آن ، آشنایی با مفاهیم ضریب بتا ، اهرم مالی ، ارزش خالص داراییها ،انواع اوراق بهادار (قرضه ، استقراض و اجاره ها ) ، آشنایی با نکات مهم در زمینۀ سرمایه گذاری و نظریۀ مدرن سهام
-آشنایی با مفاهیم رایج:
آشنایی با مفاهیم سرمایه گذاری ،انواع بورس و عرضۀ اولیه و چگونگی خرید آن ، آشنایی با مفاهیم فروش استقراضی ، حدّ سود و ضرر ، انواع سهام خزانه ، بورس و انرژی ،سهام ممتاز و ویژگیهای آن ، آشنایی با مفاهیم کارگزار ناظر ،ارزش دفتری سهام ، عملکرد شرکت و انجام معاملات در بورس ،پذیره نویسی و تعهدات آن ،انواع افزایش سرمایه ، اشنایی با مفاهیم ریسک و بازده ، مفهوم پیش بینی بازارها ، مفهوم رشد بازارها ، کارایی بازار ،تابلو خانی
-آشنایی با سامانۀ کدال و کارگزاری:
ورود به سایت اصلی شرکت مدیریت فناوری بورس تهران و معرفی بخشهای آن ،ورود به سایت کارگزاری ، بررسی کارمزدها و معرفی بخشهای آن ،
دیدگاه شما