رشد ۲۲ درصدی شاخص کل
همایون دارابی کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه این روز‌ها بازار سهام از اوضاع مطلوبی را پشت سر می‌گذارد، اظهارداشت: شاخص کل بورس از کف کانال خود در حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد، امروز تا آستانه مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی بالا آمده و حدود ۲۲ درصد با رشد مواجه شد، در چنین شرایطی طی روز‌های سه شنبه و چهارشنبه عرضه‌ها زیاد شد و برخی از سهام داران با توجه به کسب سود حدود ۲۰ درصدی اقدام به شناسایی کردند، همین موضوع باعث شد که شاخص کل نتواند به مانند روز‌های ابتدایی هفته رشد خود را ادامه دهد.
رئیس سازمان بورس تا ۲هفته آینده مشخص می‌شود
رئیس روابط عمومی سازمان بورس گفت: در پی استعفای آقای قالیباف از ریاست سازمان بورس، شورای عالی بورس ظرف ۱۵ روز رئیس جدید را انتخاب و معرفی می‌کند.
به گزارش سرویس بورس مشرق، در پی ریزش‌های مستمر شاخص بورس تهران از نیمه دوم مرداد تاکنون که باعث اعتراض سهامداران حقیقی شد و همچنین در پی نامه امیرحسین قاضی‌زاده عضو هیأت رئیسه مجلس مبنی بر ضعف نظارت و عدم انجام وظایف قانونی نهاد ناظر یعنی سازمان بورس و اوراق بهادار در قبال ریزش شاخص و آب شدن سرمایه مردم، روز گذشته کمیسیون اقتصادی مجلس فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی و حسن قالیباف رئیس سازمان بورس را فرا خواند تا در مورد ریزش شاخص بورس و زیان سهامداران حقیقی در این بازار از آنها توضیح بخواهد که در پی این جلسه نامه‌ای با امضای حسن قالیباف مبنی بر استعفا از ریاست سازمان بورس منتشر شد.
استعفای رییس سازمان بورس پذیرفته شد
همچنین شب گذشته شورای عالی بورس جلسه‌ای با حضور وزیر اقتصاد برگزار کرد که در پایان این جلسه به صورت رسمی از طریق سازمان بورس اعلام شد، رئیس جدید سازمان بورس و اوراق بهادار تهران در پی استعفای قالیباف اصل، ظرف ۱۵ روز آینده مشخص و معرفی می‌شود.
امروز برخی رسانه‌ها از پذیرش استعفای قالیباف اصل خبر دادند، وقتی این مسأله را با سیاوش وکیلی رئیس روابط عمومی سازمان بورس در میان گذاشتیم، وی گفت: طبق قانون بازار اوراق بورس تا کجا می‌تواند؟ بهادار، پذیرش یا عدم پذیرش استفعای رئیس در کار نیست. در این قانون در ماده ۱۱ اشاره شده است، در صورت برکناری، فوت و یا استعفای هر یک از اعضای هیأت مدیره، جانشین وی برای مدت باقیمانده ظرف ۱۵ روز حسب مورد به ترتیب مقرر در ماده ۶ منصوب خواهد شد. شرایط برکناری در اساسنامه سازمان (بورس) قید خواهد شد.
به گفته وی در ماده ۶ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی آمده است؛ هیأت مدیره سازمان دارای ۵ عضو است که از میان افراد امین و دارای حسن شهرت و تجربه در رشته مالی منحصرا از کارشناسان بخش غیردولتی به پیشنهاد رئیس شورا و با تصویب شورا انتخاب می‌شود. رئیس شورا حکم اعضای هیأت مدیره را صادر می‌کند.
وکیلی در پایان گفت: در واقع در قانون مطلبی با عنوان پذیرش یا عدم پذیرش استعفا نیامده و فقط گفته است ظرف ۱۵ روز گزینه مورد نظر و جانشین فرد مستعفی بورس تا کجا می‌تواند؟ مشخص می‌شود.
پیش بینی بورس تا شب عید
همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه همچنین با اشاره به افزایش نرخ ارز در روز‌های اخیر و تاثیر آن بر روی بورس، بیان داشت: آن چیزی که برای بازار سرمایه مهم از اهمیت بسزایی برخوردار بوده نرخ ارز نیمایی است، که الان این نرخ حدود ۲۵ هزار تومان است و برای یک سال آینده نیز پیش بینی می‌شود، این نرخ بالای ۲۰ هزار تومان بماند، حتی اگر آمریکا به برجام بازگردد، بنابراین الان نرخ ارز نمی‌تواند تهدیدی برای بورس به حساب آید.
به گزارش پایگاه تحلیل و اطلاع رسانی صبح زاگرس برخی از سهامداران با توجه به رشد دو هفته اخیر شاخص‌های بازار سهام اکنون اقدام به ذخیره سود می‌کنند. از طرفی شاخص کل در برخی اعداد که به سررسید نیز معروف هستند واکنش نشان می‌دهد. در چنین مواقعی نوسان‌گیر‌ها و تکنیکالیست‌ها نیز به‌طور معمول اقدام به نوسانگیری در بورس می‌کنند. هر چند رقم شاخص بیانگر آینده‌نگری در بورس نیست، اما به‌دلیل اینکه بازارهای موازی دچار رکود شدند، نقدینگی بازار سرمایه را جذاب ارزیابی می‌کند و پیامد چنین رویدادی یقینا منجر به رونق در این بخش از اقتصاد کشور خواهد شد. این رونق نیز می‌تواند نقدینگی تازه‌تری را به فضای معاملاتی بازار سهام جذب کند.
به گزارش فرارو، از دیدگاه تکنیکالیست‌ها و روانشناسی بازار محدوده فعلی شاخص کل (۵/ ۱میلیون واحد) در واقع رقمی است که می‌تواند بازار را دچار چالش کند. نماگر‌های بازار سهام در حال انطباق خود با واقعیت‌های اقتصادی هستند.
با در نظر گرفتن شاخص کل در محدوده ۲/ ۱ میلیون واحدی، فولاد ۱۱۰۰ تومان قیمت‌گذاری شده بود اکنون نیز با ورود شاخص به محدوده ۵/ ۱ میلیون واحد نرخ این محصول در نماگر اصلی بازار تقریبا از دیدگاه بنیادی حس برابری ایجاد می‌کند.
از این نقطه به بعد بازار سهام باید هوشمندانه عمل کند و به عبارتی کسب سود برای سرمایهگذار کمی سخت‌تر از گذشته خواهد بود. چرا که نگاه سهامداران بلندمدت‌تر و انتظار بازاری با تشکیل روزانه صف‌های خرید و فروش دیگر وجود نخواهد داشت؛ بنابراین محدوده فعلی شاخص تقریبا محدوده شناسایی سود سهامداران با دید کوتاه‌مدتی است که غالبا ریسک‌پذیر هم هستند.
اکنون حجم معاملات (۲۰ هزار میلیارد تومان روزانه) رقمی قابل قبول بوده و نشان از پویایی بازار دارد. به اعتقاد بنده سرمایهگذارانی که از محدوده ۲/ ۱ میلیون واحدی وارد بازار سهام شدند، ریسک‌های بیرونی از قبیل روی کار آمدن تیم بایدن در ژانویه، مصوبات مجلس برای خروج از برجام و انتخابات ریاست جمهوری ایران طی ۶ ماه آتی را در محاسبات خود مورد ارزیابی قرار می‌دادند.
رشد ۲۲ درصدی شاخص کل
همایون دارابی کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه این روز‌ها بازار سهام از اوضاع مطلوبی را پشت سر می‌گذارد، اظهارداشت: شاخص کل بورس از کف کانال خود در حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد، امروز تا آستانه مرز یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی بالا آمده و حدود ۲۲ درصد با رشد مواجه شد، در چنین شرایطی طی روز‌های سه شنبه و چهارشنبه عرضه‌ها زیاد شد و برخی از سهام داران با توجه به کسب سود حدود ۲۰ درصدی اقدام به شناسایی کردند، همین موضوع باعث شد که شاخص کل نتواند به مانند روز‌های ابتدایی هفته رشد خود را ادامه دهد.
وی افزود: در حال حاضر با توجه به شرایطی که وجود دارد، به دلیل عدم جذابیت بازارهای موازی طی دو هفته اخیر نقدینگی خوبی به بورس روانه شده که این موضوع بسیار مهم است و می‌تواند به رشد بازار در ادامه نیز منجر شود، از سویی میتوان پیش بینی کرد که تا پایان سال بورس می‌تواند کماکان به رشد خود البته با شتاب کم و به آهستگی ادامه دهد، به بیان دیگر برآیند بورس تا پایان سال مثبت است، اما از صعود شارپ و شتایان خبری نیست.
دارابی با تاکید بر اینکه عرضه‌های اولیه این روز‌ها در بازار بسیار کم است، اظهار داشت: در حال حاضر باید مسئولان بورس و فرابورس تمهیداتی را بیندیشند که عرضه‌های اولیه رونق گیرد، چرا که نقدینگی دوباره به بورس آمده و باید این منابع مدیریت شود، از سوی دیگر با توجه به اقداماتی که انجام شده، به مرور اعتمادی که از سرمایه گذاران سلب شده، در حال بازگشت که این موضوع می‌تواند بسیار نوبد بخش باشد، چرا که باعث خواهد شد، سرمایه‌های مردم در بورس ماندگار شود.
این کارشناس بازار سرمایه همچنین با اشاره به افزایش نرخ ارز در روز‌های اخیر و تاثیر آن بر روی بورس، بیان داشت: آن چیزی که برای بازار سرمایه مهم از اهمیت بسزایی برخوردار بوده نرخ ارز نیمایی است، که الان این نرخ حدود ۲۵ هزار تومان است و برای یک سال آینده نیز بورس تا کجا می‌تواند؟ پیش بینی می‌شود، این نرخ بالای ۲۰ هزار تومان بماند، حتی اگر آمریکا به برجام بازگردد، بنابراین الان نرخ ارز نمی‌تواند تهدیدی برای بورس به حساب آید.
وی با اشاره به اینکه شرکت‌هایی برای سرمایه گذاری مناسب هستند که رشد فروش، تولید و صادرات داشته باشند، اضافه کرد: صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فلزات، معدن، حمل و نقل و خدمات گروه‌هایی هستند که برای سرمایه گذاری بلندمدت بسیار خوب هستند و می‌توانند در طول زمان در سهام داری در آنها افراد به سودهای بسیار خوبی دست پیدا کنند، بدون اینکه ریسک چندانی را متحمل شوند.
نکته مهم بورس افزایش حجم معاملات است
احساس رضا پور کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه روند مطلوب بورس از چند هفته قبل آغاز شده است، گفت: اتفاقی مهمی که در دو هفته اخیر در بورس رخ داده، حجم بالای معاملات از نظر ارزش ریالی است که حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان بوده، این پول باعث می‌شود که سهم‌ها دست به دست شود و با ورود سهام دار جدید به شرکت‌ها قدرت مضاعف برای رشد بیشتر شکل بگیرد.
وی افزود: سهام داران دیگر با اتفاقاتی که افتاده، خودشان به این نتیجه رسیده اند که بعد از کسب سود ۱۵ تا ۲۰ درصدی، از سهم خارج شوند تا افرادی دیگر به عنوان سهام دار ورود کرده، این چرخه ورود پول به شرکت‌ها باعث شده که دیگر شرکت‌ها یکدست بالا نروند و به همین خاطر دیگر شاخص نیز با شتاب زیادی صعود نمی‌کند، این روند خوبی است که در حال حاضر شکل گرفته و باعث می‌شود، تا دوباره تحلیل وارد ادبیات بورسی شود، مسئله‌ای که از اهمیت بسزایی برخوردار است.
رضاپور اظهارداشت: یکی از مهم‌ترین مسائلی که در مورد بورس میتوان گفت این است که دیگر با ریزش آنچانی در بورس روبرو نخواهیم بود، چراکه بازار اصلاح خود را در ماه‌های گذشته انجام داد، از آن ظرف نیز از صعود پرشتاب نیز خبری نخواهد بود، به نظر می‌رسد بورس بار دیگر به تعادل نسبی رسیده و این برای همه کسانیکه در بازار سهام حضور دارند، اتفاق بسیار خوبی است.
این فعال بازار سرمایه اضافه کرد: به بیان دیگر میتوان گفت، بورس در حال احیای وضعیت با ثبات خود است و دیگر از صف‌های خرید و فروش آنچنانی نیز خبری نیست، بازار باید متعادل پیش رود تا سهام داران خُرد در در جه اول با زیان روبرو نشوند و در درجه بعد نیز با سود معقول و منطقیمواجه شوند، از سوی دیگر در چنین شرایطی باید تحولات بین المللی و سیاسی را به خوبی رصد کرد، زیرا که همواره یکی از ریسک‌های که در بازار وجود داشته، همین مسائل سیاسی بوده است.
رشد بورس تا کجا ادامه دارد | آیا دلار افت می‌کند
التهاب بازار سهام را چگونه میتوان تحلیل کرد، پرسشی که تحلیلگران به طور قاطع نمیتوانند پاسخ مشترک و یکسانی به آن بدهند. نوشتار پیش رو به دنبال پاسخ نزدیک به پرسش است.
به گزارش «دنیای بورس» به نقل از دنیای اقتصاد، بورس تهران رشدهای افسارگسیخته‌ای را تجربه می‌کند و مجالی برای اصلاح دیده نمی‌شود. در هفته‌های گذشته در سایت «دنیای بورس» از عنوان «بی‌کران پول و تعداد محدود سهام» برای توصیف رشدهای کنونی بورس تهران استفاده کرده‌ایم. ارزش خرد معاملات دیروز بازار سهام کشور از ۵۸۰۰ میلیارد تومان عبور کرد که سهم بورس حدود ۳۹۰۰ میلیارد تومان بود.
دو نمودار از روند تغییرات
اگر به ارزش‌گذاری شرکت‌ها بپردازیم احتمالا به این نتیجه می‌رسیم که ترمز رشد سهام باید چند هفته قبل‌تر کشیده می‌شد، اما امروز شاخص سهام وارد کانال 470 هزار واحدی شده است. از نگاه تحلیلگری و مفروضات ذهنی (نشات‌گرفته از رویه سنتی) بورس جایی برای رشد ندارد و بورس تمام سقف‌های تحلیلی مورد نظر را یکی پس از دیگری بورس تا کجا می‌تواند؟ پشت سر گذاشته است.
البته منظور از تفکر سنتی، تفکر قدیمی یا اشتباه نیست و اتفاقا معیارهای تحلیلی معتبری که همه از آن برای ارزش‌گذاری استفاده می‌کنیم بر مبنای روش‌های ارزش‌گذاری در دنیا است اما این معیارها در وضعیت کنونی در بورس تهران بی‌اعتبار شده است.
حال اینکه چه زمانی دوباره بنا است بازار به رویه سنتی یا همان عقلانیت بازگردد را باید مورد بحث قرار داد و پیش از این باید ابتدا این موضوع را پیش کشید که آیا واقعا سهام در شرایط کنونی از مسیر عقلانی و منطقی خارج شده است یا خیر.
تنها توجیهی که برای وضعیت کنونی بازار سهام میتوان مطرح کرد «دریای بی‌کران پول» است که مقاومت‌های پیش‌روی سهام را یکی پس از دیگری در هم شکسته است. در این میان برخی از موارد در تازه‌ترین ترازنامه‌های ماهانه بانک‌مرکزی نظر ما را جلب کرد که می‌تواند در تحلیل وضعیت کنونی سهام موثر باشد.
البته در نقطه مقابل به گفته کارشناسان، نسبت ارزش بازار به نقدینگی کل کشور از سقف تاریخی عبور کرده است و بسیاری بر این عقیده‌اند که سهام در مسیر هیجانی بالاتر از ارزش واقعی خود قرار دارد و فارغ از جولان نقدینگی در سهام باید در انتظار پایان مسیر صعودی و اصلاح سهام بود. باید منتظر ماند که سرانجام بازار سهام در عبور از معیارهای ارزش‌گذاری و جدال با هجوم نقدینگی به کجا خواهد رسید.
تغییر چشمگیر سهم بورس از نقدینگی
شش هزار میلیارد تومان ارزش معاملات خرد در بازار سهام کشور سهم حدود 25ده‌هزارم (0.0025 یا 2500 سهم در میلیون) از کل نقدینگی کشور دارد. نسبت نقدینگی در بورس تهران به کل نقدینگی کشور در اوایل سال 97 به سختی به 120 سهم در میلیون (12صدهزارم) می‌رسید. بر این اساس نسبت ارزش معاملات به کل نقدینگی کشور بیش از 20 برابر شده است. اما چرا این نسبت مهم است.
در نگاه نخست به‌نظر می‌رسد که رشد بورس در شرایط کنونی تمامی ندارد. برای آن‌که بتوانیم مدت زمان صعود بورس را حدس بزنیم یا به زبان ساده‌تر زمان پایان صعود پرشتاب یا آغاز اصلاحی سهام را تخمین بزنیم باید به عواملی که باعث شکل‌گیری چنین موج قدرتمندی در بورس تهران شده است بپردازیم. فعلا نیز دستاویزی جز نقدینگی و رشد روزافزون ارزش معاملات نداریم و این نقدینگی که به سمت بورس روانه شده است نیز مجزا از نقدینگی کل کشور نیست.
قصد تحلیل نقدینگی کشور را در این بخش نداریم اما برخی از سناریوها و تغییرات چشمگیر که مشاهده می‌شود جالب توجه بوده بورس تا کجا می‌تواند؟ که شاید در نتیجه‌گیری نیز موثر باشد. علاوه بر این زمانی‌که به رویه رشد نقدینگی در بانک‌مرکزی نگاهی می‌اندازیم شاید دیگر نتوان به سادگی از احتمال افت نرخ دلار سخن گفت و شتابی که نقدینگی در پیش گرفته است می‌تواند رشد همسان را برای بازار ارز رقم بزند و احتمالا همگان پس از اتفاقات دو سال اخیر از اثر رشد ارز بر سهام آگاهی کافی دارند.
در معاملات دیروز رشد نرخ ارز در سامانه نیما و بازار آزاد نیز به افزایش تقاضای محسوس در سهام کالایی و به‌دنبال آن جهش بیش از 10 هزار واحدی شاخص ختم شد. کالایی‌ها از گروه‌های فلزی، پتروشیمی، پالایشی، معدنی با رشد قابل‌توجه قیمت همراه شدند.
نرخ رشد نقدینگی به 30 درصد می‌رسد؟
میزان رشد نقدینگی کشور در سال 96 حدود 22 درصد بود و این عدد در سال 97 به 23 درصد رسید. اما آماری که بانک‌مرکزی از حجم نقدینگی کشور در سال 98 منتشر کرده است حاکی از این موضوع است که میزان رشد نقدینگی کشور از ابتدای سال تا پایان آذر از 20 درصد عبور کرده است.
این درحالی است که به‌صورت تاریخی سه‌ماه پایانی سال و در آستانه شروع سال‌جدید معمولا نرخ رشد نقدینگی بیشتر می‌شود. بررسی روند 78 ماه اخیر نقدینگی این موضوع را تایید می‌کند که نرخ رشد نقدینگی در ماه‌های پایانی سال به‌خصوص در اسفند رشد محسوسی را نسبت به ماه‌های قبل از آن تجربه می‌کند.
بر این اساس اگر بنا باشد که رویه سال‌های گذشته بار دیگر تکرار شود و با توجه به رویه نرخ رشد نقدینگی از ابتدای سال تا پایان آذر بعید نیست که رشد نقدینگی کشور در پایان اسفند سال‌جاری نسبت به اسفند سال قبل به حدود 30 درصد نزدیک شود. در این خصوص نقدینگی در آذر نسبت به ماه مشابه سال قبل رشد نزدیک به 28 درصدی را نشان می‌دهد و پایه پولی نیز رشد تقریبا مشابهی را به ثبت رسانده است.
رشد نقدینگی و اثر آن بر بازارها؟
با یک تخمین از اعداد نقدینگی کشور تا پایان بهمن و در نظر گرفتن نرخ دلار حدود 14 هزار تومان ارزش دلاری نقدینگی کل کشور به حدود 170 میلیارد دلار رسیده است. ارزش دلاری نقدینگی در مهر سال گذشته از 115 میلیارد دلار کمتر بود و مهر سال 96 نیز این عدد از 350 میلیارد دلار بیشتر بود. براساس آمار موجود باید گفت ارزش دلاری نقدینگی از میانگین تاریخی کمتر بوده و شاید بتوان گفت که دلار فاصله چندانی از سطوح تعادلی ندارد.
افت بیشتر ارزش دلاری نقدینگی معمولا پایدار نبوده و در دوره زمانی کوتاه مانند مهر سال گذشته شاهد افت محسوس این عدد (با جهش محسوس نرخ دلار) بودیم که در ماه‌های بعد سریع این نسبت خود را تعدیل کرد.
یا اینکه در مقاطعی که دست دولت باز بوده و آرامش بر کشور حاکم بوده است به پشتوانه دلارهای نفتی سرکوب ارزی در دستور قرار گرفته می‌شد و ارزش دلاری نقدینگی کشور به بیش از 300 میلیارد دلار نیز می‌رسید که نتیجه آن در التهاب شدید بازارها طی دو سال اخیر خود را نشان داد.
در چنین شرایطی و با توجه به این موضوع که فعلا چشمانداز رشد محسوس اقتصادی یا رفع تحریم‌ها و افزایش درآمد ارزی مشاهده نمی‌شود احتمالا بانک‌مرکزی نیز به تعدیل دلار همسان با تورم و رشد نقدینگی رضایت دهد تا کشور بار دیگر به تلاطم جدید وارد نشود.
با این تفاسیر ادامه رشد نرخ دلار تا نیمه نخست سال آینده بورس تا کجا می‌تواند؟ دور از انتظار نیست، گرچه در این میان سایر عوامل نیز اثرگذار هستند. برای مثال یکی از دلایل اصلی رشد پایه پولی افزایش دارایی‌های ارزی بانک‌مرکزی است. در این‌خصوص پایه پولی از ابتدای سال‌جاری تاکنون رشد نزدیک به 49 هزار میلیارد تومانی داشته است و دارایی‌های خارجی رشد نزدیک به 29 هزار میلیارد تومانی را دارا است. بررسی بیشتر این بخش به گزارش جداگانه‌ای نیاز دارد.
به هر حال اگر واقعا این فرضیه که دلار نزدیک سطوح تعادلی معامله می‌شود را در نظر بگیریم و مسیر رشد را با توجه به رشد نقدینگی کشور در نظر بگیریم، طبیعی است که بار دیگر تقاضا برای سهام کالایی افزایش یابد؛ مشابه هفته اخیر. بار دیگر تاکید می‌شود که برای بررسی دقیق‌تر باید سناریوهای ارزش‌گذاری را با مفروضات مختلف نیز در نظر گرفت و اینجا تنها از لنز نوسان متغیرهای اثرگذار بر سهام بررسی شده است.
سناریوهای ایست نقدینگی در بورس
با هجوم نقدینگی به سهام رشدهای خیره‌کننده‌ای را شاهد هستیم. یکی از نکات جالب که در بررسی ترازنامه‌های ماهانه بانک‌مرکزی در 78 ماه گذشته مشاهده می‌شود افزایش محسوس سهم پول در برابر کاهش سهم شبه‌پول است. پول به بخش سیال نقدینگی اشاره دارد درحالی‌که شبه‌پول عموما به سپرده‌ها با دوره زمانی طولانی‌تر اشاره دارد که قابلیت سیالیت کمتری دارد. سهم پول از نقدینگی کشور در مهر سال 96 کمتر از 12 درصد بود که این عدد در شرایط کنونی به حدود 14 درصد رسیده است. در تیر سال 92 این عدد بیش از 20 درصد بود که به تدریج در ادامه کاهش یافت.
در کنار تورم و افزایش عمومی قیمت‌ها افزایش سهم سیال پول در اقتصادی که نشانه‌ای از رونق اقتصادی در آن مشاهده نمی‌شود به افزایش فعالیت‌های سفته‌بازی در بازارهای مختلف اشاره می‌کند که اثرات آن را در بورس و مسکن میتوان مشاهده کرد.
البته در اینجا باید به انطباق عملی شبه‌پول با تعاریف آن اتکا کنیم در صورتی‌که شاید در واقع در بانک‌های داخلی شبه پول با تعریف واقعی خود همخوان نباشد. اگر بنا داشته باشیم که براساس انتظارات از نقدینگی کشور و حجم سیال پول و بدون اعتنا به مسائل ارزش‌گذاری سهام به تحلیل وضعیت روند کنونی بازار سهام بپردازیم شاید بورس تا کجا می‌تواند؟ بتوان این توجیه را برای حرکت بورس در مسیر صعودی مناسب دانست.
میانگین رشد نقدینگی از اردیبهشت سال 98 تا پایان آذر براساس آمار بانک‌مرکزی ماهانه حدود 3/ 2 درصد بوده است. در این میان سهم بورس نیز همان‌طور که اشاره شد رشد محسوسی را نسبت به گذشته تجربه کرده و نسبت ارزش معاملات به کل نقدینگی کشور به 25ده‌هزارم رسیده است.
تغییر کلی در چینش نقدینگی در بازارها رخ داده است و این موضوع نیز به‌دلیل وضعیت کلی بازارها و بستر مناسب‌تر بورس برای سفته‌بازی بوده است. حال اگر بنا باشد همین وضعیت (نسبت ارزش معاملات به نقدینگی کشور) حفظ شود و ادامه رشد نقدینگی کل کشور نیز سناریوی معتبر فرض شود در نتیجه میزان ورودی نقدینگی به سهام نیز افزایش می‌یابد و همین موضوع می‌تواند فضا را برای حفظ روند کنونی بورس مهیا کند. وضعیت کلی کدهای معاملاتی و صف‌های شلوغ کارگزاری‌ها نیز احتمال افزایش سهم بورس از نقدینگی کل کشور را حتی بیشتر کرده است.
در شرایط کنونی نگرانی از فاصله گرفتن قیمت‌ها از ارزش واقعی وجود دارد. با رشد ارزش سهام و همچنین قیمت‌ها نقدینگی بیشتر برای عبور از عرضه‌ها نیاز است. سناریوهای کاهش التهاب سهام را میتوان این‌گونه مطرح کرد.
در سناریوی نخست باید انتظار داشت که افسار کلی نقدینگی کشور تنگ‌تر شود که این موضوع می‌تواند به رکود در اقتصاد کشور دامن بزند؛ برداشت نگارنده از پست اینستاگرامی روز شنبه رئیس بانک‌مرکزی. در سناریوی دیگر از سیالیت پول کاسته شود که به معنی افزایش نرخ سود در بانک‌ها یا انتشار گسترده اوراق با نرخ جذاب است تا بتواند نقدینگی را به سمت خود بکشد.
با این حال باید توجه داشت که سرمایهگذاری که طعم سودهای چند صد درصدی در بورس را چشیده است به سختی به سمت بازار با سود ثابت جذب می‌شود و نرخ‌های بالایی نیز باید وجود داشته باشد که در عمل شاید تنها به تغییر جبهه سفته‌بازی منجر شود.
در این شرایط است که به منظور کنترل رشدهای بی‌محابای سهام باید به فکر توسعه عرضی بورس بود. در سطح کلان اقتصاد کشور و همچنین در میان مدیران سازمان بورس گرچه سخن از توسعه هست اما در عمل نمودی پیدا نمی‌کند. حتی در ابزار فروش استقراضی که دخالت‌های نابجایی مشاهده می‌شود. کلا این ابزار را بی‌مصرف می‌کند و تنها از این ابزار نامش باقی می‌ماند. افزایش عرضه سهام شرکت‌های تازه یا افزایش شناوری سهام از جمله مواردی است که می‌تواند در این راستا کمک کند.
البته یکی از نکاتی که در معاملات دیروز نیز مشاهده شد افزایش عرضه‌ها در سهام بزرگ‌تر بود که همین موضوع در یک سال گذشته موجب شد نقدینگی به سمت شرکت‌های کوچک‌تر با بستر مهیا‌تر برای سفته‌بازی حرکت کند و تشکیل حباب کوچک‌ترها نیز به یکی از مشکلات بازار تبدیل شده است. باز گذاشتن دست سهامداران درصدی می‌تواند در کنترل هیجان موثر باشد که همین موضوع نیز از بازار پایه دریغ شده است.
برای مثال اگر بار دیگر صادرات نفت کشور افزایش یابد احتمالا با کاهش تنش‌های بین‌المللی برای کشور همراه بوده که می‌تواند عقب‌نشینی پول از بازارها و کاهش التهاب ارز و سهام را به‌دنبال داشته باشد. با این سناریو نیز با چشمانداز توسعه اقتصادی و بهبود وضعیت متغیرها شاید سهام همچنان در کانون توجه قرار بگیرد که تجربه قبلی (برجام) تا حدودی خلاف این موضوع را نشان داد.
در سناریوی پایانی برای کاهش جولان نقدینگی در سهام باید کاهش دوباره سهم بورس از نقدینگی را انتظار داشت. این موضوع همان جذابیت بازارهای رقیب، اتفاقی برای کوچ یا خروج نقدینگی از سهام است که در قالب موارد بالا و سیاست‌های پولی جا می‌گیرد و در گزارش‌های هفته‌های اخیر «دنیای‌بورس» نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
پیش بینی بازدهی بورس تا پایان سال و بهترین استراتژی / نقدی بر سازمان
کارشناس بازار سرمایه با اشاره به لزوم جداسازی سهام ارزنده از غیر ارزنده با شاخص محور بودن ، بازدهی بازار را تا پایان سال پیش بینی و نقدی به سازمان بورس وارد کرد.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، پشوتن مشهوری نژاد با انتشار مطلبی با عنوان "بورس به رنگ انتظار" در دنیای اقتصاد اعلام کرد: زمانی مسیر حرکتی سهام ارزنده از غیر ارزنده جدا خواهد شد که تخصص و سطح علمی، فنی و تجربی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به حد لازم افزایش پیدا کند. با رسیدن سهامداران به بلوغ لازم در امر سرمایهگذاری شرایط مطلوب می‌شود. اکنون بازار سهام کاملا شاخص محور است و حداقل ۱۰ سال به این بیماری مزمن مبتلا است.
هیچ ارتباطی وجود ندارد در زمانی که شاخصکل منفی می‌شود به‌عنوان مثال سهام غذایی هم کاهشی شود. تمام اقشار جامعه در فروشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها متوجه چگونگی افزایش قیمت مواد غذایی هستند. بنابراین رفتار کنونی بازار هیچ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گونه توجیه منطقی نخواهد داشت. وضعیت فعلی بازار نشان از شاخص محوری سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران دارد و در بورس‌های بزرگ و متمدن دنیا چنین شرایطی وجود ندارد.
یقینا زمان آن فرارسیده که مسیر سهام ارزنده از غیر‌ارزنده جدا شود اما این تغییر مسیر با شعار شدنی نیست و زمانی این مهم به وقوع خواهد پیوست که آموزش در بازار سرمایه به مراتب بیشتر از شرایط فعلی ببهبود یابد. متاسفانه سازمان بورس هیچ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گونه حمایتی در زمینه آموزش ندارد. این نهاد حتی مجوزی تحت عنوان آموزش صادر نمی‌کند و مجوز مشاور سرمایهگذاری می‌دهد.
در این شرایط سهامدار از کدام منبع می‌تواند آموزش ببیند؟ افرادی با علاقه و هزینه شخصی اقدام به آموزش عده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای می‌کنند اما نباید فراموش کرد توان این افراد هم محدود است و درآمد چندانی از این مسیر برای آموزشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها جذب نمی‌شود. حمایت واقعی سازمان بورس از مقوله آموزش و اختصاص بودجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای در این زمینه با ایجاد ساختاری مناسب می‌تواند به بهبود رفتار سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران و معاملات بازار سهام ختم شود.
نوسان در جریان داد و ستد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها مانعی در مسیر بازار سهام نیست بلکه از قفل‌شدن بازار در صف خرید و یا فروش به‌عنوان مانع ذکر می‌شود. نوسانگیری باعث افزایش نقدشوندگی در بازار می‌شود. تمام بورس‌های دنیا نیز با نوساناتی همراه هستند و در صورتی‌که نوسانات بازار منطقی باشد هیچ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گونه ایرادی به معاملات وارد نخواهد بود.
در اینجا موضوع تکنیکال به معنی علم بررسی نوسان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها معنی پیدا می‌کند. اینکه شاخصکل به مقاومت مهم در کانال ۶. ۱ میلیون واحدی رسید و فقط به دلیل تکنیکال با یک فشار فروش مواجه شد، موضوعی کاملا تکنیکی و طبیعی ارزیابی می‌شود. مشکل اینجا است که سهام شرکتی همانند پالایشی، پتروشیمی یا موادغذایی که اکنون در موقعیت اصلاح قرار ندارند شروع به اصلاح می‌کنند. چرا که شاخصکل با مقاومت مواجه شده است.
حذف فرمول شاخص کل به دلیل غلط بودن آن و عدم اعلام رقم این متغیر غیرواقعی می‌تواند بازار را برای مدتی بورس تا کجا می‌تواند؟ آرام کند و به نوعی درمانی زودگذر برای بازار محسوب شود.
فارغ از این موارد، بورس می‌تواند سپر تورم باشد و سرمایه در بلندمدت (بیش از یک‌سال) می‌تواند وارد بازار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همانند ملک، دلار و سکه شود. در عین حال زمانی که سرمایهگذار اقدام به خرید سهام یک شرکت می‌کند به‌رغم اینکه از تورم نجات پیدا کرده در سود تولید شده شرکت نیز شریک خواهد بود. بنابراین سرمایهگذار از تورم بسیار جلوتر است.
به‌نظر می‌رسد در بازه ۳ تا ۵ سال سهام کمتر از تورم رشد نخواهد داشت. حداقل یا با تورم رشد می‌کند یا همانند ۴۰ سال‌گذشته بیشتر از تورم افزایش پیدا خواهد کرد.
در شرایط فعلی نگهداری پول در بانک برابر با کاهش ارزش روزانه است. به‌جای خرید دلار و سکه که یقینا به ضرر کشور است، سرمایهگذار می‌تواند ثروت را وارد بازار سهام کند. صندوق‌های سرمایهگذاری با تعداد و انواع مختلفی در بازار حضور دارند و متناسب با ریسک، بازدهی نیز خواهند داشت. بررسی شرکت هایی که دیگر ارز ۴۲۰۰ تومانی به آنها تعلق نخواهد گرفت، نشان می دهد در صورت‌های مالی آنها ارز ۴۲۰۰ تومانی مورد محاسبه قرار نگرفته بود. در حال‌حاضر باید تعدادی صورت مالی منتشر شود تا تاثیر عملی حذف ارز ترجیحی مورد ارزیابی قرار گیرد.
به نظر می‌رسد در گروه کالاهای اساسی یا مثلا صورت مالی دارویی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تغییری ایجاد شود اما نباید فراموش کرد تغییرات ایجادشده می‌تواند نشات‌گرفته از رشد قیمت‌ها در بازار باشد.
چشمانداز بازار یقینا مثبت (تا پایان سال جاری) خواهد بود و بازدهی ۳ تا ۴ برابری شرایط فعلی مورد انتظار است. سرمایهگذار یا باید نقدینگی را وارد بانک کند که روز‌به‌روز با کاهش ارزش مواجه است یا باید پول را وارد بازاری همانند بورس، دلار، سکه و ملک کند.
برای اقشار متوسط خرید ملک یا خودرو ممکن نیست اما می‌توانند اقدام به خرید سهام یک شرکت ساختمانی و یا خودرویی کنند. سرمایهگذارانی که در زیان قرار دارند در صورتی‌که حرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای هستند، می‌توانند از ورود و خروج برای نوسانگیری بهره ببرند. سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران غیرحرفه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای سبدی متنوع از صنایع اصلی بازار را تشکیل دهند و تا پایان سال دست نگه دارند. صبر بهترین استراتژی معاملاتی تا پایان سال ۱۴۰۱ خواهد بود.
بورس تا پایان سال صعودی است یا نزولی؟
بازار سرمایه دومین روز از آخرین هفته آبان ۱۴۰۰ را به گونه‌ای پایان رساند، که شاخص کل در پایان روز معاملاتی، تحت تاثیر حواشی جدید صنعت خودرو و از سرگیری افزایش قیمت خودرو، با رشد بیش از سه هزار واحدی همراه شد.
امیرمحمد گلوانی، کارشناس بازار سرمایه روند معاملات امروز را بررسی کرد و چشم‌اندازی از بازار ارائه داده و گفت: بازار امروز، با توجه به اینکه احتمال افزایش قیمت خودرو در رسانه‌ها قوت گرفت، شاهد افزایش تورم در صنعت خودرویی‌ها بود. از طرفی دیگر افزایش قیمت دلار تا پایان نیمه اول بازار، توانست آثار خود را در کلیت بازار بگذرد، اما از ساعت ۱۱ به بعد که تعیین نرخ دلار در صرافی‌ها شروع می‌شود، انتظارات بسیاری محقق نشد.
در حالت کلی بازار امروز، حالت متعادلی داشت اما در ساعات پایانی، شاهد افزایش فروش در عرضه‌ها بودیم. نهایتا با توجه به ارزش نه چندان بالای معاملات، به نظر می‌رسد بازار دلار ۲۹ یا ۳۰هزار تومانی را هنوز باور نکرده است.
میتوان گفت انتظارات فعالان بازار از دلار بالای ۲۸هزار تومانی در بازار هنوز محقق نشده است. لذا انتظارات همچنان در بازار ناهمگراست. زیرا اگر انتظارات همگرا و پذیرش دلار بالای ۲۸هزار تومانی اتفاق می‌افتاد، شاهد رشد هرچه بیشتر بازار بودیم. به دنبال این اتفاق فاصله بین دلار نیما و دلار آزاد افزایش پیدا کرده و ما شاهد افزایش نرخ دلار نیما نیستیم و دولت تمام تلاشش را می‌کند تا نرخ دلار نیما افزایش پیدا نکند.
گلوانی افزود: هرچه فاصله نرخ دلار نیمایی و دلار آزاد افزایش پیدا کند، به ضرر بازار سرمایه است. زیرا ما انتظار داریم این فاصله همگرا و دلار تک نرخی شود و ارز ۴۲۰۰تومانی نیز حذف شود.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره بر وضعیت شرکت‌های بورسی صادرات محور گفت: شرکت‌های بورسی، عموما شرکت‌های صادرات محوری هستند که اگر بخواهیم به لحاظ ارزشی آنها را بررسی کنیم، بیش از ۵۰درصد از ارزش بازار را شرکت‌های صادرات محور تشکیل می‌دهند که با نرخ دلار نیمایی سروکار دارند.
تثبیت نرخ دلار نیما در شرایطی که افزایش نرخ دلار آزاد رخ می‌دهد، هزینه‌های تولید شرکت‌ها از قبیل اانتظارات تورمی، دستمزدها با افزایش همراه شده اما محصول آنها با نرخ ثابت دلار نیمایی معامله می‌شود که برای بازار و شرکت‌ها وضعیت نامطلوبی ایجاد می‌کند.
گلوانی افزود: تا پایان سال بسیار بعید است که شاخص کل از عدد یک میلیون و ۳۰۰هزار واحد پایین‌تر بیاید و همچنین بعید است که از کانال یک میلیون و ۵۸۰هزار واحد فراتر رود. فکر می‌کنم تا سیگنال بعدی که در مقادیر کلان اقتصادی اتفاق بیفتد، بازار همچنان در روندی خنثی و نوسانی خواهد بود تا تصمیمات دولت در خصوص توافق یا عدم توافق، تعیین نرخ ارز، واکنش دولت جدید به کسری بودجه سال جاری و همچنین بودجه سال جدید مشخص شود.
دیدگاه شما