ترس و هیجان در معاملات

در نتیجه باید دانست که آگاهی به روانشناسی معامله(Trade Psychology) چه کمکی به معامله گر می‌کند؟

علت ترس و وحشت بعضی‌ها از بازار بورس و سهامداری چیست؟

ترس در معاملات بورس همیشگی است. ترس و وحشت یک حالت عاطفی پیچیده و نیرومند است که در بعضی مواقع بدون وجود تهدید خارجی ترس و هیجان در معاملات و علتی مشخص، رخ می دهد. ترس به رفتارهای خاص فرار و اجتناب مربوط است و با اضطراب تفاوت دارد. احساس ناخوشایندی که در رویارویی با خطر پیش رو داریم، در تقویت ترس موثر است.

مهارت های مقابله با ترس و وحشت مثل مهارت های شفاف اندیشی، مثب اندیشی و مقولاتی از این دست، در ترس و هیجان در معاملات کتاب ها و مقالات و سخنرانی ها بسیار است که رجوع به آن ها در کنار مراجعه به روانشناس و روان‌پزشک، توصیه می شود.

ترس در زندگی همه افراد وجود دارد و در سنین مختلف، واکنش افراد به موقعیت و محیط ترس آور، متفاوت است. در بازار سهام که بازاری پیچیده و تقریبا ناشناخته برای عموم افراد محسوب می شود، ترس و وحشت، بخش جدایی ناپذیر معامله گران و فعالان بازار سرمایه است.

چه شما دیروز وارد بورس شده باشید، چه ۳۰ سال سابقه بورس بازی داشته و سود میلیاردی کسب کرده باشید، باز با فاکتور ترس مواجه هستید. برای این که کم تر بترسیم و کم تر وحشت کنیم، باید اطلاعات خود را افزایش داده و تجربه اندوزی کنیم.

هیچ تجربه ای بدون هزینه نیست. تجربه،‌ ارث پدری نیست که به کسی به ارث برسد. برای کم تر ترسیدن در بازار بورس، باید استراتژی داشت و به استراتژی، ایمان داشت. در بورس، صبوری، مهم ار از پول و دارایی شما است.

دانش، مقدم بر دارایی است. دانش و صبوری، بر ترس غلبه می کند و یکی از رازهای بزرگان بورس به شمار می رود. در ایران در سال های اخیر، شاهد رشد فزاینده و خیره کننده شاخص کل بورس و به موازات آن، رشد قیمت سهام بسیاری از پانصد و اندی شرکت در بازار بورس ایران با سابقه ۵۵ ساله هستیم.

این روند همچنان تا شاخص کل ۱ میلیون واحدی در سالهای اول سده چهاردهم شمسی ادامه دارد. اما هنوز عده ای از ورود به بورس اجتناب می کنند و خود را از سودهای شیرین سال های آینده،‌ محروم می کنند. ترس و وحشت از ضرر، یکی از مهم ترین دلایلی است که این افراد درباره علت عدم اشتیاق و استقبال از ورود به بازار بیان می کنند.

گام اول برای ورود به بورس، ثبت نام در سامانه سجام است. ایندکس سایت سجام را در بالا مراجعه می کنید.

• حتما بخوانید: راهنمای ثبت نام در سامانه سجام بورس

بسیارند افرادی که در زمان مواجهه با پیشنهاد دریافت کد بورس و اختصاص بخشی کوچک از سرمایه و دارایی خود به خرید سهام، با واژه ترس و وحشت مواجه شدند. اما پس از یادگیری و آموزش مهارت های سهامداری و بورس، بر ترس خود چیره شده و با سهامداری خوب و صبوری درست، سودهای میلونی به جیب زدند.

ناگفته پیداست که هر کاری را شما از دوران نوجوانی و جوانی آغاز کنید، شانس موفقیت شما در آن کار بیشتر است. چرا که ریسک پذیری بیشتری دارد. پول و ثروت و دارایی و موفقیت، آن سوی دیوار ترس است. هیچ ترسوی موفقی در دنیا نمی‌توان نام برد. همه کارآفرینان و افراد موفق، بر ترس با دانش و صبوری و جسارت، غلبه ترس و هیجان در معاملات کردند تا افق های جدیدی پیش روی خود گشودند و فرصت ساز و فرصت آفرین شدند.

ترس در معاملات بورس

ترس در معاملات بورس، امری طبیعی است. کلا پول، موجودی ترسو و بسیار حساس به خطرهای سیستماتیک مثل: سیل، زلزله، جنگ، حمله موشکی، کاهش ارزش پول ملی و امثالهم است.

بخشی از ترس معامله گران یا کسانی که قصد دارند به تازگی وارد بازار شوند، محصول تجربیاتی است که از دیگران می شنوند یا دیده اند. مثلا چون دوستان آن ها ضرر زیادی کردند، در نشریات و سایت ها از سقوط بورس در آینده نزدیک خبر می دهند و امثالهم.

همه این ریسک های سیستماتیک و غیر سیستماتیک، بر عزم جزم سرمایه گذاران در بورس تاثیر ژرف دارد. اما هنر شفاف اندیشیدن و هنر رهایی از ذهن فریبکار به ما می‌آموزد که اطلاعات را از مسیر و کانال های درست دریافت کرده و به خوبی تحلیل کنیم و بر اساس مشاوره با اهل فن، قضاوت و تصمیم بگیریم.

در تکنیک های تابلوخوانی و روانشناس بورس، به موضوعی به نام «اردر ترس» اشاره می شود. یعنی سهامدار عمده، با ایجاد صف های فروش میلیونی، سهامدار کم تحمل ترسو و عجول را به فروش سهم خود در قیمت پایین ترغیب می کند تا چند روز بعد، همان سهم را در قیمت بالاتر از سهامدار عمده بخرد!

این قضیه در بازار کم عمق بورس ایران که لشکری از آماتورها در آن فعالیت دارند و با معضلی به نام دامنه نوسان و حجم مبنا مواجه هستیم، به وفور در ساعت معاملاتی (۹ تا ۱۲:۳۰ روزهای شنبه تا چهارشنبه ) از طریق سایت tsetmc.com‌ مشاهده می شود.

• حتما بخوانید: از شبنم نعمت زاده یادبگیریم: تحلیل سهام دارویی بورس

ترس و بزخری!

یکی از دلایلی که برخی از سهامداران، اعتقاد به «بز خری» در بورس دارند، استفاده از فاکتور ترس در میان سهامداران عجول و ترسو است که ترس روی معاملات آن ها تاثیر گذار بوده واستراتژی آن ها را در بلند مدت، دچار تغییر میکند.

بزخری یعنی خرید هر چیزی به پایین ترین قیمت ممکن و فروش همان چیز به بالاترین قیمت های ممکن در یک بازه زمانی خاص. برای بز خری در بورس، باید زمانی که اکثریت می ترسند و سهام خود را در پایین ترین قیمت می فروشند، با علم و اگاهی و بررسی صورت های مالی در کدال، نسبت به خرید اقدام کرده و با صبوری و رهایی از ترس، سود شیرینی را در بلند مدت نصیب پرتفو خود کنیم.

در بورس ایران، مصداق های بزخری بسیار است. شرکت هایی که روی کاغذ، ورشکسته هستند اما در عمل، سودآوری و آینده خوبی در صنعت مربوطه داشته و پس از گذشت چند ماه و چند سال از خرید سهم، گاها ده ها برابر قیمت چند سال پیش خود، قیمت گذاری می شوند. شرکت هپکو اراک و صنایع دریایی ایران ، مثال هایی از این قضیه هستند.

• حتما ببینید: راهنمای فعالیت در بازار بورس ایران

دلایل ترس در معاملات بورس

• اینکه معاملات قبلی خود را بازیان بسته‌ایم یا اکنون معامله باز داریم. گاها معامله باز که در زیان به سر می‌برد باعث می‌شود که نتوانیم به‌موقع معامله خود را ببندیم و تصمیم درست را در مورد این معامله انجام دهیم. یکی از دلایل ترس در بورس است.
• اهداف غیر‌واقعی داشتن یکی از دلایل است. اهداف غیرمنطقی از بازار سرمایه، باعث شکست در بازار می‌شود. برای ورود به یک معامله باید تمام احتمالاتی که راجع به آن می‌توان در نظر گرفت را ثبت کرد. بهترین پاسخ را که برای هرکدام وجود دارد را باید مدنظر داشت تا با اعتماد و اطلاع کامل بهترین تصمیم در هرلحظه گرفته شود. این کار باعث می‌شود معامله‌گر دچار ترس و تردید نگردد.
• سرمایه متناسب داشته باشید. معامله‌گر باید سرمایه‌ای را ترس و هیجان در معاملات وارد بازار کند که بداند با از دست دادن آن شرایط رفاهی اولیه و کلی زندگی‌ لطمه‌ای نمی‌بیند.
• اعتماد به اخبار غیر موثق و سایر افراد از عوامل ایجاد ترس در بورس است. این موضوع که بدون علم کافی تنها با تکیه‌بر شایعات و صحبت دیگران خرید و فروش انجام دهیم به‌مانند راه رفتن ترس و هیجان در معاملات ترس و هیجان در معاملات بر لبه پرتگاه است. بهترین کار این است که خودمان با توجه به روحیه شخصی و استراتژی معاملاتی خریدوفروش انجام دهیم. همیشه به مطالعه و افزایش اطلاعات بپردازیم. این کار میزان ترس شخص را به‌شدت کاهش می‌دهد. معامله‌گر می‌داند که با اطلاعات کامل و بر اساس استراتژی شخصی این معامله را انجام داده و بهترین تصمیم را می‌گیرد.
• ناکارآمد بودن علم از دیگر دلایل ترس است. انتقال علم از حوزه علم به عمل کار مشکلی است. آنچه در کتاب‌ها می‌آموزیم با آنچه عملاً به‌کاربرده می‌شود بسیار متفاوت است. اگر شخصی کامل‌ترین و بهترین اطلاعات را داشته باشد هرگز بااحساس ترس و عدم کنترل هیجان خود نمی‌تواند معامله‌گر موفقی باشد و با شکست مواجه می‌شود. باید معامله کردن را علمی آموخت. یاد بگیریم با ترس و هیجانات خود چگونه مقابله کنیم تا موفق شویم.

آینده بورس ایران

آینده بورس ایران با توجه به رکود در بازار ارز و سکه و طلا و زمین و مسکن و خودرو و سپرده های بانکی، روشن است. شاخص کل تا اوایل ۱۴۰۲، به ۱ میلیون واحد می رسد و معنا و مفهوم این عدد آن است که قیمت سهامی که در زمستان ۹۸ مشاهده میکنید، احتمالا در زمستان سال ۱۴۰۲، چندین برابر شده است و سرمایه شما چند صد درصد افزایش یافته است.

روند صعودی شاخص کل بورس ایران در سال ۱۳۹۹

گذشته، حال و آینده شاخص کل و روند قیمت سهام در بورس ایران را از طریق نمودارهای تکنیکالیست ها بررسی کنید تا کم تر بترسید و روند پیش رو برای شما شفاف و درست تصویر شود.

یادمان نرود که زمانی، ۱۰۰ درصد افزایش سرمایه در سپرده های بانکی، حاصل ۵ سال سپرده گذاری بود. در سال ۹۸، بسیاری ظرف کمتر از ۱۰ ماه به سود ۱۰۰ درصدی دست یافتند. برای غلبه بر ترس از بورس و سهامداری، اصول سرمایه گذاری در بازار را یاد بگیریم. کتاب های بسیاری به زبان فارسی است که راهنمای خوبی برای تازه واردان است.

بهترین پیشنهاد برای علاقمندان به بورس، دریافت کد بورس از کارگزاری ها و آشنایی با سامانه معاملات انلاین و سایت tse است که خود اموزگار خوبی برای تازه واردان خواهد بود. یادمان باشد، که «آینده» را «امروز» می‌سازد. برای غلبه بر ترس در معاملات بورس از راهنمای حرفه ای ها استفاده کنیم و مراقب کانال های تلگرامی و اینستاگرامی سیگنال‌ده باشیم. استفاده از صندوق های سرمایه گذاری بورس و ترس و هیجان در معاملات شرکت در عرضه اولیه سهام،‌ بهترین روش برای ورود به بازار سرمایه و غلبه بر ترس و وحشت کاذب است.

چگونگی کار با صرافی‌های رمزارز به کمک روانشناسی معامله

پلتفرم هایی با فناوری سطح بالاکه در آنها همه تراکنش‌ها با استفاده از نرم‌افزار‌های نوین و راه‌حل‌های جدید آی تی انجام می‌گیرد، صرافی ارز دیجیتال نام گذاری شده است. به وجود آمدن ارز‌های دیجیتال باعث انقلابی در جهان ما شدند و با آنها ساختار اقتصادی تغییر یافت. با روی کارآمدن این تغییرات ساختاری به سیستم اقتصادی بین الملل زمینه برای بوجود آمدن و توسعه یافتن انواع جدیدی از فناوری‌های مبادله ایجاد شد.

بنابراین صرافی‌های ارز دیجیتال برای خرید و فروش و معامله ارز‌های دیجیتال در سراسر جهان ایجاد شدند. هر یک از این صرافی‌ها در تلاش برای رضایت مشتری و مهیا کردن فضا برای معاملات راحت ارز‌های دیجیتال هستند. امروزه ارز‌های دیجیتال که اکثرا بر روی بلاک چین ایجاد می‌شوند، بسیار مورد استفاده قرار گرفته و توجه همه را به خود جلب کرده‌اند. صرافی‌ها نیز در این راستا تمام سعی خود را می‌کنند که به فناوری‌های روز مجهز شوند. اما در عین حال و در میان این پیشرفت‌های فنی، روانشناسی معامله هم فراموش نشده است. یک معامله موفق ۷۰ درصد مبتنی بر روانشناسی است و تنها ۳۰ درصد مبتنی بر طرح و استراتژی فنی تریدر است.

در نتیجه باید دانست که آگاهی به روانشناسی معامله(Trade Psychology) چه کمکی به معامله گر می‌کند؟

معامله کردن در یک صرافی ارز دیجیتال به انضباط و کنترل روانی نیاز دارد. معامله گر باید در برابر تغییرات نمودار و اخبار واکنش سریعی داشته باشد. باید دانست که ارزش ارز‌های دیجیتال به عواملی مانند اعتبار بنیان‌گذاران، طرح‌های آینده و غیره بستگی دارد. اما قوانین ساده‌ای هم از منظر روانشناسی وجود دارند که باعث کاهش ریسک و به حداکثر رساندن سود خواهند شد. مشکلاتی مانند هیجان، ترس، طمع، بی علاقگی به یادگیری چیز‌های جدید، تجسم خیالی نتایج و غیره، مشکلات روانشناسی برای مبتدیان در هنگام معامله کردن است.

احساسات و عواطف شدیدا تصمیم‌گیری را در معامله تحت تاثیر قرار می‌دهند. این موضوع همه جا و برای انواع معامله گران وجود دارد. احساسات و عواطف تنها مربوط به بازار‌های سنتی نیست و در یک صرافی ارز دیجیتال هم موجود است. فرضا احساسی مانند هیجان ممکن است بعد از یک سلسله معامله موفق بر فرد معامله گر غلبه کند و او را ترغیب به افزایش حجم معاملات کند. این فرد حتی ممکن است به سمت استراتژی‌های کوتاه مدت برود و استراتژی‌های بلند مدت را کاملا رها کند. نتیجه چنین اقداماتی معلوم است و در نهایت ضرر بسیاری را گریبان‌گیر فرد خواهد کرد.

استفاده از روانشناسی معامله برای ایجاد حد ضرر

در نظر داشته باشید که گاهی اگر با ضرر کم از معامله خارج شوید بسیار بهتر از آن است که به بازگشت قیمت امیدوار باشید و در نهایت متحمل ضرر بسیار زیادی شوید. در واقع ترس از ضرر مانع پذیرش پوزیشن از جانب ما می‌شود و این ترس از تصمیم‌گیری درست جلوگیری می‌کند. بسیار مهم است که بدانید طمع نقطه مقابل ترس است و باز هم باعث تصمیم‌گیری غلط می‌شود. طمع باعث می‌شود که موقعیت‌های خوبی را از دست داده و در نهایت با نتایج تاسف‌باری مواجه شویم.

عدم انگیزه به یادگیری مطالب جدید هم منجر به شکست می‌شود و یادگیری باید همیشه در زندگی ما جریان داشته باشد و مادام العمر باشد. همین یادگیری می تواند منجر به حرفه‌ای شدن و پیشرفت شود. خیال‌بافی و تجسم نتایج خیالی نیز یکی دیگر از موارد ضرر است که میتواند باعث شود هر زمان که قیمت کمی به جهت مورد نظر ما متمایل شد، اقدام به ورود وجود زیادی به جهان ارز دیجیتال کنیم که این بسیار خطرناک است و نتیجه‌ای جز ضرر نخواهد داشت.

توجه نکردن به موارد گفته شده به سرمایه و اعتبار شما آسیب خواهد رساند. همیشه متنوع‌سازی را در سرمایه‌گذاری رعایت کنید و تصویر روانشناسی خود را همواره حتی در زمان تنظیم الگوریتم‌ها و ربات‌ها به یاد داشته باشید. برای انجام معامله موفق در فضای ارز دیجیتال هم باید به مانند دیگر بازار‌ها عمل کرد. در معاملات ارز دیجیتال هم باید مانند بازار‌های دیگر در استراتژی خود موارد زیر را درنظر بگیرید:

• با ۱۰ درصد از سرمایه خود وارد معامله شوید.
• ریسکدر معامله را ۵ درصد و یا کمتر درنظر بگیرید.
• به روند احترام بگذارید.
• از معاملات سودآور را زود خارج نشوید.
• معاملات ضررده را روی هم انباشته نکنید.
• گاهی سود‌های سریعی کسب می‌شود که نباید آنها را از دست داد.
• به دارایی‌های نقد توجه بیشتری کنید.
• قوانین ورود و خروج خود به معامله را تنظیم کنید و همواره به آنها پایبند باشید.
• یک استراتژی دراز مدت برای معامله به شما حداکثر سود را خواهد داد.
• اگر تجربه کافی ندارید، از اصول افزایش حجم معاملات و بیشتر کردن ریسک استفاده نکنید.
• اگر یک پوزیشن معاملاتی وارد ضرر شد، باید از وارد کردن حجم بیشتر به این معامله خودداری کرد.

در اینجا باید به استراتژی‌ها و شیوه معامله خود بیشتر فکر کنیم و سعی کنیم تغییراتی ایجاد کنیم که دفعات بعد توان پیش‌بینی بهتری داشته باشیم. وارد کردن حجم بیشتر به معاملات گرفتار ضرر، به احتمال زیاد ضرر ما را بیشتر خواهد کرد.

دو عامل برای موفقیت در بازار

روانشناسی معامله هم در بازار‌های سنتی و هم در بازار سرمایه تاثیرات زیادی بر عملکرد معامله گر خواهد داشت. واضح است که معامله در این بازار‌ها کار آسانی نیست و باید این مهم را در نظر داشت که در کنترل خود واحساسات مهارت داشته باشید،عدم کنترل این مهم نتایج فاجعه‌باری ایجاد خواهد کرد. موفقیت در این بازار‌ها به دو عامل اساسی و بنیادین بستگی دارد. عامل اول مربوط به حوزه فرمول‌بندی ایده معامله است و عامل دوم نیز مربوط به حوزه اعمال این فرمول است.

برای ایجاد فرمول معامله باید از تحلیل تکنیکال و بنیادین بهره گرفت و نقاط ورود و خروج را مشخص کرد. همچنین در ایجاد این فرمول باید اصول مدیریت سرمایه را لحاظ کرد.گاهی ممکن است معامله گر در حوزه اعمال فرمول مشکل داشته باشد و در اینجاست که روانشناسی وارد عمل می‌شود و باید توانایی برخورد با احساسات و روان خود را داشته باشد. پذیرش شکست در اینجا نقطه شروع موفقیت است. با پذیرش شکست یا از معامله خارج شده و متوجه شده که معامله در این زمان کار درستی نیست و یا دوباره وارد معامله شده و تجربه بیشتری کسب میشود. اساس روانشناسی معامله که باعث موفقیت و جلوگیری از شکست می‌شود به صورت زیر است:

• تطبیق دادن خود با تغییرات برای موفقیت بسیار حیاتی است.
• تنها نبود کنترل خود، نظم و تمرکز بر فرآیند نیست که منجر به شکست می‌شود.
• کنترل خود، نظم و توانایی تمرکز برای رسیدن به موفقیت کافی نیست.

مطالعه بیشتر:

اهمیت توجه به تغییر

رویکرد‌های سنتی به نسبت روانشناسی معامله بسیار محدود هستند و تنها به ذکر نظم و کنترل خود می‌پردازند. در واقع معامله یک کسب و کار است، کسب و کاری که با ریسک زیادی همراه است. در همه کسب و کار‌ها به نظم و کنترل خود نیاز است. اما چیزی که نباید فراموش کرد، ترس و هیجان در معاملات این است که نمی‌توان استراتژی ثابتی را برای موفقیت تعیین کرد و همواره آن را مورد استفاده قرار داد. برای موفقیت لازم است به تغییرات توجه کنیم و همواره در حال یادگیری و به روز رسانی استراتژی خود باشیم. به روز بودن و تطبیق خود با تغییرات نکته مهمی است که هرگز نباید در جریان معاملات فراموش کرد. زمانی که دسکتاپ رایج شد، شرکت‌های زیادی مشغول درست کردن آن بودند و با نظم و ترتیب زیادی کار خود را انجام می‌دادند. اما کم‌کم که اوضاع تغییر کرد و لپ تاپ رایج شد، این شرکت‌ها به این تغییر توجه نکردند و باز به درست کردن دسکتاپ ادامه دادند، این شرکت‌ها در نهایت در اثر عدم توجه به تغییر دچار ضرر‌های زیادی شدند. این مثال برای عرصه معاملات هم کاربرد دارد. برخی از استراتژی‌ها در برخی از شرایط جواب می‌دهند و در شرایط دیگر جواب نمی‌دهند. گاهی بازار پرنوسان است و گاهی از شدت نوسانات کاسته می‌شود.

طبیعتا اصولی که در یک بازار پرنوسان کاربرد دارند، در یک بازار آرام و کم نوسان آن کاربرد‌ها را نخواهند داشت. در نظر داشته باشید که روانشناسی معاملات باعث آمادگی فرد در برابر ریسک می‌شود. معامله نتیجه تحلیل، مدیریت سرمایه و روانشناسی است. احساسات و عواطف در همه افراد وجود دارند و بر تصمیم‌گیری‌های آنها قطعا تاثیر می‌گذارند. از این دانش روانشناسی (روانشناسی رفتار بشر) باید برای رسیدن به موفقیت استفاده کرد. در کنار روانشناسی فردی باید به روانشناسی جمعی هم توجه کرد و باید دید که احساسات عموم در مورد بازار چگونه است، طبیعتا این احساسات بر جریان بازار بی تاثیر نخواهند بود.

تاثیر حالات روحی در ترید

در این مقاله به بحث در خصوص تاثیر حالات روحی در ترید و جزئیات مربوط به این مساله خواهیم پرداخت. همچنین به شرح چگونگی ثبت این حالات روحی در ژورنال معاملاتی و اهمیت انجام این کار نیز می پردازیم.

اهمیت توجه به حالات روحی در ترید

کارشناسان بسیاری بر این باورند که هوش هیجانی یا EQ بسیار مهم تر از ضریب هوشی یا IQ است. در هر حال در رابطه با فعالیت در بازارهای مالی می توان تقریبا با قطعیت گفت که اولی از اهمیت بیشتری برخوردار است. شما با هوش ریاضی نه چندان بالا هم خواهید توانست به موفقیت نسبی در معامله گری دست یابید. اما با هوش هیجانی پایین احتمالا شکستی سخت در انتظارتان است. در واقع باید گفت که کنترل و مدیریت هیجان شرط لازم برای پیش بردن منطقی معاملات و به طور کلی هر عمل دیگری است.

اگر تجربه کافی حضور در بازارهای مالی را داشته باشید احتمالا متوجه خواهید بود که از چه چیز صحبت می کنیم. توجه به حالات روحی در ترید یکی از اساسی ترین ملزومات معامله گری مالی است. انسان موجودی است که به شدت تحت تاثیر عواطف و احساسات خود است. بدون توجه به این عواطف و احساسات و مدیریت آنها کار شما در پروسه ترید با چالش های جدی مواجه خواهد شد.

یکی از ملموس ترین مثال ها و مصادیق در این خصوص زمانی است که یک معامله گر دچار زیان شدید می شود. در این صورت اگر وی نتواند احساسات خود را کنترل کند احتمالا تلاش خواهد کرد که به سرعت زیان وارد شده را جبران کند. متاسفانه درصد بسیار کمی از این افراد در این کار موفق می شوند. ترید فرآیندی بسیار پیچیده، پر از جزئیات و نیازمند صرف زمان است. حقیقت این است که تقریبا در تمامی موارد سرنوشتی جز شکست درانتظار معامله گران هیجان زده نیست. هر زیانی قابل جبران است. اما به شرط کنترل و مدیریت احساس و هیجان.

یکی دیگر از مثال های تاثیر حالات روحی در ترید مربوط به طمع است. بسیاری از افراد رویای یک شبه ثروتمند شدن را از طریق معامله گری مالی دنبال می کنند. اما حقیقت این است که کسب سود در ترید نیازمند داشتن یک برنامه بلندمدت و یک استراتژی معاملاتی مشخص است. طمع برای کسب سودهای آنچنانی در این مسیر و تقریبا در تمامی موارد نتیجه ای جز زیان های هنگفت در پی نخواهد داشت.

در ادامه به بررسی تاثیرگذارترین احساسات و حالات روحی در ترید می پردازیم.

مهمترین و اثرگذارترین حالات روحی و هیجانی در ترید

– ترس: یکی از ویرانگرترین حالات روحی در ترید ترس است. شما می بایست پیش از هر چیز این حقیقت را قبول کنید که ریسک عنصر ذاتی معامله گری مالی است. اگرچه می شود این ریسک را کنترل کرد اما هرگز نمی شود آن را حذف نمود. برای غلبه بر احساس ترس لازم است که تا حد امکان ریسک سرمایه گذاری های خود را مدیریت کنید. اما به یاد داشته باشید که موفقیت در ترید نیازمند برخورداری از جسارت و ریسک پذیری کافی است. ترسوها به بهشت نمی روند.

– طمع: متاسفانه تصور غلطی در بین تریدرها رایج شده که هرچه معامله بیشتر سود هم بیشتر. شاید احساس طمع و انجام معاملات زیاد بتواند در کوتاه مدت سودهای خوبی را نصیب شما کند، اما در بلندمدت قطعا به زیان خواهد انجامید. برای کنترل این احساس لازم است که یک استراتژی معاملاتی دقیق تدوین کنید و کاملا به آن پایبند باشید.

– امید کاذب: به معجزه دل نبندید. همچنین روی خوش شانسی خود نیز حساب نکنید. فقط و فقط به فکت ها و واقعیت های موجود تکیه کنید. اگر تحلیل هایتان با روند بازار ناسازگار بود بیش از حد به آنها وفادار نمانید. در معامله گری مالی هرگز نباید بیش از حد خوشبین بود.

– ناامیدی کاذب: این هم یکی دیگر از حالات روحی در ترید است که اثر مخربی از خود بر جا می گذارد. به یاد داشته باشید که همواره باید به ترید به چشم یک فرآیند بلندمدت نگاه کنید. به محض بروز چند ضرر بازار را ترک کنید.

– عجله: این مورد شاید رایج ترین نمونه حالات روحی در ترید باشد. افراد اغلب با ترس از اینکه ممکن است از سودهای بازار عقب بمانند اقدام به انجام سریع معاملات می کنند. همچنین بسیاری از معامله گران به محض مشاهده تغییر روند بازار از تحلیل ها و استراتژی های خود دست می کشند و با عجله فراوان تغییر پوزیشن می دهند. عجله معمولا معامله گران را به گرداب زیان می اندازد. صبور باشید و سنجیده گام بردارید.

– اضطراب: اثرگذاری حالات روحی در ترید می تواند برخلاف موارد بالا کاملا مبهم و ناآشکار باشد. به طور مثال اضطراب ناشی از سبک زندگی ناسالم می تواند شرایط عمومی روان یک معامله گر را با مشکل مواجه سازد. وجود اختلالات روانی ترس و هیجان در معاملات در فرد از جمله وسواس فکری، افسردگی، تروما و… نیز می توانند در فرآیند ترید اثری بسیار مخرب داشته باشند. انجام منظم ورزش و داشتن سبک زندگی سالم می تواند در کاهش اضطراب موثر واقع گردد.

چگونگی ثبت حالات روحی در ژورنال معاملاتی

ژورنال معاملاتی گزارشی است که تریدرها از جزئیات معاملات خود به ثبت می رسانند. هدف از این کار درس گرفتن از تجربیات گذشته، آموختن بهترین استراتژی ها و عدم تکرار اشتباهات است. ژورنال معاملاتی یکی از بهترین ابزارهایی است که معامله گران از طریق آن می توانند از رفتارها و تفکرات اشتباه خود شناخت کسب کنند. شما برای اینکه بتوانید به یک چهارچوب ذهنی و روانی صحیح در ترس و هیجان در معاملات فرآیند ترید دست یابید لازم است که اشتباهات خود را شناسایی کرده و از تکرار آنها پرهیز کنید. ثبت حالات روحی در ژورنال معاملاتی می تواند ابزاری بسیار موثر و کارآمد در این مسیر باشد.

برای این منظور لازم است که تمامی حالات روحی و هیجانی خود را که هنگام انجام ترید با آنها روبرو بوده اید در ژورنال معاملاتی ثبت کنید. حتما و حتما این کار را سریعا به انجام برسانید و آن را به آینده واگذار نکنید. چرا که احساسات آدمی فرار و ناپایدار هستند و به آسانی فراموش می شوند. با دقت کامل گزارشی از وضعیت روحی و هیجانی خود تهیه کنید و ذکر کنید که کدام احساسات در لحظه معامله در شما غالب بوده اند. ترس، طمع، امید، عجله یا اضطراب؟

پس از گذشت مدتی می توانید به اطلاعات موجود در ژورنال معاملاتی خود رجوع کنید و درس های بسیار خوبی از آن بگیرید. شاید بتوان گفت استفاده از این روش، کاربردی ترین و در عین حال ساده ترین شیوه کنترل ترس و هیجان در معاملات هیجان و احساسات در فرآیند ترید است. فراموش نکنید که چهارچوب ذهنی و روانی شما نیز بخشی از استراتژی معاملاتی شماست.

۱۴ فاز احساسی در هنگام انجام معاملات که باید مراقب آنها باشید!

معامله‌گری بیشتر از آنکه با سطوح قیمتی و خطوط و اعداد و امواج کار داشته باشد با روح، روان و احساسات معامله‌گر در ارتباط است. ممکن است حتی بهترین تحلیل‌ها و دقیق‌ترین نقاط ورود را هم با استفاده از ابزارهای خود بدست بیاورید اما در صورتی که ساختار احساسی درستی نداشته باشید انجام معامله برای شما غیر ممکن یا حداقل بسیار سخت و آزار دهنده می‌شود.

در این مطلب قصد داریم تا ۱۴ فاز احساسی که یک معامله در طی دوران معامله‌گری خود تجربه می‌کند را بررسی کنیم. با طلاچارت همراه باشید…

۱#- خوشبینی

همه چیز با خوشبینی شروع می‌شود. در واقع اگر معامله‌گر خوشبینی نسبت به وضعیت خود و بازار نداشته باشد غالبا معامله‌ای انجام نخواهد داد. بنابراین معامله‌گر با داشتن خوشبینی نسبت به شرایط بازار اقدام به باز کردن پوزیشن معاملاتی خواهد کرد و به دنبال کسب موفقیت و سود در آینده است.

۲#- هیجان

بازار در جهت پیشبینی شده حرکت می‌کند. معامله‌گر وقایع پیش رو را پیشبینی کرده و امیدوار است که موفقیت حاصل شود. در اینجاست که سطح هیجان کم کم در حال بالا رفتن است.

۳#- تزلزل در اثر هیجانات

به موازات اینکه هیجانات معامله‌گر افزایش پیدا می‌کند، بازار نیز در جهت پیشبینی شده حرکت خود را ادامه می‌دهد. در این لحظات تریدر اعتماد به نفس بسیار بالایی نسبت به خود و سیستم معاملاتی‌اش دارد. البته این معمولا همان جاییست که لحاظ خوش در حال به پایان رسیدن است.

۴#- رضایت

این مرحله بالاترین سطح از لحاظ ریسک‌های مالی و ترس و هیجان در معاملات معامله‌گری است. معاملات اکثرا به سودهای سریع و آسان ختم می‌شوند و معامله‌گر بزرگترین اشتباهش را مرتکب می‌شود. آن اشتباه چیست؟ نادیده گرفتن همه ریسک‌های موجود!

۵#- اضطراب

اوه؛ نه! بازار در حال برگشتن در خلاف مسیر حرکت قبلیست! اولین نشانه‌ها از برگشت بازار در خلاف جهت مدنظر معامله‌گر بوجود آمده‌اند. اما او به این نشانه‌ها توجهی ندارد و معتقد است که بازار به زودی به مسیر اصلی برگشته و روند ادامه خواهد یافت.

۶#- تناقص

انتظاری که معامله‌گر مبنی بر برگشت بازار به روند قبلی داشت محقق نمی‌شود. او این برگشت بازار را قبول نمی‌کند و همچنان در پوزیشن خود باقی می‌ماند.

۷#- ترس

واقعیت قوانین خود را تحمیل می‌کند! و معامله‌گر کم کم در حال پذیرفتن این است که به اندازه‌ای که قبلا فکر می‌کرده باهوش نیست. در این شرایط به جای اینکه روی موفقیت تمرکز شود، ذهن معامله‌گر گیج می‌شود.

۸#- ناامیدی

در این مرحله تمام سود بدست آمده از بین می‌رود. معامله‌گر شانسی برای گرفتن سود از بازار داشته اما آن را از دست داده است. او نمی‌داند که چگونه این وضعیت را ادامه دهد. بنابراین سعی می‌کند تا حداقل بدون ضرر و اصطلاحا سر به سر از بازار خارج شود.

۹#- وحشت

این مرحله احساسی‌ترین مرحله در طی معامله‌گری است. در اینجا معامله‌گر نادانی و درماندگی و همچنین بی رحم بودن بازار را عمیقا احساس می‌کند. فرد کاملا دچار فلج ذهنی و فکری شده و در برخی موارد کارهای بسیار بی معنی را انجام می‌دهد.

۱۰#- تسیلم شدن

تمام شد؛ معامله‌گر تسلیم بازار می‌شود. صبر او تمام شده و شروع به بستن پوزیشن‌های معاملاتی خود می‌کند تا دیگر بیش از این متحمل ضرر نشود.

۱۱#- فرسودگی

بعد از خروج از بازار معامله‌گر کوچکترین علاقه‌ای برای شروع یک معامله‌ دیگر ندارد. حداقل تا مدتی شرایط اینگونه خواهد بود که این مورد بستگی به میزان ضرر نیز دارد. هر چقدر میزان ضرر بزرگتر باشد، بازیابی و بهبود شرایط طولانی‌تر می‌شود.

۱۲#- افسردگی

معامله‌گر شروع به سرزنش کردن خود به خاطر حماقت‌هایش می‌کند. اینکه چرا در زمان مناسب پوزیشن خود را نبست! بعضی افراد مسیر درست را انتخاب کرده و شروع به بررسی اشتباهات خود می‌کنند. معامله‌گران واقعی در این مرحله متولد می‌شوند. آنها اشتباهات گذشته خود را بررسی کرده و از آن نتیجه گیری می‌کنند.

۱۳#- امید

“من هنوز هم می‌توانم انجامش دهم!”. معامله‌گر به این حقیقت می‌رسد که در واقع چرخه‌ها و دوره‌هایی در بازار وجود دارند. او کم کم امید خود را بازیابی کرده و شروع به بررسی موقعیت‌های جدید می‌کند.

۱۴#- ایمان

معامله‌گر مجددا به خود ایمان پیدا کرده و شروع به انجام معاملات جدید می‌کند.

مهمترین چیزی که از این مطلب می‌توانید یاد بگیرید این است که وقوع شرایط احساسی جزو انکارناپذیر بازار است. اینکه بگوییم کاملا بدون احساسات ترید کنیم یک امر کاملا غیر واقعی است. چرا که انسان ربات نیست و بالاخره در مواقعی دچار احساسات می‌شود. اما باید بتواند احساسات خود را مدیریت کرده تا تاثیر کمتری روی او بگذارند.

مورد بعدی بررسی اشتباهاتی است که مرتکب شده‌اید. خواه این اشتباهات احساسی باشند یا تکنیکالی. در هر دو مورد باید آنها را بررسی کرده و از آنها درس بگیرید.

توصیه‌های مهم به معامله گران بورس؛ از کنترل ذهن و قاعده بازی تا زمان خرید و فروش یک سهم!

دکتر اسلامی معتقد است نظم و انضباط شرط اصلی حضور در این بازار‌ها است؛ با داشتن نظم و و رعایت اصول در معاملاتتان خواهید دید که چه تاثیر مثبتی در آینده معاملاتتان میگذارد.

دکتر مسعود اسلامی کارشناس بازار سرمایه در بخش اول گفتگو با خبرنگار نبض بورس توصیه‌هایی به معامله گران بازار‌های مالی داشت؛

وی با اشاره به اینکه معامله گری متفاوت از تحلیل گری است اظهار داشت: تحلیل استفاده صحیح از چند ابزار تکنیکال است که درصد موفقیت را نشان می‌دهد که بستگی به نگاه تحلیلگر به شرایط موجود چارت و روانشناسی بازار دارد که میتواند متفاوت با بقیه تحلیل‌ها و یا مشابه بقیه باشد، اما معامله گری چیزی فراتر از تحلیل است و پارامتر‌های زیادی را می‌طلبد.

اسلامی افزود: در معامله گری علاوه بر اینکه باید به تحلیل کاملا تسط داشت و روند‌ها و روانشناسی بازار را به خوبی درک کرد باید قاعده و اصول معامله گری را رعایت کرد.

این کارشناس بازار سرماهی خاطرنشان کرد: کنترل ذهن یکی از ارکان اساسی معامله گری است که حس طمع و ترس و هیجان جایی در آن ندارد؛ احساسات در معاملات کشنده است.

مهمترین اصول در معامله گری داشتن استراتژی شخصی است که با توجه به روحیات و مدت زمانی که برای معامله صرف میکند طراحی می‌شود که در این استراتژی ریسک به ریوارد باید بالای ۵۰ درصد و برگشت سرمایه حداقل ۲ برابر سود بانکی طی یک سال باشد.

دو گام مهم

اسلامی تاکید کرد: در اولین گام باید قاعده بازی را یاد بگیرید؛ این یک امر مهم در شروع معامله گری است. گام دوم شما باید بازی را از هر فرد دیگری بهتر انجام دهید و همیشه در نظر داشته باشید قدرت خرید شما به منزله گلوله‌های یک شکارچی هست که باید به دقت به هدف زده شود؛ شاید هفته‌ها منتظر رسیدن سهم به منطقه مورد نظر باشید پس نباید بی گدار به آب زد و سهم را در هر جایی که احساسمان گفت بخریم!

تحلیل گر بازارهای مالی افزود: صورت‌های مالی و ترازنامه‌های منتشر شده شرکت‌ها نشان دهنده سود یا زیان آن در گذشته است و نمیتوان از روی صورت‌های مالی سال‌های پیشین اطمینان حاصل کرد که سال‌های بعدی هم شرکت سود ده خواهد بود، پس انتخاب سهم فقط و فقط از روی سود ده بودن آن در سال گذشته نمیتواند سهم مناسبی را برای ما پیشنهاد کند.

اسلامی در ادامه با اشاره به اینکه تکنیکال علم بررسی نمودار قیمت در مقابل زمان است اظهار داشت: این تکنیکال و تحلیل است که میتواند به ما سهام ارزنده در قیمت‌های مناسب و در زمان مناسب خرید به ما پیشنهاد دهد در کنار تکنیکال است که می‌توان نیم نگاهی به بنیاد سهم داشت معمولا کسانی که سرمایه گذاری ۱۰ ساله یا بیشتر در سهام دارند فقط بصورت بنیادی بررسی میکنند.

به یاد داشته باشیم که رفتار هر سهم با سهم دیگر متفاوت است هیچ وقت به خاطر اینکه چند سهم در یک صنعت و گروه هستند و تعدای از آن سهام از هم گروه‌های خودش عقب مانده نمیتواند ما را مجاب به خرید سهم کند.

این کارشناس بازار سرمایه معتقد است نظم و انضباط شرط اصلی حضور در این بازار‌ها است؛ با داشتن نظم و و رعایت اصول در معاملاتتان خواهید دید که چه تاثیر مثبتی در آینده معاملاتتان میگذارد.

وی با اشاره به اینکه برای خرید یک سهم باید چند دلیل قانع کننده داشته باشید نه فقط یک دلیل یا هیجان خرید و حس عقب ماندگی از بازار اظهار داشت: باید همیشه موقع خرید این نکته را به یاد داشته باشید که بعد از خرید سهم، اختیار سرمایه در دست شما نیست و میتواند هر اتفاقی برای آن سهم بیوفتد.

اسلامی در پایان تاکید کرد: برای خرید همیشه فرصت هست و نباید عجله داشت، اما برای فروش همیشه فرصت نیست، با داشتن حد ضرر سریع عین یک سرباز جنگی باید از مسیر خارج شوید و اجازه گسترش ضرر را ندهید.