مفهوم بازده سهام

فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ سهم شرکت فرضی قارون را خریده‌اید. در پایان سال مالی در مجمع عمومی سالیانه شرکت به هر سهم ۵۰ تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما سهم را در قیمت ۲۲۰ تومان خریده‌اید و حالا ۲۶۰ تومان شده است. بـازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از:

حسابداری, دانلود تحقیق مفهوم بازده سهام با فرمت ورد|doc

دانلود تحقیق مفهوم بازده سهام با فرمت ورد هدف از این تحقیق بررسی مفهوم بازده سهام با فرمت docx در قالب 10 صفحه ورد بصورت کامل و جامع و با قابلیت ویرایش می باشد هدف از این تحقیق بررسی مفهوم بازده سهام با فرمت docx در قالب 10 صفحه ورد بصورت کامل و جامع و با قابلیت ویرایش می باشد فهرست مطالب بازده سهام 2-11 بازده تحقق یافته در مقابل بازده مورد انتظار 2-11-1 بازده تحقق یافته 2-11-2 بازده مورد انتظار 2-12 اجزای بازده 2-12-1 سود دریافتی 2-12-2 سود (زیان) سرمایه 2-13 بازده غیرعادی سهام منابع نخستین گام در سنجش عملکرد یک واحد تجاری، محاسبه بازدهی به دست آمده با توجه به اهداف از قبل تعیین شده برای آن می باشد و از آنجا که افزایش ثروت سهامداران به عنوان هدف اصلی واحد تجاری باید به گونه ای عمل کند که با کسب بازده مناسب ثروت سهامداران را افزایش دهد. بازده در فرایند سرمایه گذاری نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه می کند و پاداشی برای سرمایه گذاران محسوب می شود. بازده ناشی از سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است، برای اینکه تمامی بازی سرمایه گذاری به منظور کسب بازده صورت می گیرد. یک ارزیابی از بازده، تنها راه منطقی(قبل از ارزیابی ریسک) است که سرمایه گذاران می توانند برای مقایسه سرمایه گذاری های جایگزین و متفاوت از هم انجام دهند. برای درک بهتر عملکرد سرمایه گذاری، اندازه گیری بازده واقعی (مربوط به گذشته) لازم است. مخصوصاً اینکه بررسی بازده مربوط به گذشته در تخمین و پیش بینی بازده های آتی نقش زیادی دارد. طبق تعریف «بازده سهام» عبارت است از کلیه عواید و منافعی است که در طول یک دوره عاید سهامداران می شود. (جونز،1391) درارتباط با مفهوم بازده، ماركویتز معتقد است كه امكان دارد تعریف بازده از یك سرمایه­گذاری به سرمایه­گذاری دیگر متفاوت باشد ولی در هر صورت سرمایه­گذاران ترجیح می­دهند بیشترین آن عایدشان شود تا كمترین آن. در همین ارتباط فرانسیس نیز عقیده دارد سرمایه­گذاری را اگر نوعی از واگذاری پول تلقی كنیم كه انتظار می­رود پول اضافی از آن عاید شود، در این صورت هر سرمایه­گذاری، درجه­ای از ریسك را در برخواهد داشت كه مستلزم از دست دادن آن مفهوم بازده سهام پول در زمان حال برای بدست آوردن بازده آتی است (مرادزاده فرد، 1383، 25). برخی دیگر از تعاریف كه در مورد بازده سرمایه­گذاری بیان شده است به شرح زیر است: بازده یك قلم دارایی مالی را در مدت یك سال می­توان به این صورت تفسیر كرد، نرخ تنزیلی كه اگر جریانات نقدی آینده با آن محاسبه شود، ارزش فعلی بدست آمده با قیمت دارایی برابر می­شود (پارساییان ، 1380، 215). بازده یک سرمایه­گذاری عبارتست ازجریانات نقدی قابل تحققی كه توسط صاحبان آن سرمایه­گذاری در طول یك دوره زمانی معین تحصیل می­شود. بازده به صورت درصدی از ارزش سرمایه گذاری انجام شده در آغاز دوره بیان می­شود (نوروش، 1385، 32). 12000 تومان پرداخت آنلاین و دانلود کلمات کلیدی : دانلود تحقیق بازده سهام تحقیق سهام doc تحقیق کامل سهام تحقیق درباره سهام تحقیق سهام با فرمت ورد تحقیق درمورد سهام چیست تحقیق دانش آموزی درباره سهام تحقیق دانشجویی درباره سهام

6/37 مگابایت94 مشخصات محصول دسته روانشناسی و علوم تربیتی حجم 6/37 مگابایت صفحه 94 فرمت pptx 18000 دانلود پاورپوینت کارگاه مقاله نویسی در قالب 94 اسلاید دانلود پاورپوینت کارگاه مقاله نویسی جهت رشته مفهوم بازده سهام مفهوم بازده سهام روان شناسی در قالب 94 اسلاید و…

1/49 مگابایت116 مشخصات محصول دسته مدیریت حجم 1/49 مگابایت صفحه 116 فرمت pptx 15000 دانلود پاورپوینت آلاينده های مواد غذایی و محافظت کننده های محصولات کشاورزی دانلود پاورپوینت آلاينده های مواد غذایی و محافظت کننده های محصولات کشاورزی در 116 اسلاید با…

701/03 کیلوبایت31 مشخصات محصول دسته علوم سیاسی حجم 701/03 کیلوبایت صفحه 31 فرمت pptx 13000 دانلود پاورپوینت آشنایی با کلیات راهبرد جدید آمریکا علیه ایران دانلود پاورپوینت آشنایی با کلیات راهبرد جدید آمریکا علیه ایران دانلود پاورپوینت آشنایی با کلیات…

1/64 کیلوبایت126 مشخصات محصول دسته رشته فناوری اطلاعات (IT) حجم 1/64 کیلوبایت صفحه 126 فرمت doc 99000 دانلود پیدا کردن بهترین مدل برای پیش بینی تقاضای دارو با دیتا ماینینگ هدف از این پایان ‌نامه پیدا کردن بهترین مدل برای…

49 بایت11 مشخصات محصول دسته مهندسی نرم افزار حجم 49 بایت صفحه 11 فرمت doc 6000 دانلود معماری و اجزای گرید شرح معماری لایه ای گرید این مقاله در مورد شرح اجزا و مٶلفه های نرم افزاری اصلی گرید می…

3/63 مگابایت121 مشخصات محصول دسته پزشکی حجم 3/63 مگابایت صفحه 121 فرمت ppt 22000 دانلود پاورپوینت جامع تشریح بیماری سل دانلود پاورپوینت جامع تشریح بیماری سل دانلود پاورپوینت جامع تشریح بیماری سل جهت رشته پزشکی در قالب 121 اسلاید و…

بازده چیست؟

هدف اصلی سرمایه گذاری در هر بستری، کسب سود است. آشنایی با انواع سود، بازده و نحوه دریافت آن، لازمه شروع سرمایه گذاری به شمار می‌رود. بازده سرمایه گذاری عبارت است از درآمدی که فرد از سرمایه گذاری خود در مدت زمانی مشخص به دست می‌آورد. این بازده می‌تواند از انتظار سرمایه‌گذار بیشتر یا کمتر باشد. در این مقاله به تعریف بازده، انواع و روش محاسبه آن می‌پردازیم.

تعریف بازده

بازده عبارت است از سود یا زیانی که از سرمایه گذاری نصیب سرمایه‌گذار می‌شود. افراد برای کسب سود و افزایش ثروت خود، در بسترهای مالی مفهوم بازده سهام و دارایی‌های متعددی سرمایه گذاری می‌کنند. بعضی از گزینه‌های سرمایه گذاری دارای سود مشخص و تضمین شده هستند و بعضی دیگر هیچ نوع سودی را تضمین یا تعیین نمی‌کنند. هر شخص با توجه به اهداف و انتظارات خود در این گزینه‌ها سرمایه گذاری می‌کند.

همراه با اصطلاح بازده، اصطلاح ریسک نیز وجود دارد. ریسک و بازده دو جزء جدایی‌ناپذیر هر سرمایه گذاری هستند. به طور کلی می‌توان بیان کرد که هرچه بازده انتظاری از یک دارایی بیشتر باشد، ریسک بیشتری نیز مورد انتظار خواهد بود. با این حال استثنا هم وجود دارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید مطلب ارتباط ریسک و بازده چیست را مطالعه فرمایید. عوامل متعددی بر بازده تاثیر می‌گذارند. برای نمونه می‌توان به نسبت‌های مختلف اشاره کرد؛ مواردی مانند نسبت‌های نقدینگی، اهرمی، سودآوری و فعالیت، انواع ریسک و نوسانات قیمتی.

به طور کلی دو نوع بازده وجود دارد و ماهیت این دو با هم متفاوت است:

• بازده تحقق‌یافته
• بازده مورد انتظار

بازده تحقق‌یافته در مقابل بازده مورد انتظار

بازده تحقق یافته یا Realized return به بازده‌ی گفته می‌شود که هم‌اکنون کسب شده و به وقوع پیوسته است. بازده مورد انتظار یا Expected Return بازده‌ی است که سرمایه گذاران انتظار دارند در آینده از سرمایه گذاری روی یک دارایی به دست بیاورند. این بازده با عدم اطمینان همراه است؛ زیرا امکان دارد که اتفاق نیفتد. بازه زمانی سرمایه گذاری نیز بر احتمال دستیابی به بازده مورد انتظار تاثیر دارد؛ به این صورت که در بازه‌های بلندمدت امکان به وقوع پیوستن بازده مورد انتظار افزایش می‌یابد. برای مثال شاید بازده یک دارایی در یک ماه 1 درصد ولی در بازه 1 ساله 30 درصد باشد.

اجزای بازده

بازده به طور معمول به دو بخش تقسیم می‌شود:

1- سود دریافتی

مهم‌ترین بخش بازده، سودی است که از طریق جریانات نقدی دوره‌ای سرمایه گذاری به دست می‌آید و به شکل بهره یا سود تقسیمی است. جریانات نقدی با قیمت اوراق بهادار ارتباط دارد. این سود منفی نمی‌شود. میزان سود نقدی در مجمع عمومی عادی و توسط هیات مدیره و با تایید سهامداران صورت می‌پذیرد. این بازده، سود نقدی سهام یا Dividend Yield نامیده می‌شود و نشان می‌دهد که هر شرکت، در سال به ازای هر سهم چه میزان سود پرداخت می‌کند.

2- سود (زیان) سرمایه

دومین بخش بازده، سود (زیان) سرمایه است که با سهام عادی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار با درامد ثابت نیز ارتباط دارد. این بخش از بازده، ناشی از افزایش (کاهش) قیمت دارایی و اختلاف بین قیمت خرید و قیمت اکنون دارایی است. این اختلاف می‌تواند به ‌صورت مثبت باشد که منجر به سود می‌شود یا منفی باشد که به زیان منتهی خواهد شد.

مجموع این دو بخش، بازده کل اوراق بهادار را تشکیل می‌دهد.

بازده کل اوراق بهادار = سود دریافتی + سود (زیان) سرمایه

بازده کل

همان‌طور که بیان کردیم، بازده کل یا Total Return از دو بخش اصلی سود دریافتی و تغییرات قیمت تشکیل می‌شود. به ‌عبارت ‌دیگر، بازده کل در یک دوره زمانی معین، شامل هرگونه وجوه نقدی دریافتی به علاوه تغییرات قیمت در طول دوره، تقسیم بر قیمت اوراق یا دارایی در زمان خرید است. بازده کل به صورت زیر محاسبه می‌شود:

معادله اصلی بازده کل به صورت زیر است:

CF_t : جریانات نقدی در طول دوره t

P_E : قیمت در پایان دوره t (قیمت فروش)

P_B : قیمت در ابتدای دوره t (قیمت خرید)

P_c : تغییر قیمت در طول دوره (P_E منهای P_B)

جریانات نقدی برای اوراق مشارکت و اوراق بدهی از دریافت‌های مربوط به پرداخت بهره حاصل می‌شود. این جریانات برای سهام عادی از سود تقسیمی نقدی و یا سهام جایزه، حق تقدم حاصل از افزایش سرمایه و یا حاصل از تجزیه سهام است.

مفهوم بازده کل، به عنوان معیاری برای محاسبه بازده حاصل از سرمایه گذاری، اهمیت دارد.

برای مثال فرض کنید فردی 1000 سهم یک شرکت را به قیمت 5000 ریال خریداری کند و سال بعد کل سهام را به قیمت 10000 ریال بفروشد. سود تقسیمی سهم در طی این سال 50 ریال است. بازده کل سهام برای این فرد 101 درصد است.

بازده نسبی

گاهی اوقات برای محاسبه بازده، بازده نباید منفی باشد؛ بنابراین از بازده نسبی استفاده می‌شود. بازده نسبی همیشه بیشتر از یک است و اعداد منفی در معادله را حذف می‌کند. در محاسبه بازده نسبی، جریانات نقدی و قیمت فروش بر قیمت خرید تقسیم می‌شود.

معادله بازده نسبی به صورت زیر است:

P_E : قیمت در پایان دوره t (قیمت فروش)

P_B : قیمت در ابتدای دوره t (قیمت خرید)

CF_t : جریانات نقدی در طول دوره t

بازده نسبی مثال قبل 201 درصد است.

کلام آخر

هر نوع سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مالی یا فیزیکی، به قصد افزایش قیمت و کسب سود انجام می‌شود. بهره ناشی از سرمایه گذاری را بازده می‌نامند. به طور معمول بازده دو بخش دارد. بخش اول وجه نقدی است که به طور مستقیم از درآمد حاصل از سرمایه گذاری به دست می‌آید و بخش دوم، سود یا زیانی است که از تغییر قیمت فروش یا خرید نصیب سرمایه گذار می‌شود.

در مورد سهام، بازده سود حاصل از سرمایه گذاری در سهام است که به قیمت روزانه سهام بستگی دارد. به طور کلی می‌توان گفت که هرچه بازده یک دارایی بیشتر باشد، سرمایه گذاری در آن ریسک بیشتری خواهد داشت. بنابراین قبل از در نظر گرفتن هر گزینه سرمایه گذاری، افراد باید میزان ریسک‌پذیری و انتظار خود از سرمایه گذاری را مشخص کنند.

مروری بر مبانی نظری بازده سهام: مفهوم و رابطه آن با نوسانات نرخ ارز

دومین کنفرانس بین المللی نوآوری های اخیر در مدیریت اقتصاد و حسابداری

خرید و دانلود فایل مقاله

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 14 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله مروری بر مبانی نظری بازده سهام: مفهوم و رابطه آن با نوسانات نرخ ارز

چکیده مقاله :

بازار سرمایه، یکی از اصلی ترین ارکان اقتصادی کشورها میباشد که با جهانی شدن رقابت اقتصادی بین کشورهای مختلف، جایگاه آن بر هیچ شخصی پوشیده نیست. بازار سرمایه رابطه تنگاتنگی با ساختار و نظام اقتصادی هر کشور دارد و قوت و ضعف آن می تواند بیان کننده وضعیت اقتصادی کشور باشد. بورس اوراق بهادار به عنوان یکی از اجزای عمده بازارهای مالی و تامین کننده منابع مالی عظیم و حرکت به سمت پیشرفت اقتصادی است. نوسانات در این بازار موجب ورود و خروج حجم زیادی از سرمایه شده و در نتیجه بخش های اقتصادی کشور و منافع سرمایه گذاران تحت تاثیر این نوسانات قرار می گیرد. تغییرات ناگهانی نرخ ارز بر شاخص های مختلف مالی شرکتها تاثیر گذاشته و باعث نوسانات قیمت سهام شرکتها و در نتیجه تغییر در وضعیت و بازده سهام می شود. در کشورهای در حال توسعه مانند ایران تحلیل شدت و میزان تاثیرگذاری نرخ ارز بر شاخص های عملکردی شرکت های مختلف از مسائل مهم و اساسی به شمار می آید و دور از انتظار نیست که این کشورها به دلیل عدم وجود بازارهای مالی توسعه یافته بیشتر در معرض بحرانهای مالی قرار گیرند. در همین راستا مقالهحاضر درصدد مروری بر مبانی نظری بازده سهام، روش های سنجش بازده سهام و رابطه آن با نوسانات نرخ ارز است.

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا EMACONG02_018 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

آقامیری، زینب السادات و خلیلی، یاسمن و حیدری رستمی، کرامت اله،1398،مروری بر مبانی نظری بازده سهام: مفهوم و رابطه آن با نوسانات نرخ ارز،دومین کنفرانس بین المللی نوآوری های اخیر در مدیریت اقتصاد و حسابداری،تهران،https://civilica.com/doc/1002161

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1398، آقامیری، زینب السادات؛ یاسمن خلیلی و کرامت اله حیدری رستمی )
برای بار دوم به بعد: ( 1398، آقامیری؛ خلیلی و حیدری رستمی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

بررسی رابطه بین رشد سود و بازده سهام با استفاده از مدل سود باقی مانده در بورس اوراق بهادار تهران

موضوع اصلی این پژوهش بررسی رابطه بین رشد سود و بازده سهام با استفاده از مدل سود باقی مانده در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش از مدل سود باقی ‌مانده برای تفکیک رشد سود به رشد سرمایه به کار رفته و رشد سود باقی ‌مانده و بررسی رابطه آن‌ها با بازده جاری و آتی سهام استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز برای دوره زمانی 1383 تا 1390 جمع آوری و برای آزمون فرضیه‌ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد بین رشد سود باقی مانده و بازده جاری سهام رابطه مثبت و معنی‌دار و بین رشد سرمایه به کار رفته و بازده جاری سهام رابطه منفی و معنی‌داری وجود دارد، همچنین بین رشد سود باقی‌مانده و بازده آتی سهام رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد و بین رشد سرمایه به کار رفته و بازده آتی سهام رابطه معنی‌داری وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship between Earning Growth and Stock Returns by Using Residual Income in Tehran Stock Exchange (TSE)

نویسندگان [English]

• B Shamszadeh 1
• M Sadeghifar 2
• B Almasi 3

1 Assistant Professor of Accounting Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

2 Assistant Professor of Statistics, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

3 Master of Accounting, Hamadan Branch, Islamic Azad University, Hamadan, Iran

چکیده [English]

The main objective of this study is to explore the relationship between earnings growth and stock returns using the residual income (RI) model in companies listed on the Tehran Stock Exchange. We use residual income (RI) for decomposing earnings growth into growth in RI and growth in invested capital in order to explain its relationship with current and future stock returns. Data were collected for the period 2004 to 2011 from TSE. We use Pearson correlation coefficient to test our hypotheses. The results show, significant positive relationship between growth in RI and current stock returns and significant negative relationship between growth in invested capital and current stock returns. Also, there is a significant positive relationship between growth in RI and future stock returns, and there is no relationship between growth in invested capital and future returns.

کلیدواژه‌ها [English]

• Earnings growth
• Residual income
• Stock Returns

اصل مقاله

مدت طولانی بود که هم به لحاظ نظری و هم به لحاظ تجربی، سود و رشد سود به عنوان تبیین کننده‌های اصلی بازده سهام تلقی می‌شدند [21]. سود حسابداری از جمله برترین شاخص‌های اندازه‌گیری فعالیت‌های یک واحد اقتصادی است [3]. منطق ارتباط سود حسابداری و بازده سهام در سال 1968 توسط بال و براون ارائه شده است [15]. در سال 1992 تئوری، مفاهیم و متغیرهای ضروری برای ارزیابی همبستگی بین سود حسابداری و بازده سهام در یک دوره بلند مدت از سوی ایستون، هریس و اولسون پایه گذاری شد [22].

اما ایراد سود حسابداری به عنوان تبیین کننده بازده سهام این است که در این معیار ارزیابی، تنها به کمیّت سود توجه می‌شود، در حالی‌که برای تعیین ارزش واقعی شرکت باید به کیفیت سود نیز توجه کرد [9]. به این معنا که سود با چه میزان سرمایه گذاری به دست آمده؟ هزینه سرمایه چقدر بوده است؟ آیا همین که شرکت نسبت به سال قبل توانسته باشد سود بیشتری کسب کند کافی است؟ مطمئناً این طور نخواهد بود چرا که این سؤال پیش می‌آید که این میزان سود در ازای چه میزان مفهوم بازده سهام سرمایه به دست آمده است؟ بنابراین سود حسابداری به تنهایی معیار مناسبی برای ارزیابی بازده سهام نیست زیرا در محاسبه آن هزینه سرمایه در نظر گرفته نمی‌شود.

در این پژوهش، از مفهوم سود باقی مانده برای تفکیک رشد سود به رشد سود باقی‌مانده، رشد سرمایه به کار رفته و اجزای دیگر استفاده شده است.

با استفاده از این تفکیک پرسش‌هایی مطرح می‌شود؛ اول اینکه آیا می‌توان تغییرات بازده سهام را با استفاده از این تفکیک، بهتر تشریح کرد؟ دوم اینکه، آیا رشد سود باقی ‌مانده و سایر اجزای رشد سود ارتباط متفاوتی با بازده دارند؟ سوم اینکه، آیا رشد سود باقی‌ مانده و رشد سرمایه به کار رفته بازده آتی سهام را پیش‌بینی می‌کند؟

مبانی نظری

این موضوع که شرکت باید سودی بیش از هزینه سرمایه به کار رفته ایجاد کند، از مدت‌ها قبل مورد توجه اقتصاددانان بوده است [17]. سال‌ها پیش اقتصاددانان معروفی از جمله آلفرد مارشال عقیده داشتند که شرکت‌ها برای ایجاد ارزش، باید سودی بیش از هزینه سرمایه به کار رفته ایجاد کنند [19].

پیتر دراکر می‌گوید: «تا زمانی‌که یک شرکت سودی بیش از هزینه سرمایه ایجاد نکند دارای زیان است» [19]. در قرن بیستم این مفهوم با عناوین متفاوتی از جمله سود باقی‌مانده[1] تعریف شد [8].

سود باقی مانده عبارت است از: سود عملیاتی پس از کسر مالیات، منهای هزینه سرمایه به کار رفته.

این مدل با مفهوم با ارزش افزوده اقتصادی (EVA) تفاوت دارد. در مدل ارزش افزوده اقتصادی بایستی تعدیلاتی مانند: هزینه مطالبات مشکوک‌الوصول، هزینه مزایای پایان خدمت کارکنان، هزینه‌های تبلیغات، بازاریابی، آموزش، تحقیق و توسعه و اجاره، هزینه‌های معوق و. در سود عملیات پس از کسر مالیات و کل سرمایه به کار گرفته شده صورت گیرد که این تعدیلات، اصل محافظه‌کاری و رعایت یکنواختی در اجرای اصول پذیرفته شده حسابداری را نقض خواهد کرد و هم‌چنین قضاوت‌های شخصی را بالا می‌برد و فرآیند جمع‌آوری اطلاعات برای محاسبه ارزش ذاتی شرکت را نیز طولانی می‌کند [8].

در محاسبه سود حسابداری، تنها هزینه تأمین مالی از طریق بدهی منظور می‌شود و مدیران وجوه فراهم شده توسط سهامداران را بدون هزینه فرض می‌کنند اما در مفهوم سود باقی‌مانده، هزینه تأمین مالی از طریق صاحبان سهام نیز منظور می‌شود. معیار سود باقی‌ مانده شرایطی را فراهم می‌کند تا با در نظر گرفتن هزینه سرمایه به کار رفته، هم هزینه بدهی و هم هزینه حقوق صاحبان سهام، سود حسابداری را به سود اقتصادی تبدیل کرده و به این صورت عملکرد واقعی شرکت را بررسی و ارزیابی کرد.

بنابراین از آنجا که بازده سهام تابعی از رشد سود اقتصادی است، استفاده از یک شاخص اندازه‌گیری بهتر و مناسب‌تر می‌تواند توانایی بهتری برای تبیین بازده سهام داشته باشد. مدل سود باقی‌ مانده یک معیار اقتصادی مناسب برای سهام داران است [13].

به نظر می‌رسد سود باقی مانده شروع خوبی برای اصلاح روابط تجربی بین رشد سود حسابداری و بازده سهام باشد. محققین حسابداری مدت‌هاست که سود حسابداری را به عنوان معیار ناقص سودآوری شرکت از دیدگاه سهام‌داران مورد انتقاد قرار داده‌اند زیرا سود حسابداری هزینه فرصت سرمایه به کار رفته را منعکس نمی‌کند [14]. این محققین سود باقی ‌مانده را نماینده بهتری برای سودهای اقتصادی می‌دانند زیرا که هزینه سرمایه به کار گرفته شده را لحاظ می‌کند. آنتونی (1973)، استفاده از سود باقی ‌مانده برای تجزیه و تحلیل سودآوری شرکت را حمایت می‌کند. او اعتقاد دارد که «جامعه مالی بهتر می‌تواند نتایج عملکرد شرکت را قضاوت کند، اگر گزارش‌های شرکت با شناخت هزینه سرمایه تجزیه و تحلیل شود» [13].

سود باقی مانده (Residual Income)

مدل سود باقی‌ مانده یکی از معمول‌ترین ابزارهایی است که برای ارزشیابی سهام و عملکرد شرکت استفاده می‌شود. این مفهوم در دهه 1920 توسط شرکت جنرال موتور و در دهه 1950 توسط شرکت جنرال الکتریک استفاده شد و از چهار دهه قبل در متون حسابداری مدیریت قرار داده شده است.

علی‌رغم این که مدل سود باقی مانده قابلیت‌ها و کارایی لازم جهت استفاده را دارد اما در عمل تا سال‌ها، کمتر مورد استفاده قرار می‌گرفت اما در چند سال اخیر توجه انجمن‌های علمی را بیشتر به خود جلب نموده است. این مدل چارچوبی را در اختیار حسابداران قرار می‌دهد تا عملکرد شرکت را در شرایط حسابداری تعهدی تجزیه و تحلیل کنند [7].

سود باقی مانده یک معیار مناسب برای اندازه‌گیری عملکرد شرکت‌ها و تصمیم‌گیری‌های مدیریت است [14] و همچنین یک معیار اندازه‌گیری مناسب برای گزارشگری مالی است [13].

سود باقی مانده بر مدیریت ترازنامه تأکید دارد. مدیریت نادرست ترازنامه سبب افزایش غیر ضروری دارایی و در نتیجه افزایش سرمایه و زیاد شدن هزینه سرمایه می‌شود. این بدان معنی است که شرکت‌ها برای افزایش سرمایه باید به هزینه سرمایه نیز توجه کنند و مثلاً با یک استقراض غیرضروری هزینه زیادی را در مقابل سودی که از آن منابع کسب می‌کنند، متحمل نشوند.

سود باقی مانده عبارت است از سود عملیاتی پس از کسر مالیات منهای هزینه سرمایه. برای محاسبه سود عملیاتی پس از کسر مالیات (NOPAT) صرفه‌جویی مالیاتی ناشی از هزینه‌های تأمین مالی از سود کسر می‌گردد [14]. ما در این جا به سود قبل از کسر بهره و بعد از مالیات نیاز داریم چرا که اگر هزینه بهره در محاسبه سود باقی مانده اضافه نشود موجب اندازه گیری مضاعف هزینه بهره می‌شود ولی از آن جایی که هزینه بهره یک هزینه قابل قبول مالیاتی است صرفه‌جویی ناشی از آن را لحاظ می‌کنیم.

در مدل بالا سود باقی مانده سال جاری؛ سود خالص سال جاری؛ هزینه بهره سال جاری؛ میانگین موزون هزینه سرمایه و سرمایه به کار رفته در سال گذشته است که شامل مجموع سهام عادی و تمام بدهی‌های بهره‌دار شرکت می‌باشد.

میانگین موزون هزینه سرمایه (WACC[2])

هزینه تأمین سرمایه برابر است با هزینه فرصت سرمایه برای تأمین کنندگان سرمایه؛ به بیان دیگر تأمین‌کنندگان سرمایه، سرمایه خود را در اختیار شرکت قرار نمی‌دهند مگر این که به اندازه هزینه فرصت خود، بازده کسب نمایند.

منظور از هزینه سرمایه، هزینه تأمین مالی شرکت برای انجام سرمایه‌گذاری یا تأمین سرمایه در گردش است که از دو بخش تشکیل شده است: یک بخش هزینه تأمین مالی از محل بدهی بلند مدت با بهره و بخش دیگر هزینه تأمین مالی از محل حقوق صاحبان سهام است. هر یک از این راه‌ها هزینه خاص خود را دارد. رایج‌ترین راه برای محاسبه هزینه سرمایه، محاسبه هزینه تأمین سرمایه از هر یک از روش‌های ممکن (انتشار سهام عادی یا ممتاز و انتشار اوراق قرضه یا دریافت وام) و محاسبه میانگین موزون این اعداد است.

به همین دلیل این عدد را میانگین موزون هزینه سرمایه (WACC) می‌نامند [1].

رابطه بین سود و بازده سهام با استفاده از مدل سود باقی مانده

بالاچاندران و موهان رام در سال 2012 رابطه بین رشد سود و بازده سهام (R) را به شکل رابطه (1) بیان کردند [14]:

حال با استفاده از مدل سود باقی‌مانده رشد سود را تفکیک می‌کنیم که روش انجام کار به شرح زیر است:

سود باقی مانده (RI) سال جاری برابر است با:

به‌طور مشابه (RI) دوره قبل برابر است با:

با کسر کردن معادله (3) از معادله (2) تغییرات RI را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:

به‌منظور ساده کردن مدل، متغیر را به معادله (4) اضافه و مجدداً کسر می‌کنیم:

بازده چیست و انواع آن کدام است؟ بازده بازار و بورس چطور محاسبه می‌ شود؟

خیلی‌ها از کلمه بازده استفاده می‌کنند، مثلا می‌گویند بازده بورس فلان مقدار بوده یا X درصد بوده است، منظور چیست؟ در این مطلب قصد داریم به این موضوع بپردازیم که دقیقا بازده چیست و انواع آن کدام است.

معادل‌‌های انگلیسی بازده به طور کلی Yield و Return هستند.

بهره ناشی از سرمایه گذاری بازده گفته می‌شود. این تعریف به بهره یا سود سهام دریافتی از اوراق بهادار اشاره دارد و معمولاً به‌صورت سالانه و به‌عنوان درصدی از هزینه سرمایه گذاری، ارزش بازاری جاری یا ارزش اسمی آن بیان می‌شود.

توضیحات در مورد بازده

این اصطلاح به‌ظاهر ساده بدون بیان مقدماتش می‌تواند تا حدودی برای سرمایه گذاران گیج‌کننده باشد. اگر یک دارایی اعم از دارایی واقعی یا دارایی مالی را به قصد سرمایه گذاری بخرید، سود یا زیان ناشی از این سرمایه گذاری به‌عنوان بـازده شناخته می‌شود. بازده معمولاً دو جزء داد. جزء اول وجه نقدی است که مستقیماً از محل درآمد حاصل از سرمایه گذاری دریافت می‌کنید و جزو دیگر منفعت یا زیانی است که به علت تغییر قیمت آن دارایی نصیب شما می‌شود.

فرض کنید مدتی قبل ۱۰۰۰ سهم شرکت فرضی قارون را خریده‌اید. در پایان سال مالی در مجمع عمومی سالیانه شرکت به هر سهم ۵۰ تومان سود نقدی تعلق می‌گیرد. همین‌طور شما سهم را در قیمت ۲۲۰ تومان خریده‌اید و حالا ۲۶۰ تومان شده است. بـازده نقدی یا ریالی شما عبارت است از:

اما معمولاً وقتی صحبت از بـازده می‌شود، منظور نرخ بازده است که به‌صورت درصدی بیان می‌شود. چنانچه شما بخواهید بـازده درصدی یا نرخ بازده سرمایه گذاری را به دست آورید لازم است بازده نقدی یا ریالی را بر سرمایه گذاری اولیه تقسیم کنید. نرخ بـازده در مثال مفهوم بازده سهام فوق عبارت است از:

در مورد اوراق بهاداری نظیر سهام که درآمد ثابت ندارند تفاوت‌هایی در مورد نحوه محاسبه بـازده با اوراق بهادار با درآمد ثابت نظیر اوراق مشارکت وجود دارد.

قانون کلی این است که هرچه ریسک بیشتری بپذیرید، سود و زیان بالقوه شما هم بیشتر می‌شود.

2 – تعریف بازده اضافی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده اضافی “Excess Returns” است.
بازده سرمایه گذاری اوراق بهادار یا پرتفوی‌ای که از یک معیار یا شاخص با سطح ریسک مشابه بهتر عمل می‌نماید و بیشتر می‌شود، بازده اضافی گفته می‌شود. این بازده به طور گسترده برای اندازه‌گیری ارزش افزوده ای که پرتفوی یا مدیر سرمایه گذاری ایجاد کرده، مورداستفاده قرار گرفته و یا توانایی مدیریت را در غلبه بر بازار رامی سنجند. نام دیگر بازده اضافی آلفا است.

توضیحات در مورد بازده اضافی

به طور مثال، فرض کنید که یک صندوق سرمایه گذاری مشترک با سرمایه زیاد دارای سطح یکسانی از ریسک (در اینجا بتا=۱) در مقایسه با شاخص بورس است. اگر صندوق بازده ۱۲% در یک سال تولید نماید و شاخص فقط ۷% رشد کند، این تفاوت ۵ درصدی به عنوان بازده اضافی، یا آلفای تولیدشده به‌وسیله مدیر صندوق در نظر گرفته می‌شود.

منتقدین صندوق های سرمایه گذاری مشترک و سایر پرتفوی‌هایی که به صورت فعال مدیریت می‌شوند عقیده دارند که تولید بازده اضافی به صورت مداوم و در بلندمدت تقریباً غیرممکن است. به همین دلیل بیشتر مدیران صندوق های سرمایه گذاری در طول زمان عملکرد پایین‌تری نسبت به شاخص معیار دارند. این امر باعث محبوبیت فوق‌العاده صندوق های سرمایه گذاری در شاخص و صندوق های قابل معامله در بورس شده است.

3 – تعریف بازده سود سهام نقدی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده سود سهام نقدی “Dividend Yield” است.
بازده سود سهام نقدی یک نسبت مالی است که نشان می‌دهد شرکت چقدر به صورت سالانه و به نسبت قیمت سهامش، سود سهام پرداخت می‌نماید. بازده سود سهام نقدی به شکل درصد نشان داده شده و می‌تواند با تقسیم مقدار سود سهام پرداخت شده به ازای هر سهم بر قیمت یک سهم محاسبه شود. فرمول محاسبه بازده سود سهام ممکن است به شکل زیر نمایش داده شود:

بازده سود سهام نقدی روشی برای اندازه‌گیری مقدار جریان نقدی است که شما برای هر یک ریال سرمایه گذاری شده در سهام به دست می‌آورید. به‌بیان‌دیگر، این کار میزان ارزشی را که شما از سود سهام نقدی می‌گیرید، اندازه‌گیری می‌نماید.

برای توضیح بهتر مطلب، به مثالی در ادامه می‌آید توجه بفرمایید. فرض کنید سهام شرکت فرضی شناسا با قیمت ۲۰۰ تومان معامله می‌شود و سود نقدی سالانه ۱۰ تومانی به ازای هر سهم به سهامدارانش پرداخت می‌کند. همچنین در نظر بگیرید که سهام شرکت فرضی دیگری به نام سامانه با قیمت ۴۰۰ تومان معامله شده و آن هم سود سهام نقدی ۱۰ تومانی دارد. این بدین معنی است که بازده سود سهام شرکت شناسا ۵% است (۰٫۰۵=۲۰۰/۱۰)، درحالی‌که بازده سود سهام سامانه فقط ۲٫۵% است (۰٫۰۲۵=۴۰۰/۱۰). با یکسان در نظر گرفتن سایر عوامل، سرمایه گذاری که به دنبال استفاده از پرتفوی خود برای تأمین درآمد است احتمالاً سهام شناسا را نسبت به سامانه ترجیح خواهد داد، چون بازده سود سهام نقدی دو برابری دارد.

سرمایه گذارانی که به یک جریان نقدی حداقلی از پرتفوی سرمایه گذاری خود نیاز دارند می‌توانند این جریان نقدی را با سرمایه گذاری در سهامی که بازده سود سهام نقدی نسبتاً بالا و با ثباتی ارائه می‌کنند، به دست آورند. ولی سود سهام نقدی بالا ممکن است اغلب به قیمت از دست دادن پتانسیل رشد شرکت تمام شود. هر یک ریالی که شرکت به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت می‌کند، پولی است که شرکت نمی‌تواند دوباره سرمایه گذاری ‌کند و به‌این‌ترتیب امکان ایجاد پتانسیل رشد برای شرکت و افزایش قیمت سهام و کسب سود سرمایه برای سهامداران از بین می‌رود.

درحالی‌که گرفتن سود نقدی برای بسیاری از سهامداران و سرمایه گذاران جذاب است ولی سهامداران می‌توانند با افزایش ارزش سهامشان نیز سودهای بالا دریافت نمایند. به‌بیان‌دیگر، وقتی شرکت‌ها سود سهام نقدی بالایی پرداخت می‌کنند، ممکن است در بلندمدت برایشان هزینه بر باشد.

حالا به مثال دیگری توجه کنید. فرض کنید دو شرکت فرضی شناسا و سامانه هر دو ارزش ۱ میلیارد تومانی دارند. نیمی از این ارزش به صورت ۵ میلیون سهم ۱۰۰ تومانی نگه داری می‌شود. همچنین فرض کنید که در پایان سال اول این دو شرکت ۱۰% از ارزششان، یا ۱۰۰ میلیون تومان درآمد کسب می‌کنند.

شرکت شناسا تصمیم می‌گیرد تا نیمی از این درآمد را (۵۰ میلیون تومان) به صورت سود سهام نقدی به سهامداران خود پرداخت کند که یعنی با نرخ ۱۰%، به ازای هر سهم ۱۰ تومان بپردازد. شناسا همچنین تصمیم می‌گیرد تا نیم دیگر آن را دوباره سرمایه گذاری کرده و مقداری سود سرمایه ای تولید کند، ارزش شرکت را به ۱٫۰۵ میلیارد تومان و سرمایه گذاران درآمدی را نیز راضی نگه دارد.

در عوض شرکت سامانه، تصمیم می‌گیرد تا سود سهامی توزیع نکند و همه درآمدهایش را مجدداً سرمایه گذاری کند. به همین دلیل ارزش سامانه را به ۱٫۱ میلیارد تومان افزایش می‌دهد و احتمالاً سرمایه گذاران رشدی را راضی خواهد کرد.

اگر این شرکت‌ها به استفاده از این سیاست با نرخ یکسانی ادامه دهند و در پایان سال مفهوم بازده سهام دوم رفتار سال قبل را تکرار کنند، سرمایه گذارانی که سهام شناسا را در اختیار دارند شاهد پرداخت‌های سود سهام بیشتری خواهند بود و می‌توانند ۱۰٫۵۰ تومان به ازای هر سهم (۱۰٫۵۰=۵/۵۲٫۵، ۵۲٫۵=۲/۱۰۵، ۱۰۵= ۱۰% * ۱٫۰۵) با یک بازده سود سهام ۱۰٫۵ درصدی داشته باشند. در پایان سال دوم، شرکت شناسا ۱٫۱۵۵ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت و سرمایه گذاران درآمدی اش خوشحال خواهند بود، ولی درست در همان زمان، شرکت سامانه ۱٫۲۱ میلیارد تومان ارزش خواهد داشت. اگر این سیاست‌ها ادامه‌دار باشند، در پایان سال سوم، شرکت شناسا ۱٫۲۱۳ میلیارد تومان و شرکت سامانه ۱٫۳۳۱ میلیارد تومان ارزش خواهند داشت.

هر دوی این شرکت‌ها ازنظر ارزش به شکل نمایی در حال رشد هستند، ولی سامانه با دو برابر سرعت شناسا در حال رشد بوده و در پایان سال هشتم به دو برابر ارزش واقعی خود خواهد رسید، درحالی‌که شرکت شناسا برای رسیدن به دو برابر ارزش خود به ۱۴ سال نیاز دارد. با پایان سال دهم، سامانه ارزش ۱٫۷۰۶ میلیارد تومانی خواهد داشت و ارزش سامانه ۲٫۵۹۴ میلیارد تومان خواهد بود، ۵۲% بیشتر از شناسا. گرچه این مثال بسیار ساده شده است و بعید است که چنین اتفاقی رخ دهد، ولی معایب شرکتی را که سود سهام نقدی بالا پرداخت می‌کند به خوبی نشان می‌دهد.

پرداخت سود سهام نقدی بالا به سهامداران می‌تواند نشانه حوادث گوناگونی در شرکت باشد، مثلاً اینکه آن شرکت ممکن است در حال حاضر کمتر از حد ارزش گذاری شده باشد یا اینکه در حال اقدام برای جذب سرمایه گذاران است. در سویی دیگر، اگر شرکت سود سهام نقدی کمی پرداخت می‌کند یا اصلاً پرداخت سود ندارد، ممکن است نشان‌دهنده آن باشد که شرکت بیش‌ازحد ارزش گذاری شده و یا اینکه در حال تلاش برای رشد سرمایه خود است.

گاهی ممکن است شرکت‌ها فقط برای مدت‌زمان کوتاهی سود سهام بالا به سهامداران خود پرداخت نماید، نه مدت‌زمان طولانی. شرکت‌ها اغلب در طول شرایط سخت اقتصادی یا وقتی‌که شرکت در حال تجربه دوران سختی است، پرداخت های نقدی سود سهام خود را کاهش داده یا قطع می‌کنند، پس نمی‌توان انتظار پرداخت سود نقدی سهام ثابت و به صورت دائم داشت.

افراد می‌توانند با استفاده از اطلاعات مربوط به پرداخت سود سهام یک شرکت، یا با استفاده از پرداخت سود سهام اخیر یا استفاده از پرداخت فصلی اخیر و ضرب آن در عدد ۴، سودهای آتی شرکت را حدس بزند. به این کار اغلب «بازده سود سهام نقدی روبه‌جلو» می‌گویند، گرچه فرد باید از آن با احتیاط استفاده نماید چون تخمین‌های مربوط به پرداخت های نقدی سود سهام ذاتاً نامطمئن است. همچنین ممکن است پرداخت های نقدی سود سهام را با قیمت سهام در طول ۱۲ ماه گذشته مقایسه نماید تا به درک بهتری از تاریخچه عملکرد برسد، عملی که به آن «بازده سود سهام نقدی رو به عقب» می‌گویند.

در ایران شرکت‌ها مجاز نیستند همه سود سالیانه خود را نگهدارند. بلکه باید حداقل ۱۰ درصد سود خود را به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم کنند.

4 – تعریف بازده غیرعادی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده غیرعادی “Abnormal Return” است.
بازده غیرعادی اصطلاحی است که برای توصیف بازده به‌دست‌آمده از اوراق بهادار یا پرتفوی در یک بازه زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که متفاوت از نرخ بازده مورد انتظار است. نرخ بازده مورد انتظار، بازده محاسبه شده‌ای است که بر اساس مدل قیمت گذاری دارایی ها و با استفاده از میانگین بلندمدت بازده یا سایر ارزیابی‌ها به دست می‌آید.

توضیحات در مورد بازده غیر عادی

بازده غیرعادی می‌تواند هم خوب و هم بد باشد، چون خودش به تنهایی خلاصه‌ای است از اینکه چگونه بازده واقعی از بازده مورد انتظار متفاوت است. به طور مثال، کسب ۳۰% در یک صندوق سرمایه گذاری که بازده میانگین ۱۰% در هر سال برای آن پیش‌بینی شده، یک بازده غیر عادی ۲۰% تولید خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر بازده واقعی ۵% بود، این امر باعث تولید یک نرخ غیرعادی منفی پنج‌درصدی می‌شد.

5 – تعریف بازده مورد انتظار چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده مورد انتظار “Expected Return” است.

مقدار پولی که یک فرد انتظار دارد تا از سرمایه گذاری های خود دریافت کند بازده مورد انتظار گفته می‌شود. به طور مثال، اگر یک نفر در سهامی که ۵۰% شانس تولید سود ۱۰ درصدی و ۵۰% شانس تولید زیان ۵ درصدی دارد سرمایه گذاری کند، بازده مـورد انتظار او ۲٫۵% خواهد بود (۰٫۰۵- * ۰٫۵ + ۰٫۱ * ۰٫۵)؛ اما لازم به ذکر است که بازده مورد انتظار معمولاً بر اساس اطلاعات مربوط به گذشته بنا شده و تضمینی برای تحقق آن وجود ندارد.

توضیحات در مورد بازده مـورد انتظار

در اکثر بخش‌ها، بازده مورد انتظار ابزاری است برای تعیین اینکه آیا یک سرمایه گذاری دارای میانگین درآمد خالص منفی است یا مثبت.

در کنار بازده مـورد انتظار سرمایه گذاران باهوش باید احتمال تحقق بازده را برای محاسبه درست ریسک در نظر بگیرند. نمونه‌های فراوانی وجود دارد که در مسابقات بخت‌آزمایی بازده مـورد انتظار مثبت، اما در مقابل احتمال تحقق بازده پیش‌بینی‌شده، بسیار پایین است.

6 – تعریف بازده واقعی چیست؟

معادل‌ انگلیسی بازده واقعی Actual Return است.

سود یا زیان واقعی یک سرمایه گذار بازده واقعی گفته می‌شود. این بازده می‌تواند به شکل زیر بیان شود:

بازده مورد انتظار به‌علاوه تأثیر عوامل خاص مربوط به شرکت و اخبار مربوط به اقتصاد، بـازده واقعی را ایجاد می‌کند.
توضیحات در مورد بـازده واقعی

بـازده واقعی که در برابر بازده مورد انتظار قرار دارد، چیزی است که سرمایه گذاران در واقعیت از سرمایه گذاری های خود دریافت می‌کنند. اختلاف بین بـازده واقعی و بازده مورد انتظار به دو عامل ریسک سیستماتیک و ریسک غیر سیستماتیک بستگی دارد.