روش های محاسبه بازده بورس

یکی از ابزارهای تحلیلی در بورس شاخص نام دارد، شاخص نمودار یا نماگری برای نشان دادن تغییرات قیمت سهام شرکت های بورسی در یک زمان مشخص است؛ شاخص انواع مختلفی دارد که بر اساس متغییرهای آن دسته بندی می‌شود و هرکدام نشانگر متغییر خاصی هستند.

انواع شاخص در بورس

یکی از ابزارهای تحلیلی در بورس شاخص نام دارد، شاخص نمودار یا نماگری برای نشان دادن تغییرات قیمت سهام شرکت های بورسی در یک زمان مشخص است؛ شاخص انواع مختلفی دارد که بر اساس متغییرهای آن دسته بندی می‌شود و هرکدام نشانگر متغییر خاصی هستند.

یک سرمایه گذار برای سرمایه گذاری یا تحقیق و تحلیل نیاز به بررسی قیمت یا بازدهی سهام یک شرکت یا حوزه مشخص دارد و برای دستیابی به این اطلاعات باید قیمت سهام شرکت مورد نظر را در زمان های مختلف بررسی کند، اما زمانی که این بررسی ابعاد بیشتری را در بر بگیرد، نیاز به یک نماگر یا نمودار مشخص دارد که وضعیت عمومی قیمت یا بازدهی در میان شرکتهای مورد بررسی را نشان خواهد داد. به نماگری که چنین اطلاعاتی را در اختیار فرد می گذارد شاخص می گویند. ، شاخص نوعی داده آماری است که به سرمایه گذار یا تحلیلگر اطلاعاتی از تغییرات انجام شده در متغییرهای مختلف در یک زمان معین را می دهد در واقع شاخص نوعی نمودار است که وضعیت متغییر ها را در یک زمان مشخص به صورت جامع نمایش می دهد. شاخص ها به ۵ دسته زیر تقسیم می شوند که هر کدام نشان دهنده تغییرات متغییر خاصی هستند:

شاخص کل قیمت تپیکس

شاخص بازده نقدی تپیکس

شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعالتر

همه چیز درباره شاخص کل قیمت تپیکس

شاخص کل قیمت که در بازار سرمایه tipex نامیده می شود نوعی داده اطلاعاتی است که بازدهی سطح قیمتی کل سهام موجود در بازار را نشان می دهد. درواقع شاخص شرایط عمومی شرکتهای مورد بررسی را نشان می دهد و معیاری برای سنجش وضعیت کلی بازار اوراق بهادار است. شاخص کل به دو دسته شاخص کل قیمت و شاخص کل هم وزن تقسیم می شود.

شاخص کل قیمت (tipex) یک عدد است و تغییرات آن را با واحد بیان می کنند. شاخص کل قیمت سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبداء نام دارد نشان می دهند یعنی یک سال معین را به عنوان سال پایه تعیین می کنند و تمامی ارقام شرکت‌ها در آن سال را به عنوان ارقام مبدا در سال پایه معفی می کنند و بعد از آن هرگونه تغییری در ارقام نسبت به سال و قیمت مبدا سنجید می شود. بر همین اساس سرمایه گذار یا تحلیل گر می تواند روند صعود و نزول کل بازار را در مدت زمان مشخصی مورد بررسی قرار دهد و این داده آماری قابلیت تفسیر پیدا می کند. در بازار سرمایه ایران سال مبدا در بورس اوراق بهادار سال ۱۳۶۹ تعیین شده است. در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمت‌ها در چگونگی تغییرات آن دارد. یعنی بر اساس بزرگی و کوچکی شرکت ها تغییرات شاخص قیمت کل تغییر می کند.

شاخص کل هم وزن بخشی از شاخص کل تیپکس است که در این شاخص همه شرکت ها در یک سطح قرار گرفته و بزرگی و کوچکی شرکت در چگونگی تغییرات آن نقشی ندارد و همه شرکت ها در یک سطح قرار میگیرند و بر اساس خرید و فروش ها انجام شده در طول روز شاخص کل هم وزن تغییر می کند.

تغییرات شاخص کل و هم وزن چه چیزهایی را نشان می دهند؟

تغییرات شاخص قییمت کل و هم وزن در کنار یکدیگر تفسیرهای مختلفی دارند به طور مثال زمانی که شاخص قیت کل مثبت است اما شاخص هم وزن منفی بیانگر این است که سهام بیشتر شرکت ها کاهش قیمت داشته است و تنها شرکت های شاخص ساز یا بزرگ هستند که معاملات مثبتی داشته و بر این اساس توانسته اند شاخص را مثبت نگه دارند. بالعکس آن هم امکان دارد یعنی شاخص قیمت کل منفی است اما شاخص هم وزن مثبت که این نشان می دهد که اکثر سهام شرکت ها با رشد قیمت همراه بوده اند اما شرکت های شاخص ساز به دلیل معملات منفی که داشته اند روی شاخص قیمت کل تاثیر گذاشته و آن را منفی کرده است.

شاخص قیمت و بازده نقدی (tidpix)

شاخص قیمت و بازده روش های محاسبه بازده بورس نقدی که در بازار سرمایه tidpix نامیده می شود یک داده آماری است که نماگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار است. تغییرات این شاخص نشانگر بازدة کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازدة نقدی پرداختی، متأثر میشود. این شاخص کلیۀ شرکتهای پذیرفته شده در بورس را دربردارد و شیوة وزندهی و محاسبۀ آن همانند شاخص کل قیمت (TEPIX (است و تنها تفاوت میان آن دو در شیوة تعدیل آنها است. در این شاخص سود به دو روش به سرمایه گذار داده می شود. یکی از روش ها سود تقسیمی سالیانه است که در مجامع شرکت ها تقسیم خواهد شد و دیگر سودی است که از افزایش قیمت سهام سرمایه گذار کسب سود می کند.

شاخص بازده نقدی بخشی از شاخص بازده است که تنها متغییر آن سود تقسیم شده در مجامع است.شاخص بازده نقدی بازدهی شرکت سودهای پرداختی توسط شرکت‌های بورسی را محاسبه می کند.

شاخص صنعت و مالی

شاخص کل از شرکت های مختلف در صنایع مختلف تشکیل شده است، در سال ۱۳۸۴ شرکت های پذیرفته شده در بورس بر اساس صنایعی که در آن فعال هستند طبقه بندی شده و به ۳۶ صنعت تقسیم شدند. شرکت های پذیرفته شده در بورس به دو دسته صنعتی و مالی تقسیم بندی شدند و برای هر کدام از این دسته ها یک شاخص تعریف شد که این شاخص نمایانگر شاخص قیمت سهام شرکت های آن حوزه است.

شاخص صنعت شامل شاخص قیمت سهام کلیۀ شرکتهای بورس به جز واسطه گری های مالی است که در محاسبه و تعدیل از نحوه محاسبه و قوانین شاخص کل قیمت الگو برداری می کنند.

شاخص مالی در برگیرنده شاخص قیمت سهام شرکتهای واسطه گری های مالی است که نوع محاسبه متغییرهای آن بر اساس محاسبه شاخص قیت کل انجام می شود.

شاخص ۵۰ شرکت برتر

شاخص ۵۰ شرکت فعال نمایان گر تغییرات قیمت سهام ۵۰ شرکت برتر بورس در مدت زمان مشخص است و لیست ۵۰ شرکت فعال در بورس هر ۳ ماه یکبار توسط سازمان بورس اوراق بهادار منتشر می شود. شاخص ۵۰ شرکت برتر در واقع نشان دهنده تغییرات میانگین وزنی ۵۰ شرکت است

روش ها و منابع

با توجه به الزام سازمان بورس و اوراق بهادار (نهاد ناظر بازار سرمایه ایران) به معامله ابزارهای مالی استاندارد و مورد تأیید این سازمان توسط کلیه نهادهای مالی بازار سرمایه، شرکت سبدگردان اعتبار از:
• کلیه اوراق بهادار پذیرفته شده در بورسها و بازارهای خارج از بورس؛
• انواع اوراق مشارکت، اوراق صكوك، اوراق بهادار رهني و ساير اوراقی که با مجوز انتشار از بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران يا سازمان بورس و اوراق بهادار؛
• انواع گواهي‌هاي سپرده ی بانک‌ها يا مؤسسات مالي و اعتباري داراي مجوز از بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران.
در مدیریت سرمایه های سرمایه گذاران محترم استفاده خواهد کرد.

روش های تحلیل مورد استفاده

مبنای تجزیه و تحلیل اوراق بهادار توسط مدیران سرمایه ‎‏گذاری شرکت سبدگردان اعتبار روش تحلیل بنیادی بوده و سایر تحلیل های مبتنی بر روش های کمی و اقتصادی به عنوان ابزارهای جانبی مکمل به کار برده می شوند. اشراف اطلاعاتی یکپارچه و متمرکز در سه سطح اقتصاد کلان، صنایع و شرکت ها زیر ساخت قدرتمندی برای انجام تحلیل های آماری و نرم افزاری دقیق و نهایتاً تشکیل سبد سرمایه گذاری ایده آل به مدیران سرمایه گذاری و تحلیلگران این شرکت ارائه می ‎دهد.

روش های محاسبه بازده سبد اوراق بهادار

به منظور ارائه‌ی روشی که بتوان از طریق آن بازدهی سبدهای اختصاصی و همچنین عملکرد شرکت‎‏های سبدگردان را ارزیابی نمود، از دو فرمول جهانی ذیل استفاده می ‏شود:
1. MWRR؛ نرخ بازدهی پول-وزنی (Money Weighted Rate of Return): این نرخ برای هر سبد اختصاصی محاسبه می‌شود و به گونه‌ای طراحی شده تا بیانگر بازدهی هر سبد اختصاصی تحت مدیریت سبدگردان باشد. سبدگردان اعتبار، بازدهی سبدهای اختصاصی را به همراه گزارش‎‏ های تفصیلی دارایی‎‏ های سبد سرمایه ‎‏گذاری از طریق سامانه اختصاصی مدیریت سبد به‎‏ صورت مستمر و لحظه‎‏ ای به اطلاع سرمایه‎‏ گذاران محترم می رساند.
2. TWRR؛ نرخ بازدهی زمان-وزنی (Time Weighted Rate of Return): این نرخ بیانگر بازدهی کل تمامی دارایی‌های تحت مدیریت سبدگردان است و نشان می‌دهد که سبدگردان به طور متوسط تا چه حد در مدیریت سبدهای اختصاصی تحت مدیریت خود، موفق به کسب بازدهی برای سرمایه‌گذاران شده‌است. سبدگردان اعتبار بازدهی سبدگردان را جهت اطلاع عموم در تارنمای خود منتشر کند.

روش ها و منابع

با توجه به الزام سازمان بورس و اوراق بهادار (نهاد ناظر بازار سرمایه ایران) به معامله ابزارهای مالی استاندارد و مورد تأیید این سازمان توسط کلیه نهادهای مالی بازار سرمایه، شرکت سبدگردان اعتبار از:
• کلیه اوراق بهادار پذیرفته شده در بورسها و بازارهای خارج از بورس؛
• انواع اوراق مشارکت، اوراق صكوك، اوراق بهادار رهني و ساير اوراقی که با مجوز انتشار از بانک مرکزي جمهوري اسلامي ايران يا سازمان بورس و اوراق بهادار؛
• انواع گواهي‌هاي سپرده ی بانک‌ها يا مؤسسات مالي و اعتباري داراي مجوز از بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران.
در مدیریت سرمایه های سرمایه گذاران محترم استفاده خواهد کرد.

روش های تحلیل مورد استفاده

مبنای تجزیه و تحلیل اوراق بهادار توسط مدیران سرمایه ‎‏گذاری شرکت سبدگردان اعتبار روش تحلیل بنیادی بوده و سایر تحلیل های مبتنی بر روش های کمی و اقتصادی به عنوان ابزارهای جانبی مکمل به کار برده می شوند. اشراف اطلاعاتی یکپارچه و متمرکز در سه سطح اقتصاد کلان، صنایع و شرکت ها زیر ساخت قدرتمندی برای انجام تحلیل های آماری و نرم افزاری دقیق و نهایتاً تشکیل سبد سرمایه گذاری ایده آل به مدیران سرمایه گذاری و تحلیلگران این شرکت ارائه می ‎دهد.

روش های محاسبه بازده سبد اوراق بهادار

به منظور ارائه‌ی روشی که بتوان از طریق آن بازدهی سبدهای اختصاصی و همچنین عملکرد شرکت‎‏های سبدگردان را ارزیابی نمود، از دو فرمول جهانی ذیل استفاده می ‏شود:
1. MWRR؛ نرخ بازدهی پول-وزنی (Money Weighted Rate of Return): این نرخ برای هر سبد اختصاصی محاسبه می‌شود و به گونه‌ای طراحی شده تا بیانگر بازدهی هر سبد اختصاصی تحت مدیریت سبدگردان باشد. سبدگردان اعتبار، بازدهی سبدهای اختصاصی را به همراه گزارش‎‏ های تفصیلی دارایی‎‏ های سبد سرمایه ‎‏گذاری از طریق سامانه اختصاصی مدیریت سبد به‎‏ صورت مستمر و لحظه‎‏ ای به روش های محاسبه بازده بورس اطلاع سرمایه‎‏ گذاران محترم می رساند.
2. TWRR؛ نرخ بازدهی زمان-وزنی (Time Weighted Rate of Return): این نرخ بیانگر بازدهی کل تمامی دارایی‌های تحت مدیریت سبدگردان است و نشان می‌دهد که سبدگردان به طور متوسط تا چه حد در مدیریت سبدهای اختصاصی تحت مدیریت خود، موفق به کسب بازدهی برای سرمایه‌گذاران شده‌است. سبدگردان اعتبار بازدهی سبدگردان را جهت اطلاع عموم در تارنمای خود منتشر کند.

روش محاسبه سود و زیان سرمایه‌گذاری (مخصوصا سهام)

این محاسبه، اطلاعاتی مهم برای هر سرمایه‌گذار محسوب می‌شود زیرا شخص می‌تواند عملکرد سرمایه‌گذاری خود را در مقایسه با تورم و یا در مقایسه با رشد شاخص بورس و… بسنجد.

برای محاسبه درصد بازگشت سرمایه (ROI) می‌توانید از ماشین حساب آنلاین زیر استفاده کنید:

برای محاسبه‌ی درصد سود حاصل از یک سرمایه‌گذاری، ابتدا فرد باید مقدار دقیق سرمایه‌گذاری یا قیمت خرید را بدست آورد.

در مرحله بعد، قیمت فروش سرمایه‌گذاری از قیمت خرید کسر شده و در آخر، سود یا ضرر سرمایه‌گذاری به دست خواهد آمد.

اگر سرمایه‌گذار، قیمت خرید اصلی خود را نداشته باشد، می‌تواند آن را از طریق کار‌گزاری خود به دست آورد.

شرکت‌های کار‌گزاری، تاریخچه خرید سهام و سایر اوراق بهادار را در اختیار مشتریان خود می‌گذارند. این اطلاعات ممکن است بصورت خام و یا پردازش شده در اختیار روش های محاسبه بازده بورس مشتریان باشد.

در هر حال، قیمت خرید و فروش و جزئیات سرمایه‌گذاری برای هر تراکنش ارائه می‌شود.

نکات کلیدی

• در محاسبه درصد سود یا زیان یک سرمایه‌گذاری، فرد ابتدا باید هزینه‌ی اصلی یا قیمت خرید را مشخص کند.
• در مرحله بعد، قیمت فروش سرمایه‌گذاری، از مبلغ خرید کاسته می‌شود تا سود یا زیان به دست آید.
• سود یا زیان حاصل از سرمایه‌گذاری را بر مقدار اصلی سرمایه‌گذاری یا قیمت خرید تقسیم کنید.
• در آخر، نتیجه را در صد ضرب کرده تا درصد تغییر در سرمایه به دست آید.

محاسبه سود یا ضرر در سرمایه‌گذاری

1-‌ قیمت فروش را از قیمت خرید اولیه بکاهید. نتیجه، سود یا ضرر شما از سرمایه‌گذاری خواهد بود.
2-‌ سود و زیان حاصل از سرمایه‌گذاری را بر مبلغ اصلی یا قیمت خرید سرمایه‌گذاری تقسیم کنید.
3-‌ در آخر، نتیجه را در صد ضرب کرده تا به درصد تغییر در سرمایه‌گذاری خود برسید.

اگر درصد منفی به دست آمد، نشان دهنده‌ی پایین آمدن ارزش بازار نسبت به قیمت خرید اصلی (مبنای قیمت) و در نتیجه متضرر شدن سرمایه‌گذار است.

اگر این درصد مثبت باشد، نشان دهنده‌ی افزایش ارزش بازار یا قیمت فروش نسبت به قیمت خرید اصلی و در نتیجه حاصل شدن سود در سرمایه‌گذاری است.

فرمول محاسبه درصد سود یا زیان

1-‌ کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید، مقدار سود یا ضرر را مشخص می‌کند.

2-‌ از تقسیم مقدار پولی سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقمی اعشاری به دست خواهد آمد. این عدد، سود کسب شده را با مقدار اولیه سرمایه‌گذاری مقایسه می‌کند و نتیجه را به نمایش می‌گذارد.

3-‌ ضرب رقم به دست آمده در 100 تنها برای جا‌به‌جایی اعشار و ارائه درصد سود یا ضرر نسبت به مبلغ سرمایه‌گذاری اصلی است.

محاسبات درصد سود یا ضرر یک سرمایه‌گذاری، بدون فروش سرمایه‌گذاری نیز روندی بسیار مشابه دارد.

در زمانی که هنوز دارایی موردنظر (مثلا سهم) به فروش نرفته، قیمت فعلی بازار جایگزین قیمت فروش می‌شود.

نتیجه نیز سود (یا ضرر) غیر‌واقعی خواهد بود که به عنوان سود/زیان محقق نشده نیز شناخته می‌شود. دلیل این که به حاصل محاسبه، سود (یا زیان) غیرواقعی یا محقق نشده گفته می‌شود، این است که سرمایه‌گذاری هنوز فروخته نشده است.

به عبارت دیگر شما تا زمانی که سرمایه‌گذاری خود را نفروخته‌اید (دارایی‌تان چه سهام باشد و چه یک خانه) نمی‌توانید بگویید سود محقق شده است.

دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا ضرر

محاسبه سود یا زیان در یک سرمایه‌گذاری در قالب درصد بسیار اهمیت دارد. زیرا نشان می‌دهد که نسبت به مقدار مورد نیاز، چقدر سرمایه به دست آمده است.

به عنوان نمونه، اگر دو سرمایه‌گذار هر کدام 5 میلیون تومان، از سرمایه‌گذاری در سهام یک شرکت سود کسب کنند، هر‌دو سود یکسانی به دست آورده‌اند.

در ابتدا به نظر می‌رسد که هر دو نتیجه‌ی ثابتی داشته‌اند؛ اما اگر یکی از آن‌ها هنگام سرمایه‌گذاری 20 میلیون تومان سرمایه وارد کرده باشد و دیگری با تنها 10 میلیون تومان به همین نتیجه رسیده باشد، سرمایه‌گذار دوم بهتر عمل کرده و پول کم‌تری را در معرض ریسک قرار داده است.

علاوه بر این، سرمایه‌گذار دوم می‌توانسته 10 میلیون تومان دیگر را (با در نظر گرفتن این که هر دو 20 میلیون تومان در اختیار داشته‌اند) در سهم دیگری سرمایه‌گذاری کرده و سود بیشتری به دست آورد.

مثال‌هایی از محاسبه درصد سود یا زیان

محاسبه‌ی درصد سود یا زیان، در بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها قابل استفاده است.

دو مثال برای محاسبه سود و زیان در زیر آورده شده:

بازدهی یک سهم در بورس

به عنوان مثال، یک سرمایه‌گذار تعداد 10 هزار سهم شرکت X را با قیمت هر سهم 3000 تومان خریداری می‌کند. بدین معنی که سرمایه‌گذاری اولیه 30 میلیون تومان است.

این 10 هزار سهم، هر کدام به ارزش 3800 تومان به فروش می‌رسند. بدین معنی که کل مبلغ فروش 38 میلیون تومان خواهد بود.

ارزش سودی که از این سرمایه‌گذاری کسب شده است، 8 میلیون تومان است.

محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:

از طرف دیگر، می‌توان سود هر سهم را به روش زیر محاسبه کرد:

محاسبه بازدهی شاخص بورس (یا هر شاخص دیگر)

اگر سرمایه‌گذاری بخواهد عملکرد شاخص بورس را محاسبه کند نیز می‌تواند از همین روش استفاده کند. در مورد جزییات شاخص بورس این مطلب را بخوانید.

در خصوص محاسبه بازدهی شاخص بورس، فرض کنیم اگر شاخص بورس در ابتدای هفته 900 هزار و در آخر هفته، 935 هزار باشد محاسبه‌ی درصد رشد شاخص به صورت زیر خواهد بود:

ملاحضات ویژه: کار‌مزد معاملات و سود نقدی سهام

سرمایه‌گذاری بدون هزینه انجام نمی‌شود و این هزینه باید در محاسبات درصد سود یا زیان اعمال شوند. در مثال‌های بالا، کار‌مزد کار‌گزاری، کمیسیون‌ها یا مالیات در نظر گرفته نشده‌اند.

برای گنجاندن هزینه‌ی تراکنش‌ها، کار‌مزد را از سود حاصل (قیمت خرید – قیمت فروش) کم کنید.

کارمزد‌ها

در ادامه‌ی مثال سهم شرکت X، بیایید فرض کنیم فرد جمعا 530 هزارتومان به عنوان کار‌مزد معامله و مالیات پرداخت کرده است.

با در نظر گرفتن کارمزد معامله و مالیات، درصد سود کسب شده به صورت زیر محاسبه می‌شود:

می‌توان دید که کار‌مزد کار‌گزاری بیش از 1.5 درصد از بازده سرمایه‌گذاری را کم می‌کند. به بیانی دیگر، 26.66 درصد را به 24.9 درصد کاهش می‌دهد.

سود نقدی سهام

اگر سرمایه‌گذاری انجام شده هر گونه پرداخت نقدی مثل سود سهام (DPS) داشته باشد، این مبلغ نیز باید به سود اضافه شود.

سود سهام، مبلغی نقدی است که به سهام‌داران پرداخت شده و بر اساس هر سهم تنظیم می‌شود. نکته: در خصوص سود نقدی سهام این مطلب را بخوانید

در مثال شرکت X، در نظر بگیریم که اگر شرکت به ازای هر سهم، 200 تومان به عنوان سود سهام پرداخت کرده باشد و سرمایه‌گذار مشمول دریافت این سود نقدی شود از آن جایی که سرمایه‌گذار مذکور 10 هزار سهم خریداری کرده بوده، 2 میلیون تومان نیز به عنوان سود نقدی سهام بدست می‌آورد.

در صورت دریافت سود نقدی سهام، درصد سود به روش زیر محاسبه می‌شود:

فرض کنیم هیچ کارمزدی برای کارگزاری وجود نداشته باشد و سهام نیز برای یک سال نگهداری شود. می‌بینیم که سود سهام، نرخ بازده سرمایه گذاری را بیش از 6 درصد افزایش داده است. به بیان دیگر، سود سرمایه‌گذاری از 26.66 درصد به 33.33 درصد افزایش یافته است.

با لحاظ هزینه‌های معامله، کار‌مزد‌ها و همچنین سود سهام، سرمایه‌گذاران می‌توانند به دید دقیق‌تری از سود یا ضرر خود در سرمایه‌گذاری دست یابند.

محاسبه سود و زیان در نرم‌افزارها و پنل‌های معاملاتی

در اغلب نرم‌افزارهای تحت وب که کارگزاری‌های بورس تهران به مشتریان خود ارائه می‌دهند سود و زیان به صورت خودکار محاسبه شده و به نمایش در می‌آید.

بنابراین کار سرمایه‌گذار بسیار ساده است و در اغلب مواقع نیازی روش های محاسبه بازده بورس نیست فرمول‌های فوق را بصورت دستی محاسبه کنید.

بطور مثال تصویر زیر متعلق به بخش “سبد سهام” نرم‌افزار آساتریدرآگاه کارگزاری آگاه است:

همانطور که در تصویر مشخص است، سود/زیان تحقق نیافته هرسهم بصورت جداگانه بصورت ریالی و درصدی نمایش داده می‌شود.

در انتها نیز سود/زیان محقق نشده کل سبدسهام تجمیع شده است.

چند نکته در مورد محاسبات سود/زیان موجود در نرم‌افزار آساتریدرآگاه:

• محاسبات سود/زیان محقق نشده در این نرم‌افزار براساس قیمت تمام‌شده (با لحاظ کارمزد خرید و فروش) و قیمت روز سهم در بازار است. بنابراین به دلیل نوسان قیمت سهم در بازار، سود و زیان محقق نشده به طور مداوم کم و زیاد می‌شود.
• در نهایت، سود و زیانی که بدست می‌آورید (سود/زیان محقق شده) براساس قیمت فروش شما محاسبه خواهد شد. این مقدار سود و زیان را در بخش “عملکرد سبدسهام” ببینید.
• ق سر به سر (قیمت سر به سر) که بصورت خودکار محاسبه شده، قیمتی است که اگر در این قیمت سهم را بفروشید نه زیان کرده‌اید و نه سود.
• پس از خرید سهام، ممکن است متوجه شوید فورا حدود 1.5 درصد به زیان محقق نشده شما اضافه شده است. این موضوع به این دلیل است که نرم‌افزار هم کارمزد خرید و هم کارمزد فروش را در محاسبات سود/زیان محقق نشده لحاظ می‌کند.
• تمام مبالغ در نرم‌افزار به ریال نوشته می‌شود.

توجه کنید که نرم‌افزار سایر کارگزاری‌ها ممکن است ویژگی‌های متفاوتی داشته باشد و مورد اشاره شده مربوط به کارگزاری آگاه است.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

نحوه محاسبه بازده سبد و کارمزد سبدگردان

برای بیشتر افرادی که سرمایه گذاری در بورس را به کمک شرکت‌های مشاوره سرمایه گذاری و سبدگردانی بورس انجام میدهند، نحوه محاسبه بازده سبد و کارمزد سبد گردان اهمیت دارد. در این مطلب مجله آرکا، به تفصیل در مورد فرمول محاسبه بازده سبد گردانی اختصاصی و نحوه محاسبه کارمزد سبدگردان توضیح داده میپردازیم. در این نوشته قصد داریم، با یک مثال در مورد یک سبد فرضی این محاسبات را انجام دهیم چرا که خیلی از سرمایه گذاران در مورد نحوه محاسبات دارای ابهام روش های محاسبه بازده بورس هستند.

محاسبه بازده سبد اختصاصی

در اینجا ذکر کردیم، که از بازده پول وزنی ( Money Weighted Rate of Return ) برای محاسبه بازده سبد اختصاصی استفاده می‌گردد. فرمول محاسبه بشرح زیر است:

• • MWRR= بازدهی سبد اختصاصی در دورۀ t
  • E= ارزش سبد اختصاصی در پایان دورۀ t
  • B= ارزش سبد اختصاصی در ابتدای دورۀ t
  • C= جریان نقدی jام سبد اختصاصی در دورۀ t (افزایش سرمایه سرمایه‌گذار طی دوره به عنوان جریان نقدی ورودی و برداشت وی از سبد اختصاصی به‌عنوان جریان نقدی خروجی تلقی می‌شود. جریان نقدی ورودی با علامت مثبت و جریان خروجی با علامت منفی خواهدبود)
  • t= زمان باقیمانده (به روز) از تاریخ وقوع جریان jام سبد اختصاصی تا پایان دورۀ t
  • T= طول کل دورۀ زمانی مورد نظر t (به روز)

  برای مثال فرض کنید، یک سرمایه گذار با انعقاد قرارداد با سبدگردان آرکا، در تاریخ اول فروردین 1399 مبلغ یک میلیارد تومان در اختیار سبدگردان قرار داده است. بر اساس توافق مقرر شده، کارمزد ثابت سبدگردان بورس ، روش های محاسبه بازده بورس یک درصد سالانه باشد و کارمزد متغیر آن به این‌صورت است، که تا بازده 25 درصد سالانه، صفر و تا بازده 40 درصد سالانه نسبت به مابه التفاوت کارمزد متغیر 20 درصد محاسبه میشود؛ و در صورت کسب بازده بالاتر از 40 درصد کارمزد متغیر 25 درصد از بازده مازاد کسب شده باشد. به این نحوه محاسبه کارمزد اصطلاحا روش پله‌ای گفته می‌شود. به صورت خلاصه، توافق سرمایه گذار و سبدگردان آرکا بشرح زیر است:

  بازده	کارمزد متغیر سبدگردان
  تا 25 درصد	صفر
  تا 40 درصد	20 درصد نسبت به مازاد 25 درصد
  مازاد بر 40 درصد	25 درصد نسبت به مازاد 40 درصد
  کارمزد ثابت سبدگردان	1 درصد سالانه

  فرض کنید در تاریخ 31 خرداد 1399، ارزش روز پرتفوی سبد اختصاصی، برابر با 1 میلیارد و 300 میلیون تومان است و سرمایه گذار درخواست کرده تا 300 میلیون تومان از سبد اختصاصی برداشت نماید. در تاریخ 30 آبان ماه، ارزش سبد اختصاصی برابر با 1 میلیارد و 500 میلیون تومان بوده و سرمایه گذار مبلغ 500 میلیون تومان به‌عنوان آورده جدید به حساب سبد خود واریز نموده است. در پایان سال 1399 ارزش سبد اختصاصی سرمایه گذار مبلغ 1 میلیارد و 900 میلیون تومان است. همچنین میانگین ارزش روزانه سبد اختصاصی طی کل سال معادل 1 میلیارد و 500 میلیون تومان است.

  با مفروضات بالا محاسبه بازده پول وزنی سبد فوق بشرح زیر خواهد بود:

  • 1.900.000.000 : ارزش پایانی سبد اختصاصی
  • 1.200.000.000=1.000.000.000-300.000.000+500.000.000 : خالص آورده سرمایه گذار
  • 700.000.000=1.900.000.000-1.200.000.000 = سود سبد اختصاصی

  محاسبات بالا مربوط به صورت کسر در فرمول بالا است. حالا باید مخرج کسر را روش های محاسبه بازده بورس محاسبه کنیم تا بتوانیم بازده پول وزنی را محاسبه کنیم.

  (A*(B/C	C	B	A	تاریخ
  مبلغ تعدیل شده	کل دوره قرارداد(روز)	تعداد روز مانده تا پایان قرارداد	واریز ( برداشت)
  1,روش های محاسبه بازده بورس 000,000,000	366	366	1,000,000,000	1399/01/01
  223,770,492-	366	273	300,000,000-	1399/03/31
  336,065,574	366	246	500,000,000	1399/08/30
  1,112,295,082	مبلغ تعدیل شده آورده سرمایه گذار
  * واریزیها با علامت مثبت و برداشتها با علامت منفی در محاسبه منظور می گردد.

  بازده پول وزنی سبد فوق عبارت است از تقسیم سود سبد بر مبلغ تعدیل شده آورده سرمایه گذار:

  63% = 700.000.000/1.112.295.082 : بازده پول وزنی سبد

  محاسبه کارمزد سبدگردان

  همانطور که ذکر شد کارمزد سبدگردان بورس از دو قسمت کارمزد ثابت و کارمزد متغیر تشکیل می‌گردد:

  15.000.000= 1%* 1.500.000.000 : کارمزد ثابت سبدگردان

  کارمزد متغیر بشرح زیر محاسبه می گردد:

  مبلغ کارمزد	ضریب کارمزد متغیر	نحوه محاسبه	مبلغ	شرح
  A	1,112,295,082	مبلغ تعدیل شده آورده
  B	700,000,000	کل سود سبد
  C=A*25%	278,073,770	25 درصد بازده
  D=A*40%	444,918,033	40 درصد بازده
  33,368,852	20%	E=D-C	166,844,262	مازاد 25 درصد تا 40 درصد
  63,770,492	25%	F=B-D	255,081,967	بازده مازاد بر 40 درصد
  97,139,344	جمع کارمزد متغیر سبدگردان

  جمع کارمزد سبدگردان برابر است با جمع کارمزد متغیر و کارمزد ثابت :

  112.139.344= 15.000.000+97.139.344 : جمع کارمزد سبدگردان

  خالص بازده سبد اختصاصی

  عملا با کسر کارمزد سبدگردان، بازده واقعی سبد اختصاصی که نصیب سرمایه گذار می‌شود، کاهش می‌یابد در مثال فوق بازده سبد اختصاصی که نصیب سرمایه گذار می‌شود بشرح زیر است:

  53%= 1.112.295.082/ (700.000.000-112.139.344) : خالص بازده پول وزنی سرمایه گذار