خبر افزایش سود شرکت ها می‌تواند یک خبر فوق‌العاده باشد.
سود شرکت ها چطور محاسبه میشود؟
واحد حسابداری هر شرکتی چندین خروجی بسیار مهم دارد، یکی از آن‌ها ترازنامه و دیگری صورتحساب سود و زیان شرکت است که سود شرکت ها در این قسمت محاسبه میشود. ما در مقالات دیگر مدیرمالی به اهمیت دانش حسابداری برای سرمایه‌گذاری موفق پرداختیم و به شما آموزش دادیم که چطور اطلاعات موردنیاز برای یک سرمایه‌گذاری سودآور را از ترازنامه شرکت استخراج‌کنید. در این مقاله قصد داریم نحوه استفاده از صورتحساب سود و زیان را به شما آموزش دهیم. بعد از خواندن این مقاله شما قادر خواهید بود هر یک از اجزای صورتحساب سود و زیان را تحلیل کنید.
وقتی شما بخواهید سودآوری یک شرکت را بررسی کنید باید به صورتحساب سود و زیان آن مراجعه کنید. این صورتحساب درواقع از معادله ساده زیر به دست می‌آید:
در مورد هر یک از آیتم‌های معادله فوق به نکات زیر توجه کنید:
- فروش: آیا فروش در حال افزایش است؟ اگرنه، چرا؟ نرخ رشد فروش نسبت به سال قبل چقدر است؟ این نرخ باید چیزی در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد باشد. چراکه محاسبه سود و زیان عمده منابع مالی شرکت که در طول سال صرف موارد مختلف نظیر پرداخت هزینه‌ها، بدهی‌ها و … میشود، از طریق منابع مالی حاصل از فروش تأمین میشود.
- هزینه‌ها: آیا هیچ مورد غیرعادی در بخش هزینه‌ها می‌بینید؟ آیا مجموع هزینه‌هایی که گزارش‌شده است، نسبت به سال قبل بیشتر شده است؟ نرخ رشد آن چقدر است؟ آیا نرخ رشد هزینه‌های شرکت از نرخ رشد فروش بیشتر است؟ در این صورت سود شرکت کاهش می‌یابد و بر قیمت سهام شرکت اثر منفی می‌گذارد.
- سود: این آیتم، نتیجه فعالیت شرکت را نشان میدهد. آیا سود شرکت نسبت به سال قبل افزایش داشته است؟ سود عملیاتی شرکت چه تغییری نسبت به سال قبل داشته است؟ آیتم سود را می‌توان قلب تپنده شرکت دانست و چنانچه سودآوری شرکت با مشکل روبرو شود، کل شرکت دچار چالش خواهد شد و نقش تأثیرگذاری بر قیمت سهام شرکت دارد.
اطلاعاتی که شما از این‌سو و آن‌سو جمع می‌کنید، باید به شما در مورد وضعیت مالی شرکت دید روشنی بدهد که آیا شرکت قادر است فروش خود را افزایش بدهد؟ هزینه‌های خود را پایین نگه دارد و همچنان به سودآوری خود ادامه دهد؟ در زیر جزئیات بیشتری از هریک از موارد بالا به شما ارائه می‌کنیم:
فروش نشان‌دهنده پولی است که شرکت برای ارائه محصولات و خدمات خود از مشتریانش دریافت می‌کند. به‌عنوان یک سرمایه‌گذار، شما باید به موارد زیر دقت کنید:
- فروش باید مدام در حال رشد باشد: یک شرکت سالم و رو به رشد، فروش رو به رشدی هم دارد. فروش باید حداقل با نرخ ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد کند و شما باید حداقل فروش سه سال گذشته شرکت را بررسی کنید.
- فروش محصولات اصلی شرکت (محصولاتی که شرکت بر مبنای آن‌ها شکل‌گرفته است) باید سال‌به‌سال بیشتر شود: محصولات اصلی شرکت الف مواد غذایی شامل سس، رب، ترشیجات و آب‌لیمو است؛ اما این شرکت، گاهی با استفاده از تجهیزات بسته‌بندی خود، به سایر شرکت‌ها خدمات بسته‌بندی ارائه می‌کند. ارائه این خدمات نباید فعالیت اصلی شرکت یعنی تولید محصولات غذایی و فروش را با اخلال (ثابت ماندن یا کاهش فروش) روبه‌رو کند.
- آیا شرکت موارد عجیب‌وغریبی را به‌عنوان فروش گزارش کرده یا از روش‌های غیرمعمول برای محاسبه فروش استفاده کرده است؟ ممکن است در مواردی برخی شرکت‌ها فروش ساختمان یا زمین شرکت را جزو فروش به‌حساب بیاورند و فروش را بیشتر از حد نشان دهند.
هزینه‌ها
هزینه‌های شرکت رابطه مستقیمی با سودآوری شرکت دارد. وقتی‌که هزینه‌ها از کنترل خارج شوند، شرکت با مشکل جدی مواجه خواهد شد. هنگام بررسی هزینه‌های شرکت به نکات زیر توجه کنید:
- هزینه‌ها را با دوره‌های مالی قبل مقایسه کنید: اگرچه ممکن است اختلاف زیادی بین هزینه‌های سال جاری با سال‌های گذشته وجود دارد، اما سودآوری شرکت نباید دستخوش تغییر اساسی شود. چرا اگر هزینه‌ها بیشتر شده باشد، فروش نیز باید به همان نسبت و با نرخ رشد بالاتری، افزایش یابد تا سودآوری شرکت همچنان رشد کند.
- آیا برخی هزینه‌ها نسبت به بقیه خیلی بیشترند؟ به هر یک از آیتم‌های هزینه توجه کنید تا مشخص شود هر آیتم چه بخشی از مجموع هزینه‌ها را به خود اختصاص داده است و آن‌ها را با سال‌های قبل مقایسه کنید.
- آیا هیچ هزینه غیرعادی در گزارش‌های وجود دارد؟ بررسی کنید این هزینه غیرعادی به چه دلیل بوده است و چه تأثیری بر سودآوری شرکت داشته است.
شرکت‌ها معمولاً سود خود را در قالب سود هر سهم در صورتحساب سود و زیان گزارش میکنند. این نکته بسیار مهمی است. چراکه وقتی در خبرها اعلام میشود سود هر سهم شرکت الف ۱۰۰ ریال افزایش داشته است، این به این معنی است که اگر شرکت الف ۱۰ میلیون سهم داشته باشد، سود شرکت ۱۰۰۰ میلیون ریال افزایش داشته است که می‌تواند یک خبر فوق‌العاده باشد.
خبر افزایش سود شرکت ها می‌تواند یک خبر فوق‌العاده باشد.
به نکات زیر توجه کنید:
- مجموع سود شرکت چقدر است و نسبت به سال قبل چه رشدی کرده است؟
- سود عملیاتی شرکت: سود عملیاتی شرکت نیز در صورتحساب سود و زیان گزارش میشود. سود عملیاتی به این دلیل مهم است که نشان‌دهنده سودی است که مستقیماً از عملیات شرکت و فروش کالاها و خدمات اصلی شرکت ایجاد میشود.
- مواردی که فقط یک‌بار اتفاق می‌افتند: گاهی مواردی به‌عنوان سود گزارش میشود که جزو عملیات اصلی شرکت نیست و ممکن است در طول سال‌ها فقط محاسبه سود و زیان یک‌بار اتفاق بیفتد. مثل فروش ساختمان قدیمی شرکت.
در این مقاله تجزیه‌وتحلیل یکی از اصلی‌ترین گزارش‌های حسابداری را به شما آموزش دادیم. برای آموزش‌های بیشتر سایر مقالات مدیرمالی را مطالعه کنید.
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
27 در مورد “سود شرکت ها چطور محاسبه میشود؟”
سلام و وقت بخیر
بستگی به نوع شرکت داره و اینکه بخواید حدودی محاسبه کنید یا نه
به طور کلی اگر هزینه و درآمد رو داشته باشید میتونید این دو رو از هم کم کنید تا سود ناخالص به دست بیاد
یا اگر شرکت تک محصولی باشه یا عموده سودش از یک محصول مشخص باشه و شما قیمت خرید و فروش و تعداد فروش اون رو داشته باشید میتونید حدودا حساب کنید سود حاصل از فروش اون محصول در سال چقدره و درصدی از سود محصول رو هم برای هزینه های عمومی و اداری کم کنید و در نهایت به تخمینی از سود شرکت برسید.
در صورتیکه شرکت مورد نظر شما هم در بورس فعال باشه میتونید بدون هیچ دردسری صورتهای مالی رو در سایت کدال ببینید
موفق باشید
سلام و خدا قوت. آیا میشه با کمترین اطلاعات سود و زیان یه کارخونه یا شرکتی رو بدست آورد؟
مثلا خرید، فروش، هزینه، درآمد ؟
لطفا بگین چطور؟
سلام محمد عزیز
دارایی های ثابت که تاثیری در محاسبه سود و زیان ندارند. پس اینجا نادیده شون بگیرید. پولی هم که به حساب اون فرد واریز میشه احتمالا از نوع برداشت از حساب هستنش. پس اون هم در سود و زیان تاثیری نداره. فقط لازمه که ثبت بشه.
پس برای محاسبه سود و زیان کافیه پولی که بابت خرید کالاها میدید، ثبت و با هم جمع کنید. اینجوری جمع کل خریدها حساب میشه.
بعد هزینه هاتون رو هم جداگانه ثبت و با هم جمع کنید. اینجوری جمع کل هزینه ها حساب مییشه
در مورد فروشتون هم همینکار رو بکنید. جمع کل فروش رو محاسبه کنید.
حالا برای محاسبه سود یا زیان کافیه جمع هزینه ها و جمع کل خریدها رو از جمع کل فروشتون کم کنید.
اگر جواب مثبت بود سود کردید.اما اگر جواب منفی بود زیان کردید
موفق باشید
وقتی فقط خرید و فروش و هزینه داریم و دارایی های ثابت و یک فرد که پول بهش واریز شده (ولی هزینه نیس )تراز سود وزیان به چه شکلی میشه؟
با سلام همانطور که میدانید سود حاصل از صادرات معاف از مالیات میباشد و به نسبت درصد صادرات از فروش هزینه های شرکت تسهیم شده و به صادرات اختصاص میابد. حالا سوال من این است هزینه های صادرات در محاسبه سود و زیان به چه صورت محاسبه میشود؟ ۳حالت ممکن است . حالت اول: احتساب کل هزینه ها در صورت سود و زیان ( هزینه های صادرات به همراه هزینه های جاری ) و تسهیم هزینه ها بر اساس کل هزینه؟ حالت دوم: بدون در نظر گرفتن هیچگونه هزینه صادرات .(یعنی هزینه صادرات اصلا در هزینه های شرکت لحاظ نگردد) و تسهیم هزینه ها فقط بر اساس هزینه های جاری؟ حالت سوم: احتساب کل هزینه ها به همراه هزینه های صادرات و تسهیم هزینه فقط بر اساس هزینه های جاری؟
نحوه محاسبه سود و زیان
سلام ، روز بخیر در حال کار بر روی سیستم حسابداری یک شرکت تازه تاسیس شده هستم که هم فعالیت پیمانکاری دارد و هم فعالیت بازرگانی، به دو مشکل برخورد کردم اول اینکه یک سری هزینه های مستقیم پیمان مشترک بوده و نمیتوان مخارج پیمان ها رو از هم تفکیک کرد مثل هزینه های خرید کارگاهی که برای تمام پروژه ها به طور مشترک هستند ،دوم صورت سود و زیان را به چه نحوی باید تنظیم کرد که هم برای شرکت پیمان باشد و هم برای شرکت بازرگانی.
کدینگ شرکت پیمانکاری با بازرگانی فرق دارد که مجبور هستید هر دو را تلفیق کنید معمولا شرکتهای پیمانکاری چون بر اساس فهرست بها و قانون برنامه و بودجه کار میکنند و البته باید بتوانند جداول اظهارنامه را هم تکمیل کنند باید کدینگ منطبق بر همین قوانین طراحی کنند که در نهایت بدانند چقدر سود وزیان حاصل شده و در پروژه های بعدی چقدر قیمت بدهند به همین منظور از هزینه های مستمر و تجهیز و اجرا استفاده میکنند و حتما هزینه های مصالح و ماشین الات و حمل و دستمزد ها در هر سرفصل باید جداگانه ثبت شود.کدینگ بازرگانی هم که شکل و شمایل جداگانه ای داردو قیمت تمام شده لازم دارید و. در مورد هزینه های چند پیمان و هزینه های مشترک هم حتما از مراکزهزینه استفاده کنید
روش های محاسبه سود چگونه است؟
از آنجایی که سود نمایانگر موفقیت تجارت و کسب و کار شماست لازم است با روش های محاسبه سود آشنا شوید. بسیاری میزان سود را با ارزش شرکت و یا مجموعه در ارتباط مستقیم میدانند. به همین دلیل مهم است که مدیران اجرایی با انواع روش های محاسبه سود آشنا شوند. همانطور که از عنوان مقاله مشخص است سود روش های مختلفی برای محاسبه دارد. در صورتی که هزینه ها را از درآمد کم کنیم میزان سود به دست میاید. اگر بخواهیم این مسئله را به شکل یک فرمول نشان دهیم باید نوشت:
درآمد- هزینه= سود
البته در نظر داشته باشید که فرمول بالا از ساده ترین روش های محاسبه سود است. هر چه یک کسب و کار گسترده تر باشد، روش های پیچیده تری برای محاسبه میزان سود آن عنوان میشود. سود را به سه دسته تقسیم میکنند. سود خالص، سود عملیاتی و سود ناخالص از جمله معروف ترین زیر مجموعه های سود هستند که هرکدام روش متفاوتی برای محاسبه دارند.
سود ناخالص
در روش های محاسبه سود در صورتی که بهای تمام شده کالا را از درآمد حاصل از فروش آن کسر نماییم سود ناخالص به دست خواهد آمد. بهای تمام شده کار در این بخش عموما شامل هزینه های مربوط به مواد اولیه و هزینه های مربوط به دستمزد خواهد بود. برای محاسبه سود ناخالص هزینه های یک باره همانند هزینه مربوط به تجهیزات و هزینه های سربار همانند هزینه های مربوط به مالیات در نظر گرفته نمیشوند. به همین دلیل آن را سود ناخالص گویند. برای محاسبه سود ناخالص از فرمول زیر استفاده میشود:
حاشیه سود ناخالص = (فروش خالص – COGS) ÷ فروش خالص
از میان روش های محاسبه سود، سود ناخالص چندان دقیق نیست و نباید مبنای عملکرد مجموعه باشد. عموما سود ناخالص به دلیل عدم محاسبه هزینه های عملیاتی مقدار بیشتری را نسبت به دیگر انواع سود نشان میدهد. در تهیه و تنظیم صورت سود و زیان، محاسبه سود ناخالص اهمیت دارد. سود ناخالص همچنین نشان میدهد که یک شرکت در بکارگیری نیروی کار و تجهیزات تا چه اندازه کاربردی و موفق عمل کرده است.
سود عملیاتی
در روش های محاسبه سود و برای به دست آوردن سود عملیاتی تنها به بهای کالای به فروش رسیده و هزینه تمام شده اکتفا نمیشود. در واقع برای محاسبه هزینه تمام شده فاکتورهای متعددی در نظر گرفته میشوند. هزینه هایی چون حمل و نقل، اجاره، بیمه، کرایه، حقوق و دستمزد و … همه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته میشوند؛ این موارد را هزینه های عملیاتی میدانند. در این سود هزینه هایی همچون استهلاک نیز محاسبه شده و از کل سود کم میشود. هرچند سود عملیاتی دقیق تر از سود ناخالص است اما باز هم نسبت به سود خالص کاستی هایی دارد.
فرمول محاسبه سود عملیاتی:
سود عملیاتی =درآمد عملیاتی – هزینه کالاهای فروخته‌شده (COGS) – هزینه‌های عملیاتی – استهلاک
در صورتی که هزینه هایی همچون بهره و مالیات در سود عملیاتی در نظر گرفته نشود به آن EBIT میگویند. به سود عملیاتی، درآمد قبل از مالیات و بهره گفته میشود. در محاسبه سود عملیاتی هزینه های ثابت به حساب نخواهند آمد. هزینه های ثابت شامل مواردی چون اجاره، تبلیغات، بیمه، حقوق کارمندانی که مستقیما در فرآیند تولید دخالت ندارند و … میشود.
سود خالص در محاسبه انواع روش های سود
در انواع روش های محاسبه سود، سود خالص نشان دهنده توانایی شرکت برای تبدیل درآمد به سود است و محاسبه آن از اهمیت بالایی برخوردار است. سود خالص نشان میدهد که پس از محاسبه تمام هزینه ها و جریان های درآمدی در نهایت چقدر از درآمد شما باقی مانده است. به همین دلیل برای محاسبه سود خالص لازم است هزینه های عملیاتی، هزینه های سربار، COGS، هزینه های جاری محاسبه سود و زیان و … از کل درآمد کسر شود.
فرمول سود خالص در انواع روش های محاسبه سود:
فرمول دوم:
حاشیه سود خالص = (درآمد خالص ÷ درآمد) × 100
در حقیقت سود خالص پس از کسر تمام هزینه ها به دست میاید. در نظر داشته باشید که سود خالص همیشه مقدار مثبت ندارد و ممکن است گاهی منفی شود. در این صورت دیگر سود خالص نیست و به آن زیان خالص میگویند. برای افزایش سود خالص راهکارهایی همچون رشد درآمدها و کاهش هزینه ها پیشنهاد میشود.
سود غیر عملیاتی
تا اینجا در انواع روش های محاسبه سود به سود خالص، سود عملیاتی و سود ناخالص پرداختیم. سود غیرعملیاتی یکی دیگر از روش هایی است که از آن برای محاسبه سود استفاده میکنند. هرچند نسبت به سایر روش ها کمتر متداول است اما گاها سود غیرعملیاتی هم کاربردی واقع میشود. در صورتی که مجموعه از محل فعالیت های غیر مرتبط با موضوع فعالیت فعلی سودی کسب نماید، آن را سود غیر عملیاتی گویند.
حاشیه سود شرکت
حاشیه سود (profit margin) چیست و در انواع روش ها برای محاسبه سود چه نقشی دارد؟ برای به دست آوردن حاشیه سود لازم است ابتدا سود خالص را همانطور که در بخش های قبلی به آن اشاره شد به دست آورید. در مرحله بعد لازم است سود خالص به دست آمده را بر درآمد فروش تقسیم کنید. حاشیه سود بیشتر به صورت درصدی بیان میشود و عنوان میدارد که به ازای هر صد میلیون تومان فروش چقدر سود به دست می آید. هر چه حاشیه سود درصد بالاتری داشته باشد به این معنی است که شرکت سود بیشتری کسب کرده است.
همانند انواع روش های محاسبه سود روش های مختلفی برای محاسبه حاشیه سود وجود دارد. حاشیه سود نیزبه سه بخش حاشیه سود ناخالص، حاشیه سود عملیاتی و حاشیه سود خالص تقسیم میشود. هر یکی از این موارد کاربرد مختص خود را دارند. به عنوان مثال حاشیه سود عملیاتی برای مقایسه بازده سود مجموعه در طول زمان به کار میرود.
حاشیه سود ناخالص = سود ناخالص / درآمد * 100
حاشیه سود عملیاتی = سود عملیاتی / درآمد * 100
حاشیه سود خالص = درآمد خالص / درآمد * 100
توجه داشته باشید که از بین تمام موارد ارائه شده حاشیه سود خالص بیش از بقیه به سود واقعی نزدیک است و در بیشتر مواقع برای محاسبه به آن استناد میکنند. با این حال سود عملیاتی و سود ناخالص نیز در جای خود اهمیت دارند. به عنوان مثال از سود عملیاتی برای بررسی قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری استفاده میکنند. سود خالص، سود ناخالص و تفاوت میان این دو یکی از مولفه هایی است که سهامداران و سرمایه گذاران توجه زیادی به آن دارند.
نحوه محاسبه سود و زیان انباشته + جایگاه آن در ترازنامه
در دنیای امروزی که به راحتی می‌توان گفت اقتصاد یکی از مهم‌ترین ارکان آن برای آحاد جامعه محسوب میشود، داشتن اطلاعات مالی و آگاهی از اصطلاحات این علم گسترده کارآمد خواهد بود.
یکی از پرکاربردترین اصطلاحات به کار رفته در بازار‌های مالی و به صورت کلی اقتصاد، سود و یا زیان انباشته است.
اگرچه به صورت کلی تعریف این مفهوم ساده به نظر می‌رسد اما ریزه کاری‌هایی نیز دارد که برای علاقه مندان به اقتصاد، حسابداران و یا مدیران شرکتهای خرد و کلان، یادگیری تمام نکات مرتبط با این نوع سود و زیان ضروری است.
در ادامه با ما همراه باشید تا با سود و زیان انباشته، نحوه محاسبه آن، اشاره به آن در ترازنامه و مالیات مرتبط با آن بیشتر آشنا شویم.
سود و زیان انباشته چیست؟
سود و زیان انباشته همان طور که قبلاً نیز اشاره کردیم تعریف ساده‌ای دارد.
در انتهای یک سال مالی پس از محاسبه هزینه‌های مستقیم و غیر مستقیم، مالیات و پرداخت سود به سهامداران، در صورتی که مبلغی اضافه باقی بماند به آن سود انباشته و در صورتی که شرکت دچار ضرر شده باشد به آن زیان انباشته گفته میشود.
حساب انباشته از سایر حساب‌های شرکت مجزا است و در صورتی که در هر سال باقی محاسبه سود و زیان بماند، خود به خود به سال بعد منتقل میشود.
به دلیل این که حساب سود و زیان انباشته ماهیت خنثی دارد ممکن است شرکت در انتهای سال مالی بدهکار یا بستانکار شود یا حتی در طول یک سال مالی دچار تغییراتی بین این دو حالت شود.
از آن جایی که اساساً فعالیت شرکت‌ها برای کسب سود بوده و غالباً در این امر موفق هستند، شرکت در غالب موارد بستانکار است یعنی شرکت توانسته علاوه بر پرداخت هزینه‌ها و سود سهامداران، سود بیشتری نیز در قالب سود انباشته کسب کند.
در صورتی که شرکت در انتهای سال مالی نتوانسته باشد به اهداف مالی مد نظر برسد و با ضرر مواجه شود، دچار زیان انباشته شده و حساب آن بدهکار تلقی میشود.
حساب انباشته به هیچ حساب دیگری منتقل نمیشود و در واقع مانند ارتباطی میان صورت درآمدها و ترازنامه شرکت محسوب میشود.
نحوه محاسبه سود و زیان انباشته
برای محاسبه سود و زیان انباشته باید ابتدا تمامی سود خالص یک شرکت در یک سال مالی را به دست آورده و آن را به حساب انباشته سال قبل اضافه کنیم.
سپس از این مبلغ باید سهم سهامداران و سود سهام نقدی پرداخت شود؛ یعنی:
برای درک بهتر بگذارید با یک مثال توضیح دهیم:
فرض کنید فروش کلی یک شرکت طی یک سال، 10 میلیارد تومان بوده است. پس از پرداخت هزینه‌ها اعم از حقوق کارکنان، ماشین آلات و منبع انرژی اعم از برق یا سوخت و مالیات شرکت، 500 میلیون تومان باقی بماند.
از این مقدار مثلاً در صورتی که سهم سهامداران 300 میلیون باشد، این شرکت همچنان 200 میلیون تومان سود انباشته دارد. این میزان به حساب انباشته سال‌های قبل افزوده میشود.
این سود انباشته در پایان سال مالی در ترازنامه به دارایی شرکا افزوده شده و در غالب موارد از آن برای توسعه کسب و کار استفاده میشود.
جایگاه سود و زیان انباشته در ترازنامه
از آن جایی که حساب انباشته در ترازنامه و به صورت کلی حساب‌های یک شرکت جایگاه ویژه‌ای دارد، با اعمال تغییراتی در صورتهای مالی، این حساب‌ها نیز دچار تغییر میشوند.
سود و زیان انباشته ارتباطی کاربردی میان صورت درآمدها و ترازنامه برقرار می‌کند پس باید محاسبه آن با دقت هرچه تمام‌تر صورت گیرد.
سود و زیان انباشته در ترازنامه زیر گروه سود و زیان دوره است که از سایر متغیر‌های یک شرکت تأثیر پذیرفته و در صوتی که تغییراتی در صورتهای مالی صورت پذیرد، شرکت موظف است نسبت به اعمال این تغییرات در یادداشت‌های شفاف سازی نیز اقدام کند.
همان طور که قبلاً نیز اشاره کردیم، حساب انباشته جزوی از دارایی خود شرکت محسوب میشود و از آنجایی که این دارایی متعلق به شرکا است، باید در حقوق صاحبان سهام ثبت شود.
با مراجعه به ترازنامه هر شرکتی برای پیدا کردن کافی است به سمت چپ ترازنامه و زیر ستون حقوق صاحبان مراجعه کنید.
حالا که با سود و زیان انباشته بیشتر آشنا شدیم، بهتر است با انواع نمونه‌های گزارش آن آشنا شویم.
نمونه صورت حساب سود و زیان انباشته
مالیات حساب انباشته
در پایان هر سال جاری محاسبات اشخاص حقیقی و حقوقی توسط سازمان امور مالیاتی صورت می‌پذیرد.
در صورتی که عملکرد شرکتی در جهت منفی بوده و حساب انباشته آن بدهکار باشد، مقدار آن در جدولی به نام استهلاک زیان سنواتی قید میشود که در صورت تائید ممیز مالیاتی، از سود سالانه شرکت کسر میشود و به آن مالیات تعلق نمی‌گیرد.
در صورتی که حساب سود و زیان شرکتی بستانکار باشد، شرکت علناً در روند سود دهی قرار داشته و دارایی‌های آن پس از بررسی صورت حساب‌های آن توسط سازمان امور مالیاتی، مطابق قوانین مربوطه شامل پرداخت مالیات خواهد بود.
سخن آخر
به صورت کلی حساب سود و زیان انباشته یکی از مهم‌ترین عوامل اشاره شده در ترازنامه‌ها هستند که نباید از دید افراد محاسبه سود و زیان فعال در حوزه اقتصاد دور بماند. حساب سود و زیان اگرچه به ظاهر تعریف ساده‌ای دارد اما از تغییرات بسیاری تأثیر پذیرفته و ممکن است در مواردی دچار پیچیدگی شود.
قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:
برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
صورت سود و زیان چیست
صورت سود و زیان یکی از اظهارنامه های مالی است که درآمد، هزینه‌ها و سود و زیان یک شرکت تجاری را برای یک دوره خاص مشخص می‌کند. صورت سود و زیان اولین گزارش مالی است که معمولاً در طول دوره حسابداری شرکت تهیه میشود. لازم است تا سود و زیان خالص قبل از اظهارات مالی دیگر برای صاحبان سرمایه محاسبه و گزارش شود.
هم چنین ارائه این محاسبات نشان دهنده میزان سودآوری یک شرکت موفق است و می‌تواند سرمایه گذاران و وام دهندگان را ترغیب کند تا در این گونه شرکت‌ها، با سود آوری بالا سرمایه‌گذاری گذاری کنند.
ده مورد ضروری در تهیه صورت سود و زیان:
- سود عملیاتی
- مخارج عملیات
- سود یا زیان عملیاتی
- هزینه‌های مالی
- دیگر درآمدها و هزینه‌های غیر تجاری
- مالیات بر درآمد
- سود و زیان فعالیت‌های نامتعارف
- موارد اتفاقی
- سهم اقلیت
- سود خالص یا زیان
درآمدها و هزینه‌های حساب سود و زیان را می‌توان به سه بخش زیر تقسیم کرد:
درآمد و هزینه‌های تجاری:
پروژه هایی که به طور مستقیم به موضوع شرکت تجاری مرتبط هستند، در این حالت پروژه های عملیاتی را به صورت ناخالص در حساب سود و زیان گزارش می‌دهند، به این معنی که درآمدها و هزینه های عملیاتی در یک زمان با هم جمع نمیشوند.
درآمدها و هزینه های غیر تجاری:
شامل اقلامی میشود که وجود آن‌ها غیر طبیعی است اما به صورت پیوسته رخ می‌دهند. این گونه اقلام در حساب سود یا زیان به صورت خالص قید میشوند.
پروژه های غیر تجاری:
پروژه های بسیار مهم و غیر معمول است که ریشه‌های آن محاسبه سود و زیان فراتر از فعالیت های عادی شرکت است و انتظار نمی‌رود که به طور منظم تکرار شوند یا رخ دهند. این موارد پس از کسر پرداخت مالیات به عنوان سود خالص مشخص میشود.
حساب سود و زیان اولیه، در زیر صورت سود و زیان اولیه یک شرکت تجاری بیان میشود و آن را به صورت جداگانه ارائه نمی‌دهند.
نمونه‌های آن در زیر بیان شده است که عبارت‌اند از:
- سود خالص برای سال مالی جاری
- سود اولیه در آغاز دوره
- تعدیلات سنواتی
- سود انباشته در طول دوره
- مشاهده موارد دیگر سود خالص، از قبیل تغییر ارزش ارز
- سود قابل تقسیم
- پرداخت سود سهام
- تخصیص به پس‌انداز ها
- سود جمع آوری شده سال مالی
موسسه مشاوران ارائه دهنده انواع خدمات مالی می باشد.
صورت سود و زیان
سود و زیان خالص:
صورت سود و زیان خالص به عنوان گزارش مالی اصلی از کل درآمدها و هزینه های مشخص شده در طول دوره مالی شرکت به دست می‌آید و به مالکان سرمایه ارائه می‌گردد.
به بیان دیگر تمام مواردی که باعث میشود حقوق مالکان سهام تغییر کند، جدا از آورده و گرفته مالکان سهام در صورت سود و زیان گزارش میشود.
صورت سود و زیان خالص بر اساس یک نظریه (شامل عموم) تهیه میشود. با توجه به نظریه عملکرد فعلی شرکت، تنها پروژه های پیوسته در صورت سود و زیان مشخص میشوند و پروژه های غیرقابل اجرا لازم است در حساب سود و زیان انباشته گنجانده شود.
لازم است در صورت سود و زیان خالص موارد پایین به ترتیب گنجانده شود:
- سود خالص و زیان در طی دوره مالی شرکت، بر اساس صورت سود و زیان.
- دیگر درآمدها و هزینه های شناخته شده‌ای که به طور مستقیم در منافع مالکان سهام منعکس شده است، مطابق با استانداردهای حسابداری، مانند محاسبه باقی مانده نوسازی، سود و زیان از تغییر ارز، یا سود و زیان ناشی از سرمایه گذاری های دراز مدت
- تعدیلات سنواتی
- اگر اجزای صورت سود و زیان خالص محصور به سود یا زیان خالص و تعدیلات سنواتی باشد، نیازی به ارائه یک گزارش سود خالص نیست. در این صورت گزارش سود و زیان دوره مالی شرکت لازم نیست به صورت عمومی افشا شود.
- سود خالص سالانه
- مازاد غیر واقعی به دلیل بازنگری دارایی های ثابت
- سود و زیان کسب نشده از سرمایه گذاری دراز مدت
- سود و زیان تغییر نرخ ارز خارجی
- سود عمومی سال مالی
- تعدیلات سنواتی
- درآمد جامع شناخته شده از تاریخ گزارش سال جاری
اقلام ویژه در صورت سود و زیان:
اقلام ویژه باید در ارزیابی سود یا زیان فعالیت های طبیعی قرار بگیرند. تعداد هر یک از اقلام خاص (به طور جداگانه یا در موارد مشابه آن) باید به صورت جداگانه و در متن اظهارنامه مربوط به سود و زیان تحت عنوان درآمد یا هزینه قید شوند.
این اقلام باید به عنوان اقلام خاص شناسایی شوند و در متن گزارش سود و زیان به صورت توضیحات یادداشت شوند. برای درک ماهیت این اقلام لازم است که هر کدام به خوبی شرح داده شود. نمونه‌هایی از اقلامی که ممکن است به عنوان استثناها در نظر گرفته شوند به شرح زیر هستند:
- آسیب های ناشی از بلایای طبیعی در مناطقی که در آن وقایع متناوب دور از انتظار نیست.
- هزینه های خروجی در مقیاس بزرگ کارکنان شاغل در قسمت های فعال شرکت تجاری
- هزینه های بازسازی شرکت
- هزینه دارایی های نامشهود در خارج از روند استهلاک
- طبق مقررات فعلی، جابه جایی صنایع مزاحم به خارج از محدوده شهر
- دریافت کمک‌های غیر نقدی به صورت بلاعوض و کمک‌های بلاعوض پرداختی
- سود و زیان از فروش دارایی های مشخص و سرمایه گذاری‌های دراز مدت
- سود یا زیان از بخش فروش یا وقفه در عملیات بخشی از شرکت تجاری
- هزینه های غیر عادی مرتبط با ادعاهای مشکوک و موجودی و استهلاک موجودی
- ذخایر تلفیقی ناشی از قراردادهای طولانی مدت
- کسر بودجه اضافی که توسط شرکت بیمه حل و فصل شده است
- مخارج جذب نشده ناشی از کمبود ظرفیت مورد انتظار و ضایعات غیر طبیعی
- سود و زیان در اثر حل و فصل دعاوی حقوقی محاسبه سود و زیان محاسبه سود و زیان شرکت
- وقفه در عملیات یک قسمت از شرکت تجاری
توقف بخشی از یک قسمت شرکت تجاری عبارت است از قسمتی نسبتاً مشخص و یا یک گروه که وجود آن از اهمیت فراوانی برخوردار است و به صورت جداگانه شناخته شده باشند، هم چنین فعالیت و دارایی آن بخش به وضوح از سایر واحدهای تجاری متفاوت باشد.
برای این منظور هزینه های عملیاتی و درآمد مربوط به بخش متوقف شده باید به طور جداگانه در بخش های مربوطه، ترجیحا در متن حساب سود و زیان ذکر شده باشد.
هنگام وقفه در عملیات یک قسمت از واحد تجاری باید گزارش عملیات قسمت متوقف شده از جمله عملکرد سود یا زیان و یا فرآیند انتقال آن بخش به صورت جداگانه در صورت سود و زیان مشخص شده باشد.
هم چنین لازم است که سود و زیان حاصل از انتقال قسمت متوقف شده، پس از انجام معامله، تمامی اندوخته های مرتبط با مخارج غیر قابل برگشت عملیات توقف، پس از سود یا زیان عملیاتی در هر صورت (سود یا زیان) مشخص شود.
ضروری است تا موارد زیر به صورت جامع در ارتباط با توقف عملیات یک قسمت از واحد تجاری افشا شود:
دیدگاه شما