تجارت الکترونیک در دنیای امروز
زمانیکه صحبت از تکنولوژی و پیشرفت چشمگیر آن در دنیا میشود، پر واضح است که با چند پدیدهی پیچیده سر و کار داریم؛ تکنولوژی، علم و جامعه. پیشرفت تکنولوژی در چند دهه گذشته، تاثیر بهسزایی بر زندگی انسان گذاشته و روزمرگیها را در دست گرفتهاست. امروزه به دلیل بالارفتن سرعت زندگی در انجام کارها، مردم بهطور متفاوتی کارهای روزانه خود را انجام میدهند تا زمان و انرژی کمتری را صرف ماندن در ترافیک، خریدکردن و سایر موانع زمانی کنند.
گسترش اینترنت و پیشرفت ابزار استفاده از آن، خود عامل ایجاد تغییراتی قابل توجه در روند زندگی عموم مردم شدهاست. دسترسی به اینترنت در اکثر کشورها آزاد بوده و تاثیرات مثبت و کارآمدی بر کارهایشان داشتهاست؛ به طوریکه حتی ماهیت تجارتها و تبلیغات را نیز تغییر داده است. بنابراین، امروز یکی از واجبات و لازمات برندسازی و گسترش برند نیز، استفاده از ابزارهای اینترنتی و دیجیتال است؛ زیرا این روزها اکثر مردم وقت خود را صرف استفاده از اینترنت و گشتن در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی برای تبادل اطلاعات و برقراری ارتباطات میکنند. از این رو، تبلیغات اینترنتی و دیجیتال در فضای اجتماعی، برای شناساندن و جذب مخاطبان هدف به یک محصول یا برند، یکی از اثربخشترین انواع تبلیغات به حساب میآید.
تجارت نیز از این امر بینصیب نماندهاست؛ تجارتهای آفلاین بهتدریج با پیشرفت اینترنت و گسترش استفاده از آن، پیشرفت کرده و جای خود را به تجارت الکترونیک (E-commerce) دادهاند. بهطور کلی، تجارت الکترونیک، ، نقل و انتقال پول یا تجارتی است که در بستر اینترنت انجام میشود؛ مانند خرید و فروش آنلاین، پرداختهای اینترنتی، بانکداری اینترنتی، خرید بلیت آنلاین و غیره. تجارت الکترونیک نیز همچون تجارت آفلاین بسیار گسترده بوده و انواع تجارتهای B2B : Business to Business، C2C : Consumer to Consumer، B2C : Business to consumer ، C2B : Consumer to Business را شامل میشود.
تجارت الکترونیک مزایا و معایب خاص خود را دارد اما مزایای آن بسیار مهمتر از معایب آن هستند. از مهمترین این مزایا، برداشتهشدن محدودیتهایی از جمله جغرافیاست. امروزه هر کسی میتواند بدون آنکه وقت خود را در ترافیک و صف فروشگاهها تلف کند، داخل خانه بنشیند و از فروشگاه اینترنتی خرید کند یا حتی میتواند از کشور دیگری خرید کند؛ این امر موجب کاهش محدودیتهای جغرافیایی و همچنین کاهش هزینههای خرید میشود. خریداران از طریق وبسایت و اپلیکیشنها به اطلاعات بیشتری در رابطه با محصولات دسترسی دارند و میتوانند کالای مورد نظر را راحتتر و سریعتر پیدا کنند. از دیگر مزایای تجارت الکترونیک میتوان به شناسایی برند از طریق جستجوی اینترنتی اشارهکرد؛ امروزه بهترین شرکتهای تبلیغاتی با انجام اقداماتی برای بهبود (SEO (Search Engine Optimization سایت، مشتریان زیادی را برای برندها جذب میکنند. اما از معایب این نوع تجارت میتوان به خرید مجازی کالا ( بدون دیدن و لمس کردن) ، لزوم دسترسی به اینترنت و ابزار استفاده از آن و همچنین انتظار برای رسیدن محصول خریداری شده اشاره کرد.
استفاده از تجارت الکترونیک یکی از راهکارهای اساسی برای بهبود جایگاه برند در بازار بهشمار میآید. با تجارت الکترونیک، شرکتها میتوانند مخاطبان هدف خود را دقیقتر انتخاب کرده و فاصله را با آنها کمتر کنند. همچنین با مانیتورینگ دقیق و استفاده از ابزارها و راهکارهای آنلاین، میزان اثربخشی تبلیغات را بررسی و در راستای اصلاح تاکتیکهای تبلیغاتی قدم بردارند. بههمین دلیل میتوان گفت که برای موفقیت برندها و دستیابی به اهدافشان، استفاده از تجارت الکترونیک یا حداقل تبلیغات دیجیتال بهعنوان راهکاری اثربخش و مطمئن توصیه میشود. بازاریابی و تبلیغات برای این نوع از تجارت، موجب بهترشدن نسبت مشتری به هزینه میشود زیرا تبلیغات دیجیتال و آنلاین برای تجارت الکترونیک کم هزینهتر و بهصرفهتر از نصب بنرها و تبلیغات تلویزیونی است. به عبارت دیگر، با صرف هزینه کمتر برای تبلیغات، مخاطبان و مشتریان بیشتری جذب برند شما میشوند.
در بازار جهانی، وجود تجارت الکترونیک به عنوان تجارتی پیشرو، درهای جدیدی از فرصتها را به روی شرکتها، برندها و سرمایهگذاران مختلف گشودهاست. بازار ایران بعد از توافق هستهای و برداشتهشدن تحریمها، تبدیل به یک بازار داغ برای تجارت الکترونیک شد و شرکتهای خارجی و داخلی متعددی پیشبینی کردند که سرمایهگذاری در این بازار میتواند سودآور و اثربخش باشد. ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، جمعیت کثیر، سطح بالای تحصیلات و منابع طبیعی خود جزو کشورهایی است که جای پیشرفت زیادی دارد و در آینده نه چندان دور میتواند یکی از بازارهای سودآور در خاورمیانه باشد.
برای اینکه یک برند وارد بازار ایران شده و محصولات و خدمات خود را به ایرانیان عرضه کند، نیازمند مشاوره و رایزنی با یک منبع دقیق از اطلاعات است تا بتواند با کمک اطلاعات دقیق خود از وضعیت بازار ایران و سلیقه و انتخاب ایرانیان، بهترین راهکارها را به صاحبان برند بدهد. شرکت تبلیغاتی مات، با سالها تجربه در زمینه بازاریابی و تبلیغات و با کمک تیم جوان و حرفهای خود، برندها را از وضع بازار آگاه کرده و آنها را به سمت موفقیت راهنمایی میکند. همچنین شرکت تبلیغات و بازاریابی مات با دانش و آشنایی کامل نسبت به بازار هدف و مخاطبان هدف برندها، در جهت پیشرفت مشتریان خود گام برداشته و همواره میکوشد تا با ارائه بهترین برنامههای بازاریابی و تبلیغات، مشتریان خود را راضی نگهدارد.
تجارت الکترونیک چیست؟ چطور از آن پول در بیاوریم؟
اینها از جمله نتایجی بوده که تجارت الکترونیک صرفا در ایران رقم زده. تا چند سال قبل کمتر کسی فکرش را میکرد روزی برسد که تجارت الکترونیکی و کسب و کارهای مجازی این قدر رشد و توسعه داشته باشند. شاید باورش سخت باشد اما تازه اول راه است و تجارت الکترونیک بیشتر از اینها رشد میکند. به همین دلیل باید تا دیر نشده اطلاعات بیشتری در مورد کسب و کارهای اینترنتی و تجارت در فضای مجازی به دست آورید. در این مقاله همراه من باشید تا همه چیزهایی که باید در مورد تجارت الکترونیک بدانید را به شما آموزش بدهم.
همینطور در این مطلب یک نقشه راه برای کسب درآمد از تجارت آنلاین را هم جلوی پایتان میگذارم! پس این مقاله را از دست ندهید.
تجارت الکترونیک چیست؟
خب قطعا با واژه تجارت آشنا هستید. در واقع تجارت به هر ارتباطی اشاره دارد که در آن اقدام به خرید، فروش یا مبادله محصول و خدمات میشود.
در ادامه منظور از تجارت الکترونیک، تجارت کردن از طریق بسترهای الکترونیکی است! این یعنی خرید و فروش از طریق دستگاههایی مثل موبایل، رایانه، وسایل اینترنتی و حتی همین دستگاههای الکترونیکی تلفکس!
البته این تعریف عمومیتر بود و در واقع زمانی که صحبت از تجارت الکترونیک یا همان Electronic commerce یا E-Commerce میشود، بیشتر منظور کسب و کارهایی است که بهشکل جدی وابسته اینترنت هستند نه فقط دستگاههای الکترونیکی. مثلا سایتهای فروش محصول، پیجهای اینستاگرام و. .
تاریخچه تجارت الکترونیک
زمانی که صحبت از تاریخچه تجارت الکترونیک میشود، هر کسی چیزی میگوید. مثلا خیلیها اولین تجربه آن را به دهه 1960 و یک مبادله الکترونیکی انجامشده نسبت میدهند. یا مثلا سایت oberlo تاریخچه آن را به Michael Aldrich نسبت داده که در 1971 با اتصال رایانه خود از طریق تلفن به تلویزیونش، ایده خرید غیر حضوری را در ذهنش داشت.
اما اگر بخواهیم کمی از بالا به قضیه نگاه کنیم، تجارت الکترونیک واقعی از دهه 1990 به وجود آمد. زمانی که افرادی مثل بیل گیتس و استیو جابز دسترسی به رایانه را راحتتر کرده و البته اینترنت هم در اختیار مردم قرار گرفته بود. در همین زمان بود که کسب و کارهای اینترنتی یکییکی به وجود آمدند.
به عنوان نمونه شرکت بزرگ آمازون در سال 1994 و در همین زمان راهاندازی شد یا مثلا eBay از سال بعد فعالیتش را شروع و حدود 2 سال بعد هم مورد توجه قرار گرفت.
انواع تجارت الکترونیک
اگر در سایتهای سطح وب به دنبال شناخت انواع تجارت الکترونیک باشید، با یکسری واژه تخصصی آشنا میشوید که تجارت را بر اساس فروشنده و مصرفکننده به انواع مختلفی تقسیم کردهاند. اما خب به نظر من این دستهبندیها بیشتر برای خود تجارت است تا تجارت الکترونیک.
در هر حال در ادامه ابتدا نوع و دستهبندی اولی که در خیلی از منابع آورده شده را بهشکل خلاصه به شما توضیح میدهم، سپس به سراغ دستهبندی میروم که به نظر خودم صحیح و کاملتر است.
- B2B یا تجارت به تجارت
در این نوع تجارت، یک کسب و کار محصول یا خدماتی را به یک کسب و کار دیگر ارائه میکند. مثلا زمانی که اسنپ به سازمانها خدمات رفت و آمد کارمندان را ارائه میکند، در واقع در حال انجام یک تجارت B2B است چرا که هر دو طرف معامله، کسب و کار هستند.
- B2C یا تجارت به مصرفکننده
رایجترین نوع تجارت، B2C است. در واقع در یک طرف این تجارت یک کسب و تجارت الکترونیک در ایران کار و در طرف دیگر یک مصرفکننده قرار گرفته. مثل زمانیکه شما از دیجی کالا محصولی را میخرید.
- C2B یا مصرفکننده به تجارت
در این نوع تجارت هم باز قرار است کسب و کار به مصرفکننده خدمات یا محصولی را بدهد. با این تفاوت که در ابتدا مصرفکننده نیاز خودش را مطرح کرده و سپس کسب و کار برای رفع آن پیشنهاد میدهد.
مثل زمانیکه یک مشتری در وب سایتهای دورکاری مثل "پونیشا" یک پروژه ارسال کرده و درخواست خدمات تولید محتوا میکند و در ادامه یک کسب و کار مرتبط هم پیشنهاد او را قبول کرده و پروژه شروع میشود.
- C2C یا مصرف کننده به مصرفکننده
در این نوع تجارت هر دو طرف معامله، مصرفکنندگان هستند. مثل زمانی که شما از طریق وب سایت دیوار یک موتور سیکلت دست دوم را از یک فرد دیگر خریداری میکنید.
علاوه بر اینها، دستههای دیگری هم وجود دارد که خب نه خیلی رایج هستند و نه خیلی پرطرفدار. پس اجازه بدهید از آنها عبور کنم و به سراغ دستهبندی مورد نظر خودم بروم:
انواع کسب و کار اینترنتی
در ادامه میخواهم انواع کسب و کارهایی که میتوانید در بستر دنیای اینترنت راهاندازی کنید را به شما توضیح بدهم. با من همراه باشید.
1_ فروش محصولات و خدمات اینترنتی
رایجترین روش کسب و کار اینترنتی، راهاندازی یک وب سایت یا اکانت در شبکههای اجتماعی برای فروش محصول و خدمات است.
در این روش شما ابتدا باید یک رسانه اینترنتی انتخاب کنید که اصولا با توجه به نبود محدودیتها، وب سایت انتخاب بهتری نسبت به دیگر گزینهها مثل اینستاگرام است. در ادامه هم باید به فکر راهی برای افزایش بازدید و جذب مخاطبان به سوی آن باشید. این را در بخش بعدی توضیح میدهم.
دقت کنید، برای داشتن یک کسب و کار در تجارت الکترونیک الزاما نیاز نیست محصول و خدماتی از خودتان داشته باشید! همانطور که در مقاله «دراپ شیپینگ» هم توضیح دادم، میتوانید محصولات دیگران را به فروش رسانده و اتفاقا سود زیادی به دست بیاورید.
انواع فروشگاه اینترنتی
بهتر است بدانید خود فروشگاههای اینترنتی بر اساس نوع محصول به چند دسته مختلف تقسیم میشوند:
- فروشگاههای فروش محصولات فیزیکی،
- فروشگاههای فروش محصولات آنلاین مثل دوره آموزشی،
- فروشگاههای فروش خدمات شخصی،
- فروشگاه فعال در زمینه همکاری در فروش. (فروش محصولات دیگران)
2_ واسطهگری
یک نوع دیگر از کسب و کارهای اینترنتی، آندسته از سایتهایی هستند که از واسطهگری درآمد دارند. مثلا همین حالا سایتهایی که در حوزه فریلنسری و دورکاری فعالند، خدمات فریلنسرها را به افراد و شرکتها و در ادامه یک هزینه هم به عنوان پورسانت خودشان برداشت میکنند.
به عنوان نمونه سایت "انجام میدم" واسطه بین یک ویرایشگر ویدیو و یک صاحب کسب و کار است و در ادامه از دستمزد ویرایشگر، هزینهای را برمیدارد.
3_ درآمد از تبلیغات
آخرین روش از تجارت الکترونیک که به شما توضیح میدهم، مدل درآمدیاش، درآمد از تبلیغات است. در این روش شما یک وب سایت یا اکانت اینستاگرام و. راهاندازی کرده، در آن اقدام به «تولید محتوا» در یک حوزه خاص کرده و در نهایت بعد از جذب تعداد زیادی مخاطب روزانه، از تبلیغ گرفتن به درآمد میرسید.
مثلا الان سایتهای مجلهای مثل سایت نمناک یا سایتهای خبری مثل ایسنا و دیگر وب سایتها در این حوزه صرفا از طریق تبلیغ، فروش رپورتاژ و. درآمد بسیار زیادی دارند.
چطور وارد تجارت الکترونیک شویم؟!
اما چطور یک کسب و کار اینترنتی شخصی داشته باشیم؟ اگر قصد دارید یک کسب و کار اینترنتی راهاندازی کرده و از آن به درآمد برسید، 3 قدمی که در ادامه توضیح میدهم را بخوانید و عملی کنید.
1- انتخاب رسانه
اولین و البته مهمترین قدم، انتخاب رسانه است. اگر هیچ سرمایه مالی برای شروع کار ندارید، میتوانید در ابتدا یک پیج اینستاگرام بسازید. اما اگر کمی سرمایه دارید و به فکر پرستیژ کاری بالاتر، محدودیت کمتر و احتمالا موفقیت بیشتر هستید، قطعا سایت بهترین انتخاب است.
البته برای تجارت الکترونیک در ایران طراحی سایت هم راهکارهای مختلفی وجود دارد اما در حال حاضر اگر به یک راهکار باکیفیت، کمهزینه و البته سریع نیاز دارید، پیشنهاد میکنم از فروشگاه ساز پرتال استفاده کنید. به کمک پرتال، میتوانید در کمتر از 5 دقیقه سایتتان را با ظاهر دلخواه تحویل بگیرید. همینطور در ابتدا نیاز به پرداخت هیچ هزینهای ندارید و بعد از گذشت 7 روز در صورت رضایت، میتوانید هزینه اندک سالیانه آن را پرداخت کنید.
2- انتخاب مدل درآمدی
خب، بالاتر با انواع تجارتهای الکترونیک آشنا شدید و الان میدانید که چطور میتوانید رسانهتان را به درآمد برسانید. پس باید انتخاب کنید که دقیقا کدام مدل برای شما مناسب است؟
درآمد از تبلیغات، از واسطهگری یا از فروش محصول و خدمات؟ اگر نظر ما را بخواهید، فروش محصولات و خدمات بازدهی سریعتری داشته و احتمال موفقیتتان هم در آن بالاتر است.
3- انتخاب روش جذب مخاطب
خب، حالا بسته به رسانهای که انتخاب کردهاید، باید به فکر افزایش بازدید و جذب مخاطبان باشید. در مورد سایت میتوانید در ابتدا از گوگل کمک بگیرید که خب برای جذب بازدید از گوگل هم باید سایتتان را "سئو" کنید. برای اطلاعات بیشتر مقاله «سئو چیست» را بخوانید. همینطور در وب سایت میتوانید از تبلیغات بنری و تبلیغات گوگل هم استفاده کنید.
اما در شبکههای اجتماعی ابتدا باید اقدام به تولید محتوا و سپس در کنار آن تبلیغات کنید. در مورد این موضوع هم مقاله جامع «راهنمای تبلیغات در اینستاگرام» را قبلا در وبلاگ پرتال نوشتهایم.
البته شاید در نگاه اول جذب مخاطب سخت باشد، اما نگران نباشید، هم در سایت پرتال و هم در دیگر سایتهای وب فارسی تعداد زیادی مقاله وجود دارد که شما را برای افزایش بازدید سایت و رسانهتان راهنمایی میکند. پیشنهاد میکنم حتما مقالات پرتال در زمینه بازاریابی اینترنتی را مطالعه کنید.
تجارت الکترونیک، تجارت آینده است!
تجارت الکترونیک به خصوص در ایران هنوز نوپا است و ظرفیتهای بسیار زیادی برای رشد دارد. همانطور که در دنیا تجارت الکترونیک و مجازی تا حد زیادی جای تجارت سنتی و فیزیکی را گرفته است، در ایران هم به تدریج این اتفاق خواهد افتاد. پس بهترین کار این است که به فکر ورود به فضای تجارت الکترونیک در ایران مجازی باشید تا شما هم سهمی از بازار تجارت الکترونیک کسب کنید. اگر واقعا تصمیمتان برای راهاندازی یک تجارت آنلاین جدی است، پیشنهاد میکنم همین حالا شک و تردید را کنار بگذارید، وارد صفحه سایت ساز پرتال شوید و بدون نیاز به یک ریال هزینه، سایتتان را بسازید. اگر هم سوالی داشتید، با شماره 02163404 داخلی 2 تماس بگیرید.
خب به انتهای مقاله رسیدیم. در این مقاله ابتدا فهمیدیم که تجارت الکترونیک چیست؟ سپس بعد از خواندن تاریخچه آن انواعش را بررسی کرده و در نهایت مسیر راهاندازی یک کسب و کار اینترنتی را یاد گرفتیم. اگر سوالی در مورد هر بخش از این مقاله داشتید در بخش نظرات منتظر شما هستم.
10 سایت برتر تجارت الکترونیک در جهان بر اساس بازدیدکنندگان
ما در عصر تجارت الکترونیک زندگی میکنیم و بسیاری از شما ممکن است وب سایتهای تجارت الکترونیکی خود را که محصولاتتان را به فروش میرسانند داشته باشید.
پس چه کسب و کاری بزرگترین کسب وکار تجارت الکترونیک در جهان است؟
با نگاهی به 10 سایت برتر تجارت الکترونیک در جهان به راحتی میتوان به این سوال جواب داد. این دادهها بر اساس رتبهبندی ترافیک وب سایتها در Alexa است که به شما اطلاعاتی تقریبی از ترافیک (میزان بازدیدکنندگان از سایتها) سایتهای برتر جهان میدهد.
۵ نکته مهم و اساسی در روند رشد تجارت الکترونیک وجود دارد که با به کارگیری صحیح آنها میتوانید ترافیک سایت خود را بالا ببرید.
10 سایت برتر تجارت الکترونیک در جهان
10 سایت برتر تجارت الکترونیک در جهان عبارتند از:
- آمازون
- Taobao
- eBay
- Tmall
- Alibaba
- Flipkart
- Walmart
- SnapDeal
- BestBuy
- Jabong
- Ebay.in
در ادامه چند سایت برتر تجارت الکترونیک در جهان را بررسی خواهیم کرد.
1. آمازون
آمازون در سال 1995 به عنوان یک فروشگاه آنلاین برای کتابها آغاز به کار کرد. اما خیلی زود آنها به تمام محصولات مرسوم، مانند دی وی دی، لوازم الکترونیک و دیگر موارد کار خود را گسترش دادند.
آمازون در حال حاضر حدود 1لاک (لاک یک سیستم شماره گذاری در هند است که برابر با صد هزار است) کارمند دارد. گفته شده است که آمازون در هر ماه 250 میلیون بازدیدکننده داشته است. رشد آمازون واقعا سریع بود و بسیاری از شرکتهای رقیب خود را به سرعت پشت سر گذاشت.
2. Taobao
یکی از 10 سایت برتر تجارت الکترونیک Taobao است.
Taobao بزرگترین بازار تجارت الکترونیک در چین است. این سایت بیش از 800 میلیون محصول لیست شده و 500 میلیون کاربر دارد. Taobao بزرگترین وب سایت تجارت الکترونیک در کنار آمازون است.
3. eBay
eBay یک شرکت تجارت الکترونیک آمریکایی است که در اواخر سال 1995 تاسیس شده است.
eBay یکی از قدیمیترین وب سایتهای تجارت الکترونیک است و در سراسر جهان کاربر دارد و مورد استفاده قرار میگیرد. eBay اولین سایتی بود که مفهوم بازار را به وب سایتهای الکترونیکی تجارت معرفی کرد و سبد خرید را به وب سایت خود اضافه کرد.
تاثیر رشد رسانههای اجتماعی بر تجارت الکترونیک بسیار مشهود است.
4. Tmall
Tmall محبوبترین فروشگاه آنلاین خرده فروشی در چین است.
این گروه در سال 2008 توسط گروه مشابهی از Taobao شروع به کار کرد که اکنون توسط گروه Alibaba اداره میشود. تقریبا 181 میلیون مشتری ثبت شده دارد. با توجه با آمار به دست آمده از Alexa ، Tmall در بین 8 وب سایت محبوب در چین رتبه اول را کسب کرده است.
5. Alibaba
Alibaba یک وبسایت جهانی چینی و بزرگترین پلتفرم معاملاتی تجارت آنلاین برای کسب و کارهای کوچک است.
alibaba، Tmall و Taobao هر سه وبسایتهایی از یک شرکت چینی هستنند. Alibaba تقریبا 80 میلیون کاربر ثبت شده دارد.
6. Flipkart
Flipkart یک شرکت تجارت الکترونیک هندی است که در سال 2007 آغاز به کار کرده است و در تجارت الکترونیک یک وبسایت پیشرو است. Flipkart نیز با کتابها شروع به کار کرد دقیقاً مشابه آمازون، و بعدها به سایر محصولات را نیز به وبسایت خود اضافه کرد. در واقع، Flipkart برای خرید مردم هندی پرداخت آنلاین نیز دارد.
Flipkart در لیست 10 وب سایت محبوب در هند (از لحاظ ترافیک) قرار دارد. Flipkart سیستم پرداخت نقدی درب منزل را که در هند انجام نمیشد را به کار گرفت و این ویژگی را به وبسایت خود اضافه کرد.
7. Walmart
Walmart یک شرکت آمریکایی است و بزرگترین خرده فروش در جهان است. Walmart از بازارهای مختلف در سراسر جهان استفاده میکند.
مردم میتوانند این محصولات را آنلاین از walmart.com خریداری کنند.
8. SnapDeal
Snapdeal یکی از بزرگترین سیستم عاملهای تجارت الکترونیک در هند است که روزانه بیش از 25000 کالا را حمل میکند.
Snapdeal در سال 2010 تاسیس شد. در ابتدا، Snapdeal عمدتا برای معاملات بود (که شما میتوانستید محصولات خود را در آن به فروش برسانید و محصولات دیگران را ببینید و خریداری کنید).
بعدها، Snapdeal تجارت الکترونیک در ایران به یک پورتال کامل تجارت الکترونیک تبدیل شد. خبر بزرگ این بود که eBay در Snapdeal سرمایهگذاری کرد تا دسترسی به 20 میلیون حساب کاربر ثبت شده Snapdeal را داشته باشد.
Snapdeal چند ماه پیش در این لیست رتبه بالاتری داشت اما در حال حاضر به رتبه 8 رسیده است. Snapdeal، برخی از محصولات خود را از لیست حذف کند و شاید این باعث شد که ترافیک آن نیز کاهش یابد.
9. BestBuy
BestBuy یک شرکت لوازم الکترونیکی مصرفی چند ملیتی آمریکایی است.
BestBuy مجموعه گستردهای از کالاهای الکترونیکی را با قیمت ارزان دارد. BestBuy لوازمهای الکترونیکی با نامهای تجاری برتر جهان را دارد که میتواند بهترین خرید را به شما بدهد. BestBuy بسیار شبیه به Walmart این وبسایت بسیار جذاب است که باعث جذب مشتریان میشود و این یک دلیل برای موفقیت شرکتهای آمریکایی است.
10. Jabong
Jabong یکی دیگر از چند سایت برتر تجارت الکترونیک هندی است که عمدتا محصولاتی را مطابق با شیوه زندگی مشتریان اراوه میدهد.
Jabong در سال 2012 راه اندازی شد و در سرتا سر هند رشد چشمگیری داشته است.
Jabong یک مدل موجودی و همچنین مدل بازار جدید را ارائه کرد. Jabong در حال حاضر از ترافیک eBay برای فروش محصولاتش در هند استفاده میکند.
11. Ebay.in
eBay یک شرکت آمریکایی است که در سال 1995 تأسیس شد.
eBay اساسا یک بازار است که فروشنده میتواند محصولات خود را در آن آگهی کند. eBay یکی از قدیمیترین سایتهای فروشگاهی در تجارت الکترونیک است. در eBay همچنین امکان حراجی را دارد و اجازه میدهد تا ویژگیهای محصولات را نیز بتوانید مشاهده کنید.
نتیجه گیری و مشاهدات مهم
طبق بررسیهای جدید تمامی این سایتها توانسته اند ترافیک خود را بهبود بدهند به غیر از eBay. تمامی این سایتها مدت هاست که در رتبههای برتر هستند به غیر از snapdeal که به تازگی به این لیست اضافه شد و توانست خود را به رتبه 6 در لیست ما برساند.
اکثر این سایتها ترافیک خود را بهبود بخشیدند که این بدان معنا است که مردم علاقه بیشتری به خرید اینترنتی پیدا کرده اند. این یک خبر خوب برای کسانی است که میخواهند تجارت الکترونیک خود را تجارت الکترونیک در ایران راه اندازی کنند.
در این چند وقت اخیر سایتهای هندی محبوبیت بیشتری را به دست آوردهاند.
البته به لطف خریداران هندی! سایت تجارت الکترونیک هندی مانند flipkart ،snapdeal و jabong در لیستهای قبلی جزو 10سایت برتر نبودهاند اما الان توانستند خود را به این لیست برسانند وترافیک خود را بهبود بخشند این نشان از پیشرفت تجارتهای الکترونیک هندی و علاقه مردم این کشور به خرید اینترنتی است.
همچنین ترافیک تلفن همراه نیز افزایش یافته، یعنی تعداد بیشتری از مشتریان تجارت الکترونیک علاقه خرید از طریق تلفنهای همراه پیدا کردند که این امکان این را میدهد که مشتریان بتوانند در هر جا و هر مکانی بتوانند خرید خود را انجام دهند.
این فهرست از طریق دادههای جمع آوری شده از Alexa به دست آمده است که 10 سایت برتر تجارت الکترونیک را معرفی میکند.
زیرساخت، قانون و فرهنگ نیازهای تجارت الکترونیک در ایران
مطابق برآورد eMarketer در ژانویه 2014، میزان فروش تجارت الکترونیکی B2C در دنیا، در سال 2013، معادل 233/1 تریلیون دلار بوده که برای سال 2014، 471/1 تریلیون دلار پیشبینی شده است. بیشترین سهم از این میزان را امریکای شمالی (امریکا و کانادا) با حدود 35 درصد، آسیا و اقیانوسیه با 28 درصد و اروپای غربی با 26 درصد دارا بودهاند که این سه منطقه مجموعا حدود 90 درصد تجارت الکترونیکی B2C دنیا را به خود اختصاص میدهند. طبق پیشبینی انجام شده، در سال 2015، منطقه آسیا و اقیانوسیه از امریکای شمالی پیشی گرفته و سهم آن از تجارت الکترونیکی B2C دنیا به 33 درصد در مقابل 31 درصد (امریکای شمالی) میرسد. این افزایش سهم مرهون افزایش حجم تجارت الکترونیکی B2C چین است که بیش از نیمی از سهم منطقه آسیا و اقیانوسیه به این کشور تعلق دارد و پیشبینی شده تا سال 2018 سهم چین به 70 درصد افزایش یابد. حجم تجارت الکترونیکی موبایلی (mCommerce) در سال 2013 در چین، بیش از 165 درصد رشد داشته است.
طبق برآوردeMarketer، نسبت حجم تجارت الکترونیکی B2B از کل تجارت الکترونیکی در جهان 93درصد و B2C، هفت درصد است. بر این اساس، حجم تجارت الکترونیکی دنیا (B2B و B2C) در سال 2013، معادل 6/17 تریلیون دلار برآورد شده است.
مطابق برآوردهای صورت گرفته حجم تجارت الکترونیکی چین در سال 2013 (B 2B و B2C)، 9/9 تریلیون یوآن (حدود 6/1 تریلیون دلار) بوده و میزان فروش آنلاین آن با رشد 42درصد به 85/1 تریلیون یوآن (حدود 3/0تریلیون دلار) در سال 2013 رسیده است.
متاسفانه برآوردهای آماری دقیقی از حجم تجارت الکترونیکی در کشور وجود ندارد. همچنین درخصوص شاخصهای مرتبط با تجارت الکترونیکی و دامنه شمول و محدوده آنها، تعریف عملیاتی دقیق و همینطور توافق جمعی در کشور ما وجود ندارد. ازاینرو یکی از برنامههای اصلی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در آینده نزدیک، تعریف دقیق و عملیاتی شاخصها و سنجش آنهاست.
اما مطابق آمار ارائه شده توسط شاپرک، میزان خرید اینترنتی طی یکسال گذشته (تیر 92 تا خرداد 93) 238 هزارمیلیارد ریال بوده است که با تقریب میتوان این عدد را بهعنوان حجم ریالی مبادلات تجارت الکترونیکی کشور (آنلاین) در سال گذشته در نظر گرفت.
تمامی آمارها حاکی از آن است که تجارت الکترونیک بهعنوان یکی از حوزههای سرمایهگذاری به دلیل آسان بودن و فراگیری در سالهای اخیر چه در دنیا و چه در ایران رشد قابل توجهی داشته است. به همین بهانه مصاحبهای را با مهندس محمد گرکانینژاد، رییس مرکز توسعه تجارت الکترونیک ایران انجام دادهایم که در زیر میخوانید:
به نظر شما چالشهای موجود بر سر راه توسعه تجارت الکترونیکی در کشور چیست؟
شاید بتوان چالشهای موجود را در چند گروه کلی دستهبندی کرد: چالشهای زیرساختی، قانونی و فرهنگی و انسانی.
در حوزه چالشهای زیرساختی، عمدهترین مشکلات مربوط به انواع دسترسپذیری اینترنت پرسرعت در سراسر کشور است که بحمدالله با فراگیر شدن خدمات 3G و 4Gو سایر تلاشهای مسئولان این حوزه، در آینده نزدیک تا حد زیادی این مشکلات مرتفع خواهد شد. به علاوه نباید از نظر دور داشت که به دلیل وجود سایر مشکلات در گروههای چالشی دیگر که به آن اشاره خواهد شد، در حال حاضر از همین ظرفیتهای موجود نیز بهطور مناسب بهرهبرداری نمیشود.
درخصوص چالشهای قانونی، باتوجه به نیازهای جدید در این حوزه و همچنین با عنایت به خلأهایی که در قانون تجارت الکترونیکی فعلی وجود دارد، باید تغییراتی ایجاد شود و این قانون مورد بازنگری قرار گیرد و احتمالا قوانین جدید مورد نیاز تدوین شود. ازجمله این موارد بعضا میتوان به حمایتهای محکمتر قانونی از کسبوکارهای اینترنتی، تسهیل در ایجاد کسبوکارهای جدید و نیز سازوکارهای قانونی مناسب برای حمایت از حقوق مصرفکنندگان اشاره کرد.
در حوزه چالشهای فرهنگی و انسانی، عمدهترین مشکلات، یکی ناکافی بودن دانش IT بهصورت فراگیر و برای عموم شهروندان است و دیگری تخصص و مهارت کاربردی ناکافی در فارغالتحصیلان دانشگاههاست. آموزش و فرهنگسازی یکی از برنامههای جدی مرکز توسعه تجارت الکترونیکی برای فراگیر شدن تجارت الکترونیکی در سطح کشور است و در دستور کار این مرکز قرار دارد. در مورد موضوع دوم، شاید یکی از نقاط ضعف دانشگاهها، توجه به کمیت به جای کیفیت آموزشهاست. بهعبارتی میتوان گفت با وجود تعداد بالای فارغالتحصیلان، نیروی انسانی متخصص و دارای دانش بهروز که بتواند محرک فعالیتهای جدی، نوآورانه و کارآفرینانه در حوزه IT و تجارت الکترونیکی باشد، بسیار کم است. نگاهی به دستاوردهای جهانی به روشنی نشان میدهد در این حوزهها، فرصتهای بیشماری جهت خلق ثروت و ارزش افزوده و نیز اشتغالزایی وجود دارد که متاسفانه در ایران کمتر به آن توجه میشود.
نیازهای قانونی در زمینه حمایت و توسعه تجارت الکترونیکی چیست؟
قواعد حقوقی حوزه کسبوکار الکترونیکی در فضای مجازی مبنای حقوقی متفاوت با حقوق کلاسیک ندارد اما به منظور پاسخگویی به مسائل جدیدی که در این فضا طرح میشود، باید تلاش کرد تا با استفاده از قواعد شناخته شده حقوق، وقوع محتمل این مسائل مورد کنکاش قرار گیرد و راهکارهای مناسب بر این اساس طراحی شود. در این راستا، هرجا با مانع حقوقی جدیدی برخورد شود باید قواعد حقوقی سنتی موجود را تعمیم داد و این امر یا با رویه قضایی و دکترین حقوقی محقق میشود یا با ارائه فرضهای قانونی یا تاسیس قواعد حقوقی جدید، که عمدتا قوانین تجارت الکترونیکی، هم در سطح ملی و هم در سطح بینالمللی، این نقش را ایفا میکنند. در ایران، نقش اخیر را قانون تجارت الکترونیکی مصوب سال 82 عهدهدار است که تقریبا بخش عمده نیازهای قانونی فعلی را پاسخگو است. حتی بهرغم اینکه کسبوکارهای الکترونیکی دائم در حال رشد هستند و مدلهای جدید مطرح و مباحث حقوقی تازه را به همراه دارند که نیاز به پاسخگویی حقوقی دارد. اگرچه مانند اکثر قوانین بدیهی است که براساس نتایج اجرا و نیازهای فناورانه جدید، میتوان بهینهسازیهایی در این قانون پیشنهاد کرد، لیکن مطلقا بازدارنده نیست.
با بازبینی جامع این قانون، خلأهای حقوقی قابلتوجهی در حیطه کسبوکار الکترونیکی برطرف خواهد شد که همین شفافیت قانونی منجر به کاهش اختلافات ناشی از کسبوکار الکترونیکی و نیز تسهیل روند رسیدگی در محاکم میشود، اعتماد مصرفکننده به تجارت الکترونیکی بهعنوان یکی از مهمترین مخاطبان این نوع از تجارت افزایش مییابد که در نتیجه منجر به افزایش حجم معاملات B2C میشود و تجار بهعنوان پیشروان این نوع از تجارت با رفع موانع حقوقی و فراهم کردن زمینههای تشویقی قانونی مانند تخفیف در مالیات بر درآمدهای ناشی از کسبوکار الکترونیکی، انگیزه بیشتری برای تجارت الکترونیکی خواهند داشت که در نتیجه با جذب الکترونیکی بازارهای خارجی میتوان به واردات ارزی کشور و رونق اقتصاد کمک شایانی کرد.
بدین لحاظ در حال حاضر زیرساخت قانونی کشور برای این حوزه، از موقعیت مناسبی برخوردار است و با پایش وقایع و نیازها، به محض ضروری شدن بازنگری در قانون، خوشبختانه سازوکار آن نیز کاملا در نظر گرفته شده است.
سازمان توسعه تجارت الکترونیک چه اقداماتی در زمینه مشاوره و آموزش تجارت الکترونیکی در کشور انجام داده است؟
همانگونه که قبلا اشاره شد، یکی از برنامههای جدی و شاید نسبتا جدید مرکز توسعه تجارت الکترونیکی، دنبال کردن موضوع مشاورههای تخصصی و ارائه آموزشهای همگانی در حوزه تجارت الکترونیکی و ایجاد کسبوکارهای اینترنتی است که نحوه چگونگی اجرای این طرح بهزودی اعلام خواهد شد.
نقش تجارت الکترونیکی در ایجاد و توسعه فضای رقابتی در اقتصاد را چطور ارزیابی میکنید؟
اقتصاد امروز، اقتصادی دانشبنیان است که بر پایه نوآوری، خلاقیت و استفاده از دانش بهویژه دانش اطلاعات و ارتباطات استوار است. در اقتصاد مبتنی بر دانش، نوآوران و صاحبان فكر سرمایههای اصلی شركتهای تولیدی و كارآفرین هستند. تجارت الکترونیکی به چند طریق میتواند بر افزایش رشد اقتصادی و توسعه فضای رقابتی اثر گذارد. رشد استفاده از فناوری اطلاعات و افزایش ضریب نفوذ اینترنت و تلفن همراه هوشمند، فرصتها و بازارهای جدیدی را برای ما چه در داخل کشور و چه در خارج از آن، ایجاد کرده است.
با توجه به جمعیت جوان و ظرفیتهای بالقوه آنها در ایجاد کسبوکارهای نوآورانه در کشور و همچنین پایین بودن نسبی هزینههای اولیه راهاندازی کسبوکارهای اینترنتی، تجارت الکترونیکی نقش چشمگیری در ایجاد اشتغال و درنتیجه تولید ثروت و به دنبال آن شکوفایی اقتصادی خواهد داشت.
رشد و توسعه شرکتهای دانشبنیان، حمایت از ایدههای خلاقانه، جذب سرمایهگذاری در جهت تجاریسازی ایدهها، توجه به بازارهای خارجی و رفع موانع موجود بر سر راه کارآفرینان مواردی است که نیازمند تامل و بهکاربستن اقدامات لازم در خصوص آنهاست.
در ایران خواست صاحبان کسبوکارهای اینترنتی، حمایت قانونی از آنهایی است که مالیات میدهند و کار خود را درست انجام میدهند. برای این چه فکری کردهاید و چه برنامهای دارید؟
همانطور که قبلا اشاره شد این امر مستلزم ایجاد پشتوانههای قانونی و همچنین همکاری نزدیک دستگاهای اجرایی ذینفع در این امر است.
مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در نظر دارد در چارچوب قانون، تسهیلاتی را برای این دسته از کسبوکارها فراهم آورد و به کسبوکارهای نوپای این حوزه تا حد امکان یاری رساند. به علاوه سعی دارد از طریق همکاریهای بین دستگاهی، نیازمندیهای جدید قانونی و خلأهای قانونی را مرتفع سازد.
اطمینان و اعتماد، کی و چگونه به تجارت الکترونیکی ایران خواهد آمد؟
در حال حاضر اعتماد و اطمینان نسبتا قابل قبولی در حوزه تجارت الکترونیکی در کشور وجود دارد و برنامهریزی برای افزایش سطح آن نیز در دست اجراست. البته به دلیل ریسکهای موجود در فضای مجازی، بحث اعتماد امری نسبی است و یک مقوله مطلق و صددرصدی نیست. از این رو تمام راهکارهای به کار گرفته شده، چه در سطح کشور و چه در سطح دنیا، در جهت کاهش نسبی ریسک موجود و افزایش نسبی سطح اعتماد عمل میکنند. از این رو انتظارِ اطمینان و اعتماد صددرصد، منطقا انتظاری دور از ذهن است.
طرح اعطای نماد اعتماد الکترونیکی و تمامی تمهیدات اندیشیده شده در آن، سعی در کاهش نسبی ریسکهای مربوطه و در نتیجه افزایش حداکثری اعتماد خریداران اینترنتی دارد. شاید بتوان گفت زمانی که سطح آگاهی خریداران اینترنتی ایرانی از خطرات و ریسکهای تجارت الکترونیکی بالا برود، وبسایتهای ایرانی از سطح قابل قبول استانداردهای بینالمللی برای ارائه خدمات و کالاهای خود بهرهمند شوند، کارکردهای فعلی و برنامهریزیشده نماد اعتماد الکترونیکی بهطور کامل به اجرا درآیند و بهطورکلی با افزایش سطح بلوغ تجارت الکترونیکی در ایران، اطمینان و اعتماد نسبتا بیشتری به فضای تجارت الکترونیکی ایران خواهد آمد.
روشن است که نماد اعتماد الکترونیکی، تنها راهکار افزایش اعتماد خریداران به کسبوکارهای اینترنتی نیست، بلکه تلاشی است که از سوی حاکمیت جهت جلب اعتماد بیشتر خریداران در جهت توسعه تجارت الکترونیکی صورت گرفته است. راهکارهای دیگری وجود دارد که کسبوکارهای اینترنتی پیشرو، برای جلب اعتماد بیشتر و جذب مشتری بیشتر چه در دنیا و چه در کشور بهکار میگیرند که از آن جمله میتوان به استراتژیهای برندسازی و افزایش شهرت خوشنامی کسبوکارها، ارائه توضیحات روشن درخصوص سیاستهای وبسایت و پایبندی به آنها، افزایش سطح امنیت وبسایتها با استفاده از مکانیزمهای امنیتی و نیز ارائه توضیحات روشن درخصوص سیاستهای حریم خصوصی و رعایت آنها اشاره کرد. بنابراین تلاش وبسایتهای تجاری در این حوزه نیز میتواند بسیار اثرگذار باشد و نباید صرفا به تلاش دولت در این خصوص اکتفا کرد.
در یک جمله شاید بتوان چنین چشماندازی را برای تجارت الکترونیکی کشور متصور شد:
قرار گرفتن در سطحی از بلوغ تجارت الکترونیکی که منجر به تحقق چشمانداز 20 ساله کشور و کسب جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه شود. در چنین حالتی، فرصتهای برابر برای همگان در سطح کشور جهت بهرهبرداری از مزایای تجارت الکترونیکی فراهم شده است.
تجارت الکترونیک و پیش نیازهای آن در ایران
امروزه پیشرفت و توسعه روزافزون فناوری اطلاعات در سطح جهانی (حتی در ایران) باعث تغییر و تحولات بنیادین در ساختار اقتصادی جوامع شده است. بازرگانی، بانکداری، رسانههای گروهی و بسیاری از زیرمجموعههای خدمات فناوری از جمله بخشهایی هستند که بشدت تحتتأثیر این روند بودهاند.
پیدایش و گسترش حوزههایی همچون تجارت الکترونیک و بانکداری الکترونیک طی دهههای اخیر نوید بخش تغییرات بسیاری خواهد بود که در نهایت به سهولت بیشتر در امر خدماترسانی و عرضه کالا و به عبارت دیگر، به تخصیص کاراتر منابع اقتصادی منجر خواهد شد.
این امر بویژه در بازار پول و سرمایه و در ارتباط با منابع مالی و اعتباری از اهمیت بسزایی برخوردار است. چراکه کاهش هزینههای مبادلاتی در این بازار به کاهش هزینههای تأمین مالی در امور سرمایهگذاری و نهایتاً به منابع مالی ارزانتر منجر میشود و این خود محرک رشد اقتصادی بالاتر در سطح کلان میباشد.
گرچه این چشمانداز بسیار مطلوب بنظر میرسد ولی باید دقت داشت که تجارت الکترونیک حتی صرفاً بعنوان یک روش انجام مبادلات تجاری دارای ملزوماتی است که بدون شکلگیری آنها، بستری جهت ایجاد تقاضای موثر برای آن وجود نخواهد داشت و این به معنای فقدان عملکرد بازار تجارت الکترونیک میباشد و تبعاً این عدم بازار بطور متقابل اثر خود را بصورت کند شدن روند استقرار اجزاء و زیرمجموعههای تجارت الکترونیک از جمله بانکداری الکترونیک جلوهگر میسازد.
از سوی دیگر در صورت برآورده شدن معدودی از این ملزومات (و نه همگی آنها) ممکن است تنها پارهای از نتایج عام فناوری اطلاعات. خود را نمایانگر سازد و در نهایت تلفیق نتایج بدست آمده بهمعنای شکلگیری و نهادینه شدن تجارت الکترونیک در سطح ملی نباشد.
لذا توجه به روند شکلگیری این زیربناها و وضعیت فعلی آنها برای سیاستگزاران و استراتژیستهای بازارهای تجاری و مالی قطعاً بسیار مهم خواهد بود، زیرا تغییر ساختار بازار (حداقل از نظر نوع ابزارهای مبادله) لزوم اعمال تغییرات مقتضی در استراتژیهای آنان را ایجاب میکند، بنابراین آگاهی از پیشنیازها از هر جهت برای ایشان مفید است.
● مفهوم تجارت الکترونیک
بطورکلی واژه تجارت الکترونیک اشاره به معاملاتی دارد که عمدهٔ فرآیند آنها بدون نیاز به حضور فیزیکی طرفین آن و صرفاً از طریق شبکههای ارتباطی انجام میپذیرد و بطور خلاصه این فرآیند شامل یافتن عرضهکنندگان، ارسال و ثبت سفارش و ارسال و تحویل (کالا یا خدمات درخواستی) میباشد و بجز مرحله آخر (ارسال و تحویل کالا) که ماهیتاً فیزیکی میباشد بقیه مراحل از طریق ارتباط اینترنتی (بطور کلی ارتباط شبکهای و غیرفیزیکی) انجام میگیرد. پرداخت صورت حسابها نیز در این فرآیند با رعایت یکسری ترتیبات، بصورت نقدی (آنی) یا حوالهای و یا از طریق کارتهای اعتباری (قبل یا بعد از تحویل کالا) امکانپذیر است. در این ارتباط، مقایسهٔ ویژگیهای تجارت الکترونیک در مقایسه با تجارت سنتی جالب خواهد بود:
▪ تجارت الکترونیک ضعفها و مشکلات را در معرض نمایش جهانی قرار میدهد.
▪ در امر تجارت الکترونیک هیچ حد و مرزی وجود ندارد ( برای بازاریابی، میزان سفارش، نوع کیفیت و نوع خدمات و کالای سفارشی).
▪ در تجارت الکترونیک نیاز به تفکر مداوم در تدوین استراتژیهای تجاری احساس میشود چراکه عدم برنامهریزی صحیح در این مسیر، جبرانناپذیر خواهد بود.
▪ در تجارت الکترونیک طراحی براساس نقطهنظر و دیدگاه مشتری بسیار حیاتی است.
▪ در تجارت الکترونیک نیاز به سرعت بالا در تصمیمگیری و اجرای برنامهٔ تدوین شده چشمگیر است.
● پیشنیازهای استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک
جهت استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک در بستر اقتصاد ملی، پارهای ملزومات و پیشنیازها باید موجود باشد. این موارد بطورکلی شامل یکسری شرایط و عوامل مساعد محیطی و یکسری ویژگیهای مناسب در ساختار بنگاهها و سازمانهای فعال در این زمینه میباشد. دسته دوم نخست که بطور عمده ناشی از تصمیمگیری سیاستگزاران کلان اقتصاد میباشد برای بنگاههای اقتصادی (بویژه بخش خصوصی) حالت برونزا دارد یعنی خارج از کنترل ایشان است، ولی دسته دوم برای بنگاههای اقتصادی حالتی درونزا دارد و آنها با ایجاد تحولات استراتژیک در ساختار تولید (یا عرضه خدمات) میتوانند به استانداردهای مطلوب، جهت حضور در بازار جهانی تجارت الکترونیک دست یابند. اکنون به طرح این پیشنیازها پرداخته میشود.
▪ پیشنیازهای برونزای استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک
الف) وجود سیستم بانکی دقیق، تجارت الکترونیک در ایران سریع و روان که بدون نیاز به حضور فیزیکی از طریق اینترنت قابل دسترسی باشد
ب) صدور کارتهای اعتباری و بکارگیری نظام انتقال الکترونیک اسناد توسط شبکه بانکی
تدوین قوانین داخلی بنحو سازگار با قوانین متحدالشکل بینالمللی در ارتباط با تشریفات گمرکی، نظام اخذ مالیات و بانکداری الکترونیک
پ) ایجاد سیستم استاندارد تخصیص کد تجاری محصول
ت) ایجاد نظام حقوقی اطلاعرسانی و تعریف حقوق مالکیت معنوی
ث) تأمین امنیت اطلاعات
ج) تعریف حقوق فردی در ارتباط با محرمانه بودن اطلاعات شخصی
چ) توسعه فناوریهای عام همچون مهندسی ارتباطات و مهندسی نرمافزار از لحاظ دانش فنی مورد نیاز برای پشتیبانی تجارت الکترونیک
ح) راهاندازی خطوط ارتباطی سریع و مطمئن، با نظام تعرفهای رقابتی در جهت کاهش قیمت خدمات مخابراتی و کاهش هزینه ارتباطات الکترونیک
خ) وجود یک بستر قانونی جهت اجرای تجارت الکترونیک
د) پذیرش اسناد الکترونیکی توسط قوهٔ قضائیه (بااعتباری برابر با اسناد کاغذی)
ذ) معرفی مراجع صدور گواهی امضاء دیجیتالی در کشور و تأیید احراز هویت خریدار و فروشنده توسط این مراجع
▪ پیشنیازهای درونزای استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک
الف) برخورداری از بازدهی بالای تجاری:
اگرچه محیط اینترنت، محیطی مناسب برای جذب مشتری است ولی بدلیل وجود رقابت شدید، محیطی مناسب برای از دست دادن آن نیز میباشد لذا نباید مشتری را پشت خط، زیاد در انتظار نگه داشت.
ب) برخورداری از بازدهی اطلاعاتی بالا:
فرآیندهای توسعه سیستمهای تجارت الکترونیک باید توانایی بهینهسازی سیستم را بهسرعت و براساس نیاز مشتری و تقاضای بازار داشته باشند یعنی سازمان تجاری باید بتواند همواره بطرزی سریع و کارآمد به جمعآوری اطلاعات و پردازش آن در جهت تعدیل یا اصلاح سیاستهای تجاری خود اقدام کند.
پ) انسجام فعالیتها در راستای اهداف برنامهریزی شده:
اطلاعات ابتدا و انتهای فرآیندهای داخلی بنگاه باید منسجم شوند تا مجموعهای از اطلاعات دقیق حاصل شود و تضادی از لحاظ کمی یا کیفی بین عرضه و تقاضای اعلام شده از سوی مشتری پیش نیاید.
ت) هبرخورداری از آموزش و تخصص لازم در ارتباط با بکارگیری فنون تجارت الکترونیک:
برای کسب و حفظ مزیت تجاری در محیطی که رقابت شدید در آن برقرار است جذب، تربیت و حفظ نیروی کار تخصصی که در ارتباط تجارت الکترونیک در ایران با فنون تجارت الکترونیک به سطح حرفهای رسیده باشد الزامی است. با توجه به روند هرچه سیالتر شدن نیروی کار در دنیای امروز، از دست دادن نیروی کار متخصص به معنای جذب آن توسط رقبا بوده و میتواند در بلندمدت زمینههای شکست تجاری را در پی داشته باشد.
ث) استمرار در بهینهسازی:
برای کسب پیشرفت در حوزه تجارت الکترونیک، رسیدگی مداوم به فرآیندها و بهروز نمودن آنها بسیار مهم و حیاتی است. وجود یک هسته قوی تحقیق و توسعه که برخوردار از امکانات و بودجهٔ کافی باشد میتواند در این زمینه بسیار کارگشا باشد.
ج) طراحی کارآمد برای رسیدگی به خواست مشتریان و تأمین رضایت آنها:
هنگامیکه یک مشتری به سایت اینترنتی بنگاه یا سازمان مراجعه میکند باید بتواند اطلاعات بدست آورد و یا برای مشکل خود راه حل پیدا کند و در نهایت تصمیمی بگیرد، لذا ساختار مناسب جهت دسترسی مراجعه کننده به امکانات سایت اینترنتی و همچنین ملاحظات حفاظتی و آدرسدهی دقیق و سهلالوصول، از پارامترهای مهم و مؤثر در طراحی وبسایتهای تجاری میباشد که عدم توجه به آن، موجب ناتوانی در امر تجارت الکترونیک خواهد شد.
چ) توانایی در همراهی با فناوریهای جدید:
امروزه بطور مداوم، جهان شاهد ظهور فناوریهای جدید میباشد که عدم توانایی در همراهی مناسب با آنها موجب از دست رفتن منافع بالقوهٔ ناشی از آنها برای بنگاه خواهد بود. در حقیقت، نوسازی در فنآوریهای مورد استفاده باید بگونهای انجام گیرد که بنگاه همواره در فهرست جستجوی مشتریان برای دریافت خدمات و کالای مورد نظر قرار گیرد.
ح) سازگاری و عدم مغایرت در مسیرهای بازاریابی:
ممکن است بر اثر عرضه اینترنتی کالا، شبکه توزیع سنتی (عمدهفروشان کالای بنگاه) از خرید کالا و ادامه نمایندگی پخش امتناع کنند لذا در امر بازاریابی باید به این نکتهٔ ظریف دقت لازم را مبذول داشت. اگر به نتیجه تحقیقاتی که در ارتباط با موانع رشد تجارت الکترونیک در چند کشور اروپای شرقی انجام شده، اشاره شود.
سهم این موانع بهترتیب اهمیت بهشرح ذیل شناسایی شده است:
ـ فقدان امنیت منابع مالی و اعتباری در بانکداری الکترونیک (۳۸%)
ـ نفوذپذیری حریم شخصی معاملات (۳۲%)
ـ فقدان امنیت اطلاعات (اطلاعات مالی و فنی)(۲۹%)
ـ فقدان حمایتهای قانونی در ارتباط با امور خرید و فروش اینترنتی (۱۷%)
ـ عدم اطمینان در معاملات اینترنتی از سوی مشتریان که غالباً به افزایش هزینههای آن منجر میشود (۱۶%)
ـ عدم شفافیت در مورد میزان بدهی و تعهدات شرکتهای اینترنتی (عدم اطلاع از ریسک بدهیها)(۱۳%)
ـ فقدان چهارچوب جامع تنظیمکنندهٔ مقررات و رفع دعاوی در تجارت الکترونیک (۱۳%)
ـ فقدان فرهنگ تجارت الکترونیک در سطح ملی (۹%)
البته چنانچه مشخص است این موانع کاملاً از یکدیگر تفکیک شده نیستند، بلکه دارای همپوشانی با یکدیگر میباشند ولی در جمعبندی نتایج این تحقیق میتوان چنین گفتکه بطور کلی مشکلات عمده محدود کننده رشد تجارت الکترونیک در کشورهای در حال توسعه عبارتند از: عدم امنیت اطلاعات و فقدان پوششهای قانونی در ارتباط با معاملات تجاری و مالی که در جهت تسریع رشد آن باید نسبت به رفع این موانع اقدام شود.
دیدگاه شما