سوالات بورس و پاسخ ها
۱ – تشکیل پرتفوی سرمایه گذاری: تکنیکی که می‌تواند باعث کاهش پاسخ احساسی به بازار شود، ساخت پرتفوی دارایی‌هاست. چون اگر پرتفوی به‌درستی چیده شده باشد، خیال شما تا حدودی راحت است که اگر یکی از سهام یا دارایی‌های موجود در پرتفوی افت کرد، مابقی آنها مانع از افت شدید سرمایه شما خواهد شد.
۲ – داشتن طرح و استراتژی: وجود یک استراتژی دقیق و نوشته شده روی کاغذ در سرمایه گذاری حیاتی است. برخی از موارد پیشنهادی که می‌توانید مشخص کنید شامل این موارد است:
• اهداف سرمایه گذاری (تعیین حد سود و حد ضرر)
• بازه زمانی سرمایه گذاری
• هدف کلی پرتفوی سرمایه گذاری
• استراتژی تغییرات در پرتفوی
۳ – عدم سرمایهگذاری با پول وام و قرض
۴ – شروع سرمایهگذاری با مبالغ کم در صورت نداشتن تجربه کافی
۵– پذیرش فرصت های سرمایه گذاری از دست رفته و بررسی فرصت های آینده.
سبد سهام به چه معناست؟
سبد سهام به چه معناست؟
الف – پرتفولیو
ب – مجموعه ای از دارایی
ج – مجموعه ای از دارایی مالی
د – گزینه الف و گزینه ج صحیح است (گزینه صحیح)
پورتفوی یا سبد سهام چیست؟
پورتفوی یا سبد سهام چیست؟
پورتفو، پوتفوی یا Portfolio واژه‌ای است که به یک مفهوم ساده اشاره دارد: مجموعه‌ای از دارایی‌ها و سهامی که یک فرد خریداری کرده است. با تشکیل این سبد، ریسک غیر سیستماتیک کاهش می‌یابد. وقتی چند نوع سهم را خریداری کرده باشید، ریسک ضرر خود را کاهش داده‌اید. در واقع سود یک سهم می‌تواند ضرر یک سهم دیگر را جبران کند.
در این وبسایت نمونه سوالات مربوط به آزمون های افتتاح حساب در کارگزاری های بورس و سوالات مربوط به معاملات آنلاین بورس و سایر سوالات متداول در زمینه سرمایه گذاری در بورس پاسخ داده میشود.
پورتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری در بازار سهام
در دنیای سرمایهگذاری، یکی از اصطلاحاتی که خیلی به گوش می‌خورد و هر سرمایه‌گذار باید بداند معنی و مفهوم آن چیست، کلمه پرتفوی است که در صندوق های سرمایه گذاری به ترکیب دارایی شناخته میشود. پرتفوی در واقع باعث ایجاد رابطه‌ای بین ریسک و بازدهی میشود. بنابراین در این مطلب می‌خواهیم بدانیم پرتفوی یا ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری چیست و چه تاثیری روی عملکرد آن دارد.
پرتفوی، تعادلی بین ریسک و بازده سرمایهگذاری
هر سرمایهگذاری انتظار دارد در مقابل ریسکی که انجام داده، بازدهی دریافت کند. اما اینکه با چه ریسکی به چه بازدهی برسد مهم است. برای همین سخت‌ترین کار در دنیای سرمایهگذاری، یا همان چیزی که پرتفوی سهام چیست؟ باعث شده برخی سرمایه‌گذاران موفقیت‌های بیشتری داشته باشند، ایجاد تعادل بین ریسک و بازدهی است و آن چیزی که این تعادل را می‌سازد پرتفوی است.
پرتفو یا ترکیب دارایی چیست؟
پرتفوی از کلمه Portfolio گرفته شده که به معنای کیف دستی است که در گذشته سرمایه‌گذاران اسناد و مدارک خود را در آن می‌گذاشتند.
امروزه به گروهی از دارایی‌های مالی مثل سهام، اوراق مشارکت، اوراق قرضه، املاک و مستغلات، پول نقد در سپرده‌های بانکی و … پورتفو گفته میشود. سرمایه‌گذار با تشکیل این سبد ریسک سرمایهگذاری را کنترل می‌کند و به نحوی از سود چند سهم یا چند بازار مالی نفع می‌برد.
داشتن پرتفوی یا ترکیب دارایی متنوع چه مزیتی دارد؟
فرض کنید سرمایه‌ای دارید و می‌خواهید آن را روی سهام شرکتی که در زمینه دارویی فعالیت می‌کند سرمایهگذاری کنید. در این حوزه شرکتهای زیادی وجود دارند که فعالیت می‌کنند و هر کدام بازدهی خود را داشته‌اند. با این حال از آن جایی که رقابت بین شرکتها بالاست، مشخص نیست در آینده کدام شرکت بازدهی بیشتری داشته باشد یا اصلا ممکن است بازدهی گذشته خود را حفظ کند یا نه.
برای سرمایهگذاری دو راه پیش روی شماست:
سهام یکی از این شرکتها را بخرید و منتظر سوددهی آن باشید. هر چند باید حواس‌تان باشد که ممکن است این شرکت برخلاف سوددهی‌های قبلی خود، دچار ضرر شود یا شرکتهای رقیب سوددهی بیشتری نسبت به این شرکت کسب کنند.
سرمایه خود را به بخش‌های مختلف تقسیم کنید و هر بخش را روی یکی از شرکتها سرمایهگذاری کنید. در این حالت ممکن است یکی از شرکتها ضرر کند یا سوددهی قابل توجهی نداشته باشد، ولی زیان یا سود کم او با سوددهی دیگر شرکتها جبران میشود. در عوض خیال‌تان از بابت بازدهی مثبت سرمایه‌گذاریتان راحت است و دچار ضرر نمی‌شوید.
در حالت دوم شما ریسک سرمایهگذاری خود را کاهش داده‌اید و به این ترتیب پرتفویی از سهم‌های مختلف تشکیل داده‌اید. پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری ترکیبی از دارایی‌های مختلف است که قرار گرفتن آنها در کنار هم باعث کاهش ریسک سرمایهگذاری میشود.
دو مثال ساده برای درک بهتر مفهوم پرتفوی یا ترکیب دارایی
حتما بارها جمله «همه تخم مرغها را توی یک سبد نچین» را شنیده‌اید. یکی از متداول‌ترین جملات در بین سرمایه‌گذاران که به تشکیل پرتفوی یا سبد سرمایهگذاری اشاره می‌کند. در این مثال اگر سرمایه شما تعدادی تخم مرغ باشد و شرکتها سبدهایی باشند که قرار است سرمایه یا تخم مرغ‌های شما را نگهداری کنند، چه می‌کنید؟
ریسک بالایی متحمل می‌شوید و همه تخم مرغها را توی یک سبد می‌گذارید یا با تقسیم تخم مرغها بین چند سبد، ریسک را کاهش می‌دهید؟ چرا که اگر یکی از سبدها بیفتد و تخم مرغ‌هایش بشکند، شما هنوز سبدها و تخم مرغ‌های دیگری هم دارید.
مثال ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری
حال فرض کنید وارد یک پیتزافروشی شده‌اید که پیتزاهایی در طعم‌ها با چاشنی‌های متفاوتی دارد. شما می‌توانید یک مدل را سفارش دهید و همان را بخورید، ممکن است طعمش را دوست داشته باشید و ممکن هم هست خوشتان نیاید، اما شما همین یک انتخاب را داشته‌اید.
از طرفی می‌توانید چند اسلایس را در طعم و چاشنی‌های متفاوت انتخاب کنید که اندازه هر اسلایس به میزان میل شما به آن طعم است. با این کار ممکن است از طعم یکی از اسلایس‌ها خوشتان نیاید، ولی طعم‌های دیگری هم دارید که با خوردن آنها گرسنه نخواهید ماند.
در هر دو مثال، شما با انتخاب راه دوم ریسک را کاهش داده‌اید و سبدی متنوع ساخته‌اید تا بتوانید به جای استفاده از مزایای یک کدام آنها، از مزایای چند مدل از آنها استفاده کنید.
تشکیل سبد سرمایهگذاری یا پرتفوی به همین سادگی هم نیست، بلکه باید یک سری ویژگی‌ها و مزایا را در نظر داشته باشید و از اصل تنوع بخشی هم غافل نشوید. خوشبختانه تنوع در دنیای سرمایهگذاری به قدری گسترده است که می‌توانید بطور همزمان از همه آنها بهره ببرید.
ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری سرمایه‌های خرد را جمع‌آوری می‌کنند تا آنها را به بهترین شکل در بازارهای مالی سرمایهگذاری کنند و سود حاصل را بین سرمایه‌گذارانشان تقسیم کنند، بنابراین باید از نظر چیدن پرتفوی بسیار قوی و سنجیده عمل کنند. چرا که مدیریت یک سرمایه عظیم و ایجاد تعادل بین ریسک و بازده کار آسانی نیست.
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی خود به چند مدل تقسیم می‌شوند. به این ترتیب پرتفوی صندوق‌ها اولین و مهمترین نکته در تمایز بین صندوق‌ها و یکی از راه‌های انتخاب صندوق مناسب برای سرمایهگذاری است.
پرتفوی هر صندوق میزان ریسک پذیری مدیر صندوق را نشان می‌دهد و این موضوع تاثیر مستقیمی روی بازدهی کل صندوق و در نتیجه میزان سود بردن سرمایه‌گذاران دارد. بنابراین هر سرمایه‌گذار باید قبل از ورود به صندوق های سرمایه گذاری از پرتفوی صندوق و استراتژی مدیر آن در سرمایهگذاری اطلاع داشته باشد.
صندوق ها دارایی‌های خود را کجا سرمایه گذاری می‌کنند؟
صندوق های سرمایه گذاری روی موارد مختلفی سرمایهگذاری می‌کنند که شامل اوراق مشارکت، سهام، سپرده بانکی، اوراق قرضه و … هستند. برای اینکه از نسبت سرمایهگذاری صندوق در هر کدام از این موارد اطلاع پیدا کنیم باید اساسنامه و امیدنامه صندوق را بخوانیم.
صندوق های سرمایه گذاری درصد سرمایهگذاری خود در هر کدام از بازارهای مالی را در امیدنامه و اساسنامه خود ثبت می‌کنند و در کنار آن، گزارش دقیق و به‌روزی از سرمایه‌گذاری‌ها را با جزئیات کامل در سایت خود منتشر می‌کنند.
این اطلاعات را می‌توانید از گزینه «نمودار ترکیب دارایی‌های صندوق» ببینید، همچنین نموداری برای نشان دادن میزان سرمایهگذاری صندوق در صنایع مختلف با عنوان «سهم صنایع در سبد دارایی‌های صندوق» قرار داده شده است تا سرمایه‌گذاران اطلاعات دقیق‌تری داشته باشند.
همانطور که پیش از این گفتیم، صندوق های سرمایه گذاری بر اساس ترکیب دارایی یا پرتفویی که دارند به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. در این قسمت ترکیب دارایی های سه نوع اصلی صندوق های سرمایه گذاری را مرور می‌کنیم.
ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت
صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت، درصد بالایی از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت سرمایهگذاری می‌کنند. این اوراق سود ثابتی دارند و ریسک سرمایهگذاری در آنها بسیار پایین است. بنابراین صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت نیز سود ماهیانه تقریبا ثابتی دارند و ریسک سرمایهگذاری در آنها پایین است.
صندوق های پرتفوی سهام چیست؟ سرمایه گذاری درآمد ثابت موظف هستند که 75 تا 95 درصد از دارایی‌های خود را در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری کنند.
تصویر زیر نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های یک صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت است و همانطور که مشخص است، درصد بالایی از دارایی‌های این صندوق در اوراق مشارکت سرمایهگذاری شده است.
ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری سهامی
برخلاف صندوق های درآمد ثابت و همانطور که از اسم این صندوق‌ها پیداست، صندوق‌های سهامی بیشتر دارایی‌های خود را در سهام سرمایهگذاری می‌کنند. سرمایهگذاری در سهام ریسک بیشتری دارد، اما در عوض بازدهی بیشتری هم به دنبال خواهد داشت.
این صندوق‌ها باید حداقل 70 درصد از سرمایه جمع شده را به سرمایهگذاری در سهام اختصاص دهند و با 30 درصد بقیه میزان ریسک خود را تنظیم کنند.
بنابراین این صندوق‌ها به درد کسانی که ریسک‌پذیر هستند می‌خورد که البته درصد سرمایهگذاری صندوق‌ها در سهام، در سایت آنها ذکر شده و سرمایه‌گذاران با بررسی پرتفوی آنها و این درصد و به تناسب ریسک‌پذیری که دارند، صندوق مناسب خود را انتخاب کنند.
نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی یک صندوق سهامی است که همانطور که پیداست درصد بالایی از دارایی خود را در سهام سرمایهگذاری کرده است. این سرمایهگذاری در دو بخش مجزا در نمودار قابل مشاهده است، یکی «پنج سهم با بیشترین وزن» و دیگری «سایر سهام».
ترکیب دارایی های صندوق های سرمایه گذاری مختلط
این صندوق‌ها حد میانی صندوق های درآمد ثابت و سهامی هستند. یعنی درصد سرمایهگذاری آنها در سهام و اوراق با درآمد ثابت تقریبا برابر است. این موضوع باعث شده که ریسک سرمایه گذاری در آنها نسبت به صندوق های سهامی کمتر و بازدهی آنها نسبت به صندوق های درآمد ثابت بیشتر باشد.
نسبت سرمایهگذاری این صندوق‌ها در سهام بورسی بین 40 تا 60 درصد دارایی‌ها و در اوراق با درآمد ثابت هم همین مقدار است و اینکه سرمایهگذاری در کدام قسمت بیشتر باشد به استراتژی مدیر صندوق بستگی دارد.
نمودار زیر، نمونه‌ای از ترکیب دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری مختلط است که سعی کرده تعادل را بین سرمایهگذاری در سهام و اوراق با درآمد ثابت حفظ کند تا از مزایای هر دو با هم استفاده کند.
چگونگی تشخیص میزان ریسک یک صندوق با ترکیب دارایی های آن
ترکیب دارایی میزان ریسک پذیری را هم نشان می‌دهد و چنانچه صندوقی درصد بیشتری از دارایی‌هایش را در اوراق مشارکت سرمایهگذاری کرده باشد، نشان از ریسک پایین صندوق است، در عوض اگر درصد بیشتری از دارایی‌ها در سهام سرمایهگذاری شده باشد، نشان‌دهنده ریسک بالای سرمایهگذاری در آن صندوق است.
بنابراین صندوق های درآمد ثابت به این دلیل که درصد بیشتری از پرتفوی خود را به اوراق با درآمد ثابت تخصیص می‌دهند دارای کمترین ریسک، صندوق‌های مختلط دارای ریسک متوسط و صندوق های سرمایه گذاری سهامی دارای بیشترین ریسک در میان انواع صندوق های سرمایه گذاری هستند.
چگونه به پورتفو و ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری دسترسی داشته باشیم؟
برای دسترسی به ترکیب دارایی تمام صندوق های سرمایه گذاری فعال در ایران کافی است به صفحه صندوق های سرمایه گذاری سایت سیگنال مراجعه کرده و در لیست صندوق های سرمایه گذاری روی نام صندوق مورد نظر خود کلیک کنید تا در صفحه بعد ترکیب دارایی های آن صندوق را مشاهده کنید.
اگر بخواهید بدانید که صندوق های سرمایه گذاری چه سهامی در پرتفوی خود خرید و فروش کرده‌اند، باید به سایت اختصاصی هریک از صندوق ها مراجعه کرده و در سربرگ گزارشات گزینه صورت های مالی، صورت وضعیت پرتفوی صندوق مورد نظر را مشاهده کنید.
پرتفوی یا ترکیب دارایی صندوق های سرمایه گذاری اطلاعات خوبی از میزان ریسک پذیری و بازدهی صندوق به همراه دارد که سرمایه‌گذاران با بررسی آن می‌توانند صندوق مناسب را بین صندوق‌هایی از یک نوع انتخاب کنند.
مثلا اگر نظرشان روی صندوق سهامی باشد، با بررسی ترکیب دارایی و بعد از آن سهامی که آن صندوق خریداری کرده، به استراتژی مدیر صندوق پی ببرند. همچنین با بررسی پرتفوی در بازه‌های مختلف زمانی، متوجه شوند که آیا مدیر صندوق همواره در حال معامله و پرتفوی سهام چیست؟ خرید و فروش و ایجاد سود بیشتر است یا پرتفوی ثابتی را اداره می‌کند. این موضوع می‌تواند به شناخت صندوق و میزان دلسوزی مدیر برای سرمایه‌هایی که در اختیار دارد کمک کند.
سامانه وضعیت دارایی سهام چیست؟
برای ایجاد حساب کاربری، سهامداران می توانند با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت منتخب (فهرست در سایت سمات) و ارایه درخواست، شناسه کاربری و رمز عبور دریافت کنند.
سامانه وضعیت دارایی سهام (IPS) آخرین میزان دارایی سهامداران، دارایی قابل معامله و اطلاعات کارگزار ناظر در هر نماد را در اختیار سهامداران قرار می دهد .
به گزارش پایگاه خبری بازار سرمایه(سنا)، سهامداران حقیقی و حقوقی شرکتهای پذیرفته شده در بورس یا فرابورس با استفاده از این سامانه، پس از دریافت شناسه کاربری و رمز عبور، می توانند به صورت اینترنتی از آخرین وضعیت دارایی سهام خود مطلع شوند .
نحوه به کارگیری از سامانه وضعیت دارایی سهام به شرح زیر است :
1- سهامداران برای استفاده از این سامانه باید حساب کاربری داشته باشند .
2- برای ایجاد حساب کاربری، سهامداران می توانند با مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت منتخب (فهرست در سایت سمات) و ارایه درخواست، شناسه کاربری و رمز عبور دریافت کنند .
3- پس از ایجاد حساب کاربری با مراجعه به سایت شرکت سمات به آدرس www.csdiran.com به این سامانه وارد شوند .
مدارک لازم جهت ثبت نام در دفاتر پیشخوان دولت چیست؟
3- آدرس ایمیل فعال به نام متقاضی
4- کد پستی ده رقمی
مزیت های استفاده از این سامانه چیست؟
* استفاده از این سامانه رایگان است
* جستجو روی سبد سهام امکان پذیر است
* ویرایش مشخصات ارتباطی سهامدار
* گزارش گیری نامحدود (چندین بار) و رایگان
* چاپ و دریافت خروجی اکسل روی سبد سهام (این مزیت با دریافت برگ سهام اشتباه گرفته نشود)
* نمایش سبد سهام (مقدار دارایی ، نماد ، کارگزار) سهامداران حقیقی و حقوقی
* دریافت شناسه و رمز کاربری از طریق دفاتر پیشخوان دولت منتخب (فهرست شده در سایت سمات)
همچنین سهامداران حقوقی جهت ثبت نام (با هماهنگی تلفنی با شرکت سمات جهت اطلاع از مدارک) به شرکت سپرده گذاری مرکزی به آدرس بلوار کشاورز، خیابان نادری، تقاطع ایتالیا، پلاک 13 مراجعه کنند .
پرتفوی یا سبد سهام چیست؟
پرتفوی، پورتفولیو یا سبد سهام (معادل انگلیسی: Portfolio) نامی است که بصورت قراردادی برای ترکیب سهام یا دارایی‌های مختلفی که توسط سرمایهگذاری خریداری میشود، انتخاب شده است.
هدف سرمایه‌گذار از از تشکیل پرتفوی یا سبد سهام، تقسیم ریسک بین چند سهم است، بنابراین سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
در بین متخصصین امور مالی، این ضرب‌المثل متداول است که: همه تخم‌مرغ‌هایتان را در یک سبد نچینید! چرا که آنگاه در صورت شکستن یک سبد تمام تخم‌مرغ‌های خود را از دست خواهید داد! در این ضرب‌المثل تخم‌مرغ می‌تواند به راه‌های درآمدی، سهام یا دارایی‌های مختلف شما اشاره داشته باشد. یادتان باشد که هیچوقت نباید تمام اتکای شما روی یک چیز باشد!
چگونه پرتفوی خود را مدیریت کنید؟
معمولا ترکیب پرتفوی یا سبد سهام را به نحوی انتخاب می‌کنند تا احتمال کاهش ارزش یا بازدهی همزمان تمامی دارایی‌ها نزدیک به صفر باشد. باید توجه داشته باشید که خارج از دنیای بورس، پرتفوی شما ممکن است شامل دارایی‌هایی غیر از سهام نیز باشد. مثلا اوراق بهادار، طلا، املاک و…
این کار معمولا با در نظر گرفتن نسبت سود به زیان (یا نسبت ریسک به ریوارد) انجام شدنی است. احتمالا بارها شنیده‌اید که انجام این کار یا سرمایهگذاری روی فلان چیز به ریسکش نمی‌ارزد. ما معمولا برای اینکه دیگران را از انجام کاری بر حذر داریم از این اصلاح استفاده می‌کنیم. اما این نسبت در زمینه سرمایهگذاری یا معامله‌گری مفهوم متفاوتی دارد.
این نسبت، از ما می‌خواهد مشخص کنیم که حاضریم برای چه میزان سود، چقدر از سرمایه خود را به خطر بیندازیم. به عبارت دیگر، در برابر چه میزانی سود، حاضریم چقدر ضرر را تحمل کنیم؟ توجه به این نسبت در مدیریت پرتفوی یا سبد سهام از آنجایی اهمیت پیدا می‌کند که برای پیش‌بینی قیمت یک سهام همیشه باید احتمالات را در نظر گرفت، چرا که هیچ قطعیتی در افزایش یا کاهش ارزش یک سهام وجود ندارد.
انواع پرتفوی سرمایه‌گذاران
سرمایه‌گذاران معمولا به سه گروه دسته‌بندی میشود: سرمایه‌گذاران بی‌پروا، معتدل و محافظه‌کار! تفاوت این سه دسته در میزان ریسکی که متحمل می‌شوند، میزان صبر و تحملشان، و همچنین میزان جذابیتی است که انواع سرمایه‌ها و بازدهی‌شان برای آنها به همراه دارد.
سرمایه‌گذاران معمولا با توجه به آمیخته‌ای که پرتفوی خود را بر روی سهام شرکتهای دارای ارزش بازار بزرگ، متوسط یا کوچک، اوراق بهادار، طلا، سپرده بانکی و… ترکیب‌بندی می‌کنند، به یکی از سه دسته بی‌پروا، معتدل یا محافظه‌کار دسته‌بندی می‌شوند.
نظر شما چیست؟ لطفا دیدگاه خودتان را درباره مطلب بالا با ما در میان بگذارید.
با۱۰ اصطلاح پر کاربرد بورس آشنا شوید/عرضه اولیه ، سبدگرانی، پرتفوی و . چیست؟
به گزارش سایت دیده بان ایران؛ اگر این روزها اخبار اقتصادی را دنبال کنید بدون شک از رونق بازار سرمایه خبر دارید. در هفته‌های اخیر رشد شاخص کل، سهامداران را راضی و بسیاری از افراد را ترغیب کرده که هر طور شده است وارد فضای پرریسک و هیجان بورس شوند. شاید
برای بسیاری از افراد و مشتاقان ورود به بازار سرمایه این سوال پیش آمده باشد که شاخص بورس چیست؟ و نوسانات و کم و زیاد شدن عدد این شاخص چه معنی و چه تاثیری بر تابلوی تالار شیشه‌ای دارد و توجه به شاخص کل چه کمکی به سرمایه‌گذار یا معامله‌گران بورس می‌کند.
آنچه مسلم است این است که بازار سرمایه همچون هر کسب و کاری نیاز به آموزش دارد. آشنایی با اصطلاحات و مفاهیم پرکاربرد بورس یکی از اولویت‌هایی است که هر سرمایهگذاری باید انجام دهد. مثلا اینکه پرتفوی چیست؟ عرضه اولیه به چه معناست از جمله مواردی هستند که باید برای سرمایهگذاری مستقیم یا غیرمستقیم در بورس با آنها آشنا بود.
تحلیل بنیادی: محاسبه ارزش ذاتی هر سهم
تحلیل تکنیکال: مطالعه آمار‌های فعالیت بازار
پس از مرور اجمالی اصلاحات پر کاربرد بورس در جدول بالا، در ادامه می‌توانید تعاریف کامل‌تر و کاربردی تری را از این اصطلاحات ببینید و بخوانید:
شاخص کل
در بورس تهران شاخص بازدهی یا همان شاخص قیمت و بازده نقدی با نام TEDPIX شناخته میشود. این شاخص همان شاخصی است که همیشه در رسانه‌ها اعلام میشود. شاخص کل در بین فعالان بازار و سرمایه‌گذاران یکی از پرکاربردترین شاخص‌هاست.
به طور کلی این شاخص بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس است، به‌عبارت‌دیگر تغییرات شاخص کل بیانگر میانگین بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس است. برای درک ساده‌تر مفهوم شاخص کل، فرض کنید که شما از تمام شرکتهای بورسی به تعداد مساوی خریداری کنید. در این صورت تغییرات شاخص کل بورس برابر با میزان بازدهی سبد سهام شما خواهد بود. در واقع شاخص کل تغییرات قیمت سهام و سود‌های سالیانه‌ای را که شرکتها به شما پرداخت می‌کنند، محاسبه می‌کند.
پرتفوی (Portfolio)
پرتفوی یک واژه فرانسوی و به‌ظاهر خیلی پیچیده است، اما مفهوم کاملاً واضحی هم در بازار سرمایه دارد که به مجموعه یا سبدی از دارایی‌های مالی گفته میشود.
به‌بیان‌دیگر پرتفوی ترکیبی مناسب از سهام یا سایر دارایی‌هاست که یک سرمایه‌گذار آنها را خریداری کرده است. هدف از تشکیل پرتفوی سهام یا سبد سهام، کاهش ریسک غیرسیستماتیک سرمایهگذاری است؛ بدین ترتیب، سود یک سهم می‌تواند ضرر سهام دیگر را جبران کند.
پرتفوی به‌صورت مستقیم توسط سرمایه‌گذاران نگهداری شده یا به‌وسیله سبدگردان‌های حرفه‌ای مدیریت میشود. بازده سرمایهگذاری در پرتفوی معادل بازده متوسط آن پرتفوی خواهد بود؛ اما ریسک پرتفوی به‌دلیل کاهش ریسک غیرسیستماتیک در اغلب موارد کمتر از متوسط ریسک سهام داخل سبد است.
صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک و شرکتهای سرمایهگذاری نمونه‌هایی هستند که به‌صورت پرتفوی سرمایهگذاری می‌کنند و برای قیمت‌گذاری آنها مهمترین عامل ارزش خالص پرتفوی این شرکت‌هاست.
عرضه اولیه
عرضه اولیه (IPO) به زمانی گفته میشود که سهام یک شرکت برای نخستین بار به عموم مردم عرضه میشود. عرضه‌های اولیه معمولاً توسط شرکتهای کوچک و جوان که به دنبال سرمایه برای گسترش هستند انجام میشود، همچنین شرکتهای بزرگ خصوصی نیز که به دنبال تبدیل‌شدن به سهامی عام هستند، عرضه عمومی اولیه انجام می‌دهند.
جزئیات سهامی که عرضه میشود، به اطلاع سرمایه‌گذاران بالقوه می‌رسد. از مزایای عرضه اولیه در بورس دستیابی ارزان‌تر به سرمایه، افزایش سرمایه، شفافیت اطلاعاتی و معافیت مالیاتی را می‌توان نام برد. از معایب این کار هزینه‌های قانونی، حقوقی و بازاریابی عرضه اولیه، الزام به افشای اطلاعات مالی، کاهش کنترل و افزایش ریسک دعاوی حقوقی است.
تحلیل تکنیکال و بنیادی
تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) به دنبال محاسبه ارزش ذاتی هر سهم است و به این منظور به مطالعه هر چیزی، از وضعیت کلی اقتصاد و صنعت تا وضعیت مالی شرکت و مدیریت آن می‌پردازد. اما تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) از طریق مطالعه آمار‌های فعالیت بازار مانند قیمت و حجم معاملات، به دنبال شناسایی الگو‌ها و روند‌هایی است که نشان‌دهنده حرکت آینده یک سهم به آن‌سو هستند.
تحلیلگران بنیادی در جست‌و‌جوی این هستند که ارزش ذاتی سهام چقدر است و براساس دانسته‌های بنیادی اقدام به خرید و فروش و کسب سود می‌کنند؛ درحالی‌که تحلیلگران تکنیکال بر این باورند که کلیه اطلاعات در قیمت سهام نهفته است و با تشخیص روند‌ها و الگو‌ها می‌توان به سود رسید.
سبدگردانی (Separately managed account)
سبدگردانی، همانطور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملاً متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خرید و فروش آنها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش میشود.
ارائه این خدمت مالی «سبدگردانی» به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است.
سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایهگذاری با همکاری تیمی از تحلیلگران حرفه‌ای و براساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی‌های سهام، اوراق مشارکت و سکه طلا برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند.
همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایهگذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ میشود.
صندوق‌های سرمایهگذاری قابل معامله در بورس (ETF)
صندوق‌های سرمایهگذاری قابل معامله در بورس ETF یا Exchange Tradable Found نوعی از صندوق‌های سرمایهگذاری است که از دارایی‌های متنوع تشکیل شده و واحد‌های آن در طول روز همانند سهام در بازار معامله میشود و ساختاری شبیه صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک دارند.
افراد در طول ساعات و روز‌هایی که بازار معاملات سهام باز است، می‌توانند یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرند، یا چند واحد از آن را بفروشند.
صندوق سرمایهگذاری شاخصی
هدف صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص (Index fund) انطباق پرتفوی سرمایهگذاری با شاخص بازار سهام است. یک صندوق سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، الزاماً منابع خود را براساس الگوی تعیین شده برای یکی از شاخص‌های موجود در بازار، سرمایهگذاری می‌کند.
شاخص مذکور می‌تواند شاخص کل یا یکی دیگر از شاخص‌های بازار سهام باشد. در این صندوق‌ها تنها زمانی خریدوفروش سهام ضرورت می‌یابد که وجهی به‌واسطه ورود سرمایه‌گذار جدید اضافه یا به دلیل خروج یک سرمایه‌گذار کم شود. مزیت اصلی صندوق‌های سرمایهگذاری مبتنی بر شاخص، هزینه‌های نسبتاً پایین آن و حذف ریسک مدیریت صندوق است.
صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک
صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک (Mutual Funds) یکی از مهمترین سازوکار‌های سرمایهگذاری در بازارهای مالی هستند که شرایط بازار را ازنظر ریسک و بازده برای سرمایه‌گذاران مختلف به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران مبتدی مساعدتر می‌کنند.
ایده اصلی این صندوق‌ها یک‌کاسه کردن پول‌های کوچک و سرمایهگذاری آنها توسط یک گروه از مدیران با تجربه و حرفه‌ای است.
دارایی تحت مدیریت (AUM)
دارایی تحت مدیریت (Asset Under Management)، نشان‌دهنده ارزش بازار همه دارایی‌های مالی است که یک‌نهاد مالی مانند صندوق سرمایهگذاری، شرکت سرمایه جسورانه یا یک کارگزاری، از طرف مشتریانش به مدیریت آن مشغول است. دارایی تحت مدیریت معمولا معیاری از اندازه و موفقیت شرکت مدیریت سرمایهگذاری است.
شرکتهای مدیریت سرمایهگذاری معمولا کارمزد‌های خود را به‌تناسب دارایی تحت مدیریت تعیین می‌کنند، بنابراین دارایی‌های تحت مدیریت همراه با متوسط نرخ‌های کارمزد تعیین‌کننده اصلی درآمد‌های یک شرکت مدیریت سرمایهگذاری هستند.
ارزش خالص دارایی NAV
مفهوم ارزش خالص دارایی (Net Asset Value) در واقع ارزش روز همه دارایی‌ها شامل سهام، مطالبات سود سهام، ملک، اوراق با درآمد ثابت و. پس از کسر ارزش روز بدهی‌ها است.
اصطلاح NAV معمولا درباره ارزش خالص دارایی شرکتهای سرمایهگذاری، صندوق‌های سرمایهگذاری مشترک، صندوق‌های شاخصی، ETFها و سبد‌های اختصاصی به‌کار می‌رود.
دیدگاه شما