ورود و خروج نقدینگی به بورس و 4 فاکتور بررسی پول هوشمند
در زمینه قمار، پول هوشمند به کسانی اطلاق میشود که با شرط‌بندی خود امرار معاش می‌کنند. بسیاری از قماربازها با استفاده از الگوریتم‌های ریاضی و تاریخی تصمیم میگیرند که چقدر و بر چه چیزی شرط‌بندی کنند.
دنیای سرمایه‌گذاری مشابه است. مردم تصور می‌کنند که پول هوشمند توسط کسانی که دارای درک کامل‌تری از بازار هستند یا با اطلاعاتی که یک سرمایه‌گذار معمولی نمی‌تواند به آنها دسترسی پیدا کند، سرمایه‌گذاری میشود.
به‌این‌ترتیب، زمانی که الگوهای معاملاتی سرمایه‌گذاران نهادی از سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی فاصله می‌گیرد، پول هوشمند شانس بیشتری برای موفقیت دارد.
به همین ترتیب، اغلب پول هوشمند شانس موفقیت در سهام را بیشتر میکند.
همچنین پول هوشمند (Smart Money) به نیروی جمعی پول بزرگ گفته میشود که بر بازارهای مالی تأثیر می‌گذارد و آنها را به حرکت در می‌آورد که اغلب توسط اقدامات بانک‌های مرکزی هدایت میشود و معامله گران منفرد بر روی پول‌های هوشمند سوار می‌شوند.
پول هوشمند در مقیاس بسیار بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاری‌های خرده‌فروشی سرمایه‌گذاری میشود.
سرمایه‌گذار با تشخیص ورود و خروج نقدینگی به بورس میتواند وارد معامله شود. برای تشخیص این نکته باید از ارزش معاملات و ارتباط آن با پول هوشمند و در نهایت فیلتر ورود و خروج نقدینگی به بورس و سهام آگاهی داشته باشید.
درک پول هوشمند
پول هوشمند مبلغی است که توسط افرادی سرمایه‌گذاری شده یا شرط‌بندی شده است که آگاه و باتجربه هستند و درک عمیقی از نحوه عملکرد بازارها دارند.
اثبات تجربی این ایده را تأیید میکند که سرمایه‌گذاری‌هایی که باتوجه‌به پول هوشمند انجام میشود بهتر از سایر سرمایه‌گذاری‌های دیگر عمل میکند.
بنابراین، اعتقاد بر این است که پول هوشمند شانس بیشتری برای موفقیت دارد، زیرا اعتقاد بر این است که سرمایه‌گذاران نهادی دارای استراتژی‌های سرمایه‌گذاری بهتری هستند که از سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی متفاوت است.
همچنین پول هوشمند هنگامی که توسط بانک‌های مرکزی کنترل میشود، میتواند بازارها را با اندازه و قدرت جابه‌جا کند. سپس به یک نیروی مشترک با مقدار زیادی پول و استراتژی خوب تبدیل میشود که در آن سرمایه‌گذاران بر سهامی که پول هوشمند به آنها وارد شده سوار می‌شوند.
شناسایی ورود و خروج پول هوشمند
پول هوشمند به‌صورت نقدی توسط افرادی باتجربه، با آگاهی و مطلع یا هر سه مورد که روی سهمی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، وارد سهام میشود.
برای شناسایی پول هوشمند، در ابتدا ساختار بازار را باید به خوبی درک کنید.
پروسه Distribution یا توزیع مرحله‌ای است که، پول هوشمند تو سط بازیگران اصلی شروع به انتقال مالکیت سهام به بازیگران ثانویه و جزئی می کند و موجب شکل‌گیری رالی بزرگی میشود.
هرچه تقاضای بازیگران خرد برای سهام بیشتر شود، رالی شکل گرفته نیز بزرگ‌تر خواهد بود.
پول هوشمند را می‌توان با 4 فاکتور: حجم، قیمت و گسترش و پراکندگی قیمت در 4 مرحله بررسی کرد:
- جمع آوری(Accumulation)
- گران شدن یا افزایش قیمت (Mark up)
- توزیع (Distribution)
- ارزان شدن یا کاهش قیمت (Mark dow)
از منابع زیر می‌توان برای شناسایی اقدامات پول هوشمند استفاده کرد:
1. حجم معاملات
گاهی اوقات، پول هوشمند را می‌توان باتوجه‌به حجم معاملات (حجم بیشتر از حد معمول) تشخیص داد، به‌ویژه هنگامی که دلیل مشخصی برای افزایش بیش از حد حجم معاملات وجود نداشته باشد.
زمانی که حجم معاملات به طور غیرمعمول در یک سهم زیاد باشد و هیچ خبر یا اطلاعیه تأثیرگذاری بر سهم و صنعت منتشر نشده باشد، میتواند نشانه ورود یا خروج پول هوشمند باشد.
حجم معاملات از قسمت سابقه معاملات سهم در تابلوی بورس قابل تشخیص است.
اگر سابقه معاملات را نگاه کنید، با مقایسه حجم معاملات در طی روزهای معاملاتی گذشته می‌توانید ورود و خروج پول هوشمند را تشخیص دهید. مثلاً سهمی که به‌یک‌باره حجم معاملاتش از 3 یا 4 میلیون به 13 میلیون می‌رسد. این اتفاق عجیب و غیرعادی است.
در صورت مشاهده این افزایش‌های ناگهانی و عجیب معاملات به بررسی سهم و اخبار بپردازید.
باتوجه‌به نقاط حمایت و مقاومت، جهت روند سهم را می‌توان تشخیص داد و اگر اخبار خاصی در مورد صنعت منتشر نشده باشد، علت آن را پول هوشمند می‌توان دانست.
در تصویر فوق، حجم معاملات بیش از دو برابر میانگین حجم ماه است؛ بنابراین مشخص است که این سهم با حجم مشکوک معاملات همراه بوده.
برای تشخیص حجم معاملات از اندیکاتور mfi) money flow index) می‌توان استفاده کرد. Mfi دو گزینه trick و real دارد که با تنظیم گزینه real، اندیکاتور mfi باتوجه‌به حجم معاملات تنظیم میشود.
2. قیمت‌گذاری سهام افزایش نقدینگی در بورس و شاخص
با تجزیه‌وتحلیل شاخص و قیمت سهام، می‌توان اطلاعات مربوط به پول هوشمند را توسط سرمایه‌گذاران آگاه به دست آورد. اطلاعات این منابع نشان می‌دهد که چگونه پول هوشمند آینده معاملات را تعیین میکند.
بنابراین، پیش‌بینی موقعیت پول‌های هوشمند و اوراق بهادار مورد معامله آنها و اینکه بدانید دارندگان پول هوشمند چه کسانی هستند و در کجا سرمایه‌گذاری می‌کنند، به نفع سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی است مایل به سوارشدن بر روی سهم با پوشش سرمایه‌گذاران پول هوشمند هستند و می‌توانند موقعیت‌های بهتر را اتخاذ کرده و موج موفقیت را سوق دهند.
3. محاسبه سرانه خریدوفروش حقیقی و حقوقی
اگر حاصل تقسیم سرانه خرید بر سرانه فروش از عدد یک بزرگ‌تر باشد، نشانه ورود پول هوشمند است و اگر از یک کوچک‌تر باشد، خروج پول هوشمند را نشان می‌دهد.
4. فیلتر ورود و خروج پول هوشمند
گاهی اوقات با استفاده از فیلترها که در دیده‌بان بازار وارد میشود، می‌توان ورود یا خروج نقدینگی به بورس را تشخیص داد.
در ادمه فیلترهای مورد نیاز جهت بررسی ورود و خروج پول هوشمند ارائه شده است.
شاخص پول هوشمند توسط معامله گران به دو صورت مورد استفاده قرار می‌گیرد:
تغییرات در شاخص پول هوشمند و روند بازار
سرمایه‌گذاران باتوجه‌به روندهای نشان داده شده در شاخص پول هوشمند، به دنبال تغییرات در روند بازار هستند. به آن تشخیص واگرایی می‌گویند.
شاخص پول هوشمند زمان معامله دارایی‌های خاص را مشخص نمی‌کند. بلکه نشان می‌دهد که سرمایه‌گذار چه انتظاری از دارایی‌ها در کوتاه‌مدت دارد.
به‌عنوان مثال، اگر دارایی روند صعودی داشته باشد، شاخص پول هوشمند ممکن است هشدار دهد که این روند چه زمانی تغییر خواهد کرد.
در مواردی که قیمت دارایی کاهش می‌یابد درحالیکه شاخص پول هوشمند به سمت بالا حرکت افزایش نقدینگی در بورس میکند، معمولاً نشان می‌دهد که قیمت هم میتواند بالاتر حرکت کند.
عمدتا پول هوشمند در ابتدای موج بازار وارد میشود و با ایجاد هیجان در سهم، تحریک سرمایه‌گذاران را به همراه خواهد داشت. با خروج مرحله به مرحله پول هوشمند، باعث میشود که سهامدارانی که در مراحل آخر وارد می‌شوند، به عنوان بازنده‌های بازی باشند.
ورود پول هوشمند
اگر قیمت سهمی 10 درصد نوسان کند، اما بازیگران خرد حتی برای جا نماندن از رالی صعودی اقدامی برای خرید سهام نکنند نشانه‌ای از ورود پول هوشمند است.
در بازاری که وضعیت مناسب نیست و بالا بودن فشار فروش باعث ایجاد ناامیدی بین سهامداران شده است، پول هوشمند میتواند به سهام وارد شود و عدم تقاضا را جبران کند.
علاوه بر این، زمانی پول هوشمند میتواند وارد سهمی شود که با بررسی روند حرکت سهم، متوجه شده‌اید قیمت سهم به کف یا حداقل مقدار خود رسیده است اما حجم معاملات زیاد شده است.
الگوی قیمتی Spike & Ledg در پرایس اکشن وجود دارد. اگر این الگو را در سهمی که دارای روند نزولی با شیب کم یا رنج باشد مشاهده کردید، نشانه‌ای از ورود پول هوشمند شناسایی میشود.
Spike در بیان ساده در اثر برهم خوردن عرضه و تقاضا، حرکت قدرتمندی شکل می‌گیرد که باعث حرکت رو به بالا و سریع سهم در بازه زمانی کوتاه میشود. در این الگو، حجم معاملات به ناگهان زیاد و کندل‌های بلد شکل می‌گیرد.
Ledge بعد از Spike شکل می‌گیرد و اصلاح نامیده میشود.
در نمودار زیر ورود پول هوشمند بعد از رسیدن قیمت به نقطه حمایت مشخص است. بازیگر سهم در این نقطه، حداکثر خرید خود را انجام می‌دهد.
خروج پول هوشمند
معمولاً خروج پول هوشمند به‌یک‌باره اتفاق نمی‌افتد بلکه در طی چند روز، پول از سهم خارج میشود و قیمت سهم به‌یک‌باره افت میکند.
اشتباهی که سهامداران عمومی می‌کنند این است که خروج پول را اصلاح می‌دانند و برای رشد دوباره قیمت و برگشت روند سهم صبر می‌کنند، در حالی افزایش نقدینگی در بورس که این خروج پول هوشمند است که موجب افزایش حجم معاملات شده است.
اگر قیمت روز سهم منفی باشد و حجم معاملات از میانگین حجم ماه بیشتر باشد، نشانه خروج پول هوشمند است.
اگر سهمی در سقف قیمت با افزایش حجم معاملات همراه باشد، خروج افزایش نقدینگی در بورس پول هوشمند را بررسی کنید.
در نمودار فوق قیمت سهم به حداکثر مقدار خود رسیده است و نتوانسته مقاومت را رد کند، با استفاده از اندیکاتور می‌توانید مشاهده کنید که حجم معاملات زیاد شده و پس از آن مشاهده می‌کنید که نمودار سهم ریزش پیدا کرده است.
یلتر ورود یا خروج نقدینگی به بورس
فیلتر ورود یا خروج نقدینگی به بورس
با کپی کردن فیلترهای زیر و وارد کردن در قسمت در بخش دیده‌بان بازار سایت tsetmc این امکان را دارید که از سهامی که در روز معاملاتی با ورود و خروج پول هوشمند همراه بودند، اطلاع پیدا کنید.
با نمادبان بیاموزید: نحوه تشخیص ورود و خروج نقدینگی در بورس
چطور ورود و خروج نقدینگی به سهم را تشخیص دهیم؟
چرا تشخیص ورود و خروج نقدینگی مهم است؟
سرمایه‌گذاران همواره باید از ورود و خروج نقدینگی به سهام آگاه باشند. چرا که ورود نقدینگی به سهم در بازار بورس باعث رونق آن و خروج نقدینگی از یک سهم باعث رکود آن میشود. افزایش ناگهانی حجم معاملات با وجود شرایط خاص دیگری میتواند سیگنالی برای خرید باشد. باید توجه داشت که گاهی افزایش تقاضا در قالب تعداد زیادی خریدار و گاهی هم در قالب تعداد خریدار کمی باشد که با سرمایه سنگین وارد سهم شده و قصد افزایش تصنعی قیمت سهم را دارند.
از چه راه‌هایی می‌توان ورود و خروج نقدینگی را تشخیص داد؟
در نظر گرفتن ورود و خروج نقدینگی در کنار شرایط تکنیکال و یا بنیادی سهم کمک شایانی به تشخیص زمان مناسب خرید و فروش بکند.
روش اول: از طریق ارزش معاملات
با بررسی ارزش معاملات می‌توان ورود نقدینگی به بازار را تشخیص داد. ارزش معاملات یک نماد از فرمول زیر محاسبه میشود:
حجم افزایش نقدینگی در بورس معاملات روزانه * سهم در قیمت = ارزش معاملات شرکت
اگر این فرمول را برای کل شرکت‌هایی که در روز معامله می‌شوند محاسبه کنیم ارزش معاملات کل بازار به دست می‌آید.
راه دوم: بررسی پول هوشمند
پیش از بررسی این روش باید با مفهوم پول هوشمند آشنا شویم:
پول هوشمند چیست؟
پول هوشمند سرمایه‌ای است که توسط سرمایه گذاران و متخصصان بزرگ مالی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، خبرگان بازار و … جهت ایجاد روندهای بزرگ قیمتی در سهم وارد بازار میشود. اگر سرمایه گذار بتواند ورود پول هوشمند به سهم را تشخیص دهد می تواند به راحتی سهام و یا گروهی که نقدینگی وارد آن شده است را هم تشخیص دهد در واقع شناسایی پول هوشمند یکی از روش های تشخیص ورود نقدینگی به یک صنعت یا سهم می باشد.
چطور می‌توان از طریق پول هوشمند ورود و خروج نقدینگی را شناسایی کرد؟
در شرایط نامساعد بازار که صبر همه تمام شده و نا امید شده اند و به فشار فروش در سهم آنقدر بالاست که تقاضایی برای سهام شرکت ها وجود ندارد، پول هوشمند می تواند وارد بازار شود. زمانی که قیمت ها به پایین ترین حد خود یعنی به کف قیمتی رسیده باشند پول هوشمند میتواند وارد سهم شود. در موقعیت های مذکور بازیگران اصلی سهم تحت عنوان سرمایه نهادی وارد بازار خواهند شد و سهام شرکت ها را خریداری می کنند و باعث ایجاد یک موج افزایش نقدینگی در بورس قوی در سهام می شوند. پس از ورود پول هوشمند و زمانی که قیمت ها تقریبا ۱۰ درصد بالا رفت هیجان زیادی برای خرید سهام در بین بازیگران ثانویه و خرد بازار ایجاد خواهد شد.
راه سوم: استفاده از فیلتر
در مطالب گذشته‌ی نمادبانی به موضوع فیلترنویسی پرداختیم. یکی از کاربردهای فیلترها در تعیین ورود و خروج نقدینگی به سهم است. برای نوشتن یک فیلتر ورود یا خروج نقدینگی به سهم باید عوامل موثر بر ورود نقدینگی به بورس را تشخیص داده و سپس فیلترهای مربوط به آن را نوشته و در دیده بان بازار اجرا نمود.حجم معاملات یکی از عوامل موثر بر ورود نقدینگی به بورس می باشد و فیلترنویسان از حجم معاملات کمک میگیرند و فیلتری را مینویسند که با استفاده از آن سهامی را که یکباره حجم معاملاتش افزایش پیدا میکند را در فیلتر تعیین نمایند و از این طریق ورود نقدینگی به بورس را تشخیص دهند. اگر به راه و رسم فیلترنویسی آشنا نیستید می توانید از دونمونه فیلتر آماده‌ی زیر استفاده کنید:
برای اعمال کردن هریک از این فیلترها کافیست به سایت tsetmc وارد شده و فیلترمورد نظر را در بخش فیلتر جای‌گذاری کنید.
راه‌های دیگر
برای نقدینگی می‌توان معیارهای مختلفی را در نظر گرفت که اندیکاتورهای تکنیکالی و یا میزان مشارکت سرمایه‌گذاران حقیقی در بازار ازجمله آنها هستند. ابتدا به یکی از مهم‌ترین معیارهای تکنیکالی نماینده نقدینگی، یعنی اوسیلاتور MFI یا شاخص جریان نقدینگی می‌پردازیم که نام دیگر آن RSI موزون شده با حجم است. مزیت این شاخص نسبت به RSI در اضافه شدن حجم به آن است، چراکه بسیاری از تحلیلگران اعتقاد دارند که حجم معاملات از مهم‌ترین مؤلفه‌های تعیین‌کننده روند است. به لحاظ تئوریک افزایش مقدار این اوسیلاتور به معنای قدرت خرید ناشی از ورود نقدینگی و کاهش آن نیز نشانی احتمالی از قدرت فروش ناشی از خروج نقدینگی خواهد بود. البته MFI تنها یک معیار از ورود و خروج نقدینگی است و باید به معیارهای دیگری همچون وضعیت مؤلفه‌های بنیادی بازار ازجمله وضعیت بازارهای جهانی، نرخ ارز و حتی مسائل سیاسی نیز توجه داشت. روندها پراهمیت‌تر و معنادارتر از اندیکاتورها هستند و باید در کنار بررسی تکنیکال، مسئله بنیادی و وضعیت تابلوی نمادها و گروه‌های مهم بازار سهام را نیز در نظر گرفت.
نمادبان در تمامی مراحل سرمایه‌گذاری همراه شماست.
پیشنهاد می کنیم بجای عضو شدن در کانالهای تلگرامی، تحلیلگران منتخب را در بخش پیامهای اپلیکیشن نمادبان دنبال کنید تا فقط تحلیلهای مربوط به نمادهای بورسی خودتان را ببینید. همچنین اگر سبدگردان هستید و یا نیاز دارید سبدهای مختلف تشکیل دهید نیز می توانید اپلیکیشن نمادبان را نصب نمایید. شما می‌توانید برای یافتن پاسخ سواالات بورسی خود، سایر مقالات نمادبان را بخوانید.
هجوم نقدینگی به‌سوی بازار بورس
به گزارش پایگاه خبری هفت ملک؛ بورس تهران از بهمن 1346 که آغاز به کار کرده است هیچ‌گاه شاهد چنین رشدی نبوده است.
نقدینگی بورس، طلا و سکه
آخرین رشد معنادار بورس بعد از امضای برجام اتفاق افتاد و نزدیک به 2435 واحد رشد را به ثبت رساند. در آن زمان این رشد کاملاً شگفت‌انگیز بود اما چند سال بعد اتفاقاتی در بورس شکل گرفت که دیگر اتفاقات چندان به چشم نیامدند.
در میان بازارهای سکه، طلا، مسکن و دلار بازار بورس از چنان رشدی برخوردار شده است که هیچ بازاری توان رقابت با آن را ندارد.
طبق آمار سال 98 سکه رشد 30 درصدی و دلار رشد 20 درصدی را داشته است. میزان رشد قیمت مسکن 62 درصد و میزان تورم کل نیز در حدود 42 درصد بوده است؛ و البته در این میان رشد شاخص بورس 232 درصد بوده است.
یعنی بازار سرمایه کاملاً یکه‌تاز بازارها شد و دیگر رقبا به گردپای آن‌هم نرسیدند. در سال 99 نیز این رشد ادامه داشته است و بازار سرمایه 50 درصد بزرگ‌تر شده است. درواقع از سال 97 با افزایش فشار تحریم‌ها بر روی بنگاه‌های اقتصادی و در سال 98 با شیوع کرونا و افت عرضه و تقاضا باعث شده که بسیاری از سرمایه‌ها به سمت بورس هدایت شوند.
خیلی زود در اردیبهشت‌ماه امسال شاخص بورس از 820 هزار واحد عبور کرد و پیش‌بینی‌ها نیز مبین این قضیه بود که بورس در تابستان شاخص یک‌میلیونی را نیز تجربه خواهد کرد.
کل ارزش بازار سرمایه به بیش از 300 هزار میلیارد رسیده است و میزان استقبال سرمایه‌گذاران خرد به حدی بالا رفته است که روزانه تا 100 هزار نفر وارد بازار بورس می‌شوند درحالیکه دانش و اطلاعات کافی در این زمینه ندارند. از دیگر تحولات قابل‌توجه در افزایش نقدینگی در بورس بورس تغییر مالکیت از حقوقی به حقیقی است که روزانه این آمار به 1500 هزار میلیارد تومان رسیده است.
بورس جهانی اما در این روزها حال و هوایی دیگر دارد این در حالی است که روزانه به‌طور میانگین 1 هزار و 500 میلیارد تومان سرمایه وارد بورس میشود. از 100 شرکت بورسی 98 شرکت افزایش قیمت داشته‌اند که فقط تعداد اندکی از آنها میزان فروش و سودشان با میزان افزایش قیمت هماهنگی داشته است.
دلایل رشد بورس از نگاه موافقان
یکی از دلایل رشد بورس در روزهای پایان اسفندماه ورود سرمایه‌های زیاد مردم به این بازار بوده است. افزایش تورم و کم شدن ارزش پول ملی باعث شد مردم برای حفظ ارزش پس‌انداز خود به بازار سرمایه روی بیاورند؛ زیرا در بازارهای موازی مانند طلا سکه موانعی ایجاد شد. مثلاً خریدوفروش طلا و ارز ممنوع شد و همچنین بازار مسکن نیز از بازدهی مناسبی برخوردار نبود. به‌این‌ترتیب بازار سرمایه در رقابت با بازارهای موازی توانست رشد قابل قبولی داشته باشد.
از دلایل دیگر می‌توان به کاهش نرخ سود بانکی به 15 درصد، حمایت دولت از بازار سرمایه به شکل جدی، کاهش مالیات بر معاملات بورس از سوی دولت، رشد زیاد سرمایه‌ها و تقسیم سود بین سرمایه‌گذاران نام برد. بسیاری از کارشناسان معتقدند جذب سرمایه‌ها به سمت بازار بورس باعث رونق اقتصادی و هدایت سرمایه‌ها به‌سوی تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی شده است و دولت باید با جدیت عرضه سهام را ادامه دهد.
دلایل مخالفان بورس
اما مخالفان بورس نیز در این میان دلایلی برای رشد غیرواقعی شاخص بورس ارائه می‌دهند. آنها معتقدند با وجود رکود در اوضاع اقتصادی، کم شدن صادرات، کند شدن روند تولیدات، کم بودن سرمایه در گردش شرکت‌ها و تأمین تجهیزات با سختی فراوان، مثبت شدن صورت مالی شرکت‌ها در ماه‌های آینده امری سخت و بعید به نظر می‌رسد.
با توجه به شیوع ویروس کرونا و سختی کار با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، گران شدن ارز و سخت شدن تأمین آن، کمبود مواد اولیه و نبود تقاضا ارائه سود به سهامداران بسیار مشکل است. جالب اینجاست که ارزش برخی شرکت‌های بدهکار و زیان ده چندین برابر افزایش یافته است که اگر دولت فکری برای این اوضاع نکند ممکن است باعث پراکندگی سرمایه‌های مردم و از دست رفتن فرصت طلایی بازار بورس و سرمایه شود. به‌این‌علت دولت باید راهکارهای زیر را به کار گیرد:
1- ایجاد شفافیت هر چه بیشتر در بازار سرمایه
2- جلوگیری از رواج سفته‌بازی در بازار سرمایه و آموزش سرمایه‌گذاری در بورس به مبتدیان
3- استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بورس برای سرمایه‌گذاران خرد
4- دولت باید سهام بیشتری به بازار عرضه کرده و نرخ و بازدهی سهام را بهبود ببخشد
5- اصلاح زیرساخت‌های بازار سهام و اصلاح قوانین
6- شفاف‌سازی دارایی شرکت‌ها که میتواند قیمت سهام را به قیمت واقعی نزدیک کند
7- ایجاد شرکت‌های بازار ساز توسط شرکت‌های بزرگ و تأثیرگذار بر شاخص برای تقویت هر چه بیشتر سهام آنها
بسیاری از کارشناسان از اینکه دولت سرمایه‌های خرد را به سمت بازار بورس و تولید برده است ابراز رضایت کرده‌اند و آن را نقطه عطفی در کارکرد دولت می‌دانند. فشار اقتصادی که این روزها در جامعه وجود افزایش نقدینگی در بورس دارد باعث شده است تا دولت برای تأمین کسری بودجه سرمایه‌های مردم را به سمت‌وسوی بازار بورس بکشاند تا هم مردم سرمایه خود را حفظ کنند و هم دولت مجبور به چاپ اسکناس نشود.
در این میان کنترل دقیق و منطقی بازار بورس باعث میشود تا اطمینان مردم از بین نرفته و بازار بورس نیز به حرکت خود ادامه دهد.
افزایش نقدینگی در بورس
یک تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه حرکت نقدینگی در بورس به سمت تولید تورم را کاهش می‌دهد، گفت: نقدینگی خلق شده در بازار سرمایه نه تنها به تولید تزریق نشده بلکه منجر به شکل‌گیری فعالیت‌های سفته‌بازانه و دلالی در بورس شده است زیرا، به دلیل بازدهی بالای این بازار برخی شرکت‌ها از بانک‌ها تسهیلات دریافت می‌کنند تا با آن سهام خرید و فروش کنند.
حیدر مستخدمین حسینی درباره دلایل رشد نقدینگی و نقش بازار سرمایه در آن، اظهار کرد: خلق نقدینگی زمانی میتواند نقطه ضعفی برای اقتصاد باشد که تامین کسری بودجه از طریق نظام بانکی با خلق اعتبار و نقدینگی همراه باشد. درحالیکه اگر نقدینگی به سمت تولید هدایت و تزریق شود و رشد نقدینگی با رشد تولید برابر باشد، آنگاه موجب افزایش تولید ناخالص داخلی، رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال میشود.
وی افزود: در صورتی که نقدینگی به تولید تزریق نشود، ما به تفاوت آن بر تورم می‌نشیند و میزان تورم افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، هر چه رشد تولید افزایش نقدینگی در بورس پایین باشد، رشد نقدینگی برابر با تولید نیست و بر تورم نشسته است که این امر، مرحله بحرانی برای اقتصاد ایجاد میکند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: در شرایطی که نقدینگی موجود به سمت تولید هدایت نشده است، دولت تصمیمم می‌گیرد تا در بورس دخالت افزایش نقدینگی در بورس کند که انگیزه برای خرید و فروش در آن بازار ایجاد کند. وجوه نقدینگی که به سمت بورس رفت، اگر به سمت تولید حرکت می‌کرد قطعا می‌توانست به کاهش تورم کمک کند اما نقدینگی موجود در بازار سرمایه به سفته‌بازی دامن زده است.
به گفته مستخدمین حسینی اشخاص حقوقی و شرکت‌ها بخشی از تسهیلات دریافت کرده از بانک‌ها را به دلیل بازدهی بالا وارد بورس و سهام خرید و فروش می‌کنند. دخالت دولت در بورس مکانیزم خودکار آن بازار را بهم می‌زند و منجر میشود تا یک روز شاخص بورس بالا و روز دیگر پایین برود.
در ادامه این تحلیلگر اقتصادی با بیان اینکه برای کنترل نقدینگی دولت باید سعی کند که کسری بودجه نداشته باشد، گفت: بانک مرکزی نیز نظارت بیشتری بر بانک‌ها در زمینه خلق اعتبار داشته باشد تا خلق اعتبار به سمت سمت تولید برود زیرا، اگر نقدینگی وارد سوداگری شود منجر به افزایش تورم میشود. دولت و مجلس باید سعی کنند تا پایه پولی بانک مرکزی افزایش پیدا نکند و با هدف تقویت بورس از صندوق توسعه ملی برداشت نکنند که این امر، پایه پولی بانک مرکزی را افزایش می‌دهد و تورم را بالا می‌برد.
وی با تاکید براینکه بورس و حتی بانک‌ها باید مطابق استانداردهای خود عمل کنند و دولت و مجلس نباید دخالتی در آن داشته باشند، تصریح کرد: هدف اصلی بورس تامین منابع مالی است و در این راستا، دولت باید توضیح دهد که امسال برای چه پروژه‌هایی تامین مالی از طریق بازار سرمایه صورت گرفته است درحالیکه وضعیت فعلی سفته بازی و سوداگری در بورس بیانگر این است که نقدینگی بورس وارد تولید نشده است و تنها دست به دست شده است.
این کارشناس اقتصادی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد که همچنان بنگاه‌های تولیدی در بورس برای تامین مالی باید به بانک‌ها مراجعه کنند درحالیکه بازار سرمایه با این حجم از نقدینگی نتوانسته است برای تولید تامین مالی داشته باشد.
نقدینگی ایجاد شده در بورس افزایش نقدینگی در بورس به سمت تولید نرفت
یک کارشناس بازار سرمایه گفت: بازار سرمایه نتوانست جریان نقدینگی ایجاد شده را به سمت تولید و بنگاه‌ها هدایت کند.
به گزارش ایبِنا، مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی برآورد کرده که حدود ۶ هزار طرح ملی و ۸۷ هزار طرح استانی نیمه تمام در ایران وجود دارد که برای تکمیل و بهره‌برداری از آنها، دستکم به ۶۰۰ هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است. هر زمان درباره منبع تامین کننده پروژه‌ها صحبت به میان می‌آید، نگاه‌ها به سمت اخذ تسهیلات بانکی می‌چرخد، این تسهیلات بانکی نیز از طریق فروش نفت تامین میشود و اکنون که خریداران بشکه‌های نفت در اثر تحریم‌ها به حداقل رسیده، بنابراین برای حفظ آرامش بانک‌ها جهت مدیریت شرایط به وجود آمده، جایگزین دیگری باید مدنظر قرار گیرد.
به نظر می‌رسد که بهترین منبع در این خصوص بازار سرمایه است. رونق گرفتن بورس طی چند ماه گذشته خیلی از شرکت‌ها را راغب کرد به دنبال استفاده از این فرصت بروند، ولی متاسفانه نوسانات اخیر سبب شد تا امکان تامین مالی از طریق بازار سرمایه تضعیف شود.
حمید میرمعینی، کارشناس بورس در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا درباره اینکه بازار سرمایه نتوانسته سهم مناسبی از تامین مالی کشور را تامین کند، گفت: به طور تاریخی تا به امروز سهم بازار بورس در خوش حالت‌ترین زمان‌ها عمدتا بیشتر از ۴ درصد نبوده و ۹۶ درصد مابقی تامین مالی سرمایه و بنگاه‌های اقتصادی بر عهده نظام بانکی قرار داشته است.
وی دلایل مسئله فوق را چنین بیان کرد: نظام اقتصادی کشور بانک محور است، به این معنا که هم نزد مسئولان اقتصادی کشور و هم در فرهنگ مردم نظام بانکداری کامل محسوب میشود.
میرمعینی در ادامه افزود: باید این نکته را هم مورد توجه قرار داد که بازار سرمایه به لحاظ سیاست‌گذاری ضعیف عمل کرده است. اقبال عمومی که به سمت بازار سرمایه ایجاد شد را به دلیل بیبرنامگی جهت جذب و ماندگاری نقدینگی خُرده پراکنده‌ای که به سمتش حرکت کرده بود را از دست داد و موفق نشد تا از این فرصت بهره ببرد.
این کارشناس بورس در ادامه تصریح کرد: جریان نقدینگی به وجود آمده هم رشد گردش معاملات بازار سرمایه و هم رشد شاخص‌ها را در پی داشت، ولی از آنجا که بازار سرمایه فاقد توان لازم جهت مدیریت بود، صرف عملیات سفته بازی شد. در حالی که باید آن را به سمت تولید و تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی هدایت می‌کردند، نه تنها چنین نشد، بلکه حباب هم به وجود آمد که با توجه به ریزش آن بسیاری متضرر شدند.
میرمعینی در این رابطه اظهار داشت: بازار سرمایه برای کشورهای در حال توسعه یا توسعه یافته مهم ترین بازار برای تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی با ابزارهای متنوعی که وجود دارد، است. اما متاسفانه در ایران از این مسئله محروم هستیم. مضاف بر اینکه تعداد بنگاه اقتصادی در کشور بسیار زیاد است، حداقل بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار بنگاه اقتصادی بین کوچک، متوسط و بزرگ رده‌بندی میشود، ولی در مجموع ۴۹۰ شرکت در بورس اوراق بهادار فعال هستند که این ظرفیت پایینی به حساب می‌آید و برنامه جدیدی برای اینکه بازار سرمایه تعداد بیشتری از شرکت‌ها را پذیرش کند، وجود ندارد، در حالی که هر اندازه تعداد بیشتر باشد زمینه تامین مالی برای صنعتگران و مردم افزایش خواهد یافت.
وی در این رابطه اظهار داشت: بازار سرمایه چنانچه دارای برنامه استراتژیک جامع باشد، به نوعی خواهد توانست مسئولان اقتصادی و سیاست‌گذاران را قانع سازد که نقش خیلی مهمی در اقتصاد کشور، مهار نقدینگی و تامین مالی بانک‌های اقتصادی که در مضیقه هستند، خواهد داشت. یکی از مهم ترین مسائلی که بازار سرمایه برعهده دارد، افزایش کارآیی و شفافیت است، به این معنا بسیاری از خطاهای تصمیم‌گیری به وسیله بازار سرمایه برجسته میشود.
این کارشناس بورس در این رابطه که ادامه شرایط فوق با توجه به تحریم‌ها برای بانک‌ها اختلال در روند تامین مالی را به وجود نمی‌آورد، ابراز کرد: تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی در داخل با توجه به شرایط مورد اشاره با مشکل روبرو نمی‌شود. البته بنگاه‌های اقتصادی به لحاظ احتمال عدم ایفای تعهدات برای تولیدات به واسطه مشکلاتی که در تولیدات در بحث تامین قطعات تا فروش ایجاد میشود، شاید با دردسرهایی روبرو شوند، ولی به نظر نمی‌آید که تحریم به طور مستقیم بر بانکداری داخلی کشور تاثیر بگذارد، زیرا حتی به لحاظ نرم افزاری هم اکثر بانک‌ها خودکفا هستند. وجود نقدینگی در جامعه هم نشان از گردش سیستم بانکی دارد، مگر آنکه به لحاظ ایفای تعهدات به مشکل برخورد کنند که آن هم به شاخص‌های اقتصادی ارتباط پیدا میکند.
میرمعینی در ادامه توضیح داد: مشکلی که ایفای تعهدات توسط بدهکاران را با مشکل مواجه میکند، بحث رتبه‌بندی شرکت‌های فعال است. این اتفاق در دنیا با استانداردهای بین‌المللی انجام میشود. رتبه به معنای اعتبار شرکت است که میتواند بسیاری از مشکلات ورشکستگی‌ها یا مطالبات سوخت شده بانک ها را تا حدودی حل کند.
وی در این خصوص اضافه کرد: متاسفانه هنوز نظام بانکی از این مسئله که رتبه اعتباری را جایگزین وثیقه‌ها کند، بهره نمی‌برد. زمانی که رتبه اعتباری مهم باشد، حتما سبب میشود که کارآیی شرکت‌ها هم افزایش یابد و هر اندازه قدرت نقدینگی کاهش یابد رتبه اعتباری شخص حقوقی افزایش پیدا میکند؛ بنابراین انگیزه زیاد میشود و مدیریت شرکت‌ها از حالت رابطه‌ای خارج و به صورت علمی در می‌آید و تحول زیادی در اقتصاد به وجود می‌آورد.
دیدگاه شما