با نظر به این تفاسیر عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای در زمینه افزایش سطح صادارت غیرنفتی میتواند بسیار مثبت و مثمرثمر باشد. در شرایطی کنونی صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای شرق آسیا و آسیای میانه بسیار اندک بوده از چند میلیارد دلار گذار نمیکند، اما عضویت دائم ایران در این سازمان میتواند به شکل قابل توجهی درآمدهای تجاری ایران را افزایش دهد. اما مجددا این نکته میبایست مورد توجه قرار گیرد که برداشته شدن تحریمها علیه ایران پیششرط چنین رخدادی برای اقتصاد و صادرات ایران خواهد بود.
۶- تسهیل ورود ایران به سازمان تجارت جهانی
ایران سالهاست که متقاضی پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) میباشد و پیشتر با عضویت ایران به عنوان عضو ناظر موافقت شد، اما پرونده عضویت دائم ایران به دلایل مختلف بدون نتیجه مانده است. در این میان فارغ از بحث تحریمهای آمریکا و کارشکنیها و مانع تراشیهای این کشور در راه عضویت ایران، موضوع عدم انطباق ساختارهای اقتصادی ایران با قوانین wto و نبود زمینههای پیوستن به این سازمان مطرح است.
در این میان عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای به طور حتم به تقویت توانمندیهای زیرساختی، اصلاح ساختارها برای رقابتی کردن اقتصاد و بازسازی قوانین بر مبنای انطباق با الزامات شانگهای خواهد انجامید و این موضوع به مرور به آمادگی ایران برای عضویت در سازمان تجارت جهانی خواهد انجامی
سفر به سمرقند در راستای تقویت سیاست همسایگی و همهجانبهگرایی اقتصادی ایران انجام شد/ علاقمندی کشورها به همکاری با جمهوری اسلامی نشان دهنده شکست تلاشها برای انزوای ایران است
سید ابراهیم رئیسی بامداد شنبه در بازگشت از سفر سه روزه به ازبکستان در تشریح نتایج و دستاوردهای این سفر، با بیان اینکه سفر به سمرقند در راستای تقویت سیاست همسایگی و همهجانبهگرایی اقتصادی ایران انجام شد، گفت: در راستای این نگاه ابتدا دیداری دوجانبه با رئیس جمهور و مقامات عالیرتبه ازبکستان داشتیم.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه در ۲۰ سال گذشته مسئولین عالی ایران و ازبکستان سفر متقابلی به کشورهای یکدیگر نداشتند، افزود: مسائل مورد علاقه طرفین در عرصه تمدنی و فرهنگی و نیز همکاریهای
اخباری که بورس را متاثر کردند
به گزارش بانکی دات آی آر به نقل از دنیای اقتصاد، تعطیلی بازار جهانی در نخستین روز معاملاتی خرداد ماه و کاهش اثر نوسان آن بر بازار سهام، در کنار تداوم انتشار گزارشهای به نسبت مناسب از سوی شرکتهای سهامی روی سامانه کدال از جمله مهمترین دلایل رشد نماگر به شمار میرود.
خبر حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی از سازوکار برخی از صنایع نیز در این روز افزایش تقاضا از سوی معاملهگران را به دنبال داشت.
در این بین نزدیک شدن به فصل داغ مجامع بورسی و تقسیم سود از سوی شرکتها میتواند بیش از گذشته بر جذابیت بازار سهام بیفزاید و در کنار گزارشهای اثرگذار بورسیها افزایش تقاضا در این بازار و خیز شاخص سهام برای فتح قله جدید را به دنبال داشته باشد.
کاهش نگرانیها در تعطیلی بازار جهانی
یکی از مهمترین دلایلی که طی روزهای اخیر، بورس تهران را متاثر کرده و سبب تشدید فشار عرضهها بر نماگر اصلی این بازار شده است، تلاطم شدید قیمتها در بازار جهانی بود، جاییکه به سبب بالا گرفتن برخی تنشهای منطقهای و همچنین تشدید مجادله میان دلایل ایجاد بازار خرسی دو قدرت بزرگ اقتصادی چین و آمریکا، افت قیمت کامودیتیهای را به دنبال داشت.
به طوری که در هفتهای که گذشت، مس و روی با افت ۱٫۷ درصدی بها مواجه شدند.
قیمت آلومینیوم نیز در این بازه زمانی ۱٫۶ درصد کاهش یافت.
در بازار نفت نیز شاهد ریزش حدود شش درصدی قیمتها در مقیاس هفتگی بودیم.
بار روانی این شرایط متلاطم، با تشدید عرضه سهام، افت شاخص سهام طی معاملات روز شنبه را به دنبال داشت.
طی معاملات روز یکشنبه اما با تعطیلی بازار جهانی، نگاه معاملهگران به سوی متغیرهای داخلی اثرگذار جلب شد تا بار دیگر قیمت سهام در مسیر صعودی نوسان کند، به طوری که از بین ۳۰۵ نماد معامله شده، بیش از ۸۵ درصد از سهام در محدوده مثبت به معاملات روزانه خود پایان دادند.
در میان ۳۸ صنعت فعال بورسی نیز تنها ۵ صنعت با شاخص منفی مواجه شدند.
انعکاس حذف تدریجی ارز ۴۲۰۰ تومانی
یکی از موضوعاتی که روز یکشنبه مورد توجه اهالی بازار قرار گرفت، خبر حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از ساز و کار صنایع شوینده بود.
از هفته گذشته نیز زمزمههایی در این خصوص در میان فعالان بازار شنیده میشد.
رشد قیمت سهام در گروه غذایی، گروه دارویی و مواردی از این دست نیز عمدتا تحتتاثیر همین زمزمهها بود.
در این روز شرکت سرمایهگذاری صنایع شیمیایی ایران از افزایش نرخ فروش محصولات خود خبر داد و اعلام کرد با توجه به عدم تخصیص یارانه به نفتسفید ویژه LAB در سال ۹۸ و تغییر مبنای محاسبه نرخ خوراک دریافتی این شرکت از پالایشگاه اصفهان از نرخ تسعیر ارز ۴۲۰۰ تومانی به نرخ تسعیر ارز در سامانه نیما، طی جلسهای با انجمن صنایع شوینده، بهداشتی و آرایشی ایران، نرخ فروش محصول LAB داخلی از مبلغ ۷۵۰۰ تومان به ۱۲۵۰۰ تومان برای هر کیلوگرم تغییر و مورد توافق قرار گرفته است.
بنابراین با توجه به افزایش نرخ فروش محصول اثر سود و زیانی ناشی از افزایش نرخ خرید خوراک مصرفی جبران میشود.
این موضوع سبب شد تا در همان دقایق انتشار خبر، شاهد افزایش تقاضا در نمادهای شوینده و رشد قیمت حداکثری آنها باشیم.
در این میان اما آنچه بیش از خود خبر حائز اهمیت است، تقویت احتمال حذف قریبالوقوع ارز مبادلهای از کل چرخه اقتصادی کشور است.
این مهم با افزایش بهای تمامشده تولید، راه را برای افزایش نرخ شرکتها باز گذاشته و عاملی در جهت رشد قیمت دلایل ایجاد بازار خرسی سهام آنها خواهد شد.
سهام روی خط کدال
پس از واکنش مثبت اهالی بازار به صورتهای مالی یکساله شرکتها که عمدتا از رشد سودآوری شرکتهای بورسی به ویژه کالاییها حکایت داشت، اینبار نوبت به گزارش عملکرد شرکتهای سهامی در دومین ماه از بهار رسیده است.
گزارشهایی که یک به یک روی سامانه کدال مینشینند و تا به این جای کار از رشد ملموس نرخها و به تبع آن مبالغ فروش شرکتها حکایت دارند.
موضوعی که برای سرمایهگذاران دلایل ایجاد بازار خرسی به شدت حائز اهمیت است.
البته باید توجه داشت تا این لحظه عمده گزارشهای ارسالی مربوط به شرکتهای کوچک و متمرکز بر بازارهای داخلی بوده و در مجموع نشان از روند رو به پیشرفت شرکتها داشته است.
انتظار میرود در روزهای آتی شرکتهای بزرگ و صادراتمحور نیز گزارشهای خود را روانه کدال کنند.
این گزارشها نه تنها سبب کاهش تردیدهای موجود درخصوص ایجاد رکود تورمی شد بلکه پازل سودآوری شرکتها را برای سال جاری تکمیل کرد.
در ضمن تمایل شرکتها برای تولید بیشتر با تقویت سمت عرضه، میتواند مانع از رشد افسارگسیخته قیمتها شده تا شاهد تعادل نسبی بازار فروش شرکتها در قیمتهای فعلی فروش باشیم.
محرکی به نام فصل مجامع
علاوه بر گزارش عملکرد ماهانه شرکتهای بورسی، نزدیک بودن مجامع سالانه شرکتها بهویژه شرکتهای بزرگ میتواند جذابیت هرچه بیشتر سهام را نوید دهد.
جایی که محرکی تحت عنوان تقسیم سود و به دنبال آن رقیق شدن قیمت سهمها، میتواند موج بعدی تقاضا را به همراه داشته باشد.
با این حال در خصوص برخی از شرکتها، رشد قیمت سهم قبل از برگزاری مجمع با سرعت زیادی کلید خورده و به نوعی پیشخور میشود.
موضوعی که لازم است مورد توجه معاملهگران قرار گیرد.
نگرانیهای جهانی کاهش مییابد؟
هرچند در هفته اخیر، بازار جهانی روزهایی منفی را پشتسر گذاشت، اما روند آتی این بازارها نیز آنچنان تیره و تار نیست.
انتظار میرود روسای جمهور چین و آمریکا در حاشیه نشست گروه ۲۰ در ژاپن که یک ماه دیگر برگزار میشود، بر سر پایان جنگ تجاری مذاکره کنند.
از دیگر سو نیاز دو سویه این جنگ به حصول توافق همچنان ضروری به نظر میرسد.
بنابراین در صورت عدم بروز رخدادی غیرمترقبه در کوتاهمدت، انتظار میرود این بازار روند باثباتتری را در روزهای آتی تجربه کند.
همگام با بازیگران
روز یکشنبه برای دومین روز متوالی خالص خرید سهام به نام معاملهگران خرد بازار ثبت شد و بیش از ۱۰ میلیون سهم به ارزش ۵۶ میلیارد تومان به پرتفوی حقیقیها افزوده شد.
در این میان نگاهی به خرید معاملهگران در ۳۸ صنعت فعال بورسی نشان میدهد که بازیگران خرد بیشترین خالص خرید خود را در سهام زیرمجموعه گروه مواد و محصولات دارویی به میزان افزون بر ۲۱ میلیارد تومان ثبت کردهاند.
زیرمجموعههای گروه سایر واسطهگریهای مالی نیز در این روز شاهد جابهجایی افزون بر ۱۴٫۴ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی حقوقی به حقیقی بودند.
در میان معدنیها نیز در لیست خرید معاملهگران خرد بازار قرار گرفتند و خالص خرید ۷٫۳ میلیارد تومانی را رقم زدند.
در میان شرکتهای بورسی اما نماد معاملاتی شرکت لیزینگ صنعت و معدن در الویت خرید معاملهگران خرد قرار گرفت.
دیروز ۸۱٫۵ میلیون سهم «ولصنم» به ارزش ۱۴٫۸۴ میلیارد تومان در سمت حقوقی به حقیقی جابهجا شد.
سبحاندارو از دیگر نمادهایی بود که دیروز مورد توجه بازیگران حقیقی بازار قرار گرفت.
در این نماد معاملاتی روز گذشته بیش از ۹٫۵ میلیون دلایل ایجاد بازار خرسی سهم به ارزش ۶٫۳ میلیارد تومان از پرتفوی حقوقیها به سبد سهام معاملهگران خرد افزوده شد.
سهام شرکت سرمایهگذاری دارویی تامین نیز در این روز با خالص خرید حدود شش میلیارد تومانی به سمت حقیقیها همراه شد.
در آن سوی بازار اما این نمادهای بانکی بورس تهران بودند که مورد توجه معاملهگران عمده بازار قرار گرفتند.
بانکیها در این روز شاهد جابهجایی حدود ۵٫۳ میلیارد تومان نقدینگی در مسیر حقیقی به حقوقی بودند.
همچنین دیروز درگروه تامین دلایل ایجاد بازار خرسی آب، برق و گاز، ۳٫۹ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقیها به پرتفوی معاملهگران عمده افزوده شد.
دلایل رونق بورس در ماههای اخیر/ بهترین راه بزرگ شدن شرکتها چیست؟
یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه نوسانهای بازار طلا و ارز، سرمایهگذاران را با تردید مواجه کرده گفت: شرکتها باید برای بزرگتر شدن وارد بازار سرمایه شوند.
تیتر20 - نماینده اتاق ایران در کمیسیون تخصصی شورای عالی بورس اوراق بهادار اظهار داشت: نقدینگی زیاد در کشور باید به یک بازار سرازیر شود و با توجه به آسیب کم در بازار سرمایه این نقدینگی اکنون راه خود را به سمت بورس یافته است.
حسین سلیمی ضمن اشاره به اشباع شدن بازارهای دیگر گفت: در حال حاضر بازار مسکن کمی متوقف شده و نوسان بازار دلار و طلا، سرمایه گذاران را با ترس و تردید مواجه کرده است، در این شرایط برای آنان سرمایه گذاری در بورس تبدیل به بهترین گزینه شده است.
وی دلایل ایجاد بازار خرسی خاطر نشان ساخت: در گذشته در بورس حجم معاملات در روز تنها به ۵۰ میلیارد تومان می رسید،اما در حال حاضر این حجم گاهی به ۲ هزار میلیارد تومان هم می رسد که نشان دهنده چند برابر شدن حجم معاملات روزانه بازار سرمایه است.اگر بورس به این ترتیب به رشد خود ادامه دهد، قطعا سرمایهها به جای سپرده گذاری در بانکها به بازار سرمایه میآیند.
سلیمی با بیان اینکه ورود سرمایه به بورس سبب رونق تولید و رشد شرکتهای بورسی خواهد شد، تصریح کرد: هر چند شرکتهایی که وارد بورس میشوند میتوانند از مزیتهای بیشتری برخوردار شوند، اما در شرایط فعلی تعدادشرکتهای بورسی ما نسبت به جمعیت و تولید ناخالص ملی بسیار اندک است.
وی در ادامه بیان داشت: بورس مقررات خاص خود را دارد، اما وارد نشدن در بورس باعث میشود تا شرکتها بزرگ نشوند و همچنان به صورت سنتی اداره شوند. اگر به دنبال شرکت بزرگ ملی هستیم و میخواهیم تولید ناخالص ملی در سهم بورسی افزایش پیدا کند باید وارد بورس شویم. در واقع شرکتهای بورسی میتوانند از وامهای بین المللی استفاده کنند و قبلا نمونههایی از این اتفاق را تجربه کرده ایم./اقتصادآنلاین
عملیات روانی بازار آتی علیه سکه
قیمت انواع سکه و طلا در معاملات روز گذشته بازار تهران روند صعودی داشت. بهطوری که در جریان معاملات انجامشده، قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید از مرز سه میلیون تومان نیز عبور کرد. بر این.
قیمت انواع سکه و طلا در معاملات روز گذشته بازار تهران روند صعودی داشت. بهطوری که در جریان معاملات انجامشده، قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید از مرز سه میلیون تومان نیز عبور کرد. بر این اساس نرخ هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید با ۱۲۸ هزارتومان افزایش به سه میلیون و ۱۲۷ هزار تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم با ۱۴۵ هزار و ۵۰۰ تومان افزایش به دو میلیون و ۸۷۹ هزار و ۵۰۰ تومان رسید.
در بازار ارز نیز نرخ برخی از ارزها افزایش یافت. با وجود اجرای سیاست یکسانسازی نرخ ارز که از سوی دولت و بانک مرکزی اعمال و ارز به صورت تکنرخی 4200 تومان اعلام شد، اما روز گذشته نرخ دلار دولتی 4365 تومان قیمتگذاری شد. این در حالی است که دلار در بازار آزاد از 8600 تا 8900 تومان نیز معامله شد. در بازار آزاد همچنین، روز گذشته هر یورو 10 هزار و 100 تومان و هر پوند با ارزش 11 هزار و 325 تومان داد و ستد شد.
روند افزایش قیمت سکه و ارز در بازار آزاد در حالی ادامه دارد که بر اساس قراردادهای بازار آتی سکه که در سامانه این بازار ثبت شده است، پیشبینی میشود که نرخ سکه در شهریور امسال تا سقف سه میلیون و 500 هزار تومان افزایش مییابد. قرارداد آتی بهطور کلی، قراردادی است که در آن خریدار و فروشنده توافق میکنند، مقدار معینی کالای مشخص را با کیفیت مشخص، قیمت معلوم و در زمان مشخص معامله کنند. در این قرارداد فروشنده متعهد تحویل کالا در تاریخ تعیینشده در زمان عقد قرارداد و همچنین خریدار متعهد به پرداخت وجه در تاریخ مذکور است. این نوع از قرارداد اگرچه فیالنفسه، ریسک سرمایهگذاری را کاهش میدهد اما در شرایط بحران اقتصادی میتواند به شکل معکوس عمل کرده و بازار را با التهاب بیشتری مواجه میشود.
روز گذشته و بر اساس تابلوی اعلانات قراردادهای آتی سکه، سکههایی که قرار است در آبان و دی امسال به خریداران تحویل داده شود، به ترتیب قیمتی معادل سه میلیون و 600 هزار تومان و سه میلیون و 700 هزار تومان خواهد داشت. بدیهی است که در شرایط اقتصادی کنونی کشور و به دنبال التهابات پیاپی در بازار طلا و ارز، چنین معاملاتی در بازار آتی، تبعات سوئی را بر اقتصاد کشور میگذارد و تقاضا برای خرید سکه را افزایش میدهد.
تبعات نرخ سکه در بازار آتی
کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی بر این نکته تاکید میکنند که نقش بازار سکه آتی نیز در روند قیمتگذاری سکه در بازار آزاد تاثیر مستقیمی دارد؛ چراکه بازار آتی، قیمت سکه در آینده را تعیین میکند و هرچه قیمت سکه آتی بیشتر شود، مردم به سکه بازار آزاد اقبال بیشتری نشان میدهند و برای کسب سودهای آینده، سعی میکنند با خرید بیشتر، علاوهبر حفظ ارزش پول خود، سرمایه بیشتری کسب کنند.
در حالی که به اذعان کارشناسان اقتصادی بازار آتی سکه قیمت سکه در بازار آزاد را افزایش میدهد، اما عضو شورایعالی بورس چندی پیش گفت: «اگر بانک مرکزی در بازار آتی سکه فعال شود، طبیعی است که بسیاری از مشکلات حل خواهد شد و میتواند با توجه به افزایش عرضه، قیمت را کاهش دهد.» نکته قابل توجه این است که حسین عبده تبریزی ممنوعیت فعالیت در بازار آتی را راهحل خوبی دلایل ایجاد بازار خرسی برای حل مشکل افزایش قیمت در بازار نمیداند و معتقد است که اگر بانک مرکزی به جای این تصمیم، خود در بازار آتی فعالیت داشته باشد و نظر خود را اعمال کند، میتواند با توجه به افزایش عرضه، قیمت را کاهش دهد.
اظهارنظر عبدهتبریزی در حالی مطرح میشود که در فروردین امسال بانک مرکزی در حرکتی مشابه، اقدام به پیش فروش سکه با سررسیدهای 6 و 12 ماهه کرد اما پس از نزدیک به یک ماه و در اردیبهشت امسال، بانک مرکزی دستور توقف پیشفروش سکه را اعلام کرد. بنابراین میتوان گفت چنین اقدامی نیز نهتنها نتوانست بازار را کنترل کند، بلکه قیمت سکه تا مرز سه میلیون تومان را نیز افزایش داد.
مجموع چنین اقدامات و راهکارهایی که دولت (به خیال خودش) برای جلوگیری از بروز التهابات بیشتر در بازار سکه و ارز ارائه میدهد، این سوال را در ذهن ایجاد میکند که بهرغم هشدارهای کارشناسان اقتصادی مبنیبر حذف بازار آتی سکه، دلیل اصرار دولت بر ادامه فعالیت این بازار چیست؟ تجربه بازار آتی سکه نشان میدهد که معاملات سکه در این بازار هیچگاه موجب کاهش قیمت سکه در بازار نشده و چه بسا نرخ سکه را نیز افزایش داده است. آیا این اصرار دولت مبنیبر تداوم فعالیت بازار آتی سکه، یک اصرار مخرب و توهم بینتیجه نیست؟
عوامل التهابات بازار
از نگاه تحلیلگران اقتصادی در التهابات ایجادشده در بازار سکه و طلا که روز گذشته، بار دیگر نگرانی از آینده این بازار را افزایش داد، چند عامل نقش دارد. در وهله نخست باید گفت که بههمریختگی بازار ارز و چند صدایی مسئولان کشور، بازار سکه و ارز را در شرایط بلاتکلیفی قرار داده است. به عبارت دیگر هنوز معلوم نیست سیاست تیم اقتصادی دولت برای کنترل سفتهبازی و نرخ ارز چیست؟ چراکه یک روز دلار، با نرخ ثابت 4200 تومان اعلام و یک روز بازار ثانویه ایجاد میشود. یک روز سامانه نیما و یک روز بازار موازی مطرح میشود.
نکته مهم دیگر اینکه عدم کنترل سفتهبازی از طریق مالیات نقش مهم دیگری در این حوزه ایفا میکند. باید پذیرفت که دولت نتوانسته است مالیات را بهعنوان سیستم مهار سوداگری راهاندازی کند و به دلیل فساد، عدم تکمیل طرح جامع مالیاتی و نبود اطلاعات کافی، طرحهای مالیاتی مانند مالیات بر ثروت، مالیات بر عایدی سرمایه و مالیات بر ارزش افزوده نیمهتمام مانده است. این در حالی است که در همه جای دنیا دلایل ایجاد بازار خرسی دلایل ایجاد بازار خرسی از این ابزارها برای بازار سفتهبازی استفاده میکنند. بنابراین میتوان گفت تا زمانی که این ابزارها استفاده نشود، با نوسان در بازارها مواجه خواهیم بود.
پیشبینیناپذیر بودن شرایط اقتصادی کشور نیز در این میان مزید بر علت شده است. در واقع گسترش نااطمینانی از آینده و پیشبینیناپذیری، اقتصاد سفتهبازی را گسترش میدهد و متاسفانه تیم اقتصادی دولت تنها با راهکارهای دستوری، اما بدون مطالعه و بدون هیچ ابزار عملیاتی درست برای بهبود اوضاع شرایط را دشوارتر میکند. مجموعه این عوامل تصویر غیرروشنی از اقتصاد ایران ایجاد میکند. با وجود این شرایط، بازار آتی هم به این التهابات دامن میزند.
علاوهبر این، در چند روز اخیر، زمزمههای حذف ارز مسافرتی برای جلوگیری از خروج ارز از کشور مطرح شد. بر اساس آمار به دست آمده در سه ماه اخیر 300 میلیون دلار ارز مسافرتی با نرخ 4200 تومان به مسافران خروجی تخصیص داده است که در شرایط بحران اقتصادی، گلایههای فراوانی را از سوی کارشناسان اقتصادی به همراه داشت تا جایی که موضوع حذف ارز مسافرتی، موجب نگرانی مسافرانی شده است که با تهیه بلیت سفر، در انتظار دریافت ارز مسافرتی بودهاند. این امر نیز بهانهای شد تا بهعنوان یکی از دلایل افزایش قیمت ارز از سوی فعالان اقتصادی مطرح شود.
اظهارنظرها عجیب و غریب
بر اساس آمار ارائهشده از سوی بانک مرکزی در حال حاضر 1600 هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور وجود دارد که به گفته کارشناسان عدم هدایت صحیح این میزان نقدینگی از سوی دولت موجب شده تا نقدینگی موجود هر روز به سمت یک بازار گرایش پیدا کند. همین امر زمینه تحولات و التهابات چند ماه اخیر را در بازار فراهم کرده است. روز گذشته و به دنبال افزایش قیمت سکه و ارز، یک مسئول در بانک مرکزی در اظهارنظر عجیبی عنوان کرد که آمریکا ارز را گران کرده است! و در واقع نقدینگی ۱۶۰۰هزار میلیارد تومانی در کشور موضوع عجیب و غریبی نیست. حمید زمانزاده، معاون پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در واقع سهم و نقش نقدینگی در التهابات چند ماه اخیر در بازارهای دارایی بهویژه بازار ارز را انکار کرد و با استناد به آمار رشد نقدینگی در دولتهای یازدهم و دوازدهم گفت: «در این دو دوره رشد نقدینگی در محدوده کمتر از 25 درصد بوده است در حالی که رشد نقدینگی در سالهای پیش از آن، بالاتر بود. بنابراین سطح نقدینگی حدود 1600هزار میلیارد تومان فعلی، عجیب و غریب نیست. معمولا در هر دولتی نقدینگی پس از چهار سال دو برابر شده است بنابراین نقدینگی و کنترل نکردن آن، عامل التهابات اخیر بازار نبوده است، بلکه منشأ جهش نرخ ارز و سکه، تحریمهای جدی احتمالی آمریکاست و بسیاری افراد با احتمال کسب سودهای آتی وارد بازار ارز و سکه شدهاند. عامل اصلی التهابات اخیر در بازار ارز، سیاستهای پولی و نقدینگی یا نحوه مدیریت آن نبوده است!»
تاثیر بازار آتی در شرایط آرام اقتصادی
اقتصاددان و عضو هیاتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی در گفتوگو با «فرهیختگان» در مورد تاثیر بازار آتی سکه در قیمتگذاری سکه در بازار میگوید: «قیمت سکه در بازار آتی بر قیمت سکه در بازار، در شرایطی میتواند تاثیرگذار باشد که تنها متغییر مورد تحلیل، متغیر اقتصادی باشد. به عبارت دیگر، در شرایط عادی اقتصادی که هیچ بحران و التهابی در بازار وجود ندارد، میتوان قدرت تاثیرگذاری بازار آتی را قابل توجه دانست. اما باید به این نکته توجه داشت که ایران در حال حاضر در شرایط جنگ اقتصادی به سر میبرد که این جنگ اقتصادی نیازمند یک آرایش جنگی درست است.»
به گفته بهنام ملکی، اقتصاد کنونی ایران با تهاجم سنگینی مواجه شده است. و عده اندکی به حقوق اکثریت مردم تجاوز کردهاند. افرادی که به منابع بانکی متصل بودند، یا افرادی که در آشفتهبازار و در پوششهای مختلفی مانند فروش خودرو، سرمایه مردم را جمعآوری کرده و با خرید سکه و دلایل ایجاد بازار خرسی ارز به ثروتهای افسانهای دست پیدا کردند. بنابراین وقتی در اقتصاد کشوری فردی با رانتهای اطلاعاتی 40 هزار سکه طلا از دولت خریده و بدون پرداخت هیچمالیاتی، در اندک زمانی به دو برابر قیمت در بازار فروخته است، نمیتوان دلیل التهاب بازار را در جای دیگری جستوجو کرد.
وی معتقد است در فضای جنگ اقتصادی، دولت در نخستین اقدام باید به سراغ محدود کردن فعالیتهای غیر مولد برود. تردیدی نیست که اگر دولت در یک اقدام فوری، نظام اقتصادی را به سمت اقتصاد کوپنی سوق میداد، التهاب بازار ارز و طلا بهشدت فروکش میکرد. اما مسلم است که با چنین اقدامی نیز منافع عدهای به خطر خواهد افتاد.
روند کاهشی قیمت برنج گیلان؛ سود کلان در جیب دلالان
رشت - ایرنا - قیمت برنج که از سال گذشته روند صعودی یافته و امسال هم از اوایل سال این رشد نامعقول ادامه داشت با آغاز برداشت خوشههای طلایی برنج از شالیزارهای پربرکت از ماه گذشته اندکی تعدیل شد و حتی روند کاهشی البته با شیب بسیار ملایم به خود گرفت اما این شرایط آیا نفع تولید کننده و مصرف کننده را در پی دارد؟
به گزارش خبرنگار ایرنا، با برداشت دانههای شلتوک و تبدیل آن به برنج در کارخانههای شالیکوبی گیلان طی هفته های اخیر، قیمت برنج در این استان روند کاهشی را طی میکند، به طوری که هم اکنون هر کیلو برنج هاشمی از بیش از ۱۰۰ هزار تومان قبل از برداشت محصول جدید با نوسان قیمت بین ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان به فروش میرسد؛ کارشناسان کشاورزی استان میگویند روند نزولی قیمت برنج ادامه خواهد داشت.
کاهش تدریجی قیمت برنج در گیلان در بحبوحه برداشت این محصول برای کشاورزان که عموما اراضی خرد و کوچک دارند، موجب ناخرسندیشان شده از آنرو که به گفته آنان امسال هزینههای کاشت، داشت و برداشت برنج افزایش زیادی داشته است و حداقل انتظارشان آن بود که قیمت برنج به همان نرخ قبل بماند.
اما کشاورزان معتقدند : سود این وضعیت به جیب دلالان می رود که می کوشند بازار را در سراشیبی قیمتی قرار دهند تا بتوانند محصول کشاورز را با نرخ های پایین تری خریداری کنند.
با برداشت دانههای شلتوک و تبدیل آن به برنج در کارخانههای شالیکوبی طی هفتههای اخیر، قیمت برنج در گیلان اندکی روند کاهشی را طی کرد، به طوری که هم اکنون هر کیلو برنج هاشمی از ۱۰۰ هزار تومان قبل از برداشت محصول جدید، با نوسان قیمت بین ۸۰ تا ۹۰ هزار تومان از شالیکاران خریداری میشود، به گفته کارشناسان کشاورزی استان، این روند نزولی قیمت برنج ادامه خواهد داشت.
در ابتدای فصل زراعی با توجه به کاهش نزولات جوی در فصل زمستان پیشبینی میشد که با میزان آورد سد سپیدرود که طی ۲ و سه دهه گذشته خیلی کاهش داشت، بخشی از شالیزارهای گیلان زیرکشت نرود اما تنش آبی نتوانست مانع کشت و کار شالیزارهای گیلان شود و با وجود مشکلات آبی تمامی اراضی شالیزاری زیر کشت محصول برنج رفت و با مدیریت و مصرف بهینه آبی که انجام شد کشاورزان سال زراعی را به سلامت پشت سرگذاشتند.
بر اساس گزارش سازمان جهادکشاورزی گیلان با همت شالیکاران و مدیرت مصرف آب کشاورزی اینک شاهد افزایش ۲۰ درصدی تولید برنج در استان نسبت به سال قبل هستیم؛ برداشت برنج نیز از ماه گذشته "مرداد" در اراضی شالیزاری آغاز شده و همچنان ادامه دارد و بر اساس آخرین آمار دریافتی افزون بر ۹۳ درصد خوشه های طلایی برنج در این استان برداشت شدهاست.
اما بر خلاف دلالان که از این کاهش نرخ ها سودهای کلان می برند و می توانند محصول را در فصل برداشت با رقم کمتر خریداری کرده و با سود کلانی در خارج فصل بفروشند؛ این وضعیت برای شالیکاران رضایت بخش نیست و معتقدند : امسال هزینههای کاشت، داشت و برداشت برنج بسیار بالا بود و اکنون که باید محصول را برای پرداخت بدهیها به فروش برسانیم، نرخ ها کاهش یافته است.
یکی از برنجکاران شهرستان آستانهاشرفیه میگوید: امسال با توجه به مشکلات کمآبی برای کاشت برنج زحمات ما مضاعف بود اما اکنون باید با قیمتی پایین تر از گذشته برنج را به فروشیم که ظلم به کشاورز است.
محمد شعبانی با بیان اینکه همواره دلالان و سرمایهداران از این کاهش قیمتها سود میبرند از مسئولان خواست تا کنترل بیشتری بر بازار برنج داشته باشند.
او می گوید : من از ابتدای فصل کلی هزینه بذر و کارگر و کود و سم و غیره داده ام و تا قبل از برداشت هم قیمت ها رشد زیادی داشت اما الان که محصول را برداشت کرده ام و ناچارم برای تامین هزینه ها بفروشم تقریبا جز سود اندکی که حاصل می شود تقریبا می توان گفت هزینه و درآمدم سربه سر شده است.
وی ادامه می دهد: چرا به ما کمکی نمی شود که ناچار نباشیم دلایل ایجاد بازار خرسی دلایل ایجاد بازار خرسی محصول را در فصل برداشت به قیمت اندکی بفروشیم و مصرف کننده هم از این کاهش قیمت سودی نمی برد چون چند ماه بعد دلال و کارخانه دار چنان بازار را بهم می ریزند که محصول خریداری شده را با سودهای کلان ۳۰۰ و ۴۰۰ درصدی می فروشد.
مسعود مهری هم می گوید : من و برادرانم هر یک بین سه تا 5 هکتار زمین شالی داریم و همیشه هم ناچاریم محصول را در همان زمان برداشت بفروشیم اما امسال یکی از برادرانم قبل از فصل برداشت محصول خود را به سلفخر فروخت و سود بیشتری از ما کرد که الان می خواهیم بفروشیم چون قیمت در بازار روند نزولی دارد و امکان نگهداری محصول را نیز برای ماههای آتی نداریم.
او افزود : زمین های من در کیاشهر محصول خوبی داشته اما هزینه های کود و سم و نیز کارگر هم امسال خیلی زیاد بود و من نسبت به پارسال بیش از 2.5 برابر هزینه کارگر داده ام و حالا با وجود آنهمه افزایش قیمت برنج نسبت به پارسال باز هم ما به عنوان شالیکار سودی نمی بریم و سود این افزایش قیمت عاید دیگران می شود و باز کشاورز مظلوم واقع می شود.
صاحب یکی از کارخانهداران شالیکوبی استان گیلان نیز که خود برنجکار است، میگوید: اکنون هر کیلو برنج هاشمی بین ۹۰ تا ۹۵ تومان از شالیکاران خریداری میشود در حالیکه پیش از این به بیش از ۱۰۰ هزار تومان هم رسیده بود.
محمدحسن زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: هم اینک هر کیلو شلتوک نیز بین ۳۵ تا ۴۵ هزار تومان به فروش می رسد حال آنکه قبل از برداشت محصول جدید برنج تا ۵۰ هزار تومان هم خریداری میشد.
وی با بیان اینکه قیمت برنج دست دلالان و صاحبان کارخانه و سرمایه است، اضافه کرد: کاهش قیمت برنج طی هفته های آینده نیز پیشبینی میشود.
حسن زاده با اشاره به افزایش تولید برنج در استان گیلان خاطر نشان کرد: کشاورزان از میزان تولید و کیفیت برنج رضایت دارند اما این کاهش قیمت آنان را نگران کرده است.
افزایش ۲۰ درصدی محصول برنج در گیلان دلیلی بر کاهش قیمت
مسئولان و کارشناسان جهادکشاورزی گیلان، افزایش تولید برنج در سال جاری را از جمله دلایل کاهش قیمت برنج در بازار استان عنوان میکنند.
چنانکه رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه هماکنون در پیک فرآوری و تبدیل برنج در گیلان و استانهای شمالی کشور هستیم، گفت: افزایش ۲۰ درصدی تولید برنج در استان و به تبع این خطه در سایر استان های تولید کننده این محصول موجب شده قیمت ها شیب خیلی ملایمی نزولی داشته باشد.
صالح محمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: معمولا قیمت برنج همه ساله در این مقطع از ثبات برخوردار بود اما امسال به دلیل شرایط بازار و افزایش زیاد سال قبل، شاهد نوساناتی در این بخش هستیم.
وی با بیان اینکه قیمت برنج از روزهای برداشت به شکل منظم در سازمان جهاد کشاورزی رصد میشود، اضافه کرد: بر اساس ارزیابی محیطی از سراسر استان، اطلاعات جمعآوری می شود و در حوزه تنظیم بازار و محصولات کشاورزی سازمان به ثبت می رسد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان پیشبینی کرد که متوسط قیمت هر کیلو برنج با کیفیت در این استان بین ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان به نقطه آرامش و ثبات برسد.
وی یادآور شد: در سال جاری با توجه به مدیریت صحیح تغذیه گیاهی شامل مصرف متوازن کودهای ازته به ویژه پتاسه و مدیریت بهینه مصرف آب با وجود کاهش منابع آبی و نیز توصیههای فنی جهادکشاورزی و کارشناسان این حوزه در شهرستانها برآورد میشود بیش از یک میلیون و ۱۵۰ هزار تن شلتوک از شالیزارها برداشت شود.
توجه به افزایش درآمد خالص شالیکاران با فزونی محصول و قیمت مناسب
رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور با بیان اینکه امسال با افزایش تولید برنج نسبت به سال گذشته مواجه بودیم، گفت: همیشه افزایش یا کاهش تولید متاثر از عوامل متعدد است، از اینرو مدیریت شرایط میتواند ما را به سمت افزایش تولید سوق دهد، امسال به رغم تنش آبی یا خشکی در برخی نقاط، این مهم به خوبی مدیریت و حتی منجر به افزایش تولید شد.
دکتر مریم حسینی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا عنوان کرد: فزونی تولید برنج امسال ناشی از چند مولفه شامل افزایش سطح زیرکشت ارقام اصلاح شده پرمحصول، استفاده بهتر از نهادهها به ویژه کود در مقایسه با سال قبل و استفاده از دستورالعملهای زراعی با ارایه آموزش ها به کشاورزان و شرایط آب و هوایی بود.
وی بیان داشت: با افزایش سطح زیرکشت ارقام پرمحصول و اصلاح شده در سالهای آینده و به کارگیری دستورالعملهای به زراعی برای مدیریت تغذیه خاک و گیاه و مدیریت عوامل زیان رسان شامل آفات، بیماریها و علف های هرز، میتوانیم باز هم بیشتر از این شاهد افزایش تولید باشیم، البته باید به صورت پلکانی در نظر بگیریم و به تدریج افزایش تولید را داشته باشیم.
رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور، پایداری تولید این محصول را مهمتر از افزایش تولید عنوان و تاکید کرد: حفظ پایداری تولید برنج را باید مورد توجه قرار دهیم تا کشاورز از این مهم سود ببرد، مهمتر اینکه افزایش درآمد خالص کشاورز را نیز باید توامان داشته باشیم.
وی بیان داشت: بنابراین با افزایش محصول کشاورز و قیمت مناسب (نرخی که برای تولید کننده و مصرف کننده مناسب باشد) باید موجب افزایش درآمد خالص کشاورز شده و به دنبال آن بتوانیم افزایش تولید نیز داشته باشیم.
دکتر حسینی بیان داشت: آنچه مهم است اینکه ما در سالهای آینده با تغییرات اقلیمی به ویژه گرم شدن هوا و کاهش آب قابل دسترس مواجه هستیم بنابراین با معرفی ارقام جدید و دستورالعملهای به زراعی برای مدیریت مزرعه و استفاده از بذر گواهی شده باید تولید را در واحد سطح افزایش دهیم.
وی اضافه کرد: دستورالعملها برای برداشت و مدیریت پس از برداشت نیز منجر به کاهش ضایعات در این مرحله میشود، این مهم درصد برنج خُرد و شکسته را کاهش می دهد و موجب افزایش درآمد کشاورزان و برنج سالم می شود.
رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور عنوان کرد: همه تلاش فعالان بخش برنج از جمله تحقیقات، اجرا، بیمه محصولات کشاورزی در راستای افزایش تولید برنج است.
وی با اشاره به طرح ابلاغی از سوی وزیر کشاورزی در زمستان سال گذشته با عنوان "طرح ارتقاء تولید و امنیت غذایی برنج" افزود: هدف آن است که نهادهها آسانتر و با قیمت کمتر در اختیار کشاورز قرار گیرد تا کشاورزان با تشویق و حمایت ها، مدیریت بهتر مزرعه و پایداری تولید برنج را داشته باشند.
رئیس موسسه تحقیقات برنج کشور با بیان اینکه امسال نسبت به سال گذشته افزایش تولید برنج را داشتیم، اظهار داشت: تمام امیدواری ما این است که طی سال های آینده افزایش تولید برنج را داشته باشیم و به پایداری برسیم، نوسانات تولید را تا حد ممکن کم کنیم و از همه مهمتر اینکه با میزان آب در دسترس بیشترین عملکرد یعنی افزایش بهره وری را حاصل کنیم.
برنج مهمترین محصول استراتژیک گیلان به شمار میرود. این استان بزرگترین تولیدکننده ارقام بومی و باکیفیت برنج در کشور است.
این خطه رتبه نخست کشور از لحاظ سطح زیرکشت و رتبه دوم تولید برنج را دارد و سالانه ۲۳۸ هزار هکتار از شالیزارهای گیلان به زیرکشت برنج میرود، ارقام هاشمی، علی کاظمی، صدری، حسنی و دیلمانی جزو رقمهای کیفی و گوهر و سپیدرود جزو رقمهای پرمحصول است که در شالیزارهای استان کشت میشود اما عمده رقم های کشت شده در این استان، ارقام کیفی هاشمی و علی کاظمی است.
۶ نکته کلیدی درباره عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای
کبنا ؛پس از ۱۶ سال انتظار، دیروز-جمعه- ایران با امضای تعهدات عضویت دائم در اجلاس سمرقند، به عنوان نهمین عضو دائم سازمان همکاری شانگهای پذیرفته شد.
به گزارش کبنا، شوکت میرضیایف رییس جمهور ازبکستان به عنوان میزبان بیست و دومین اجلاس سران شانگهای، دیروز –جمعه- در سخنرانی خود، عضویت دائم ایران در این سازمان را اعلام کرد. جمهوری اسلامی ایران در بیست و یکمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای با حضور ۱۲ عضور دائمی و ناظر به عضویت دائم این نهاد در آمد.
طی سالهای گذشته تلاشهای زیادی از سوی تهران برای عضویت در این سازمان صورت گرفته بود. مقامات دولت سیزدهم نیز این رخداد را در مقام فرصتی بزرگ برای کشور میدانند. بنابر توییت سخنگوی دولت، لایحه «الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به سازمان همکاری شانگهای» پس از تصویب در دولت، جهت طی تشریفات قانونی تقدیم مجلس خواهد شد. با این تفاسیر در ادامه گزارش حاضر در ارتباط با ساختار و ابعاد اهمیت عضویت ایران در سازمان همکاری چند نکته اساسی مورد اشاره و بررسی قرار میگیرد.
۱ – سازمان همکاری شانگهای در یک نگاه
سازمان همکاری شانگهای در ژوئن سال ۲۰۰۱ به طور رسمی از سوی کشورهای چین، روسیه، قزاقستان، قیرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان تاسیس شد. با وجود اعلام رسمی این نهاد در اوایل دهه ۲۰۰۰ بنیان اصلی ایجاد این سازمان را میبایست در رقابت قدرتهای بزرگ بر سر منطقه آسیای میانه در دوران پس از پایان جنگ سرد (بعد از ۱۹۹۱) دانست.
در ۲۶ آوریل ۱۹۹۶ سران کشورهای چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان و تاجیکستان با هدف اعتمادسازی امنیتی در مرزهای خود در شهر شانگهای چین، تحت عنوان «شانگهای ۵» گردهم آمدن و در نهایت پس از ۵ نشست سالانه، در ۲۰۰۱ به طور رسمی ایجاد «سازمان همکاری شانگهای» را اعلام کردند.
از همان سالهای ابتدایی این سازمان، تلاشهای ایران برای عضویت آغاز شد که البته در سال ۲۰۰۵ ایران به عضویت ناظر این سازمان پذیرفته شد. مغولستان در سال ۲۰۰۴ و یک سال قبل ایران، پاکستان، هند و افغانستان در سال ۲۰۰۵ و بعد از آن نیز بلاروس به عنوان عضو ناظر به سازمان مذکور ملحق شدند.
هند و پاکستان نیز از سال ۲۰۱۷ به عضویت دائم این سازمان درآمدند و ایران نیز به عنوان عضو دائم جدید در ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ (۱۶ سپتامبر ۲۰۲۲) به این سازمان ملحق شده است. با این اوصاف، اکنون ۹ عضو دائمی سازمان همکاری
شانگهای عبارتند از هند، قزاقستان، چین، قرقیزستان، پاکستان، روسیه، تاجیکستان، ایران و ازبکستان و سه کشور افغانستان، بلاروس و مغولستان نیز به عنوان عضو ناظر و شش کشور آذربایجان، ارمنستان، پادشاهی کامبوج، نپال، ترکیه و سریلانکا نیز از شرکای گفتوگوی آن محسوب میشوند.
۲- سازمان غیرنظامی برای مقابله با نفوذ آمریکا
سازمان همکاری شانگهای بدون منظور کردن اهداف نظامی، در قالب همکاریهای چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی و با هدف برقرار کردن موازنه در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه تاسیس شد. در واقع، عضویت در سازمان شانگهای از بطن تاسیس خود تا کنون، بر خلاف پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در زمینه همکاری نظامی تعهدی را برای اعضا ایجاد نمیکند.
در حقیقت، سازمان همکاری شانگهای یکی از معدود اجلاس یا سازمانهایی است که کشورهای غربی در ساختار اعضا، روند مدیریت و تصمیمگیریهایش هیچگونه دخالتی ندارد.
ماهیت اصلی این نهاد در راستای تقابل با غرب و نهادهای وابسته به آن همانند ناتو موجودیت پیدا کرده است. در همین راستا شاهد هستیم که سازمان همکاری شانگهای در سال ۲۰۰۵ پیشنهاد آمریکا مبنی بر پیوستن به این سازمان را رد کرده بود که این امر نشان از نگرش کلان امنیتی، سیاسی و اقتصادی ویژه اعضا در مسیر تقابل با حوزه غرب دارد.
۳- مسیر دشوار عضویت ایران در سازمان شانگهای
ایران با وجود داشتن مناسبات حسنه با کشورهای موسس و عضو سازمان همکاریهای شانگهای مسیر نسبتا دشواری از حضور به عنوان عضور ناظر تا عضویت دائم را طی کرد. طی سالهای بعد از ۲۰۰۵ به طور متمادی بحث پذیرش عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای مطرح بوده است، اما تا جولای ۲۰۱۵ و بعد از امضای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میان تهران و کشورهای ۱+۵ تحریمهای بینالمللی و قطعنامههای شورای امنیت مانع حقوقی و سیاسی محدود کننده در برابر پیوستن ایران به این نهاد بود.
اما پس از تصویت قطعنامه ۲۲۳۱ در شورای امنیت سازمان ملل متحد، اولین گام جدی برای عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای برداشته شد و مانع حقوقی بزرگ حذف شد. در این میان، ارتباط نزدیک ایران به کشورهای عضو دائم سازمان همکاری شانگهای نیز از اهمیتی فوقالعاده برخوردار بود و به نظر میرسد زمینه اعتماد میان طرفین را به همراه داشته است.
با نظر به این اوصاف، در سال ۲۰۱۷
تلاش ایران برای عضویت دائم در سازمان همکاری شانگهای با وجود موافقت تمامی اعضا، به دلیل مخالفت تاجیکستان که با طرح دلایل مختلف امنیتی، سیاسی و. بود، بدون نتیجه باقی ماند، اما در وضعیت جدید شاهد بودیم که دوشنبه نیز نسبت به عضویت دائم تهران، رویکرد مثبتی ارائه و با پذیرش عضویت دائم ایران موافق کرد. در نهایت امروز ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۱ (۲۶ شهریور ۱۴۰۰) عضویت دائم ایران، به عنوان نهمین کشور، عضو اصلی سازمان همکاری شانگهای پذیرفته شد.
هر چند در نشست سال ۲۰۲۱ در تاجیکستان، ایران به عنوان نهمین عضو اصلی این سازمان مورد پذیرش قرار گرفت، ولی در اجلاس سمرقند تعهدات عضویت دائم به طور رسمی امضا شد. از زمان عضویت ناظر ایران در شانگهای سه رئیس جمهور در کشور عوض شده است و عضویت ناظر از دولت نهم شروع شد و در این مدت نیز بارها مقامات ارشد کشورمان از دیگر اعضا خواسته بودند تا با عضوت دائم این کشور موافقت کنند.
۴- تولید کننده و مصرف کننده اول انرژی در جهان
کشورهای عضو و ناظر سازمان همکاری شانگهای رتبه اول در بیشترین تولید کننده و مصرف کننده انرژی در جهان را در اختیار دارند. همین امر نشاندهنده آن است که این سازمان در زمینه صادارات و واردات انرژی از یک سو میتواند همکاری تنگاتنگی را میان اعضا برقرار کند و از سوی دیگر، بر قیمت و بازار انرژی در سطح جهان تاثیرگذاری زیادی داشته باشد.
ایران نیز به عنوان یکی از اعضای دائم در سازمان همکاری شانگهای میتواند از مزایای موجود در زمینه صادرات نفت و گاز به اعضا بهره بگیرد. در واقع، مسیر فروش و بازگشت مبالغ حاصل از صادارات انرژی به شکل قابل توجهی میتواند تسهیل شود. البته این وضعیت بیشتر وابسته به وضعیتی است که در آن تحریمهای بینالمللی علیه ایران لغو شده باشند. در وضعیت تحریمهای گسترده غرب، حتی شرکتهای بزرگ حاضر در مجموعه سازمان همکاری شانگهای از همکاری و شراکت اقتصادی با ایران استقبال نخواهند کرد.
۵- پتانسیلهای ویژه جمعیتی و صادراتی سازمان همکاری شانگهای
کشورهای عضو و ناظر سازمان همکاری شانگهای در مجموع حدود نیمی از جمعیت جهان و یک چهارم خشکیهای جهان را شامل میشوند. این مساله در ابتدای امر میتواند از نظر اقتصادی بازار بزرگی را برای همکاری اعضا با یکدیگر ایجاد کند و زمینه تسهیل و تقویت همکاریهای تجاری و اقتصادی آنها با یکدیگر باشد. در مرحله بعد نیز
چنین پتانسیل جمعیتی و سرزمینیای در زمینه تغییر معادلات قدرت و ایجاد موازنه قوا در سطح جهانی میتواند بسیار موثر باشد.
با نظر به این تفاسیر عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای در زمینه افزایش سطح صادارت غیرنفتی میتواند بسیار مثبت و مثمرثمر باشد. در شرایطی کنونی صادرات غیرنفتی ایران به کشورهای شرق آسیا و آسیای میانه بسیار اندک بوده از چند میلیارد دلار گذار نمیکند، اما عضویت دائم ایران در این سازمان میتواند به شکل قابل توجهی درآمدهای تجاری ایران را افزایش دهد. اما مجددا این نکته میبایست مورد توجه قرار گیرد که برداشته شدن تحریمها علیه ایران پیششرط چنین رخدادی برای اقتصاد و صادرات ایران خواهد بود.
۶- تسهیل ورود ایران به سازمان تجارت جهانی
ایران سالهاست که متقاضی پیوستن به سازمان تجارت جهانی (WTO) میباشد و پیشتر با عضویت ایران به عنوان عضو ناظر موافقت شد، اما پرونده عضویت دائم ایران به دلایل مختلف بدون نتیجه مانده است. در این میان فارغ از بحث تحریمهای آمریکا و کارشکنیها و مانع تراشیهای این کشور در راه عضویت ایران، موضوع عدم انطباق ساختارهای اقتصادی ایران با قوانین wto و نبود زمینههای پیوستن به این سازمان مطرح است.
در این میان عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای به طور حتم به تقویت توانمندیهای زیرساختی، اصلاح ساختارها برای رقابتی کردن اقتصاد و بازسازی قوانین بر مبنای انطباق با الزامات شانگهای خواهد انجامید و این موضوع به مرور به آمادگی ایران برای عضویت در سازمان تجارت جهانی خواهد انجامی
سفر به سمرقند در راستای تقویت سیاست همسایگی و همهجانبهگرایی اقتصادی ایران انجام شد/ علاقمندی کشورها به همکاری با جمهوری اسلامی نشان دهنده شکست تلاشها برای انزوای ایران است
سید ابراهیم رئیسی بامداد شنبه در بازگشت از سفر سه روزه به ازبکستان در تشریح نتایج و دستاوردهای این سفر، با بیان اینکه سفر به سمرقند در راستای تقویت سیاست همسایگی و همهجانبهگرایی اقتصادی ایران انجام شد، گفت: در راستای این نگاه ابتدا دیداری دوجانبه با رئیس جمهور و مقامات عالیرتبه ازبکستان داشتیم.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه در ۲۰ سال گذشته مسئولین عالی ایران و ازبکستان سفر متقابلی به کشورهای یکدیگر نداشتند، افزود: مسائل مورد علاقه طرفین در عرصه تمدنی و فرهنگی و نیز همکاریهای
اقتصادی و تجاری در حوزههای ترانزیتی و انرژی، در دیدار با مقامات ازبکستان مورد بحث و بررسی قرار گرفت. طرف ازبکستانی اعلام کرد که تمایل دارد همکاری با ایران را در اولویت سیاستهای خود قرار دهد و این زمینه و امکان خوبی برای هر دو کشور است.
دکتر رئیسی بخش بعدی برنامههای سفر خود به ازبکستان را دیدار با سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای عنوان کرد که در اجلاس سمرقند شرکت کرده بودند و اظهار داشت: در این راستا بیش از ۱۰ دیدار داشتیم و مسائل دوجانبه و ارتباطات اقتصادی و تجاری را مورد بحث و بررسی قرار دادیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه در این دیدارها اراده جدی جمهوری اسلامی در توسعه روابط همسایگی برای طرفین محرز و تصمیمات خوبی برای گسترش همکاریها اتخاذ شد، تصریح کرد: سران کشورهای چین، پاکستان، هند و دیگر کشورها به شکل رسمی از بنده برای سفر دعوت به عمل آوردند که این سفرها در زمان مناسب برای پیگیری توافقات صورت گرفته در این دیدارها انجام خواهد شد.
آیتالله رئیسی بخش دیگر برنامههای سفر خود را سخنرانی در بیست و دومین اجلاس سران سازمان شانگهای عنوان و خاطرنشان کرد: در این سخنرانی ظرفیتهای متنوع جمهوری اسلامی برای توسعه همکاری با سازمان شانگهای و کشورهای عضو تشریح شد.
رئیس جمهور با اشاره به اعلام ارتقای عضویت جمهوری اسلامی ایران در سازمان شانگهای در نشست سمرقند، گفت: عضویت رسمی ایران در سازمان شانگهای زمینه خوبی را جهت ارتباط با زیرساختهای اقتصادی منطقه برای فعالان اقتصای کشورمان فراهم میکند و از همه فعالان اقتصادی و بنگاههای تولیدی میخواهم با توجه به اقبال کشورهای منطقه برای همکاری با ایران و استفاده از کالاهای ساخت کشورمان، کار و تلاش خود را در مسیر بهره گرفتن از این فرصت مضاعف کنند.
دکتر رئیسی افزود: آنچه در نتیجه این سفر و رایزنیهای انجام شده در آن حاصل شد، نشان میدهد که تلاش دشمن برای به انزوا کشاندن جمهوری اسلامی ایران با تهدید و تحریم، با شکست مواجه شده است و امروز همه کشورها علاقمند به گسترش همکاریها و روابط خود با ایران هستند.
تأکید رؤسای جمهور ایران و ترکیه بر تسریع در اجرای توافقات فیمابین دو کشور
رؤسای جمهور ایران و ترکیه با مرور توافقات صورت گرفته در سفر اخیر اردوغان به تهران و برگزاری هفتمین شورایعالی همکاریهای اقتصادی دو کشور، بار دیگر
بر تسریع در اجرای این توافقات تأکید کردند.
در این دیدار دو طرف درباره تحولات منطقه از جمله مسائل سوریه، افغانستان و تحولات قفقاز نیز گفتگو کردند.
آیت الله رئیسی با تأکید بر اینکه ما با قیممآبی مخالف هستیم، اظهار داشت: مبنای سیاست ما در منطقه آن است که سرنوشت کشورها توسط خود آنها رقم بخورد و حاکمیت ملی و تمامیت ارضی آنها محترم شمرده شود.
رئیس جمهور با ذکر مثالهایی از حمایت ایران از دوستان و همسایگان در دوران بحران، تصریح کرد که ایران یار همسایگان خویش است.
آیتالله رئیسی با اشاره به تحولات قفقاز، ضمن تبیین سیاست راهبردی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر استقبال از آزادی خاک قره باغ و آمادگی برای بازسازی آن، هرگونه تغییر در مرزهای بینالمللی و تاریخی و ژئوپلتیک منطقه را غیرقابل قبول خواند.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز در این دیدار بر تداوم تلاشها برای اجرایی شدن توافقات بین دو کشور تأکید کرد.
رئیسی: بهرهگیری از ظرفیتهای موجود زمینه مناسبی برای گسترش همکاریهای دو کشور فراهم میکند/ مودی: توسعه بندر چابهار موجب توسعه اقتصادی کشورهای منطقه خواهد شد
رئیسی روابط فعلی دو کشور را دوستانه و صمیمانه توصیف کرد و افزود: بهرهگیری از ظرفیتهای موجود در صنعت نفت و گاز، حمل و نقل و به ویژه مسیر ترانزیتی چابهار-آسیای میانه و همچنین همکاری در مسائل منطقهای و بینالمللی که دو کشور درباره آنها مواضع مشترکی دارند، میتواند زمینه مناسبی برای ارتقای سطح روابط و گسترش همکاریهای دو کشور فراهم کند.
رئیسی با اشاره به پیشرفتهای ایران در زمینههای مختلف علمی و صنعتی تأکید کرد: تحریمهای ظالمانه نتوانستند مسیر پیشرفت ملت ایران را تغییر دهند.
«نارندرا مودی» نخست وزیر هند نیز در این دیدار ضمن اعلام مخالفت کشورش با اعمال تحریمهای یکجانبه از سوی یک کشور علیه کشور یا کشورهای دیگر، به نقش و اهمیت کلیدی بندر چابهار در حمل و نقل کالا در منطقه اشاره کرد و گفت: توسعه این بندر موجب توسعه اقتصادی کشورهای منطقه خواهد شد.
نخست وزیر هند همچنین به مواضع مشترک دو کشور درباره تحولات افغانستان اشاره کرد و ادامه همکاریهای بینالمللی و منطقهای تهران-دهلی را در این زمینه خواستار شد.
در این دیدار رؤسای جمهور دو کشور از یکدیگر برای سفر به هند و ایران دعوت به عمل آوردند.
دیدگاه شما